01.12.2010.
Aktywność sezonowa kambium:
-u roślin dwu- i wieloletnich z przyrostem wtórnym kambium zaczyna działać pod koniec pierwszego sezonu wegetacyjnego.
-okres spoczynku zimowego.
-fluktuacje w zależności od stanu fizjologicznego rośliny.
-ponowna aktywność rozpoczyna się na wiosnę w dwu fazach:
1/ pęcznienie kambium czyli rozrastanie się kambium w kierunku promienistym poprzez podziały ant kliniczne.
2/zapoczątkowanie podziałów peryklinalnych i wytwarzanie elementów łyka a potem drewna.
Kambium wiązkowe- występuje w wiązkach przewodzących między łykiem a drewnem i produkuje elementy tkanek przewodzących.
Kambium międzyzwiązkowe- występuje między wiązkami przewodzącymi w budowie wtórnej łodygi, powstaje z miękiszu podstawowego promieni rdzeniowych i produkuje elementy promieni rdzeniowych pierwotnych.
Zasada działania kambium:
-każda komórka inicjalna dzieli się i mamy dwie komórki siostrzane;
-jedna z tych komórek pozostaje merystematyczna, a druga przekształca się stopniowo w komórkę łyka lub drewna;
-nowa komórka inicjalna dzieli się znowu na dwie komórki pochodne, z których nadal tylko jedna przekształca się w komórkę stałą, a druga funkcjonuje jako twórcza;
-kambium wytwarza kilkakrotnie.
Felogen:
-felogen = miazga korkorodna – powstaje z odróżnicowanych żywych tkanek stałych pod koniec pierwszego sezonu wegetacyjnego u roślin dwu- i wieloletnich z przyrostem wtórnym.
-jest tkanką jednowarstwową składającą się z komórek merystema tycznych, wytwarzająca na zewnątrz elementy korka a od wewnątrz elementy miękiszu korkowego (felodermy).
-komórki fellogenu- są słabo zwakualizowane, ich jądra komórkowe są większe niż w komórkach miękiszowych, nie gromadzą skrobi, mogą zawierać chloroplasty, mają nieliczne plazmodesmy,.
-w łodygach powstaje zewnętrzna (egzogeniczne)- w obwodowych partiach organu np. komórek miękiszu kory pierwotnej, kolenchymy lub łyka.
- w korzeniach powstaje wewnętrznie czyli endogenicznie- z okolnicy czyli z najbardziej zewnętrzna warstwa walca osiowego.
Zasada działania fellogenu:
- komórki fellogenu dzielą się przede wszystkim w płaszczyznach peryklinalnych (wytwarzanie elementów perydermy)
- podziały antyklinalne – wzrost fellogenu odpowiednio do przyrostu obwodu organu.
Powstawanie fellogenu:
-pierwszy pierścień fellogenu powstaje w pierwszym roku życia rośliny;
-kolejne warstwy powstają w różnym czasie.
Sposób zakładania fellogenu:
-pierwszy pierścień miazgi korkorodnej jest nieprzerwany, u niektórych gatunków drzew i krzew funkcjonuje przez wiele lat. Warstwa korkowa u tych gatunków jwst stosunkowo cienka, gładka.
-następne pierścienie które powstają w głębiej leżących partiach kory pierwotnej lub łyka.
Martwica korkowa:
- powstające kolejno warstwy korka odcinają dopływ wody i substancji organicznych do leżących na zewnątrz od nich tkanek, co powoduje ich zamieranie i wytworzenie MARTWICY KORKOWEJ
(korkowiny).
Kalus- tkanka przyranna:
-najczęściej i najłatwiej powstaje z kambium;
-kalus mogą wytwarzać żywe komórki kory pierwotnej i wtórnej, czsami miękiszu drzewnego i rdzeniowego;
- zwykle ma budowę jednorodną, rosnąc na świetle wytwarza chlorofil;
- później w kalusie następuje różnicowanie komórek.
-zmniejsza on okres potrzebny do zarośnięcia ran;
-kalus spotykamy i nagonasiennych, jedno- dwuliściennych i rzadziej u paprotników;
Pozostałe elementy układu twórczego:
-okolnica w korzeniu:
*zapoczątkowanie kambium
*zapoczątkowanie fellogenu
*daje początek korzeniom bocznym
-Merystemoidy:
Pojedyncze komórki lub grupy komórek stałych, które wtórnie do podziałów na krótki, określony czas, wytwarzają dany element i przestają się dzielić.