艁膮czniki bezstykowe pr膮du przemiennego
[na podstawie: http://www.zsee.bytom.pl/energo/dane/kl3inst004.html]
艁膮czniki bezstykowe s膮 to p贸艂przewodnikowe urz膮dzenia s艂u偶膮ce do obwod贸w elektrycznych. S膮 one zbudowane z przyrz膮d贸w p贸艂przewodnikowych (tyrystor konwencjonalny, tyrystor \ wy艂膮czalny GTO, tranzystor). Najbardziej spotykane s膮 艂膮czniki tyrystorowe
Zalety 艂膮cznik贸w bezstykowych:
kr贸tkie czasy za艂膮czania i wy艂膮czania,
bezg艂o艣na praca wskutek braku cz臋艣ci ruchowych,
dowolne po艂o偶enie pracy,
odporno艣膰 na drgania i wstrz膮sy,
niski poziom zak艂贸ce艅 radioelektrycznych (szczeg贸lnie 艂膮cznik贸w za艂膮czaj膮cych "w zerze" napi臋cia).
Wady 艂膮cznik贸w bezstykowych:
wi臋kszy spadek napi臋cia w stanie za艂膮czenia, wi臋ksze wymiary i masa,
niekorzystny wp艂yw temperatury otoczenia,
wra偶liwo艣膰 na przeci膮偶enia elektryczne,
galwaniczne po艂膮czenie obwodu wej艣ciowego,
du偶a cena.
艁膮czniki tyrystorowe pr膮du przemiennego- dzieli si臋 na 艂膮czniki jednofazowe i tr贸jfazowe. Z zasady dzia艂ania 艂膮cznika wynika, 偶e musi on przewodzi膰 pr膮d w dw贸ch kierunkach, mimo 偶e tyrystor przewodzi tylko w jednym. Dwukierunkowe przewodzenie uzyskuje si臋 przez po艂膮czenie np. dw贸ch tyrystor贸w w uk艂adzie przeciwnie r贸wnoleg艂ym lub jednego tyrystora dwukierunkowego.
Zasada pracy 艂膮cznik贸w w obwodach tr贸jfazowych z wyprowadzonym punktem neutralnym jest podobna.
艁膮czniki pr膮du przemiennego za艂膮cza si臋 przez podanie na bramki tyrystor贸w impuls贸w wyzwalaj膮cych, a wy艂膮cza po usuni臋ciu sygna艂u wyzwalaj膮cego z bramki i zmniejszenie pr膮du przewodz膮cego poni偶ej pr膮du podtrzymania zasadzie komutacji naturalnej tyrystor贸w.
艁膮czniki tyrystorowe stosuje si臋 w uk艂adach jedno i tr贸jfazowych w tych przypadka, gdy wymagana cz臋sto艣膰 艂膮cze艅 przekracza mo偶liwo艣膰 艂膮cznik贸w zestykowych lub w obwodach, gdzie zale偶y na wyeliminowaniu zjawisk 艂ukowych. Znacznie szersze zastosowanie znajduj膮 艂膮czniki tyrystorowe w tych przypadkach, gdy opr贸cz czynno艣ci manewrowych spe艂niaj膮 r贸wnie偶 zadania sterownik贸w napi臋cia.
Zalety wy艂膮cznik贸w tyrystorowych to:
du偶a trwa艂o艣膰,
bez iskrowe 艂膮czenie obwod贸w,
odporno艣膰 na wstrz膮sy i drgania,
bardzo du偶a cz臋sto艣膰 艂膮cze艅,
kr贸tkie czasy prze艂膮czania,
mo偶liwo艣膰 pracy w atmosferze o du偶ej wilgotno艣ci i zapyleniu.