I, II i III wykład:

Geopolityka jest praktycznym zastosowaniem geografii politycznej

Geopolityka- przestrzeń z punktu widzenia państwa

Geografia polityczna- państwo z punktu widzenia przestrzeni

„Historia jest geografią w czasie, geografia natomiast historią w przestrzeni” :]

Od starożytności do współczesności- zmiany podziałów politycznych na mapie świata

Starożytność:

Ludy semickie:

Bliski Wschód (obszar euro- azjatycki) czynniki: rolnictwo (sprzyjające warunki wodne),

- cywilizacje nadmorskie i nadrzeczne, międzyrzecze Tygrysu i Eufratu (obecny Irak), wybrzeże Morza Śródziemnego (IV w p.n.e. – prapoczątki:)

Mezopotamia, jako obszar fizyczno- geograficzny, to nie były jeszcze państwa na tym obszarze. osiedla- miasta (Tygrys- Eufrat)

- Sumerowie( przybyli na tereny Mezopotamii, między IV- III w p.n.e. ), sumeryjska cywilizacja, Sumer- nazwa najbardziej wysuniętej części Mezopotamii na południu, miasto- państwo (PIERWSZE: Ur, Eridu, Lagasz, Umma, Larsa plemiona te toczyły ze sobą walki walcząc o pewną autonomię i hegemonię), miejsce ich przybycia: rejon Morza Kaspijskiego, NE tereny Mezopotamii lub Indie, zawdzięczamy im: system dziesiętny, wprowadzili kalendarz księżycowy(judaizm i islam-wg tego kalendarza mają swięta), pismo sumeryjskie- trójkątny przekrój (what??) klinowe?

- Akadowie, Akad- pierwsze wielkie państwo semickie (arabskie), przybyli z zachodu do Mezopotamii ok 2600 r p.n.e., język akadyjski, 2350 r p.n.e- Sargon I Wielki- pierwszy władca sumero- akadyjskiego, władca ten dobrze zorganizował administrację, wprowadził jednolity system miar, wprowadził stałe wojsko, język akadyjski,

-przełom III/II w Amoryci (z zachodu, pustynia syryjska, NW od Mezopotamii), Elamici (ze wschodu),te 2 cywilizacje doprowadziły do upadku państwa sumero- akadyjskiego, Babilon, Babilonia (w tym państwie władzę pełnią Amoryci, nazwa od stolicy, narzucili własną kulturę wypierając kulturę sumeryjską. Babilon- to państwo zaczęło narzucać zwierzchność, jej władca Hammurabi- władca- największa świetność stolicy), 1600 r p.n.e.- koniec Babilonii Babilon-, Babilonia, Aramejczycy- dominowali, dlatego pozostał po nich język, w tym języku między innymi napisana była Biblia Chaldejczycy

Ludy indoeuropejskie

- Hetyci ( z centralnej Azji, przyczynili się do pierwszego upadku Babilonu, państwo Anatolii- Turcji),okres starobabiloński- mieszkali tam Amoryci, Aramejczycy od II w p.n.e.- język, Chaldejczycy Asyria, Asyryjczycy- obszar na N od Mezopotami (N Irak)- pogranicze Syrii i Iranu- potęga polityczna, wnikają w granice państwa średniobabilońskiego- mowa o Asyrii- 1200 r pne do 612 r pne. Do upadku Asyrii przyczynili się Babilończycy oraz inne grupy o rodowodzie indoeuropejskim:

-Medowie(zachodni Iran) Media (rozkwit 700 r pne) , odradza się państwo nowobabilońskie- 600 r pne (terytorium Mezopotamii) upadają te dwa obszary pod wpływemPersowie (Ariowie)- 2 kierunki wędrówek- zachodni Iran oraz kierunek wschodni- Płw. Indyjski- tam wtedy były ludy drawidyjskie.

Cechy państwa perskiego:

Państwo perskie podzielone były na jednostki administracyjne: satrapie (obecnie satrapa to człowiek, który rządzi despotycznie), udoskonalono system druku, system pocztowy, ujednolicono walutę.

