SPADKI - IV księga KC

Spadek – ogół praw i obowiązków należących do spadkodawcy w chwili jego śmierci i przechodzących na jego następców prawnych (spadkobierców) w drodze dziedziczenia. 
Są dwa rodzaje dziedziczenia: testamentowe(ma pierwszeństwo) i ustawowe.
TESTAMENT – rozporządzenie własnym majątkiem na wypadek śmierci. Sporządzić go i odwołać może tylko spadkodawca. Od zapisu różni się tym, że rozporządza się tutaj cały majątek.
Testament jest nieważny, gdy zostanie sporządzony pod wpływem groźby, pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że nie zrobiłby tego w innych okolicznościach, w stanie wyłączającym świadome podjęcie decyzji lub wyrażenie woli. Testament można odwołać przez sporządzenie nowego testamentu bądź w zamiarze odwołania zniszczy się go lub pozbawi cech, od których zależy jego ważność, bądź też dokona się w nim takich zmian, z których wynika wola jego odwołania. W przypadku gdy spadkodawca sporządził nowy testament, nie zaznaczając w nim, że poprzedni odwołuje, ulegają odwołaniu tylko te postanowienia poprzedniego testamentu, których nie można pogodzić z treścią nowego testamentu.
Testamenty zwykłe:
- testament własnoręczny (holograficzny) – jest to testament napisany w całości pismem ręcznym, własnoręcznie podpisany i opatrzony datą.
- testament notarialny – jest to testament sporządzony przez notariusza w formie aktu notarialnego.
- testament allograficzny - sporządzony poprzez ustne oświadczenie ostatniej woli w obecności dwóch świadków wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego. Oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków. 
Testamenty szczególne:
- testament ustny: powstaje w obawie rychłej śmierci, oświadczenie w obecności 3 świadków, w ciągu roku musi być spisane i podpisane przez testatora i świadków, w innym wypadku w ciągu 6 m-cy potwierdzić przed sądem (co najmniej 2 świadków)
- testament podróżny: spisany podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym przed kapitanem tego statku
- testament wojskowy: dowódca spisuje wolę spadkodawcy, podaje datę jej spisana, następnie wszyscy podpisują ten testament.
Dziedziczenie ustawowe – dziedziczenie według przepisów prawa spadkowego, mające miejsce gdy spadkodawca nie sporządził testamentu lub testament jest nieważny albo gdy osoby powołane do dziedziczenia nie chcą lub nie mogą być spadkobiercami.
Istnieje 7 grup spadkowych:
1) dzieci spadkodawcy, małżonek (co najmniej ¼), zstępni dzieci, gdy nie dożywają.
2) małżonek, rodzice;
3) gdy rodzic nie dożywa, w jego miejsce wchodzi rodzeństwo.
4) dziadkowie
5) pasierbowie (gdy nie żyją oboje ich rodziców)
6) gmina ostatniego miejsca zamieszkania, gdy nie ma osób posiadających prawo do spadku;
7) Skarb państwa, gdy nie można ustalić miejsca zamieszkania, lub spadkodawca zmarł za granicą.
Zapis – częściowe rozporządzenie spadkodawcy przedmiotami wchodzącymi w skład spadku na rzecz osoby trzeciej (zapisobiorcy).
a) zwykły – spadkodawca zobowiązuje spadkobiercę do świadczenia względem osoby trzeciej. Zapisobiorca posiada wtedy roszczenie o wykonanie zapisu.
Zapis dalszy - Spadkodawca może obciążyć zapisem także zapisobiorcę. Zapisobiorca obciążony obowiązkiem wykonania dalszego zapisu może zwolnić się od tego obowiązku także w ten sposób, że dokona bezpłatnie na rzecz dalszego zapisobiorcy przeniesienia praw otrzymanych z tytułu zapisu albo przelewu roszczenia o jego wykonanie.
b) zapis windykacyjny – spadkodawca postanawia, że dana osoba nabywa rzecz oznaczoną co do tożsamości, prawo majątkowe, przedsiębiorstwo, gospodarstwo rolne lub ograniczone prawo rzeczowe z chwilą otwarcia spadku. Ten typ zapisu może się znaleźć jedynie w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego.
Polecenie – nałożenie obowiązku pewnego działania lub zaniechania przez spadkobiercę lub zapisobiercę.

Zachowek – wartość udziału spadku przysługująca zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, jeżeli zostali pominięci w dziedziczeniu. Wartość zachowku to ½ udziału spadkowego, a w wypadkach, gdy uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego.
Przyjęcie spadku - Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza – do stanu czynnego spadku), bądź też spadek odrzucić. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Bark oświadczenia w tym terminie uważa się za przyjęcie proste.
Umowy dotyczące spadku:
- zrzeczenie się spadku: Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
- zbycie spadku: Spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego. Następuje to przez zawarcie umowy zobowiązującej. Spadkobierca nie ponosi odpowiedzialności z tytułu rękojmi.