Metody nauczania języków obcych:
* Metoda bezpośrednia (mówimy tylko po polsku)
• Metoda komunikacyjna nie jest jeszcze zaklasyfikowana naukowo, ale jest
powszechnym sposobem nauczania języków obcych. Jak sama nazwa wskazuje, metoda
skupia się na skuteczności komunikacyjnej, bez zbytecznej dbałości o
bezbłędność. Nauczyciel tak organizuje lekcje, aby stwarzać jak najwięcej
autentycznych sytuacji komunikacyjnych, w których uczniowie ćwiczą pozyskiwanie
i udzielanie informacji.
• Metoda kognitywna. Wyrosła z psychologii kognitywnej traktuje nauczanie
języka jako kształcenie kompetencji językowej. Posługiwanie się językiem nie
jest automatyczne, ale intuicyjne i innowacyjne. Jest to poniekąd metoda prób i
błędów, gdzie powoli dochodzi się do bezbłędnego mówienia. Uczeń opanowuje
podstawowe zasady gramatyczne i obcując z tekstami naturalnymi (czytanymi i
słuchanymi), uczy się języka.
• Metoda gramatyczno- tłumaczeniowa. Należąca do najstarszych metod
nauczania języków. Wypracowana w toku nauczania łaciny jest rodzajem egzegezy -
pracy z tekstem, czytania, tłumaczenia, analizy, tworzenia komentarza. Dzisiaj
już nie jest stosowana powszechnie, ale jej elementy mogą być przydatne.
• Metoda audiolingwalna. Stworzona przez Amerykanów w czasie II wojny
światowej, aby szybko nauczyć żołnierzy japońskiego. To metoda nawykowa, ucząca
języka w gotowych strukturach, bezrefleksyjnie i bezbłędnie.
• Metoda naturalna (The Natural Approach). Powstała w latach 70-tych w
USA, odwołuje się do sposobu, w jaki uczą się małe dzieci języka ojczystego.
Nauczyciel posługuje się bardzo prostym językiem naturalnym, uzupełnia go
mimiką, powtarza na różne sposoby. Reakcje niewerbalne także należą do etapu
nauczania, podobnie błędy, które są nie przeszkadzają nam w zrozumieniu
wypowiedzi dzieci.
• Sugestopedia. Metoda niekonwencjonalna mająca na celu przede wszystkim
wyeliminowanie stresu i leku przed językiem. Wykorzystuje atmosferę
pomieszczenia, oświetlenie, rolę muzyki i rytmu. Jej elementy mogą być
skutecznym urozmaiceniem czy przerywnikiem podczas lekcji.
Techniki - cos konkretnego (to stosuje na lekcjach, ale to nie wszystko,
załączniki mogę przesłać na priva, tym, którzy wyraża taka wole)
Nauczanie wymowy.
- powtarzanie za nauczycielem głosek, słów, zdań
- czytanie słów z wprawek logopedycznych (vide bibliografia)
- uproszczony zapis fonetyczny [szal - schal]
- takie same czy różne [rozróżnianie dźwięków, Kasia-kasza]
- wierszyki, piosenki, rymowanki (załącznik 1)
- technika nagrywania wypowiedzi
- recytacja i uczenie na pamięć
Nauczanie słownictwa.
- wskazanie konkretnego przedmiotu lub obrazka
- pantomimiczne lub ruchowe pokazanie znaczenia
- synonim
-antonim
- objaśnienie/definicja
- tłumaczenie dosłowne
- praca ze słownikiem
- praca z tekstami naturalnymi i szukanie słów kluczy
- krzyżówki i tabelki „znajdź słowo” (załącznik 3)
- odnajdywanie innego wśród podobnych
- rebusy
- anagramy (załącznik 2)
- memory cards
- opisać obrazek
- uzupełnianie plansz [garderoba]
- szukanie słów w jednym wyrazie [telekomunikacja]
- grupowanie wyrazów wokół tematu/brain storming
- tworzenie przymiotników od rzeczowników i odwrotnie
- tekst z lukami (załącznik 5) i uzupełnianie tekstu ze słuchu
- test wyboru [który wyraz nie pasuje]
- układnie węża literowego [mam masło obok]
- wymienianie słów zaczynających się na jedna literę
Nauczanie gramatyki
- metoda indukcyjna: prezentacja materiału wprost, prezentacja reguł
- metoda dedukcyjna: podanie przykładu, uczniowie sami formułują regułę
- praca z tekstem zawierającym nowe formy [dociekanie funkcji w zdaniu np.
przypadka]
- praca w parach/grupach, gdzie uczniowie powtarzają samodzielnie poznane
struktury
- zdania z błędami (załącznik 4)
- tekst z lukami (załącznik 5)
- głuchy telefon
- ćwiczenia transformacyjne [przekształć zdanie]
- ćwiczenia drylujące
- zabawa w sytuacje naturalne np. w sklep (biernik/dopełniacz]
- znajdź w klasie kogoś, kto ... np.[był w Polsce - czas przeszły/miejscownik]
(załącznik 6)
- dialog w parach i relacjonowanie tego, co powiedział partner [koniugacja,
zamiana form]
Nauczanie rozumienia ze słuchu.
- słuchanie bez podręcznika, bez tekstu
- słuchanie tekstu, który prezentowany jest nie graficznie, ale obrazowo
- ćwiczenie „prawda czy fałsz”
- porządkowanie usłyszanego tekstu za pomocą cyfr
- słuchanie tekstu z lukami
- notowanie słów-kluczy
- słuchanie piosenek i praca z tekstem [uzupełnianie, przetwarzanie, załącznik
9]
Nauczanie mówienia
- obrazki lub fotografie mające wywołać reakcję
- zadawanie pytań
- wnioskowanie z obrazka, wymyślanie fikcyjnych historyjek
- odgadywanie tożsamości sławnych osób
- opisywanie innych uczestników [osoba, którą mam na myśli, ma na sobie...]
- stymulowanie wypowiedzi realnymi przedmiotami [np. bilet do kina]
- streszczenie tekstu
- uzupełnianie opowieści [brakujące ogniwo np. temat Mój dzień, załącznik 8)]
- gry planszowe
- rozpoznawanie dźwięków
- dyskusja
- rozmowa telefoniczna
- relacjonowanie obejrzanego filmu
- opisywanie fotografii/obrazka, która mają odtworzyć pozostali uczniowie
Techniki nauczania pisania
- ćwiczenie zapisu alfabetu
- dyktowanie głosek sz, rz, dź
- ćwiczenie poprawności stosowania dużych liter
- uzupełnianie tekstu brakującymi literami
- kwestionariusze, formularze (załącznik 7)
- test wyboru
- tworzenie liczby mnogiej
- zapis polskich miast i nazwisk
- tworzenie tabel tematycznych [dom i słowa z nim związane]