2 obszar- Morza Śródziemnomorski

- Kanaan,

-Fenicjanie; miasta- państwa fenickie- III tys pne- jednostki miejskie, które dotyczy konflikty między sobą, wyprawy na północną Afrykę, Iberyjski- srebro, szkło, Liban- cedry, Hetyci- przyczynili się do upadku

Filistyna- Palestyna

Filistyni- ludy morza, kolejni, którzy przyczynili się do upadku Fenicji, miast- państw fenickich, morze Egejskie- pochodzenie, najazdy na Egipt- nieskuteczne Filistria , VII w- Asyria podbija Fenicję, póżniej w VI w pne- państwo nowobabilońskie (wchłania Judę), a upadek tego Persja, a w IV w pne Grecja Rzym Bizancjum

Kartagina- ob. Tunezja

Asiorzy- Asyryjczycy- żyją do dzisiaj, żyją w grupkach, to chrześcijanie (kościół chaldejski)- potomkowie Asyryjczyków

- Palestyna, plemiona hebrajskie (izraelickie), państwa Saula, Dawida, Salomona, Izrael, Juda, diaspora żydowska

- grupa Habirów Pustynia Arabska, II tysiąclecie, animizm

Abraham:

Ur -początek wędrówki Abrahama (Ur- miasto- państwo sumeryjskie)

HebrajczycyWędrówka: (Irak) Ur Babilon Mari HaranChamat Hebron, Kannnan (dawna Fenicja, Palestyna, Syria)

Mojżesz wędrówka, ucieczka z Egiptu, XIII w pne- powrót do ziemi Kanaaan, przybywają jako Izraelici, wtedy żyli tam (politeiści) Fenicjanie, Filistyni, Aramejczycy

2000-1200 r pne- Tora, ksiega judaistyczna a 1300 r pne- przybycie Izraelitów do Kanaan

1000-925 r pne- państwo Dawida i Salomona

930 r pne-Izrael- Samaria, Juda- Jezrozolima, Asyria wchłania państwo Izrael (10 różnych plemion), Juda przetrwała oddzielnie- 2 plemiona: Judy i Beniamina- tutaj odbywa się kontynuacja religii- Judejczycy, Żydzi (poł VI w pne) trwało około 400 lat niewola babilońska później (wtedy wchodzą nowe obyczaje, Nabuchodozor zburza ich świątynię), upada Babilonia Persja

- okres diaspory- wygnanie, okres od ……….

(Izaak, Jakub-Izrael, Kannan- Grecja, Turcja)

Żydzi sefardyjscy- zasiedli na obszarze Europy Południowej (N Francja, Niemcy), kultura aszkemadyjska, język jidysz

- państwo polskie, otwiera granice na Żydów, ponieważ potrzebuje bankierów, prawo magdeburskie ( w tym czasie), po 123 latach niewoli, powstają organizacje faszystowskie, przejawy antysemickie: Radio Niepokalanów (oj. Kolbe?), Dmowski?- sprawdzić

3 mln Żydów w Polsce w okresie międzywojennym, 90 % wymordowanych w trakcie wojny, getta (w Łodzi na Bałutach)

Po II wojnie światowej- próba powołania narodu żydowskiego

Rzym państwo Osmańskie (Turcy, po I wojnie światowej, potem dzisiejsza Anatolia)po Turkach teren w postaci mandatów przechodzą w ręce Wlk. Brytanii (od Ligii Narodów)

1948-1964- powrót Żydów do ziemi obiecanej z całego świata, wyznaczenie państwa Izrael z podziałem na część żydowską i arabską z enklawą międzynarodową w Jerozolimie,

maj 1948- proklamacja nowego państwa- Izraela, zaś państwa arabskie organizują koalicję: Egipt, Syria, Liban, Jordania, która napada na Izrael.

