DYDAKTYKA

1. Źródeł dydaktyki można szukać w starożytności

2. XVII wiek był znaczący

3. 1603 – narodziny dydaktyki jako sztuki nauczania

4. XIX – Herbart próbował usystematyzować dydaktykę

5. Dydaktyka – teoria, nauka zajmująca się nauczaniem i uczeniem się

6. Czesław Kupisiewicz napisał podręcznik

7. Funkcje dydaktyki:

• Teoretyczne (budowanie teorii, systematyzowanie wiedzy)

• Diagnostyczna – badanie zastanego stanu rzeczy

• Prognostyczna – przewiduje co będzie w przyszłości

• Praktyczne (ma zastosowanie, jest nie tylko teorią)

1. Zajmuje się:

1. Cele kształcenia

2. Treści

3. metody

4. formy organizacyjne (organizacja sposobu kształcenia)

5. środki

6. procesy (np. nabywanie pojęć)

7. zasoby

8. systemy dydaktyczne

1. Dydaktyka:

1. Ogólna – jest jedna, ogólna teoria nauczania/uczenia się

2. Szczegółowe – wiele, metodyki nauczania w zależności od podmiotu, typu szkoły itd.

1. Podstawowe pojęcia:

1. Uczenie się – proces nabywania umiejętności, wiadomości, nawyków, wymaga wysiłku, jest planowany, trwa jakiś czas. Bezpośrednie/pośrednie poznawanie (Okoń, Kupisiewicz)

2. Nauczanie – organizowanie uczenia i kierowanie uczeniem się ucznia (Kupisiewicz)

3. Kształcenie – proces, ogół świadomych, planowanych, systematycznych oddziaływań dydaktyczno – wychowawczych na uczniów

4. Wychowanie – zapewnia wykształcenie ogólne/zawodowe. Powinno dążyć do rozwoju zainteresowań

1. Uczenie:

• Planowość, systematyczność, aktywność

• Wewnętrzna, zewnętrzna motywacja

• Przedmiot: otaczająca rzeczywistość

Wychowanie:

• Wszelkie wpływy środowiska społecznego i przyrodniczego na człowieka, kształtuje jego osobowość

• Działalność zinstytucjonalizowana

• Celem: ukształtowanie kierunkowych cech osobowości

1. Kształcenie:

• Bezpośrednio (w szkole)

• Pośrednio = samokształcenie

1. Cele kształcenia i ich operacjonalizacja:

Ustal jaki masz cel

Oceń działanie Zaplanuj działanie

Działanie

1. Cel kształcenia – właściwości uczniów zamierzone w działaniu edukacyjnym (to co uczniowie mają wiedzieć.

2. Taksonomia celów – hierarchiczna klasyfikacja celów

3. Uczeń nie może uczyć się czegoś „wyższego” bez uzyskania podstawowych wartości

4. Taksonomia celów:

• Poznawczych – dotyczy wiedzy, umiejętności, zastosowania wiedzy

• Praktycznych (psychomotoryczna)

• Motywacyjnych (wychowawcze) – kształtowanie poznawania

1. Taksonomia pozwala uporządkować cele

2. Cele kształcenia:

• Ogólne

• Operacyjne – zawierają konkretne operacje, czynności

1. Struktura celu operacyjnego:

Sytuacja sprawdzania – warunek	Zachowanie ucznia – działanie	Kryterium
Otrzymawszy mapę Nie mając notatek	Uczeń będzie umiał wskazać, rozwiązać, zapisać	Przynajmniej 85%
Warunki jakie zaistnieją	NIEZBĘDNY ELEMENT	Kiedy uznamy, że cel został osiągnięty

1. Procedura operacjonalizacji przewiduje następujące działania:

1. Zapisanie celu w postaci ogólnej

2. Intuicyjny obraz ucznia osiągającego cel

3. Luźne zapisy zachowań

4. Selekcja luźnych zapisów

5. Klasyfikacja luźnych zapisów

6. Sformułowanie celów operacyjnych

7. Sprawdzanie celów operacyjnych

8. Ewentualne powtórzenie etapów 2 – 7

METODA STACJI UCZENIA SIĘ

Zasady kształcenia – ogólne normy postępowania dydaktycznego nauczyciela i działalności uczniów wynikające z podstawowych prawidłowości procesu dydaktycznego, których przestrzeganie zapewni lepszą realizację zakładanych celów kształcenia.

