Nazwa pasożyt - parasitus - pochodzi od wyrazu greckiego - parasitos, czyli współbiesiadnik, darmozjad.

zjawisku frezy, które polega na tym, że przedstawiciele jednego gatunku pasożyta biernie

przenoszą zarazki innego (kleszcze przenoszą bakterie boreliozy i wirusy zapalenia mózgu

Komensalizm, czyli współbiesiadnictwo - to odżywianie się pokarmem żywiciela nie wyrządzając mu krzywdy/ komensalem mogą być

bakterie, grzyby, pierwotniaki i inne przebywające najczęściej w przewodzie pokarmowym

Mutualizm - to interakcja międzygatunkowa przynosząca obustronne korzyści (np. pałeczka okrężnicy - E. Coli wytwarza w jelicie żywiciela niektóre witaminy, stąd gdy ją zniszczymy np. antybiotykami, występują pewne zaburzenia, które ustępują po jej odtworzeniu)

Źródłem zarażenia człowieka jest zwykle drugi zarażony człowiek, udomowione zwierzę domowe (pies, kot,świnia, bydło, mysz, szczur ,mucha domowa itp., gryzonie, dzik, lis, małpy, kurz uliczny, piaskownica, łóżkohotelowe itp.). Po uwolnieniu pasożyta z tych organizmów do środowiska zewnętrznego jest on przenoszony do

osobników podatnych na inwazję tym pasożytem w populacji żywiciela

Wrotami inwazji są otwory naturalne naszego ciała i skóra przez kontakt najczęściej bezpośredni (rzęsistek,świerzb, wesz łonowa i inne samozarażanie się(owsik, tasiemiec, glista) lub w okresie życia płodowego ( toksoplazmoza).Muchy mechanicznie przenoszą pierwotniaki i glisty.

Najważniejszym regulatorem ekstensywności i intensywności zarażenia pasożytem jest odporność żywiciela genetycznie uwarunkowanym

choroba pasożytnicza / parasitosis

IgA ( -) oraz IgG (-) to brak pasożytów

IgA (+) oraz IgG (-) to wynik niejednoznaczny, badania należy powtórzyć za kilka dni

IgA (+) oraz IgG (+) to obecność pasożytów

Pełzakowica, inaczej ameboza pasożytnicza choroba inwazyjna przewodu pokarmowego wywoływana przez pierwotniaka z rodziny Entamoebidae – Entamoeba his

Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą pokarmową, poprzez połknięcie cyst pierwotniaka wraz z pożywieniem. Cysty Entamoeba histolyticum są oporne na stężenie chloru stosowanego w sieciach wodociągowych, stosunkowo długo mogą pozostawać na powierzchni owoców i warzyw jedzonych w postaci surowe

Każdy przypadek rozpoznania i leczenia pełzakowicy musi być zgłoszony do Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Areosfera Alternaria i Cladosporium grzyby pleśniowe unoszące się w powietrzu, lub cysty Acanthamoeba pleśniakowatych (Mucoraceae

To właśnie grzyby pleśniowe unoszące się w powietrzu, dostające się do organizmu przez układ oddechowy albo przez pokarmowy.
Są obecne zarówno w mieszkaniach:

ciepłe i wilgotne łazienki,

kuchnie,

drewno kominkowe,

rośliny doniczkowe,

nawilżacze,

urządzenia do klimatyzacji,

produkty spożywcze

jak i na zewnątrz w:

powietrzu,

skoszonej trawie,

zagrabionych liściach

glebie i wodzie.

Hydrosfera glonowce – Mucoraceae, Cryptococcus

są pełzaki z rodzajów Acanthanioeba i Naegleria

Acanthamoeba castellanii, rozpoznawanych jako przewlekłe ziarniniakowe zapalenie mózgu (meningoencephalitis amoebica granulomatosa).

Największe znaczenie medyczne mają inwazje przywr rodzaju Schistosoma, bowiem w krajach Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Ameryce Południowej oraz Afryce, schistosomosis jest chorobą o znaczeniu społecznym. W niektórych rejonach Egiptu choruje 70% populacji.