1956- kolejne najazdy- powiększanie terytorium izraelskiego

67- wojna 6- dniowa- kolejna wygrana, Płw. Synaj (strata Egiptu)

1979- Cump Dawid- porozumienie pokojowe, zrzeczenie się Płw. Synaj, pokój z Egiptem

Cały Zachodni Brzeg Jordanu składa się z osiedli żydowskich

Autonomia Palestyńska- to Strefa Gazy, enklawy na Zachodnim Brzegu Jordanu, obecnie na granicy Zachodniego Brzegu Jordanu powstaje mur, budowany przez Żydów, aby odgrodzić się murem od Arabów, obecny język: hebrajski?, nawet rosyjski, Hammas- ugrupowanie arabskie na terenie Autonomii

Wygrali po I wojnie światowej: Francja i Wlk. Brytania

Prapoczątki religii:

Islam- VII w, Elam, diaspora- wygnanie Żydów, X w- Hiszpania- diaspora żydowska, pierwsze gminy żydowskie- Warmancja, żyzny półksiężyc, mitologia grecka rzymska, ściana płaczu- kiedy zburzona

W X wieku, Żydzi wędrują na Płw. Iberyjski o na tereny Niemiec

Jidysz- język żydowski , ladino ?, okres średniowicza: Żydzi są uważani za innowierców, są wyobcowani- dlatego handel, lichwa, ponieważ nie dopuszczano ich do innych zawodów.

X/XI w- prawo magdeburskie, w nowopowstałym państwie polskich, 80% ludności żydowskiej żyje w Polsce

ONR- Organizacja Narodowo- Rewolucyjna, Młodzież Wszechpolska, zakazy studiowania Żydom na uniwersytetach na Prawie na Medycynie?, strona aryjska?, Hearz- idea syjonizmu, zapoczątkowana w XIX wieku., Aleksander Ford- reżyser Krzyżaków, pierwszy premier Izraela przybywa w Polski z Płońska? ? ?

Inne regiony świata

- cywilizacje nadmorskie i nadrzeczne (Indus, Huang-he), cywilizacja miejsca (Mohendźo- Daro, Harappa), ludy drawidyjskie, Ariowie liczne królestwa w IV w. p. n. e. (m.in. Kosala, Magadha, Awanti, Gandhara, Watsa, Kuru)- i ich zjednoczenie (dynastia Maurów), IV w- ponowny podział polityczny (kilkadziesiąt państw) na Półwyspie Indyjskim; weddyzm, bramizm, hunduizm;

-państwo Szang (XVII w. pne), Hunowie, imperium chińskie pod rządami dynastii Suej i Tang (VI w)

- Yamato (IV w pne); Kogorju, Pekdze i Silla (IV- VII w ne)

- Egipt Górny i Dolny (zjednoczenie ok 2850 r pne), okresy Starego Państwa (2850-2250), Średniego (2052-1778) i Nowego (1570-1100), państwo Kuszytów, Meroe, Nubia, Etiopia, Koptowie, Arabia Felix, Aksum, Kartagina

Daleki Wschód- Płw. Indyjski:

Drawidowie- ludy drawidyjskie (rodzina języków drawidyjskich)- południe dzisiejszych Indii, północna Sri Lanka

Migracje, wędrówki- Ariowie (rodzina języków indoeuropejskich)- weddyzmbramizm (bramini- kapłani, brali udział w tłumaczeniu Weddy)hinduizm- ich religia,

Kuszyci- w dolinie Nilu- pogranicze egipsko- sudańskie, ok 800 r pne, obecnie są to ludy Oromo, Somali, ok 30 mln ludzi, miasto: Meroe- stolica, następnie Nubijczycy na przełomie er wnikają na terytorium państwa Kuszyckiego

Afryka Wschodnia utrzymywała kontakty handlowe z Arabią Felix- ob. Jemen, tam powstały zalążki państwowości ?

Ok 400 r pne- w Etiopii panuje chrześcijaństwo, szerzenie chrześcijaństwa przez Apostołów i dotarcie do Aksum (WE cz. Etiopii- chrześcijaństwo)

Ormianie (Egipt, Etiopia)- armeński kościół apostolski, np. Robert Makłowicz ^^ Koptowie- z punktu widzenia przeobrażeń w chrześcijańskie, wyznawcy kościoła koptyjskiego- kościół mniejszościowy od V w, potomkowie Egipcjan, rdzenna ludność egipska

1959- podział w kościele koptyjskim: na egipski i etiopski

Kartagina- miasto- państwo, kolonia fenicka- pod koniec IX w pne, wojny punickie

Wiosna arabska

Europa- od starożytności do współczesności

Starożytność:

