15 maja – 4 zjazd – test.
ERGONOMIA 27.02.2010 R.
Powstanie i rozwój ergonomii. Ergonomia jako nauka interdyscyplinarna. Definicje pojęć związanych \, przedmiot i zakresy. Działania ergonomiczne w sferze techniki. Ergonomia koncepcyjna i korekcyjna, warunki pracy, ergonomia wyrobu.
Maszyny ręczne i ich dostosowanie do człowieka – rozwój ergonomii.
Istotne problemy napędu maszyn ręcznych:
Obciążenie człowieka statyczną i dynamiczną pracą
Preferowane oddziaływanie między człowiekiem i narzędziem
Napęd ręcznych maszyn prostych
Dostosowanie maszyn prostych do człowieka.
Rozwój rolnictwa: potrzeba zwiększenia wydajności pracy związana z przyrostem populacji ludzkiej. Wytwarzanie produktów rolnych ponad własne potrzeby i możliwości ich zbywania.
Wynik: poszukiwanie wspomagania człowieka w pracy energią zewnętrzną:
Wykorzystanie zwierząt
Zastosowanie naturalnych sił przyrody
Sztuczne źródła energii
Silnik parowy
Silnik spalinowy
Ergonomia – ergon – wiedza o pracy (ludzkiej). Określa stosunki powstające między człowiekiem a jego zajęciem, sprzętem i środowiskiem w najszerszym tego słowa znaczeniu, włączając w to sytuacje związane z pracą, zabawą, rekreacją i podróżą.
Jest dziedziną teoretyczną i stosowaną w której wykorzystuje się wiedzę o możliwościach psychofizycznych człowieka do projektowania i korygowania wyborów użytkowych, maszyn, urządzeń, narzędzi środowiska pracy w celu usunięcia zagrożeń zdrowia i życia człowieka, optymalizacji kosztu biologicznego pracy, zapewnienia odpowiedniej wydajności i wygody podczas wykonywania pracy oraz satysfakcji z pracy.
Literatura:
E. Górska „ergonomia, diagnoza, projektowanie, eksperymenty”
J. Lewandowski „zarządzanie bezpieczeństwem pracy w przedsiębiorstwie”
D. Kordecka „bezpieczeństwo pracy i ergonomia
Nauka ergonomii:
GR A GR B
Antropologia Urbanistyka
Medycyna inż. Budownictwa
Fizjologia inż. Transportu
Człowiek – praca
Psychologia inż. Maszyn
Pedagogika technologia
Prakseologia org. I ekonomika
Socjologia estetyka
Prawo
Ergonomia jest dziedziną mającą na celu przystosowanie środowiska pracy do psychicznych i fizycznych możliwości człowieka, co w efekcie ma umożliwić mu maksymalizację wydajności bez niepotrzebnego pogorszenia jego stanu zdrowia
Ergonomia koncepcyjna: (projektowa) zajmuje się optymalizacją układu człowiek – technika – środowisko (jako systemu) na etapie projektowania. Działalność koncepcyjna jest nieograniczona, obejmuje wczesne stadia istnienia rozwiązań technicznych tzn. jest:
O wiele bardziej racjonalna
Bardziej skuteczna od ergonomii korekcyjnej, powinna być kierunkiem dominującym w badaniach i rozwiązaniach
Ergonomia korekcyjna: działania ergonomii korekcyjnej realizowane są w miejscu pracy. Zajmuje się ona:
Analizą istniejących warunków na stanowiskach pracy
Oceną tych warunków
Wymaganiami orientacyjnymi i społecznymi
Ograniczona jest przede wszystkim możliwościami technicznymi oraz względami ekonomicznymi. Badania i obserwacje wadliwych rozwiązań systemów człowiek – praca są źródłem usprawnień i doskonalenia warunków pracy. Ergonomia dąży do tego, aby praca była wygodniejsza i bezpieczna.
Obejmuje zakres czynników uciążliwych ale dopuszczalnych nieszkodliwych. Zagadnieniami związanymi z czynnikami szkodliwymi zajmują się dziedziny nauki tj. higiena pracy, medycyna pracy.
Nauki kooperujące w badaniach ergonomicznych:
Nauki o człowieku:
Fizjologia pracy
Psychologia pracy
Antropometria
Higiena pracy
Nauki techniczno – organizacyjne
Technika i technologia
Naukowa organizacja pracy
Ekonomika pracy
Nauka o jakości
Obszar zadań badania stosunków w ergonomii:
Diagnoza – co jest
Postgnozowanie – jakie są przyczyny obserwowanych skutków
Projektowanie – jak być powinno
Prognozowanie – jak będzie