Zasady wg Kruszewskiego:

1. Zasady dotyczące motywacji

1. Motywacja zewnętrzna

2. Motywacja wewnętrzna

• Niebezpieczeństwa wynikające z motywacji zewnętrznej:

1. Zasady dotyczące materiału nauczania

„Pomysł na”:

1. Merytoryczny – „co”

2. Metodyczny – „jak”

Błędy w postępowaniu nauczyciela:

1. Nie łączy materiału

2. Nie potrafi zainteresować

3. Brak podstaw oraz dodatkowych materiałów

4. Nie daje informacji zwrotnej

5. Nie dostosowuje programu do możliwości ucznia

6. Nie uporządkowuje materiału

7. Nie pozwala na samodzielne myslenie

8. Pozwala na chaos

9. Nie stawia wyzwań

10. Spoufala się z uczniami

1. Zasada dotycząca stosunków społecznych w klasie

2. Zasada dotycząca zharmonizowania systemów pedagogicznych

3. Zasada dotycząca czynności nauczania

Zasady Kupsiewicza:

1. Przystępności

2. Świadomej aktywności

3. Indywidualizacji i zespołowości

4. Trwałości wiedzy

5. Systematyczności

6. Łączenia teorii z praktyką

7. Poglądowości

8. Operatywności wiedzy

brak

NAUCZANIE PROBLEMOWE I GRY DYDAKTYCZNE (03.04.2014)

Problem łączy w sobie::

• Sytuacją trudną lub trudnością, która powstaje w ludzkiej działalności

• Sytuacja nowa dla podmiotu

• Sytuacja niepewna

Problem (Kozielecki) – jest rodzajem zadania/sytuacji, którego podmiot nie może rozwiązać za pomocą posiadanego zasobu wiedzy

Rozwiązanie problemu jest możliwe dzięki czynności myślenia produktywnego, która prowadzi do wzbogacenia wiedzy podmiotu.

Pseudoproblemy – problemy pozorne

1. Zadanie źle postawione i zawierające fałszywe założenia

2. Zadania, które człowiek może bez trudu wykonać, a które mimo to uważamy za problemy

W zależności od czynności, której powstają problemy, można wyróżnić trzy zasadnicze ich rodzaje:

1. Problemy orientacyjne (poznawcze) – chcemy zorientować się w otaczającej nas rzeczywistości ale brakuje nam wiedzy (dlaczego)

2. Decyzyjne – kiedy musimy podjąć jakąś decyzje a nie wiemy co wybrać (co)

3. Problemy wykonawcze – powstają w trakcie wykonywanie jakiś działań

Analiza struktury problemu:

• Cel (C) - określa, jaką sytuację końcową należy osiągnąć w procesie myślenia

• Początkowe dane (S₀)

S₀ C S_n (sytuacja końcowa)

Typologia problemów wg Reitmana:

Typ 1.

• W sytuacji początkowej dane są wszystkie potrzebne informacje

• Cel jednoznacznie określa poszukiwaną sytuację końcową

• Jedno rozwiązanie

Typ 2.

• Sytuacja początkowa zawiera wszystkie niezbędne informacje

• Cel nie określa jednoznacznie sytuacji końcowej

• Wiele rozwiązań

Typ 3.

• Dane początkowe są całkowicie lub częściowo niedostępne

• Cel jednoznacznie określa sytuacje końcową

• Jedno rozwiązanie

Typ 4.

• Nieokreślona sytuacja początkowa

• Nieokreślony jednoznaczny cel

Typologia trzecia:

1. Problemy konwergencyjne – 1 rozwiązanie

2. Problemy dywergencyjne – wiele rozwiązań

Etapy rozwiązywania problemu:

1. Uświadomienie sobie problemu

2. Sformułowanie problemu

3. Wysunięcie hipotez/propozycji rozwiązań

4. Weryfikacja hipotez

5. Działanie zgodne z obraną hipotezą

Gry dydaktyczne:

Rodzaj metod nauczania należących do grupy metod problemowych i organizujących treść kształcenia w modele rzeczywistych zjawisk, w celu zbliżenia procesu poznawczego uczniów odpoznania bezpośredniego dzięki dostarczeniu okazji do manipulowania modelem.

