24.11.2010.

Tkanka- zespół komórek o podobnej budowie i właściwościach, o wspólnym pochodzeniu, przystosowany do pełnienia określonych funkcji.

Klasyfikacja tkanek:

-podział funkcjonalny:

*tkanki twórcze

*tkanki okrywające

*tkanki wzmacniające

*tkanki przewodzące

*tkanki miękiszowe

*tkanki wydzielnicze

-podział według kryterium budowy:

*tkanki jednorodne (np. miękisz zasadniczy, sklerenchyma, korek)

*tkanki niejednorodne (np. drewno, łyko, peryderma)

-podział w zależności od zdolności do podziału:

*tkanki stałe

*tkanki twórcze (MERYSTEMY)

-podział merystemów w zależności od położenia na roślinie:

*wierzchołkowe

*boczne

*wstawowe

-podział tkanek w zależności od pochodzenia:

*tkanki pierwotne

*tkanki wtórne

-podział według kryterium żywotności komórki:

*tkanki żywe (np. miękisz, epiderma, kolenchyma)

*tkanki martwe (np. sklerenchyma, korek)

Układ tkankowy- wszystkie tkanki danej rośliny pełniące te same funkcje niezależnie od tego, czy stanowią jeden ciągły zespół komórek, czy też występują w mniejszych lub większych izolowanych zespołach w różnych częściach rośliny.

Układ twórczy, Układ okrywający, Układ wzmacniający, Układ przewodzący, Układ spichrzowy, Układ wydzielniczy, Układ spichrzowy.

Układ twórczy:

Merystemy pierwotne- tkanki twórcze o pochodzeniu zarodkowym.

Merystem: zarodkowy, archesporialny (zarodkowo twórczy), wierzchołkowy (merystemy stożka pędu, merystemy stożka wzrostu korzenia), wstawowy (przyrost długości) i

Prokambium- merystem tworzący pierwotne elementy tkanek przewodzących.

Merystem zarodkowy:

Merystem zarodkowy- cały zarodek w początkowych stadiach rozwoju .

Podstawy Histogenezy:

-histogeneza- wyodrębnienie tkanek, na każdym szlaku rozwojowym zaczyna się od stadium, w którym komórki niezróżnicowane dzielą się i rosną – determinacja komórek.

-stadium komórek macierzystych- tkanki lub typ komórkowy= zdeterminowanych komórek merystema tycznych.

-stadium wzrostu- komórki przestają się dzielić, dalej rosną osiągając właściwe kształt i rozmiary.

-stadium dojrzewania- komórki nabierają cech strukturalnych typowych dla danej tkanki.

-stadium dojrzałości- tkanki pełni właściwą funkcje.

Merystemy wierzchołkowe pędu:

Kierunek podziału komórek: peryklinalny i antyklinalny.

Tunika- wyłącznie antklinalne podziały komórek- powstaje epiderma.

Korpus- antyklinalne i peryklinalne podziały komórek- powstaje kora pierwotna i walec osiowy.

Merystem wierzchołkowy korzenia:

Merystem wierzchołkowy korzenia- teoria histogenów:

-dermatogen (skórka korzeni)

-peryblem (kora pierwotna)

-plerom (walec osiowy)

-kaliptrogen (czpeczka)

Wierzchołek wzrostu korzenia – cech charakterystyczne:

-wytwarza komórki nie tylko w stronę osi ale i w kierunku przeciwnym zapoczątkowując czapeczkę

-nie wytwarza bocznych przydatków odpowiadających zawiązkom liści i pędów bocznych

-nie wytwarza węzłów i międzywęźli

-oś młodego korzenia jest wyraźnie lub dość wyraźnie podzielona na przyszły walec osiowy i korę pierwotną

-koncepcja histogenów zawiera założenia, że między komórkami inicjalnymi dystalnej strefy korzenia a obszarami jej tkanek może istnieć określona zależność.

Merystemy interkalarne- wstawowe:

Tkanka twórcza występująca w łodygach roślin z wyraźnym podziałem na węzły i międzywęźla, zlokalizowany jest u nasady każdego międzywęźla i odpowiada za równomierny wzrost na długość w poszczególnych międzywęźlach.

Merystem interkalarny- występuje przede wszystkim u roślin jednoliściennych, a także u roślin dwuliściennych.

Merystemy wtórne- tkanki twórcze powstałe z odróżnicowania tkanek stałych przez ich wtórne nabycie zdolności do podziałów.

Kambium- miazga łyko-drzewna, produkuje wtórne elementy przewodzące łyka i drewan.

Felogen- miazga korkotwórcza, prodokuje elementy wtórne tkanki okrywające

Kalus – do zabezpieczenia ran.

Kambium:

Budowa- tkanki kilkuwarstwowe zbudzone z żywych, cienkościennych komórek marystematycznych bogatych w cytoplazmę o dużych jądrach komórkowych, aktywnych metabolicznie.

2 typy komórek:

-komórki inicjalne wrzecionowate- komórki dające początek tkankom przewodzącym

-proporcja- u roślin drzewiastych

-sposób ułożenia- kambium pierwotne i inne.

Kambium piętrowe i niepiętrowe:

-Kambium piętrowe- uwarstwione inicjały wrzecionowate występujące w poziomych pietrach

-Kambium nie piętrowe.