Grecja (VII tys pne), kolonizacja wysp M. Śródziemnego, dotarcie do ob. Turcji

Kreta (III tys pne)-ludy z Azji Mniejszej- kultura minojska- kreteńska, Knossos- pierwsze miasto,)kolejne grupy plemienne od II tys pne- ludy: Achajowie, Eolowie i Jonowie (Tales z Miletu to Jończyk), te 2 ludy rozszerzyły się na wschodnie tereny, dotarli do Płw. Anatolijskiego, ob. Turcja), Dorowie,

kultura mykeńska (Mykeny, Peloponez, Rodos)

Sparta, Ateny, Teby, Korynt

Kolonie greckie: Syrakuzy (Sycylia), Tarent (Włochy), Bizancjum (StambułKonstantynopol)

Na obszarze dzisiejszej półn. Grecji na czele z Filipem II powstaje Macedonia, zajmuje Trację (pogranicze grecko- turecko- bułgarskie), Iliria (Albania, wschodni Adriatyk, Ilirowie- potomkowie- Albańczycy, Kosowo- Albańczycy- Ilirowie)

IV w pne- Aleksander Macedoński- Macedonia, Tracja, Frygia, Kapadocja, Cylicja, Armenia, Media, Syria, Egipt, Babilonia, Suzjana ,Azja południowo- wschodnia, do 40 r ne ?

Rzym (najszersze granice cesarstwa: pn Afryka, Europa i cz. Azji sprawdzić)

Kultura liguryjska, (II/I tys pne- indoeuropejscy Italikowie (Latynowie, Faliskowie), nie italickie plemiona Ilirów, Etruskowie

Rzym- powstaje w 753 r pne, staje się republiką w 509-30 r pne)

Rozszerzanie wpływów: Lacjum, Kampania (południe Włoch), konflikt z Kartaginą(3 wojny punickie: 264, 218-201, 149-146 r. pne, Hanibal) i dalsze zdobywanie: Sycylia, Sardynia, Korsyka

Hiszpania Bliższa, Dalsza

Prowincje rzymskie: Afryka (II w pne), Macedonia (II w pne) Achaja- (Grecja) (II w pne), Pergamon, Baleary, Galia (II), Brytania, Numidia, Egipt (I)

Cesarstwo Oktawiana Augusta(następca Juliusza Cezara): 30 r pnr- 476 r ne

„limes”- trwałe granice, już nie rozszerzane dalej, najtrwalsze na Renie i Dunaju

Prowincje azjatyckie: Palestyna (I w ne), Kapadocja-Turcja (I w ne)

Dacja(ob. Rumunia, język romański- rumuński, 106 r, za panowania Trajana), Armenia (II w), Media- szczytowy punkt rozwoju terytorialnego cesarstwa

395- podział : Cesarstwo Zachodnie (stolica: Rzym, do 476 r., k. rzymskokatolicki, później katolicki) i Cesarstwo Wschodnie- przejęcie dziedzictwa greckiego (Bizantyjskie, stolica: Konstantynopol, do 1453 r, prawosławie

Państwo: Wandalów, Wizygotów, Franków, Burgundów, Anglów

13.12.2011r obszar Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego

Średniowiecze w Europie (V-XVI w.)

Płw. Iberyjski

-grupy: Iberowie (przywędrowali z Afryki N), Celtowie, Celto- Iberowie, Baskowie

-Fenicjanie, Kadyks, funkcje handlowe, porty

- Grecy, bogactwa mineralne, kolonie

-Kartagińczycy, Nowa Kartagina, funkcje militarne (pochód lądowy z celu zdobywania południa)

- Rzymianie (II wojna punicka), Hiszpania Wewnętrzna i Zewnętrzna

- ludność hiszpano- rzymska, kultura łacińska

- Swebowie (wychodzą ze Swebii nad Renem, ob. Niemcy), państwo Swebów, (w 411 r, stolica- Braga- Portugalia), Alanowie (wychodzą z terenów kaukaskim, Osetia? ), Wandalowie, Wizygoci, państwo Wizygotów (419-711 r), Swebowie ulegli potędze Wizygotów, Wizygoci Arabom

----------------------

Germanowie- Goci (rdzeń wschodniogermański)- pochód ze Skandynawii, na południe, do Ukrainy tam podział na część wschodnią- Ostrogoci i zachodnią- Wizygoci (III-IV w pne)

Hunowie- zaczynają swoją wędrówkę z Azji w IV w ne, obejmują tereny Bałkanów po Kaukaz

