Metody konwencjonalne (tradycyjne)
Bezpośrednia – uznawana za najstarszą, używana już w czasach Grecji i Rzymu aż do dzisiaj. Polega na naturalnym kontakcie pomiędzy uczniem i nauczycielem. Nazywana jest także metodą konwersacyjną, ponieważ za priorytet stawia rozwój umiejętności komunikacyjnych ucznia. Nauczyciel i uczeń prowadzi naturalną rozmowę w języku obcym. Fonetyka i gramatyka są w dalszym planie nauczanie, podstawą jest konwersacja, uczeń osłuchuje się z językiem. Brak selekcji lub gradacji treści nauczanych. W tekacjie mówienia nie występuje poprawianie błędów, które mogłoby onieśmielić ucznia. Celem jest zachęcenie go do rozmowy. Metoda ta opiera się na pracy native spikerów.
Gramatyczno-tłumaczeniowa – metoda polega na tłumaczeniu tekstu na język ojczysty i analizie jego struktury gramatycznej. Sprawnościami, na które ta kładła nacisk były więc umiejętność czytania i tłumaczenia, znajomość gramatyki i słownictwa. Dzięki temu jest ona do dzisiaj popularna jednak nie jest ona wystarczająca do opanowania języka żywego.
Metoda audiolingwalna – odkryta w czasach drugiej wojny światowej, nazywana pierwszą naukową metodą nauczania języków obcych. Głównym celem było wykształcenie nawyków językowych w sposób mechaniczny, nierefleksyjny, poprzez powtarzanie, zapamiętywanie i utrwalanie. Bardzo ważna w tej metodzie była osoba nauczyciela, który chwalił poprawną wymowę i poprawiał natychmiastowo błędy aby nie zakorzeniły się one w uczącej się osoby. Odrzucano analizę gramatyczną oraz tłumaczenie materiału językowego. Uczący się nie mówili samodzielnie, odgrywali liczne scenki i dialogi.
Metoda kognitywna – całkowite zaprzeczenie metody audiolingwalnej. Nazywana unowocześnioną metodą gramatyczno-tłumaczeniową. Odrzucała koncepcję, że język to zespół nawyków polegającym na ciągłym powtarzaniu i zapamiętywaniu. Uważała język za coś twórczego, zakładała, że ucząca się osoba powinna nie tylko rozumieć co się do niej mówi i powtórzyć to ale i stworzyć nowe, nigdy wczesniej nie słyszane zdania przy użyciu poznanych słów. Aby to osiągnąć, uczący się muszą znaleźć się w sytuacji naturalnej, przyswajać język za pomocą prób i błędów.
Metody niekonwencjonalne (alternatywne)
Metoda reagowania całym ciałem TPR – (Total Physical Response ) zakładała, że najlepszym sposobem uczenia się jest przysłuchiwanie się nauczycielowi w milczeniu i wykonywanie jego poleceń aby kojarzyć słowa z czynnościami. Chodziło tu o uruchomienie obu półkul mózgowych, ponieważ lewa odpowiadała za naukę języka a prawa za ruch fizyczny. Metoda ta jest przewidziana dla całkowicie początkujących etapów uczenia się języka. Nauczyciel zaczyna od krótkich poleceń o nieskomplikowanej gramatyce aby z czasem je przedłużyć i dodać do nich pewne elementy gramatyczne. TPR odnosi największe sukcesy w nauczaniu dzieci, ponieważ wprowadza ruchliwość fizyczną w momentach gdy uwaga dzieci spada.
Metoda The Silent Way – przeciwieństwo TPR, polega na nauce w ciszy, skupieniu wręcz medytacji. Nauczyciel operuje zestawem kolorowych pałeczek o różnej długości, które mają swoje znaczenie (pałeczki Cuisenaire’a). Metoda ta jest stosowana najczęściej u dorosłych w pierwszym roku ich uczenia się oraz w trakcie samodzielnej nauki.
Metoda Counselling Language Learning CLL - znana również jako Community Language Learning. Metoda ta zakłada, że posługiwanie się językiem a także jego nauka to proces między ludzki, czyli grupowy. W grupie odzywają się więc tylko ci, którzy mają na to ochotę. Nauczyciel jest obserwatorem, stoi zewnątrz i tłumaczy z języka rodzimego na obcy, następnie nagrywa wersję obcojęzyczną na taśmę i uczący się ją powtarzają. Tak powstaje wspólny materiał językowy. Metoda ta uświadamia, że w procesie uczenia się odpowiedzialność nie stoi po stronie nauczyciela ale głównie po stronie osoby uczącej się. Tak więc ta metoda nadaje się tylko dla silnie zmotywowanych uczniów.
Metoda naturalna – (The Natural Approach) sukces w nauce języka obcego zależy od wyeliminowania stresu, zahamowań i lęku przed popełnianiem błędów. Nauka powinna odbywać się w sposób podobny do akwizycji języka ojczystego, tak, jak uczy się niemowlę, słuchając, przyglądając się mimice i gestom mówiącego, a kiedy będzie gotowe na produkcję języka, wypowiadając zdania. Nauczyciel posługuje się prostym, naturalnym językiem, gestami i mimiką. Ważne jest aby chwalić uczące się osoby za poprawne odpowiedzi i zachętach ich nimi do samodzielnych wypowiedzi.
Metoda sugestii (Sugestopedia) – zakłada, że mózg posiada pewne rezerwy, które możemy pobudzić za pomocą bezpieczeństwa i sprzyjającej nauce atmosferze. Dystans do błędów i nowa tożsamość na czas trwania kursu „persona”. Ucząca się osoba ufa nauczycielowi w pełni, wynika z tego poczucie bezpieczeństwa, spontaniczność i chęć poznawania nowych rzeczy. Ucząca się osoba zapamiętuje lepiej i chętniej dzięki trafnemu doborowi muzyki.
Podejście komunikacyjne - Popularne w latach 80tych, powstało na bazie wszystkich poprzedzających je metod. Łączy w sobie cechy metod konwencjonalnych i niekonwencjonalnych i stosuje zawarte w nich techniki. Celem nadrzędnym w podejściu komunikacyjnym jest opanowanie sprawności mówienia, a więc autentyczna komunikacja, porozumiewanie się w języku obcym. Osoby uczące poznają pewne podstawy gramatyczne aby błędy popełniane w komunikacji nie blokowały porozumiewania się. Ważne jest aby uczestniczyć w jak największej ilości sytuacji, gdzie wykorzystanie konwersacji będzie niezbędne. Zajęcia prowadzone są tak aby odzwierciedlały właśnie te interakcje międzyludzkie.
Metodyka nauczania jest to dobór odpowiedniej metody oraz technik do grupy lub osoby, którą będziemy uczyć.