Litosfera dermatofity

Trichophyton i Microsporum. Grzyby te określa się jako geofilne. Pasożytując na włosach i zrogowaciałych komórkach naskórka, keratynofilne (keratynolityczne)

wytwarzają na włosach tzw. narządy perforacyjne,

Cryptococcus

Grzyby mikozy (łac. mycoses)

Czynniki podwyższonego ryzyka; nowotwory^[1]

antybiotykoterapia

awitaminozy grupy B

oparzenia

sterydoterapia

zaburzenia hormonalne w przebiegu niewydolności lub braku śledziony, cukrzycy, otyłości

zaburzenia odporności typu komórkowego wrodzone i nabyte

niedobór IgA

leki

uzależnienia

chirurgia

Grzybice skóry (dermatofitozy)

głowy

brody, tzw. figówka

paznokci

stóp, tzw. stopa atlety/sportowca

pachwin

Podział wg pochodzenia zakażenia

endogenne – wywołane przez saprofity, np. Candida albicans, Geotrichum candidum

egzogenne – pozaeuropejskie

pośrednie endo- i egzogenne – Aspergillus fumigatus, Cryptococcus neoformans i rodzaj Mucor

Grzybice głębokie, narządowe - grupa chorób oportunistycznych, często przebiegających w AIDS. Dotyczą przede wszystkim płuc.

przebiegające z fungemią

przebiegające bez fungemii

Podział wg pochodzenia zakażenia

endogenne - wywołane przez saprofity, np. Candida albicans, Geotrichum candidum

egzogenne - pozaeuropejskie

pośrednie endo- i egzogenne - Aspergillus fumigatus, Cryptococcus neoformans i rodzaj Mucor

4. Objawy

W przypadku grzybic skóry są to: świąd, łuszczenie się skóry, miejscowe zaczerwienie. W przypadku grzybic głębokich: objawy narządowe, biegunka.

1. Polieny

Nystatyna - jest zbyt toksyczna by stosować ją ogólnoustrojowo. Podawana w formie tabletek, zawiesin, maści, tabletek do ssania i pudrów.

Nie wchłania się z przewodu pokarmowego. Stosowana przy kandydozach błon śluzowych. Jej działanie polega na zwiększeniu przepuszczalności ściany komórkowej grzybów co powoduje wypływ cytozolu i organelli komórkowych. Nie stwierdzono szczepów opornych na Nystatynę.

Amfoterycyna - zachowuje się podobnie do nystatyny tzn. nie wchłania się z przewodu pokarmowego, podawana jest w tabletkach, tabletkach do ssania, kremach, pudrach i zawiesinach. Jest mniej toksyczna więc przy podawaniu parenteralnym służy do leczenia kandydioz układowych i grzybic egzotycznych.

Natamycyna

5. 2. Azole

Mikonazol - należy do pochodnych imidazolu. Podawany doustnie powoduje hamowanie syntezy składników ściany komórkowej i wzrost przepuszczalności.

Skuteczny w leczeniu zakażeń drożdżakami i gronkowcami. Rzadko spotyka się szczepy oporne na Mikonazol.

Flukonazol - tiazol stosowany w terapii przerywanej lub ciągłej. Nie wiąże się z białkami osocza i rozpuszcza się w wodzie. Długi czas półtrwania ułatwia jego stosowanie.

Skuteczny w leczeniu zakażeń grzybami z gatunku Candida.

Ekonazol

Klotrimazol

Worikonazol

Itrakonazol

5. 3. Antymetabolity

5-fluorocytozyna

Podział grzybic ze względu na nazwę naukową

Aspergiloza

Blastomykoza

Chromomikoza

Dermatofitozy

Drożdżyca (blastomykoza)

Histoplazmoza

Kandydoza

Kokcydioidomikoza

Kryptokokoza

Kryptosporydioza

Maduromykoza

Mukormykoza

Sporotrychoza

Aspergiloza jest zakażeniem lub reakcją alergiczną wywoływaną przez grzyby z rodzaju Aspergillus (kropidlak). Postacie aspergilozy o największym znaczeniu to poważne infekcje płucne u pacjentów z obniżoną odpornością, takich jak chorzy na AIDS, leczeni chemioterapią lub antybiotykami przez dłuższy czas.

1/3 zakażeń szpitalnych zwłaszcza u biorców szpiku i immunosupresyjnych.

Głównie pochodzenia zewnętrznego ukł. Oddechowy, zak. Ran operacyjnych,

Niefiltrowane powietrze

W alergicznej aspergilozie oskrzelowo-płucnej mogą wystąpić objawy podobne, jak w astmie oskrzelowej, tj. kaszel, świsty (związane ze zwężeniami dróg oddechowych), a także gorączka, utrata wagi ciała i złe samopoczucie.