----------------------

- Frankowie (rdzeń zachodniogermański)

- Arabowie, Maurowie (rdzenna ludności Afryki N-,a w czasach średniowiecza Maurowie to już nie tylko rdzenna ludność ale ci, którzy przyjęli religię muzułmańską), Berberowie (wszyscy mieszkańcy Afryki- N, saharyjskiej)

-------

Kalifat- ogólna nazwa dla państwa muzułmańskiego, twórca: Mahomet, Szyici (mniejszościowy, ale dominuje w Iranie)- zwolennicy Allego, Sunnici (90%)- następcą nie Ali

2 państwa muzułmańskie, nie arabskie: Syria i Turcja

20.12.2011

-Asturia

-rekonwista- proces odzyskiwania ziem

-Barcelona, kultura oksytańska- prowansalska, monarchia hiszpańska (utworzona w 801 r.); hrabstwo Barcelony (niezależne od 1034 r), j. prowansalski, dialekt j. francuskiego, później Katalonia

- królestwo chrześcijańskie, Nawarra (królestwo powstałe w 777 r, Aragonia (1035), Kastylia to regiony Hiszpanii do dziś

- królestwo Leon (dawne królestwo Asturii, po włączeniu w jej granice miasta Leon)

- królestwo Leonu i Kastylii (utworzone w 1037)

- królestwo Portugalii (1270- powstaje hrabstwo Portugalii, początkowo w składzie Leonu, później w 1116 r- hrabiowie portugalscy przejęli tytuły królewskie a 1143- wyzwolenie:])

- unia Kastylii i Aragoni (1479), później włączenie Nawary, Katalonia pod panowaniem Aragonii

- królestwo Grenady (upadek 1492)

- Baskowie, kraj położony peryferyjnie, fuerros- przywilej niezależności majątkowej, nie brano ich do wojska, nie stworzyli państwa, ale zachowują odrębność, 1436-39- wojna domowa, nacjonalizm baskijski

3 prowincje (egzamin?)

-Araba/Álava stolica:Vitoria

- Gipuzkoa/Guipúzcoa stolica: Donostia-San Sebastian

- Bizkaia stolica: Bilballo- największe miasto Kraju Basków

Na poczucie bezpieczeństwa Basków oddziaływuje:

-świadomość pochodzenia i dziejów własnego narodu - poczucie świadomości (odbrębności grupy) narodowej - wolność i przywileje w postaci „fuerros” - elementy kultury ludowej i symbole narodowe – działalność partii, stowarzyszeń i organizacji narodowych -dokonania gospodarcze (przemysł wydobywczy i przetwórczy)

Hiszpania przychyla się do narodowości Basków i Katalończyków, ale nie toleruje ich jako narodu. Dumą Katalonii jest klub sportowy FC Barcelona.

Wyspy Brytyjskie:

- przybysze z nad Morza Śródziemnego (VI- V w pne)

- Celtowie ( V w pne- przybycie, obszarem źródłowym plemion celtyckich: górny Ren, Dunaj, Men); Pitkowie, Walia, Szkocja, Irlandia, Kornwalia

- jedyni, którzy oparli się romanizacji byli Celtowie z Wysp Brytyjskich; Rzymianie w czasie panowania Imperium Rzymskiego spychają Celtów na obszary b. marginalne- północne

- Pitkowie- ludność indoeuropejska, powstali z połączenia ludności miejscowej i napływających Celtów; struktura o charakterze wojskowym; żyli w północnej części wysp (dzisiejsza Szkocja)

- Rzymianie (I w pne, Juliusz Cezar- 55-54 r pne, cesarz Hadrian)

- Anglowie (u nasady płw. Jutlandziego), Jutowie (Płw. Jutlandzki), Sasi (dolna Łaba),

- plemiona germańskie wdzierają się na Wyspy Brytyjskie , zajmują prowincję Brytanii, powstaje kilka państewek: Wessex, Sussex, Essex (księstwa Sasów Zachodnich, Południowych i Wschodnich), Mersja, Northumbria, Anglia Wschodnia (Księstwo Anglów), Kent (państwo Jutów)

- dwa mury: Antoniego (142), Hadriana (122)

- Królestwo Anglosaskie (zjednoczone w 827)

-Normanowie, Wikingowie (najazd na przełomie VIII i IX w., podporządkowanie Anglii królowi duńskiemu Knutowi w 1016 r., następnie księciu Normandii- Wilhelmowi, potem królowi Anglii- porządek monarchii angielskiej- od 1066)

- ze Skandynawii nacierają Normanowie na Franków, gdzie był prowadzony proces romanizacji- VIII w.