• Burza mózgów

• Metoda sytuacyjna

• Metoda biograficzna

• Metoda symulacyjna

Burza mózgów: jest metodą przeznaczoną do samodzielnego i szybkiego wymyślania przez uczniów zbioru hipotez przy wykorzystaniu myślenia intuicyjnego.

Metoda sytuacyjna/przypadków: Polega na bardzo dokładnym rozpatrzeniu jakiegoś przypadku, tak skonstruowanego, żeby był on typowy dla dużej klasy zdarzeń.

Metoda biograficzna: polega na szukaniu pomysłów rozwiązań określonych problemów w biografii ludzi, którzy mieli (lub mają) do czynienia z podobnymi problemami.

Metoda symulacyjna: w trakcie stymulacji (inscenizacji) gracze mają znaczne możliwości oddziaływania na model, który wskutek działań podlega zmianom. Gracze są współtwórcami modelu.

Ingracjacja – wkradanie się czyjeś łaski

Użyteczność gier:

• Łatwo zapadają w pamięć

• Dramaturgia (pojawiają się emocje)

• Kształtują wiele umiejętności poznawczych i społecznych

• Świetny sposób głębokiego poznania materiału nauczania podczas projektowania gry

METODY DYDAKTYCZNE

Methodos – droga, sposób postępowania

Metoda nauczania – systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający osiąganie celów kształcenia
- wypróbowany układ czynności nauczyciela i uczniów realizowanych świadomie w celu spowodowania założonych zmian w uczniach

Sposoby swej pracy z dziećmi i młodzieżą nauczyciel powinien dobierać w zależności od:

1. Wieku ucznia

2. Charakterystycznych właściwości poszczególnych przedmiotów nauczania

3. Celów i zadań dydaktycznych

4. Potrzebnych materiałów

5. Osobistych preferencji

Klasyfikacja metod nauczania wg Cz. Kupisiewicza:

1. Metody oparte na obserwacji (oglądowe)

• Pokaz

• Pomiar

1. Metody oparte na słowie(werbalne)

• Opis i opowiadanie

• Wykład

• Pogadanka

• Dyskusja

• Praca z książką

1. Metody oparte na działalności praktycznej uczniów:

• Metoda laboratoryjna

• Umiejętność zastosowania wiedzy

Najlepiej łączyć różne metody!!

Formy organizacyjne kształcenia:

1. Podział ze względu na liczbę uczniów biorących udział w procesie kształcenia

1. Nauczanie zbiorowe (można nawiązywać interakcje)

2. Nauczanie indywidualne – strategia zorientowana na 1 osobę. (nieopłacalna ekonomicznie, brak punktu odniesienia, ale też dużo na plus)

1. Miejsce pracy

1. Szkolne

• Klasowo – lekcyjne(od XVI w)

• Laboratoryjne

• Świetlicowe

1. Pozaszkolne

• Praca domowa

• Wycieczka

• Zajęcia w zakładach produkcyjnych, usługowych

SYSTEM KLASOWO – LEKCYJNY

Organizacja przestrzeni szkolnej – powinna być ona dostosowana do potrzeb i zabaw.

1. Układ tradycyjny (ławki 1, 2, 3 – osobowe ustawione w określony sposób. Uczeń nastawiony głównie na odbiór)

2. Układ segmentowy, klubowy (ławki rozrzucone, sprzyja pracy w grupie)

3. Podkowa (uczniowie po zewnętrznych stronach, nauczyciel w pozycji uprzywilejowanej, łatwemu kontrolować)

4. Układ seminaryjny/konferencyjny (nauczyciel siedzi na końcu, równy z innymi)

5. Układ kołowy/agoralny/okrągły stół (bez ławek, forma mniej formalna. wszyscy równi, sprzyja dyskusji) – często na szkoleniach

Style kierowania pracą uczniów:

1. Styl relacyjny (demokratyczny, integratywny, partycypacyjny, nie dyrektywny). Wszyscy równi. Nauczyciel mus być doświadczony w dyskusjach, a uczniowie w miarę dojrzali. Potrzebny czas.

