WIERTNICTWO

TERMINOLOGIA

Cz. 3 z 3

Elewator do rur – narzędzie służące do uchwycenia elementów przewodu wiertniczego rur okładzinowych lub wydobywczych przy ich zapuszczaniu do otworu lub wyciąganiu.

Elewatory do rur płuczkowych:

- ze środkowym zatrzaskiem

- z bocznym zatrzaskiem

Udźwig elewatorów od 300 ÷ 5000 kN. Wykonane są z odlewów staliwnych

Ściski – narzędzie pomocnicze w kształcie obejmy, służące do uchwycenia rur okładzinowych lub elementów przewodu wiertniczego.

Rdzeniówka – narzędzie służące do pobierania rdzenia podczas wiercenia otworu, współpracująca z koronką rdzeniową.

Rdzeniówka pojedyncza – rdzeniówka w postaci pojedynczej rury stanowiącej pojemnik rdzenia, który nie jest chroniony przed wpływem działania płuczki wiertniczej.

Rdzeniówka podwójna – rdzeniówka składająca się z dwóch współśrodkowych rur, z których zewnętrzna obraca się z przewodem wiertniczym, a wewnętrzna nieruchoma stanowi pojemnik zabezpieczający rdzeń przed wpływem płuczki wiertniczej.

Rura okładzinowa – element przewodu rurowego, który po połączeniu w kolumnę służy jako okładzina do zabezpieczania otworu wiertniczego przed zaciśnięciem lub zasypaniem oraz do uszczelniania skał zbiornikowych.

Urządzenia oczyszczające płuczkę wiertniczą – urządzenie lub zespół urządzeń stosowanych do usuwania zwiercin z płuczki wiertniczej sposobami mechanicznymi lub chemicznymi (sita płuczkowe, koryta, hydrocyklony, wirówki, zbiorniki sedymentacyjne).

Sedymentacyjne oczyszczanie płuczki – oczyszczanie płuczki w wyniku grawitacyjnego wytrącania się ich w korytach płuczkowych i zbiornikach osadnikowych.

Hydrocyklon płuczkowy – urządzenie w kształcie stożka przeznaczone do usuwania z płuczki cząstek stałych (zwiercin) o określonych wymiarach (rys. hydrocyklonu – działanie)

Hydrocyklon płuczkowy odpiaszczający – przeznaczony do usuwania z płuczki fazy stałej (piasku) o wymiarze ziarn większych od 0,074 mm.

Głowica przeciwerupcyjna obrotowa – głowica przeciwerupcyjna uszczelniająca wylot otworu wiertniczego z przewodem wiertniczym umożliwiająca wiercenie otworu z przeciwciśnieniem.

Głowica przeciwerupcyjna szczękowa – głowica przeciwerupcyjna uszczelniająca wylot przestrzeni pierścieniowej otworu wiertniczego przy zapuszczonym przewodzie wiertniczym oraz bez przewodu.

Głowica przeciwerupcyjna uniwersalna – głowica przeciwerupcyjna uszczelniająca przestrzeń pierścieniową wylotu otworu wiertniczego na każdym znajdującym się otworze elemencie przewodu wiertniczego oraz bez przewodu.

Erupcja wiertnicza – niekontrolowany przypływ płynu złożowego do otworu wiertniczego w wyniku zmniejszenia się przeciwciśnienia na poziom skał zbiornikowych.

Awaria wiertnicza – wystąpienie przeszkody w prowadzeniu robót wiertniczych w otworze wiertniczym w wyniku: urwania, pozostawienia lub przychwycenia przewodu wiertniczego, rur okładzinowych i wydobywczych, upadku do otworu albo pozostawienia w otworze narzędzi wiertniczych lub innych przedmiotów.

Narzędzie ratunkowe – narzędzie do wykonywania określonych prac ratunkowych w otworze wiertniczym (gwintowniki, korony, nożyce, tuty).

Platforma wiertnicza samopodnośna – platforma wiertnicza pływająca, transportowana na punkt wiertniczy holownikami, oparta o dno zbiornika wodnego przez opuszczenie podpór o konstrukcji kratowej lub słupowej, na których jest podnoszony ponad poziom wody ponton, stanowiący pomost wiertniczy z zespołami wiertnicy i urządzeniami pomocniczymi.

Statek wiertniczy – morska jednostka wiertnicza pływająca mająca własny napęd, wyposażona w wiertnicę, wieżę lub maszt wiertniczy oraz w urządzenia pomocnicze, umożliwiające wykonywanie otworów wiertniczych w skałach pod dnem wodnym zbiorników morskich lub oceanicznych.

Otwór ukośny – otwór kierunkowy, który ma już w momencie rozpoczęcia wiercenia nadany kierunek i stały kąt odchylenia osi otworu.

Otwór wielodenny – pionowy otwór wiertniczy, z którego w dolnej części odwiercono kilka otworów kierunkowych.

Odchylenie osi otworu wiertniczego – wielkość kąta zawartego między styczną poprowadzoną do osi otworu w danym punkcie pomiaru, a kierunkiem pionowym, lub:

kąt odchylenia osi otworu – kąt zawarty między kierunkiem pionowym a styczną do osi otworu wiertniczego w punkcie pomiarowym.

Azymut osi otworu – kierunek skrzywienia otworu określany kątem w płaszczyźnie poziomej, utworzony między płaszczyzną pionową przechodząca przez południk magnetyczny, a płaszczyzną poziomą przechodzącą przez oś otworu wiertniczego w danym punkcie pomiaru; lub:

azymut osi otworu β - kąt zawarty pomiędzy kierunkiem północnym a rzutem stycznej do osi otworu wiertniczego w punkcie pomiarowym na płaszczyzna poziomą

Trajektoria osi otworu kierunkowego – miejsce geometryczne punktów tworzących oś otworu kierunkowego.

Profil geologiczny otworu – przekrój geologiczny ilustrujący następstwo przewierconych w otworze skał, oraz graficzne i opisowe przestawienia litologii i stratygrafii skał.

Projekt geologiczno – techniczny otworu wiertniczego – dokumentacja otworu obejmująca dane geologiczne i techniczne dotyczące konstrukcji, technologii wiercenia i opróbowania otworu wiertniczego.