-od XII w. zmagania Anglosasów o przyłączenie Irlandii udaje się ją przejąć w XIII wieku, podobnie Walię w XVI w

- unie personalna - unia realna

Wchłonięcie Szkocji powoduje powstanie Wlk. Brytanii

- Brytowie- ludność celtycka (Pitkowie, Celtowie, Brytowie, Anglowie, Normanowie), różniło ich pochodzenie, język, języki celtyckie ulegały podziałom- grupy- goidelska: j. irlandzki, szkocki; galijska; brytańska: j. walijski, kornwalijski, bretoński (obszar Francji)

- od 1301 r. następcą tronu brytyjskiego jest księciem Walii

Europa Zachodnia

- Burgundowie (państwo Burgundia- na terenie upadłego Imperium Rzymskiego powstaje, Wormacja

- Frankowie, państwo Franków

- Alemania, Turyngia, Bawaria (tereny zamieszkałe przez Sasów)

- państwo Karola Wielkiego- obszar od Pirenejów, po Łabę, południową Italię, Środkowy Dunaj

- traktat wVerdun (843)- podział państwa Franków na 3 części:

- państwo wchodniofrankońskie (niemieckie)

- zachodniofrankońskie (Francja)

- centralne (NW Półw. Apeniński, a także Burgundia i Niderlandy)

(987)- następują trwałe podziały dynastyczne w Europie Zachodniej, Francja pod rządami Kapetyngów- najbardziej rozdrobniona feudalna monarchia w Europie Zach.

Domeny królewskie: Paryż, Orlean i okolice ( tereny podlegające bezpośrednio władcy p. zachodniofrankońskiego)

Terytoria wasalne: Flandria, Normandia, Bretania, Andegawenia, Akwitania, Szampania, Burgundia (próby zjednoczenia XIV- XV w)

„Wasal mojego wasala nie jest moim wasalem”, świadczy o niezależności terytorialnej, władca nie miał wpływu na terytoria wasalne.

Dalsze podziały po upadku państwa K. Wielkiego:

- w składzie monarchii francuskiej: Franche- Comte, Artois i in. prowincje zachodnie

- w składzie dynastii hiszpańskiej Habsburgów (Austriacka): Brabancja, Holandia i in. prowincje wschodnie- feudalne księstwa, hrabstwa, biskupstwa, powstałe nad dolnym Renem i na Wybrzeżu Morza Północnego.

(1578-1585)- podział nie tylko terytorialny ale i religijny- powstanie Holandii i siedmiu prowincji północnych hiszpańskich Habsburgów, o nazwie Republiki Zjednoczonych Prowincji

Holandia wyzwoliła się od Habsburgów hiszpańskich, przyjmując protestantyzm (kalwinizm), chcąc różnić się od Habsburgów

- południowe prowincje Niderlandów (dzisiejsza Belgia, panowanie Hiszpanii, następnie austriackich Habsburgów i napoleońskiej Francji)

Italia

-V w - plemiona Herulów, Ostrogoci, Wandalowie ( na wyspach zach. Morza Śródziemnego i N Afryka), Longobarowie

- środkowa Italia- papieże (niezależni władcy) na czele Państwa Kościelnego ( od połowy VIII w)

- Królestwo Burgundii Dolnej (879), Królestwo Burgundii Górnej (888), 1034- Zjednoczenie, Księstwo Spoleto, Benewentu, Salermo

- księstwo Sabandii, Piemontu, Mediolanu, republiki Wenecka i Genui, Księstwo Mantui, republiki Florencji, Sieny Lukki (później połączenie- Wielkie Księstwo Toskanii)

- Szwajcaria ( 4 języki: retoromański- relikt łaciński, niemiecki, włoski, francuski)