W zakażeniu inwazyjnym występują:

Gorączka

Dreszcze

Kaszel

Bóle głowy

Skrócenie oddechu

Bóle w klatce piersiowej

Zwiększona produkcja plwociny o różowym podbarwieniu

Bóle kostne

Krwiomocz

Zmniejszona produkcja moczu

Utrata wagi ciała

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

Ślepota lub niedowidzenie

Zapalenie zatok

Zapalenie wsierdzia

Badania

Do wykrycia aspergilozy stosuje się:

testy serologiczne wykrywające przeciwciała anty-Asprgillus oraz antygeny kropidlaka

zdjęcie rentgenowskie lub tomografię komputerową klatki piersiowej (może być obecny m.in. objaw powietrznego rąbka w kształcie półksiężyca)

wyizolowanie i hodowlę grzyba z plwociny

pobranie biopsji tkankowej

badanie poziomu immunoglobulin IgE - podniesienie ich poziomu sugeruje możliwość wystąpienia aspergilozy.

Gdy grzyb nacieka oskrzela można czasami zauważyć łańcuchy konidiów w plwocinie.

4. Leczenie

Sposób leczenia aspergilozy zależy od jej postaci.

W przypadku reakcji alergicznej stosuje się leczenie objawowe, a także odczulanie. Należy również unikać ekspozycji na Aspergilusa.

Grzybniak kropidlakowy podlega leczeniu chirurgicznemu.

Przy postaci inwazyjnej stosuje się terapię amfoterycyną B, itrakonazolem i worikonazolem^[1].

5. Rokowanie

Rokowanie w aspergilozie zależy od jej postaci, a także od stanu odporności organizmu. Najlepsze rokowanie dotyczy postaci alergicznej, w której najczęściej dochodzi do poprawy stanu pacjenta. Postać inwazyjna jest nieraz trudna w leczeniu i może nawet doprowadzić do śmierci, jeśli nie uda się opanować choroby.

6. Powikłania

W postaci płucnej aspergilozy powikłaniem może być krwotok, natomiast w przypadku stosowania w leczeniu amfoterycyny B może dojść do uszkodzenia nerek.

7. Zapobieganie

Zapobieganie aspergilozie sprowadza się do unikania stanów związanych z obniżoną odpornością, takich jak AIDS czy leczenie immunosupresyjnie (w tym często kortykosterydami).

Drożdżyca 80% zakażeń wysiki współczynnik umieralności

Drożdżyca, kandydoza, bielnica, moniliaza (łac. candidiasis, candidosis) - grzybicza, oportunistyczna infekcja skóry, błon śluzowych, paznokci i wyjątkowo rzadko infekcja uogólniona. Choroba ta najczęściej jest wywołana drożdżakami chorobotwórczymi z rodzaju Candida (szczególnie Candida albicans). Drożdżycę rozpoznaje się głównie poprzez badania mikroskopowe i hodowlane.

Candida albicans- 4 w kolejności wywołująca sepsę

1. Epidemiologia

Gatunki z rodzaju Candida występują na całym świecie^[1]. C. albicans występuje u 40-80% zdrowych ludzi jako składnik flory przewodu pokarmowego^[1].

Do czynników sprzyjających występowaniu drożdżycy zalicza się:

niedobory witaminowe (przede wszystkim niedobory witamin z grupy B),

maceracja naskórka związana z nadmiernym poceniem,

mikrourazy skóry,

zaburzenia hormonalne,

otyłość, cukrzyca, ciąża

upośledzona odporność wywołana przez stosowanie antybiotyków (wyniszczających florę bakteryjną organizmu) lub leków obniżających odporność (np. leki immunosupresyjne, sterydy, leki stosowane w chemioterapii nowotworów).

alkoholizm (zwiększa ryzyko drożdżycy pokarmowej)

zabiegi inwazyjne, np. wszczepienie sztucznej zastawki serca lub długotrwałe cewnikowanie^[1].

2. Postacie

2. 1. Wyprzenie drożdżakowe

Podobne jest do wyprzenia bakteryjnego. Najczęściej rozwija się w trzeciej i czwartej przestrzeni międzypalcowej rąk (czyli między III a IV oraz IV a V palcem), rzadziej w przestrzeniach międzypalcowych stóp oraz fałdy skórne; okolice podsutkowe (u otyłych kobiet), pachwinowe i międzypośladkowe (u noworodków). Rozwojowi choroby sprzyja praca wymagająca częstego moczenia dłoni np. kucharka, sprzątaczka. Widoczne objawy to ogniska rumieniowo-wysiękowe i złuszczające, ograniczone do miejsc przylegania fałdów, wykazuje znaczną macerację naskórka i popękanie w głębi fałdów.

