Jakub Wiśniewski
laboratorium
Ćwiczenie 1: Optyka geometryczna- badanie właściwości teleskopu Keplera
Porównanie wyników obliczeń rwej i r’wyj dla idealnie zestawionego teleskopu Keplera z wynikami eksperymentu.
Teleskop Keplera składał się z soczewek skupiających o ogniskowych
f1 = 25 [cm] i f2 = 10 [cm], a więc odległość między soczewkami wynosiła
d=35 [cm]. Są to wartości idealne- rzeczywiste wartości ogniskowych różnią od nich
Obliczenia promienia rwyj dla r’wej o przyjętej wartości 0,2
Wartości zmierzone podczas eksperymentu:
rwej = 1,8cm rwyj = 0,65cm
Wyniki obliczone:
Obliczenia kąta rozbieżności r’wyj dla r’wej o przyjętej wartości 0,2
Obliczenie kąta rozbieżności r’wyj
Rysunek prezentujący warunki eksperymentu oraz oznaczenia zamieszczono w dodatku B.
Wartości zmierzone:
b=209cm cd=1,3cm dd=4,1cm
Obliczenia:
Ponowne obliczenie r’wej przy wyliczonym r’wej, a nie założonym
Porównanie wyników
Porównanie zmierzonego promienia rwyj z wyznaczonym na podstawie wzoru (1), w którym przyjęto kąt r’wej = 0,2◦:
Porównanie kąta r’wyj wyznaczonego ze wzoru (1), w którym przyjęto r’wej=0,2◦ oraz wyznaczonego ze wzoru (3):
Wnioski
Wyniki rzeczywiste odbiegają od uzyskanych z użyciem założonych wartości. Na odchyłkę wpływają następujące czynniki:
Przyjęcie idealnej wartości kata r’wej , która wykonanych według wykonanych pomiarów i obliczeń różni się znacznie od rzeczywistej
Przyjęcie idealnych wartości ogniskowych f1 i f2
Niedokładność pomiarów
Różnica rzeczywistej wartości promienia soczewki wyjściowej od wyznaczonej na podstawie równania (1) jest akceptowalna. Odchyłka kąta rozbieżności r’wyj przy przyjętej wartości r’wej na 0,2◦ od wartości wyznaczonego przy użyciu wyliczonej wartości r’wej jest znaczna, zatem wynik zawarty w podpunkcie (b) nie powinien być brany pod uwagę jako wiarygodny.
Otrzymane wyniki różnią się znakiem. Jest to spowodowane tym, że podczas pomiarów zawsze przyjmowano dodatnie wartości, a wzory które zastosowano (1,2,3) uwzględniają odwrócenie obrazu. W podpunktach (e) i (f) ujednolicono je do wartości dodatnich.
Wykres zależności r’wyj= r’wyj(Δ)
Tabela 1. Wyznaczanie wartości kąta r’wyj
Δ | b | cr | dr | r’wyj |
---|---|---|---|---|
cm | cm | cm | cm | ◦ |
0 | 209 | 0,65 | 2,05 | 0,38 |
-1 | 210 | 0,55 | 3,25 | 0,74 |
-2 | 211 | 0,5 | 4 | 0,95 |
-3 | 212 | 0,45 | 5,8 | 1,45 |
-4 | 213 | 0,4 | 7,15 | 1,82 |
-5 | 214 | 0,35 | 8,5 | 2,18 |
Rys. 1 Wykres zależności r’wyj od Δ
Podczas eksperymentu przesuwana była soczewka wyjściowa w stronę soczewki wejściowej z krokiem 1cm. Powodowało to, że badany układ tracił właściwości teleskopu Keplera. Przesunięcie to sprawiało, że obraz zostawał powiększany, a wyjściowy kąt rozbieżności wzrastał. Teleskop zachowuje najlepsze właściwości, gdy odległość między soczewkami jest równa sumie jego ogniskowych.