Budowa alternatora
Rys.1 Budowa alternatora konwencjonalnego
1 - koło pasowe, 2, 3 - tuleje dystansowe, 4 – wirnik (uzwojenie wzbudzenia, rdzenie z biegunami pazurowymi, pierścienie ślizgowe), 5 - łożysko, 6 – stojan (trójfazowe uzwojenie twornika, jarzmo stojana), 7 – szczotka, 8 – płytka z diodami, 9 - obudowa tylna, 10 - szczotkotrzymacz, 11 - łożysko, 12 - obudowa przednia, 13 - wentylator
Zasada działania alternatora
Alternator jest trójfazową prądnicą synchroniczną, co oznacza, że jego pole magnetyczne wiruje z prędkością równą prędkości obrotowej wirnika. Działanie alternatora oparte jest na zasadzie indukowania siły elektromotorycznej w uzwojeniu twornika, znajdującego się w wirującym w polu magnetycznym. Uzwojenie wzbudzenia zasilane jest prądem stałym (początkowo z akumulatora, a następnie z uzwojenia twornika) doprowadzonym poprzez szczotki przylegające do dwóch pierścieni umieszczonych na wałku alternatora. Wirnik wprowadzany jest w ruch obrotowy, jego elektromagnes wytwarza pole magnetyczne wirujące względem nieruchomego uzwojenia twornika. Strumień magnetyczny w szczelinie powietrznej, na skutek odpowiedniego ukształtowania rdzenia wirnika, zmienia się w sposób zbliżony do sinusoidalnego, względem nieruchomych prętów uzwojenia twornika. Strumień przenika to uzwojenie i indukuje trzy napięcia w poszczególnych jego fazach, przesunięte względem siebie o kąt elektryczny 120o. Napięcia mają przebieg zbliżony do sinusoidalnego. Gdy obwód elektryczny jest zamknięty, pod wpływem indukowanego napięcia może popłynąć prąd. Napięcie i prąd są prostowane przez pełnookresowy trójfazowy mostek prostowniczy zbudowany z sześciu diod. Trzy diody, których katody są połączone ze sobą, nazywane są diodami dodatnimi, a pozostałe trzy diody noszą nazwę diod ujemnych.
Schemat układu pomiarowego
Rys.2 Schemat układu do wyznaczania charakterystyk alternatora
4. Charakterystyka biegu jałowego E0=f(Iw)
L.p. | n=2000 obr/min |
---|---|
E0[V] | |
1 | 0,55 |
2 | 1,15 |
3 | 1,5 |
4 | 10 |
5 | 15 |
6 | 17,5 |
7 | 20,5 |
8 | 24 |
9 | 27 |
5. Charakterystyka zewnętrzna U=f(I)
L.p. | n=2000 obr/min |
---|---|
U[V] | |
1 | 24 |
2 | 21 |
3 | 19,5 |
4 | 18 |
5 | 15,5 |
6 | 14 |
7 | 12 |
8 | 10 |
9 | 8 |
10 | 5,5 |
6. Charakterystyka regulacyjna Iw=f(n)
L.p. | U=14 V |
---|---|
I=0 | |
Iw[A] | |
1 | 2,25 |
2 | 1,75 |
3 | 1,3 |
4 | 1,1 |
5 | 0,95 |
6 | 0,8 |
7 | 0,6 |
8 | 0,5 |
L.p. | U=14 V |
---|---|
I[A] | |
1 | 0 |
2 | 7 |
3 | 10 |
4 | 14 |
5 | 22 |
6 | 26 |
7 | 31 |
8 | 35 |
9 | 37 |
10 | 40 |
7. Charakterystyka obciążeniowa I=f(n)
Wnioski:
Ze względu na to, iż alternator jest trójfazową prądnicą synchroniczną, co oznacza, że jego pole magnetyczne wiruje z prędkością równą prędkości obrotowej wirnika i jego działanie oparte jest na zasadzie indukowania siły elektromotorycznej w uzwojeniu twornika spowodowało, że alternator znalazł zastosowanie w samochodach. Rozwiązało to problem zaopatrzenia urządzeń samochodu w energię elektryczną, szczególnie podczas pracy silnika na biegu jałowym.
Z przeprowadzonych badań wywnioskować możemy również, że:
przy charakterystyce biegu jałowego, przy prędkości obrotowej n=2000 obr/min wraz ze wzrostem siły elektromotorycznej E0 wzrastał również prąd
przy charakterystyce zewnętrznej, przy prędkości obrotowej n=2000 obr/min wraz ze wzrostem prądu wartość napięcia zmniejszała się
przy charakterystyce regulacyjnej, wraz ze wzrostem prędkości obrotowej wartość prądu zmniejszała się
przy charakterystyce obciążeniowej, przy napięciu 14V wraz ze wzrostem prądu zwiększała się również prędkość obrotowa