2. 2. Drożdżyca paznokci i wałów paznokciowych

W okresie wczesnym uwidacznia się jako obrzęk, silnie zaczerwienione i bolesne zgrubienie wału paznokciowego, natomiast przy ucisku spod wału sączy się ropna wydzielina. W czasie choroby skóra w tych okolicach staje się cienka, napięta oraz zmieniona zapalnie. W zmianach długotrwałych płytki stają się żółtawo-brunatne, tracą połysk, ulegają przerostowi i rozwarstwieniu.

2. 3. Drożdżyca błon śluzowych

Umiejscawia się najczęściej w pochwie, sromie, przewodzie pokarmowym, jamie ustnej (np. jako zajady lub zapalenie języka). W przypadku zajęcia narządów płciowych kobiet, charakterystyczne objawy choroby to: obrzęk, zaczerwienienie błon śluzowych i ropne upławy. Przy pożyciu płciowym mężczyzna zostaje zakażony. Objawy drożdżycy mężczyzn to: podrażnienie i stan zapalny żołędzi i wewnętrznej powierzchni napletka ze świądem i pieczeniem. U dzieci występuje często pod postacią pleśniawek. Drożdżyca pochwy i przewodu pokarmowego jest najczęściej skutkiem ubocznym długotrwałej antybiotykoterapii.

2. 4. Drożdżyca pochwy

Osobny artykuł: Kandydoza pochwy.

2. 5. Drożdżyca pokarmowa

Objawy kandydozy pokarmowej: wzdęcia, biegunki, zaparcia, trudności ze spaniem, alergie, chęć na tłuszcze nasycone, łuszczyca, astma, depresje, agresywność, bóle w stawach.

3. Leczenie

Leczenie opiera się przede wszystkim na stosowaniu barwników (zieleń brylantowa, jodyna, eozyna) oraz na przyjmowaniu przez chorego dużych dawek witamin z grupy B. W wypadku gdy ze zmian chorobowych sączy się ropna wydzielina stosuje się okłady. Pomocne w leczeniu drożdżyc są także antybiotyki lub inne leki np. natamycyna, nystatyna. W przypadku rozległych zakażeń, na które nie skutkuje miejscowe leczenie, stosuje się też ogólnie flukonazol, worikonazol i czasem ketokonazol, przy czym dwa pierwsze działają lepiej i mają mniej działań niepożądanych^[2]. W drożdżycach błony śluzowej jamy ustnej dobre efekty lecznicze daje boraks z gliceryną. Leki występują w postaci miejscowych tamponów, maści i kremów. Leczenie drożdżycy, zwłaszcza skóry i paznokci, jest zwykle długotrwałe, wymaga dużej staranności, skrupulatnego przestrzegania higieny osobistej. W drożdżycy stóp wskazane jest używanie luźnego obuwia.

Drożdżak należy do drobnoustrojów oportunistycznych.

Wrodzona

nabyta

Grzybice powierzchowne

Dermatofitozy

Keratyfilne

Dermatofity dzieli się - jest źródło infekcji - na zoofilie (od zwierząt) Microsporum canis, odpowiedzialny za ponad 3/4 przypadków zachorowań, Patogen ten wykazuje tropizm do naskórka i jego wytworów - włosów, pazurów. Wynika to z umiejętności produkcji enzymów, dzięki którym keratyna (specyficzne białko występujące w naskórku i jego wytworach) może służyć microsporum jako substancja odżywcza.
Źródłem zakażenia są dla ludzi, chore psy i koty

Objawy

U zwierząt dermatofitoza objawia się zazwyczaj plackowatymi, niewielkimi wyłysieniami na skórze. Pojawiają się one, kiedy zarodniki znajdujące się na komórkach warstwy rogowej naskórka kiełkują w formie grzybni. Włosy w tym rejonie są najczęściej matowe i połamane. Stan zapalny, jaki na powierzchni skóry wywołują produkty przemiany materii grzybni jest okrągły, obwiedziony charakterystycznym, zaczerwienionym "wałem". Skóra jest szarawa, może występować na niej specyficzny rodzaj łupieżu, nierzadko świąd. Jeśli nastąpi nadkażenie bakteryjne rana może pokryć się sączącym strupem

geofilne (od gleby)

antropofilne (dotyczą tylko ludzi)

Kryptokokoza (toruloza: drożdżyca europejska) - grzybica wywołana przez Cryptococcus neoformans, grzyb drożdżopodobny z klasy Deuteromycetes (Fungi imperfecti), grzyby niedoskonałe. Choroba o przebiegu podostrym lub przewlekłym, atakuje ośrodkowy układ nerwowy, płuca (grzybice narządowe, głębokie) lub skórę i tkankę podskórną (grzybice powierzchowne).