2. Styl zadaniowy (autokratyczny, dominacyjny, dyrekcyjny). Ważne cele, zadania, Skuteczność zadaniowa. Początkujący i bez autorytetu, gdy mało czasu a dużo zadań. Uczniowie jako maszyny. Dzieleni na grupy.

Dobry nauczyciel poradzi sobie i w 1 i w 2. Łączy je.

NAUKA DOMOWA

Rodzaje prac domowych:

1. Przed lekcyjne – celem przygotowanie się ucznia do następnej lekcji

2. Prace po lekcyjne – kontynuacja lekcji. Cel: utrwalenie wiadomości

3. Uzupełniające lub rozszerzające

Funkcje pracy domowej:

1. Walory poznawcze – utrwalenie, przypomnienie, stosowanie

2. Kształcące – kształtowanie umiejętności

3. Wychowawcze – kształtuje charakter i osobowość, systematyczność, sumienność, stosunek do pracy.

Spełnia je kiedy jest zadawana w odpowiedniej ilości.

Obciążenie uczniów pracą domową:

1. Przyczyny przeciążenia mają źródło w złej pracy szkoły

2. Środowisku rodzinnym

3. Uczniach

1. Zadania nie są zróżnicowane

Nauczyciel myśli, że jego przedmiot jest najważniejszy

Niesystematyczne sprawdzanie prac

1. Nakładają na dzieci zbyt dużo obowiązków

Nie pomagają dzieciom

Zbyt duże/zbyt małe zainteresowanie

Brak warunków

Patologia

1. Braki w wiedzy

Niesłuchanie na lekcji

Brak samodyscypliny, motywacji, systematyczności

Facebook

Lenistwo

Złe dysponowanie czasem

Brak samodzielności

Proces kształcenia jako zintegrowany proces nauczania się i uczenia

Materiał (treść) zdarzeń składających się na proces kształcenia obejmuje:

1. Nauczyciela

2. Uczniów

3. Treści kształcenia

4. Środowisko dydaktyczno – wychowawcze

Wiedza:

1. Deklaratywna – wiem że, podświadome posiadanie wiedzy

2. Proceduralna – wiem jak, niejednoznaczne z umieć

3. Kontekstowa – wiek kiedy i dlaczego

Proces kształcenia – uporządkowany w czasie ciąg zdarzeń obejmujący takie czynności nauczycieli i uczniów, ukierunkowane przez odpowiedni dobór celów i treści oraz takie warunki i środki, jakie służą wywoływaniu zmian w uczniach i stosowanie do przyjętych celów kształcenia.

1. Moment wyjściowy: uświadomienie celów i zadań kształcenia oraz ukształtowanie u uczniów pozytywnej motywacji uczenia się.

Cykl budujący w procesie uczenia się:
--->sukces -> wzmocnienie ->wiara w siebie -> motywacja ---

Cykl niszczący w procesie uczenia się:

porażka -> krytyka/brak wzmocnienia -> brak wiatry w siebie - > motywacja słabnie->

1. Poznawanie nowyh faktów: bezpośrednie, pośrednie, słowo pisane

2. Nabywanie nowych pojęć

Pojęcie – najmniejszy zorganizowany element wiedzy człowieka

Etapy kształtowania pojęć:

1. Zestawienie danego obiektu z innymi w celu wyodrębnienia go spośród innych

2. Wyszukiwanie cech podobnych – generalizowanie

3. Wyszukiwanie cech różniących – różnicowanie

4. Wytworzenie sobie danego pojęcia

5. Zastosowanie poznanego pojęcia w nowych sytuacjach

1. Poznawanie prawidłowośi i systematyzowanie wiedzy

Prawidłowości proste formułują się w łańcuchu pojęc

Zestawienie ze sobą kilku prawidłowości

1. Przechodzenie od teorii do praktyki (kształtowanie umiejętności)

Umiejętność – zdolność posługiwania się nabytą wiedzą przy wykonywaniu określonych zadań