Wojna 30-letnia, po jej zakończeniu tworzą się świeckie podziały terytorialne

- Związek Szwajcarski (1648- suwerenne), księstwo Liechtensteinu

Przedostatni wykład:

Panowanie Herulów (Państwo Odoakra), państwo Longobardów, państwo Franków, królestwo Italii, Państwo Kościelne,- płw. Apeniński

Europa Środkowo- Wschodnia: Hunowie AwarowieSłowianie (V-VII w)

-wędrówki ludów Awarowie (VI w, siedziby nad Dunajem i Cisą), Słowianie (ziemie od Łaby po Bałkany- Dunaj)

- podział plemion słowiańskich na 3 grupy: plemiona zachodniosłowiańskie (polscy, niemieccy łużyczacie), wschodniosłowiańskie(protoplaści Rosjan, Białorusinów i Ukraińców), południowosłowiańskie (

- [pierwsze państwo zachodniosłowiańskie (na Morawach, VII w), Państwo Wielkomorawskie (IX w)- Morawy, Czechy, Serbo- Łuzyce, ziemie Słowian połabskich, Panonia (Austria), Słowacja, Małopolska, Śląsk

- plemiona połabsko- bałtyckie (m.in. Obodrzyce, Wieleci), plemiona polskie (nad Wisłą i Odrą), plemiona ruskie (po dorzecze górnej Dźwiny i Oki)

- ludy ugrofińskie, Madziarzy, Węgrzy (906 r.- data przybycia znad Morza Azowskiego i Donu), plemiona bałtyjskie

- księstwo Węgier(od 1001 r.- królestwo)

- państwo czeskie, państwo polskie (z połączenia z ziem Polan i Wiślan) w 966 r,

- Wielkie Księstwo Kijowskie (897r., z połączenia księstw Nowogródzkiego i Kijowskiego, Kijów- stolica)- państwo od Bugu i Karpat od Okę,

- państwo staroruskie (twórca- kniaź nowogródzki- Oleg), rozwój państwa- utrwalenie organizacji politycznej i kościelnej ( za panowania Włodzimierza Wielkiego- 980-1015 i Jarosława Mądrego- 1019-1054)

- rozdrobnienie feudalne na Rusi (XII w.)

- ludy tataro- mongolskie, Tatarzy (1241 r- data najazdu na Ruś)

-Księstwo Moskiewskie (XIV w.)- zalążek państwa rosyjskiego, kształtowanie się narodowości rosyjskiej,

Od XVI w. do Kongresu Wiedeńskiego: zmiany mapy politycznej Europy: prądy reformatorskie, wojny religijne, kryzysy polityczno- ekonomiczne, dwustronne i koalicyjne wojny

- Iberia: Hiszpania (za panowania Karola I Habsburga, 1516- 1556)- panowanie nad krajami wchodzącymi w skład tzw. Sukcesji burgundzkiej: Niderlandami, Księstwem Luksemburga i okręgiem Franche- Comte, Mediolan, posiadłości w północnych Włoszech),

- połączenie Hiszpanii i Portugalii ( po wygaśnięciu dynastii portugalskiej, 1580-1640)

- utrata po wojnie sukcesyjnej (1710-14)- Belgi (południowych Niderlandów) na rzecz austriackich Habsburgów, Gibraltaru na rzecz Anglii (formalnie od 1783 r)

Wyspy Brytyjskie:

- schizma w Kościele (1534 r), zalegalizowanie Kościoła anglikańskiego

-zjednoczenie Anglii, Szkocji, Walii, Irlandi w Królestwie Wlk. Brytanii ( formalnie od 1707 r.)

Francja:

- państwa pod rządami dynastii Burbonów (1589-1792), ugruntowanie absolutnej władzy królewskiej (Ludwików XIII i XIV) przez kardynałów Richelieu i Mazariniego

- odzyskanie: Alzacji (po pokoju westfalskim w 1648 r), Artois, części Lotaryngii Franche- Comte (1678), Luksemburga

Niemcy:

- Cesarstwo Rzymskie Narodu Nimieckiego ( Rzesza Niemiecka- 962-1806), I Rzesza Niemiecka (Stara Rzesza), II Rzesza- cesarstwo Hohenzollernów (1871-1918), III Rzesza- hitlerowskie Niemcy (1933-1945)

Brak ostatniego wykładu.