1. Epidemiologia

C. neoformans występuje na całym świecie^[1]. Jest obecny w odchodach gołębi i kur, na kontakt z którymi można być narażonym w opuszczonych budynkach^[2]. Drożdżaka tego izolowano również z owoców, nawozu, kurzu oraz z mleka krowiego w przypadku kryptokokowego zapalenia wymion^[3]. Jednak do tej pory nie udowodniono, że kontakt z odchodami gołębi może prowadzić do zakażenia u ludzi^[2]. C. neoformans może występować na skórze i w kale zdrowych ludzi^[3]. Do zakażenie dochodzi najprawdopodobniej poprzez inhalację^[2]. Choroba występuje często u ludzi z obniżoną odpornością^[2].

2. Objawy

Najczęstszą kliniczną postacią choroby jest kryptokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych^[2]. W tym przypadku zakażenie może być podostre albo przewlekłe, a objawami mogą być: początkowo ból głowy i zaburzenia widzenia, następnie zaburzenia stanu psychicznego, a w końcu sztywność karku, śpiączka i, w wypadku nieleczonej choroby, śmierć^[2]. Innymi postaciami klinicznymi choroby są zakażenia skóry i płuc^[2].

3. Rozpoznanie

Podstawą szybkiego postawienia diagnozy w wypadku kryptokokowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych jest badanie płynu mózgowo-rdzeniowego^[2]. W pobranej próbce można zazwyczaj zaobserwować podwyższone stężenie białka, obniżone glukozy oraz zwiększoną liczbę leukocytów, głównie jednojądrzastych^[2]. W celu wykrycia C. neoformans stosuje się odczyn lateksowy^[2]. W badaniu histologicznym tkanek może być widoczna odpowiedź zapalna. W wypadku utworzenia ziarniniaka, komórki C. neoformans można znaleźć wewnątrz komórek olbrzymich^[2]. Komórki patogenu można wybarwić hematoksyliną i eozyną, metodą Gomoriego lub mucykarminą, która barwi otoczkę grzyba na kolor jasnoczerwony^[2]. C. neoformans można także identyfikować za pomocą immunofluorescencji bezpośredniej^[2]. Materiałem do tego badania są skrawki tkankowe umieszczone w formalinie^[2]. Wykrycie przeciwciał przeciwko grzybowi w teście immunofluorescencji pośredniej świadczy o przebytym lub trwającym zakażeniu^[2]. W celu postawienia rozpoznania zakłada się także hodowlę^[4]. Materiałem do hodowli może być płyn mózgowo-rdzeniowy, bioptat lub mocz^[4]. U chorych z upośledzoną odpornością, zakażeniem układu nerwowego lub uogólnionym C. neoformans występują w moczu cały czas, nawet gdy nie ma żadnych objawów ze strony układu moczowego^[4].

4. Leczenie

Leczenie kryptokokozy jest skojarzone i polega na podawaniu amfoterycyny B i 5-fluorocytozyny^[4]. Skojarzenie tych dwóch leków zwiększa skuteczność leczenia, zmniejsza częstotliwość nawrotów choroby, a także pozwala na obniżenie dawki amfoterycyny B, która jest bardziej toksyczna niż 5-fluorocytozyna^[4]. U pacjentów z kryptokokozą uogólnioną lub z upośledzoną odpornością zalecane jest leczenie podtrzymujące za pomocą flukonazolu w celu uniknięcia nawrotów choroby^[4].

Toksoplazmoza (łac. toxoplasmosis, ang. toxoplasmosis) – pasożytnicza choroba ludzi i zwierząt spowodowana zarażeniem pierwotniakiem Toxoplasma gondii.
Żywicielem ostatecznym są koty domowe i niektóre kotowate. Żywicielem pośrednim zaś wszystkie ssaki łącznie z człowiekiem oraz ptaki. Zakażenie toksoplazmozą to jedno z najczęstszych zakażeń pasożytniczych. Toksoplazmoza występuje praktycznie na całym świecie. Mimo wysokiego odsetka zakażonych, niewielka liczba osób choruje. Reszta to nosiciele.

Etiologia [edytuj]

Cykl życiowy Toxoplasma gondii

Główną drogą zarażeń jest spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa zawierającego cysty z bradyzoitami T. gondii.

Zarażenie jest również możliwe podczas zjadania pokarmu zanieczyszczonego kałem, moczem lub śliną zwierząt chorych na toksoplazmozę, w których to wydalinach i wydzielinach znajdują się trofozoity T. gondii. Możliwe jest również zarażenie drogą kropelkową oraz zarażenie śródmaciczne i poprzez transplantacje.