Nawyk – doskonalenie wyćwiczonych umiejętności

Algorytm – norma niezawodnego działania

1. Wykonywanie zadań praktyczno – wytwórczych

2. Sprawdzenie i ocena osiągnięć

Konieczność kontroli i oceny ma uzasadnienie:

1. Społeczne – społeczność oczekuje oceny

2. Psychologiczne - uczeń chce wiedzieć czy dobrze robi, uczeń potrzebuje oceny zwrotnej

3. Dydaktyczne

Kontrola i ocena są sprawiedliwie jeśli są:

1. Adekwatne

2. Obiektywne

3. Wyczerpujące

Ogniwa procesu nauczania/uczenia się mają charakter dyrektyw postępowania metodycznego nauczycieli.

Treści kształcenia – całokształt podstawowych wiadomości i umiejętności z różnych dziedzin oraz praktyki społecznej, przewidziany do opanowania przez uczniów podczas ich pobytu w szkole.

Koncepcje programowe = pedagogiczne teorie doboru treści kształcenia:

1. Materializm (encyklopedyzm) dydaktyczny

2. Formalizm dydaktyczny

3. Utylitaryzm dydaktyczny

4. Materializm funkcjonalny (W. Okoń)

5. Strukturalizm (K. Sośnicka)

6. Teoria problemowo – kompleksowa (B. Suchodolski)

Treść kształcenia musi odpowiada wymaganiom:

1. Naukowym

2. Psychologicznym – być dostosowana do rozwoju dzieci

3. Społecznym – w społeczeństwie jest narzucona

4. Zawodowym – niemożna do zawodu, którego nie ma

5. Kulturowym – wartości kulturowe są przemycane w pewnych treściach

Planowanie pracy dydaktyczno-wychowawczej i rzeczywisty przebieg zajęć

Plan = wytyczna działania

Planowanie = sporządzanie planu

Trzy etapy planowania dydaktycznego:

1. Planowanie kierunkowe

(dot. Celów i materiału kształcenia)

Wytyczna kierunki działania edukacyjnego.

Może dotyczy jednego przedmiotu całego roku (np.)

Najogólniejszy etap

1. Planowanie wynikowe

(dot. Wymagań programowych)

Stanowi przewidywanie osiągnięć uczniów

Semestry (np.)

Możemy podzielić na poziomy (podstawowy, zaawansowany – bo każdy indywidualny)

1. Planowanie metodyczne

(dot. Przebiegu zajęć edukacyjnych

1, 2, 3 lekcje (np.)

Plan metodyczny =konspekt, scenariusz lekcji/zajęć

Tu nauczyciel może się wykazać, to jak wygląda lekcja zależy od niego. Wcześniejsze mogą by w pewnym stopniu narzucone.

Kolejność planowania metodycznego:

1. Czynności uczniów

2. Wyposażenie

3. Czynność nauczyciela

4. Czas planowany

Wszystko trzeba podporządkować pod czynności uczniów

Trzy części dobrego planu metodycznego:

1. Część wstępna (5-10 minut, sformułowanie celów i zadań – powiedzieć co i dlaczego będziemy robić, podnosimy motywacje, zainteresować, do czego może się przydać, dlaczego warto się nauczy, zorganizowanie zajęć – sprawdzenie obecności pracy domowej, ustawienie ławek. Nawiązanie do wcześniejszych zajęć

2. Część główna(Zajmuje większość czasu, obserwacje, wypowiedzi uczniów, słuchanie, czytanie, pisanie, ćwiczenia, prace praktyczne)

3. Część końcowa (podsumowanie, wnioski, oceny, plany na przyszłość, jak poszło, dlaczego, do czego się przyda, zadanie pracy domowej)

PROPONOWANA FORMA KONSPEKTU

Temat lekcji ( główne zagadnienia dydaktyczne, problem, itp.)

Czas trwania (jeżeli szkoła 45 minut)

Grupa (liczebność, wiek)

Cele: ogólny(1,2), szczegółowe/operacyjne (3/4)

Metody (dopiero po przebiegu uzupełnić) – wykład, pogadanka itd.