Koty jako żywiciel ostateczny wraz z kałem wydalają do środowiska oocysty, które są odporne na szkodliwe czynniki środowiska zewnętrznego. Oocysty mogą stanowić źródło inwazji dla zwierząt, ptaków i człowieka.

Objawy toksoplazmozy u ludzi [edytuj]

Gorączka, obrzęk węzłów chłonnych, objawy grypopodobne, zapalenie mózgu i opon mózgowych, dolegliwości stawowe, zmiany pozapalne zajętych narządów

Można wyróżnić kilka typów toksoplazmozy:

ze względu na sposób zarażenia – nabytą lub wrodzoną,

ze względu na występujące objawy – objawową lub utajoną.

Drogi zarażenia: toksoplazmoza nabyta – spożywanie surowego lub niedogotowanego mięsa, nieprzegotowanego mleka, niemytych owoców z ogrodu, po którym chodzą zarażone zwierzęta; toksoplazmoza wrodzona – przejście pasożyta na płód przez łożysko.

Świeże zarażenie u osoby z prawidłową odpornością jest zazwyczaj bezobjawowe.

Toksoplazmoza wrodzona [edytuj]

W postaci wrodzonej objawy zależą od zaawansowania ciąży w chwili zakażenia matki. Wynika stąd ich zróżnicowanie. Charakterystyczna triada objawów tzw. triada Sabina-Pinkertona, do której należą małogłowie i (lub) wodogłowie, zapalenie siatkówki oraz naczyniówki, a także zwapnienia śródmózgowe występuje w ok. 30% przypadków. Towarzyszy jej często znacznego stopnia opóźnienie rozwoju umysłowego. Innymi objawami wrodzonej toksoplazmozy są: hipotrofia, hepatomegalia, splenomegalia, małopłytkowość, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie mięśnia sercowego, małoocze, agenezja gałki ocznej.

Diagnostyka i interpretacja wyników [edytuj]

Istnieje kilka metod diagnostycznych opartych na ocenie odpowiedzi sero–immunologicznej. Obecnie powszechnie określa się miano przeciwciał przeciwtoksoplazmozowych klasy IgM i IgG w surowicy krwi.

słabo dodatni wynik badania – z dużym prawdopodobieństwem inwazja nastąpiła dawno temu; kobieta nabyła odporność na toksoplazmozę i nie powinna się obawiać ponownego zarażenia, ani niebezpieczeństwa zarażenia płodu,

wysoko dodatni wynik badania – prawdopodobnie pierwsze i niedawne zarażenie, należy koniecznie skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciężarną i w razie potrzeby podjąć leczenie pod jego kierunkiem,

ujemny wynik badania – kobieta nie przebyła inwazji, zarażenie może nastąpić w każdej chwili; choroba może przejść bezobjawowo i pozostać nie wykryta, ale ryzyko ciężkich uszkodzeń płodu lub jego śmierci jest duże; niezbędna stała kontrola lekarza-ginekologa i badania kontrolne co sześć tygodni lub przynajmniej raz na trymestr.

Osoby z osłabioną odpornością [edytuj]

Postać ostra lub reaktywacja zarażenia przewlekłego u ludzi z osłabionym układem odpornościowym (w przebiegu AIDS, poddawanych immunosupresji m.in. po przeszczepach) może stanowić zagrożenie dla życia. Istnieje skuteczne leczenie (sulfonamidy, antybiotyki) trwające kilka tygodni albo i lat.

Na terenie Polski w 2002 wystąpiły 652 przypadki, z czego 21 wrodzonych^[1].

Przebieg choroby [edytuj]

U płodu dochodzi do nieuleczalnych wad (najczęściej ośrodkowego układu nerwowego), które z reguły prowadzą do śmierci. Zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych, wyróżnia się dwie postaci toksoplazmozy: ostrą i przewlekłą.

W ostrym przebiegu toksoplazmozy zapaleniu ulegają węzły chłonne – zwłaszcza szyjne. Pacjent skarży się także na silne bóle głowy i gorączkę. Pojawiają się objawy grypopodobne. W rzadkich przypadkach dochodzi do zapalenia mózgu i opon mózgowych.

Przewlekła postać toksoplazmozy jest bardzo rzadka. Objawia się ona nawracającą gorączką, bólami głowy, dolegliwościami stawowymi i niekiedy zapaleniem zaatakowanych narządów: węzłów chłonnych, wątroby, śledziony, serca, płuc, oczu i ośrodkowego układu nerwowego.

Źródła zarażenia [edytuj]

Głównym źródłem zarażenia kotów jest polowanie na drobne gryzonie (i oczywiście ich zjadanie). Ograniczenie swobody kota poza domem zapobiega przenoszeniu się infekcji z innych zwierząt, co znowu chroni nas przed infekcją.

W obecnym stanie badań wynika, że główną przyczyną (70%) jest surowe lub niedogotowane mięso. Wstępnie badającym od 10 lat udało się ustalić, że po zamrożeniu go głęboko lub gotowaniu powyżej 20 minut w temp. 60 stopni Celsjusza pierwotniak zanika.

Leczenie [edytuj]

Uszkodzenia narządowe noworodka są uwarunkowane wadami anatomicznymi, nie dają się więc wyleczyć. Osoby zarażone drogą pokarmową zazwyczaj podlegają kuracji antybiotykowej, niekiedy kilkakrotnie powtarzanej. W leczeniu toksoplazmozy stosuje się pirymetaminę i sulfadiazynę. U ciężarnych zastosowanie znajduje spiramycyna^[2].

Geotrychoza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Brak wersji przejrzanej

Skocz do: nawigacji, szukaj

Geotrychoza
Geotrichosis
ICD-10 B48.3 B48.3

Geotrychoza to dość rzadko występująca grzybica wywoływana przez Geotrichum candidum.

Etiologia [edytuj]

Geotrichum candidum występuje jako saprofit w jamie ustnej i przewodzie pokarmowym, wykrywany jest także m.in w produktach mlecznych i w ziemi. Grzyb może, zwykle w stanach obniżonej odporności, powodować zapalenia jamy ustnej, oraz endogenne zakażenia przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, gałki ocznej, narządów płciowych a także grzybice uogólnione.

Objawy [edytuj]

Postaci narządowe przebiegiem przypominają kandydozę.

Geotrychozę uogólnioną, poza stanami podgorączkowymi i osłabieniem, mogą cechować objawy dyspeptyczne (nudności, biegunka, bóle brzucha), w przypadku zajęcia układu oddechowego kaszel z obecnością obfitej, czasem podbarwionej krwią, plwociny. Notowano także zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

Diagnostyka [edytuj]

Diagnostyka polega na wykryciu obecności grzyba w pobranym materiale biologicznym (kał, plwocina, płyn mózgowo-rdzeniowy).

Leczenie [edytuj]

Leczenie opiera się na podawaniu leków przeciwgrzybiczych (zakres działania obejmujący Geotrichum posiada m.in. nystatyna, natamycyna i amfoterycyna B).

antropozoonozy, choroby zakaźne lub pasożytnicze (możliwość zakażenia jest wzajemna) występujące zarówno u człowieka, jak i u zwierząt, np. bruceloza, wścieklizna, dżuma, włośnica).- toksoplazmoza nabyta

Kryptosporydioza (łac., ang. cryptosporidiosis) - choroba pasożytnicza zajmująca jelita ssaków, wywoływana przez pierwotniaka Cryptosporidium parvum należącego do typu apikompleksów. Choroba szerzy się drogą fekalno-oralną, poprzez jamę ustną, ale możliwe jest także zarażenie drogą inhalacyjną, szczególnie u dzieci. Głównym objawem u ludzi ze sprawnym układem odpornościowym jest samoograniczająca się biegunka, występuje też podwyższona nieznacznie temperatura ciała, oraz wymioty. W wypadku dłuższego nie leczenia może spowodować utratę masy ciała. Postać oddechowa objawia się podwyższoną do ok 39 stopni temperaturą, mogą wystąpić duszności, oraz kaszel. U osób z upośledzoną odpornością, np. chorych na AIDS,lub leczonych immunosupresyjnie zakażenie może być długotrwałe i zagrażające życiu. Kryptosporydiozę wykryto dopiero w 1976, pomimo tego, że jest to jedna z najczęstszych na świecie chorób przenoszonych wraz z wodą. Głównym wektorem są gołebie i ich odchody.

1. Objawy

Okres wylęgania choroby wynosi 3-12 dni. Oprócz wodnistej biegunki często występują dolegliwości brzuszne oraz niska gorączka. Niektóre osoby nie mają objawów, lecz są zakaźne. Po ustąpieniu objawów zakaźność utrzymuje się przez kilka tygodni.

2. Leczenie

U większości osób z prawidłową odpornością choroba trwa około 10 dni i jest samoograniczająca. Wymaga uzupełniania wody i elektrolitów. U chorych na AIDS należy zoptymalizować leczenie przeciwwirusowe.