Formy organizacyjne (po przebiegu uzupełnić) – indywidualne zbiorowe, klasa, szkoła

Środki dydaktyczne (po przebiegu uzupełnić)

Przebieg zajęć: część przygotowawcza, zasadnicza i końcowa

Ewaluacja (tego nie wymaga) – jest okej, nie jest

Kształcenie jako gospodarowanie czasem:

Czas planowany (45 minut)->czas przydzielony(40)-> czas zajęty(25) ->czas wykorzystany(12)

Zalety planowania dydaktycznego:

1. Porządkowanie treści kształcenia

2. Przygotowanie do lekcji

3. Rozważne podejmowanie decyzji

Wady planowania dydaktycznego:

1. Pracochłonność

2. Obniżenie wrażliwości i elastyczności nauczyciela

3. Pozorowanie działania

Spirala edukacyjna:

Planowanie kierunkowe->planowanie wynikowe->planowanie metodyczne->działania edukacyjne->osiągnięcia uczniów->planowanie kierunkowe

Utrzymywanie ładu na lekcji: Polega na stwarzaniu takich warunków, w których proces dydaktyczny nie napotyka przeszkód innych niż wynikające z merytorycznej trudności zadań wykonywanych przez uczniów.

Przyczyny zachowań zakłócających:

1. Zależne od ucznia

2. Zależne od nauczyciela

3. Wynikające ze specyfiki szkoły jako instytucji i jej ukrytego programu

Czynniki sprzyjające utrzymaniu porządku w klasie:

1. Jasne zasady

2. Dobra organizacja

3. Dobre relacje

4. Motywacja

5. Ciekawe lekcje

(22.05.2014)

Sprawdzanie osiągnięć uczniów:

Ewaluacja osiągnięć uczniów:

• Sprawdzanie osiągnięć szkolnych – upewnianie się czy uczniowie uzyskali oczekiwane osiągnięcia

• Ocenianie osiągnięć – ustalanie i komunikowanie oceny szkolnej

Ocena szkolna – informacja o wyniku kształcenia wraz z komentarzem

Pomiar dydaktyczny – jest przyporządkowaniem symboli (ocen) uczniom w taki sposób, by relacje między symbolami odpowiadały relacjom między uczniami ze względu na określone osiągnięcia.

Pomiar dydaktyczny:

• Różnicujący

• Sprawdzający – sprawdzający wielostopniowy

Pomiar różnicujący – układem odniesienia wyniku ucznia są wyniki innych uczniów

Pomiar sprawdzający – układem odniesienia wyniku każdego ucznia są wymagania programowe

Pomiar sprawdzający wielostopniowy – zakłada możliwość wyodrębniania warstw treśi kształcenia odpowiadającym ustopniowanym wymaganiom, czyli ustalenia struktury warstwowej programu kształcenia.

Treść konieczna - treść podstawowa – treść rozszerzająca – treść dopełniająca – treść wykraczająca

Test i jego konstruowanie:

Test – podstawowe narzędzie.

Test osiągnięć szkolnych – jest zbiorem zadań reprezentujących wybrany zakres treści kształcenia w taki sposób, by z ich wyników można było wnioskować o poziomie opanowania treści.

Rodzaje testów:

• Rodzaj pomiaru

• Różnicujący

• Sprawdzający

• Sprawdzający wielostopniowy

• Zaawansowanie konstrukcyjne

• Nieformalny

• standaryzowany

• Zasięg stosowania

• Nauczycielski

• Szerokiego użytku

• Sposób udzielania odpowiedzi

• Praktyczny

• Ustny

• Pisemny

Zadania testowe – jest najmniejszą względnie niezależną cząstką testu, wymagającą od ucznia udzielenia odpowiedzi .

Zadania testowe(test praktyczny)

• Próba pracy

• Zadania nisko symulowane

• Wysoko symulowane

Test pisemny:

• Zadania zamknięte

• Zadania wielokrotnego wyboru

• Zadania na dobieranie

• Zadania typu prawda – fałsz

• Zadania otwarte

• Zadania krótkiej odpowiedzi i z luką

• Zadania rozszerzonej odpowiedzi

1. Zadania wielokrotnego wyboru (WW):

• Trzon objaśniający – czasownik zawsze trorzy zdanie, gdy jest:

1. W formie bezokolicznika – dystraktory

2. Nieprzechodni – dystarktory

3. Imiesłowem czynnym - dystraktory

4. Imiesłowem biernym - dystraktory

5. W formie osobowej – wers traktor

1. Zadanie na dobieranie (D):

Elementami strukturalnymi zadania na dobieranie są hasła i odpowiedzi

Ważne żeby odpowiedzi było więcej.