Akantameboza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Skocz do: nawigacji, szukaj

Akantameboza
Acanthamoebosis
ICD-10 B60.1 B60.1

Akantameboza – rzadka choroba pasożytnicza, przebiegająca zwykle pod postacią zapalenia płuc lub przewlekłego ziarniniakowego zapalenia mózgu (GAE, encephalitis amoebica granulomatosa), wywoływana przez pierwotniaka Acanthamoeba castellani.

Etiologia [edytuj]

Pierwotniak Acanthamoeba castellani występuje kosmopolitycznie w wodach słodkich, wilgotnych glebach i powietrzu. Do zakażenia dochodzi przez jamę nosowo-gardłową. Pierwotniaki dostają się przez ciągłość do płuc, przez kość sitową do mózgu, a także wraz z krwią do narządów odległych. Możliwymi wrotami zakażenia jest również uszkodzona skóra i rogówka.

Objawy [edytuj]

Pełzaka zdarzało się wyhodować przyżyciowo z materiału pobranego w przebiegu zapaleń nosa, gardła, uszu i rogówki. Może powodować także wystąpienie zapalenia płuc i zmian skórnych.

Acanthamoeba castellani wywołuje, często śmiertelne, zapalenie mózgu przebiegające z gorączką, silnym bólem głowy i szyi, drgawkami. Mogą wystąpić zaburzenia powonienia i smaku oraz halucynacje. Okres inkubacji zwykle przekracza 10 dni.

Chorują głównie osoby z niedoborami odporności.

Diagnostyka [edytuj]

Diagnostyka choroby jest bardzo trudna, pełzaka wykrywa się w preparatach bezpośrednich lub hodowlach, czasem dopiero podczas autopsji.

W opisanych przypadkach płyn mózgowo-rdzeniowy miał barwę szaro-żółtą, występował zwiększony odsetek limfocytów i stężenie białka oraz zmniejszone stężenie glukozy.

Leczenie [edytuj]

Nie opracowano standardu leczenia choroby.

Śmierć tylko materiał autopsyjny.

Neglerioza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Skocz do: nawigacji, szukaj

Neglerioza
Naegleriosis
ICD-10 B60.2 B60.2

Neglerioza (łac. naegleriosis, ang. negleriosis) – rzadka choroba pasożytnicza, ostre pierwotne zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych wywoływane przez pierwotniaka Naegleria fowleri (PAM, meningoencephalitis amoebica primaria)

Etiologia [edytuj]

Cykl życiowy Naegleria fowleri.

Pierwotniak Naegleria fowleri występuje w wodach słodkich, wilgotnych glebach i powietrzu. Do zakażenia może dochodzić przez jamę nosowo-gardłową podczas kąpieli w basenie, jeziorze. Pierwotniak przenika poprzez wypustki komórek węchowych do mózgu.

Objawy i przebieg [edytuj]

Choroba występuje w około tydzień od zakażenia. Przebiega z gorączką, silnymi bólami głowy, zaburzeniami widzenia, nudnościami i wymiotami. Mogą wystąpić zaburzenia psychiczne, pod postacią splątania lub pobudzenia, rzadziej halucynacji. Choroba zwykle doprowadza do śmierci w ciągu 72 godzin.

Pełzaki w płynie mózgowo-rdzeniowym pacjenta z negleriozą, uwidocznione w immunofluorescencji bezpośredniej.

Diagnostyka choroby jest bardzo trudna, pełzaka wykrywa się w preparatach bezpośrednich, trwałych barwionych (głównie z płynu mózgowo-rdzeniowego) bądź dopiero w hodowli próbek pobranych podczas badania autopsyjnego. W opisanych przypadkach płyn mózgowo-rdzeniowy miał barwę żółtobiałą bądź szarą, był podbarwiony krwią, ze zwiększonym odsetkiem granulocytów i stężeniem białka.

Leczenie [edytuj]

Nie opracowano standardu leczenia choroby. Postuluje się wykorzystanie preparatów przeciwgrzybiczych (amfoterycyna B, ketokonazol, mikonazol) i sulfonamidów.

. triada Sabina-Pinkertona, do której należą małogłowie i (lub) wodogłowie, zapalenie siatkówki oraz naczyniówki, a także zwapnienia śródmózgowe występuje w ok. 30% przypadków. Towarzyszy jej często znacznego stopnia opóźnienie rozwoju umysłowego. Innymi objawami wrodzonej toksoplazmozy są: hipotrofia, hepatomegalia, splenomegalia, małopłytkowość, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie mięśnia sercowego, małoocze, agenezja gałki ocznej.