1. Zadania typu prawda fałsz (P – F):

Potwierdzenie lub zaprzeczenie prawdziwości twierdzenia.

1. Zadanie krótkiej odpowiedzi (KO)

Wymaga od ucznia udzielenie krótkiej odpowiedzi w postaci słowa,liczby, zdania, wyrażenia matematycznego lub najwyżej 2-3 zdań.

1. Zadania z luką (L)

Wymagają od ucznia uzupełnienia zdania brakującym wyrazem

1. Zadania rozszerzonej odpowiedzi (RO)

Koncepcja testu – jest zbiorem decyzji dotyczących przeznaczenia, treści i formy narzędzia pomiaru dydaktycznego, które ma być zbudowane

Ocenianie osiągnięć uczniów

Ocenianie ma wspomagać pracę nauczyciela, ale przede wszystkim ma pomóc uczniowi w:

• Poznaniu swoich możliwości

• Rozwoju psychospołecznym

• Budowaniu automotywacji

• Kształtowanie zainteresowań

• Nabywaniu wiedzy

Ocenianie:

• Sumujące – dokonywane na koniec, kończy jakiś etap kształcenia (semestr, koniec roku, koniec szkoły)

• Kształtujące – uważa się, że jest znacznie ważniejsze.

Ocena kształtująca musi informować: Jasne cele+ pochwała + misja

Pułapki oceniania szkolnego:

1. Subiektywizm oceniania

2. Efekty serii – wynikają z kolejności uzyskiwania informacji

1. Efekt pierwszeństwa - ta informacja która dotarła do nas jako pierwsza wywiera na ans największy wpływ

2. Efekt świeżości – informacja która dotarła do nas jako ostatnia

3. Efekt kontrastu (efekt Ebbinghausa) – wszystko zależy od otoczenia

4. Efekt aureoli (Galatei) – jakaś pozytywna ocena jednej cechy przenosi się niepostrzeżenie na inne właściwości (nawet nie związane)

5. Efekt diabelski (Golema) – negatywna ocena jednej właściwości przenosi się na inne

1. Efekty kulturowe – wynikające z wpływu norm społecznych na oceniającego

1. Efekt płci – kobieta chłopców, mężczyzna dziewczynki ocenia wyżej

2. Efekt etniczny - jeżeli oceny dokonuje osoba o niższym statusie społecznym ocena też niższa

3. Efekt optymizmu

4. Efekt negatywizmu

5. Efekt nastroju

1. Efekty niedostatku informacji – wynikające z ograniczeń procedury oceniania:

1. Efekt potwierdzania – tendencyjne potwierdzanie tezy, trzymamy się swoje opinii mimo dowodów mówiących, że jest inaczej

2. Efekt ostrożności (błąd tendencji centralnej) – nie dajemy skrajnych ocen

3. Efekt pośpiechu

Oszustwo egzaminacyjne ucznia – ukryte posługiwanie się informacją uzyskaną z innych źródeł niż własna wiedza i praca, dokonywanym w celu uzyskania pożądanego wyniku egzaminu.

Oszustwo egzaminacyjne nauczyciela – celowe naruszanie reprezentatywności i treści i wyników egzaminu oraz ułatwienie, wspomaganie i tolerowanie oszustwa egzaminacyjnego uczniów.

Kodeks etyczny oceniania szkolnego:

1. Nie szufladkować uczniów, nie dzielić na zdolnych i mniej zdolnych,

2. Nie polegać tylko na pierwszym wrażeniu,

3. Nie oceniać wg własnej sympatii, nie faworyzować,

4. Nie porównywać, oceniać indywidualnie,

5. Nie oceniać zgodnie z własnym nastrojem,

6. Nie trzymać się swojej opinii, bez zwracania uwagi na nowe informacje,

7. Nie bać się stawiania skrajnych ocen.