Każdy z nas w życiu miał styczność z decyzją administracyjną. Klasycznym i najprostszym przykładem takiej decyzji jest decyzja w sprawie nadania NIP. Decyzje różnych organów administracji publicznej różnią się od siebie treścią, układem graficznym. W swojej pracy przedstawię definicję decyzji administracyjnej, jej obligatoryjne elementy oraz skutki prawne, które ona wywołuje.
Decyzja administracyjna to akt administracyjny zewnętrzny wydany w trybie określonym w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego lub innych ustaw regulujących sferę indywidualnych praw i obowiązków obywateli np. Prawo celne. Jest to akt w którym organ administracji rozstrzyga najczęściej merytorycznie (co do istoty) sprawę należącą do jego kompetencji.
Wynikiem takiego rozstrzygnięcia może być:
przyznanie obywatelowi określonego uprawnienia,
odmowa przyznania uprawnienia,
cofnięcie wcześniej przyznanego uprawnienia,
nałożenie na obywatela określonego obowiązku,
cofniecie wcześniej nałożonego obowiązku.
Decyzja jest aktem rozstrzygającym konkretną sprawę i skierowany jest do indywidualnie określonego adresata, nie związanego z organem ani węzłem zależności organizacyjnej, ani też podległości służbowej. Oznacza to, że adresatem, bądź też stroną w postępowaniu decyzyjnym mogą być: osoby fizyczne, prawne, oraz inne jednostki nie posiadające osobowości prawnej.
Obligatoryjne składniki decyzji administracyjnej
Składniki decyzji administracyjnej:
oznaczenie organu wydającego decyzję oraz data i miejsce jej wydania,
oznaczenie adresata lub adresatów decyzji,
podstawa prawna z przywołaniem konkretnego przepisu prawa,
rozstrzygnięcie,
uzasadnienie faktyczne i prawne,
pouczenie o przysługującym prawie do odwołania jego terminie i trybie lub informacja, iż decyzja jest ostateczna w administracyjnym toku postępowania i nie przysługuje od niej odwołanie lecz skarga do sądu administracyjnego,
podpis osoby uprawnionej do reprezentowania organu (imię i nazwisko) wraz z podaniem stanowiska służbowego.
Jeśli decyzję wydaje organ kolegialny, to wszyscy jego członkowie zobowiązani są złożyć pod nią swe podpisy.
Są to podstawowe elementy decyzji. Niekiedy może ona zawierać dodatkowo rygor natychmiastowej wykonalności, gdy jest to niezbędna dla ochrony zdrowia i życia ludzkiego, dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami lub ze względu na wyjątkowe sytuacje.
To, czy dane pismo jest postanowieniem, czy decyzją, może wynikać z treści pisma (np. Postanowieniem/ decyzją z dnia ...) lub z nagłówka - tytułu pisma. Ale pamiętajmy, że decyzja administracyjna to także: pozwolenie, zezwolenie, zakaz, nakaz - właśnie jedna z tych nazw może pojawić się w nagłówku/ treści pisma.
Decyzją jest zatem każdy akt wydany przez organ administracji publicznej spełniający powyższe przesłanki, bez względu na to jak został zatytułowany. Treść, a nie forma przesądza, bowiem o tym czy dany akt jest decyzją administracyjną, co potwierdził w wyroku z dnia 22 września 1981 r. Naczelny Sąd Administracyjny (SA 791/81).
Skutki prawne decyzji administracyjnej
Z reguły decyzja wywołuje dwojakiego rodzaju skutki prawne:
1. Skutki materialnoprawne decyzji – jest to przekształcenie interesu strony w prawo nabyte, odmowa takiego przekształcenia lub stwierdza wygaśniecie uprawnienia, konkretyzuje co do rodzaju i zakresu obowiązku spoczywającego na stronie albo znosi ten obowiązek.
2. Skutek procesowy decyzji – jego istota sprowadza się do wygaśnięcia stosunku procesowego pomiędzy stroną a organem administracyjnym; powstającego z chwilą wszczęcia postępowania, a kończącego się z chwilą wydania decyzji.
Doręczenie decyzji
Decyzję wydaje się i doręcza na piśmie. Doręczana jest za pośrednictwem poczty, pracowników urzędu lub innych upoważnionych do tego osób, do miejsca zamieszkania, miejsca pracy lub pobytu adresata.
Osoba odbierająca pismo powinna potwierdzić fakt odbioru własnoręcznym podpisem i zaznaczyć datę doręczenia. Od tego może zależeć możliwość skutecznego odwołania się.
ZA SKUTECZNE UZNAJE SIĘ DORĘCZENIE:
• bezpośrednio do rąk adresata, kiedy to odbiór przesyłki potwierdzany jest jego własnoręcznym podpisem i podaniem daty,
• dorosłemu domownikowi za pokwitowaniem (listonosz nie ma prawa żądać okazania dokumentu tożsamości, sam musi ocenić, czy osoba odbierająca pismo jest pełnoletnia),
• sąsiadowi lub dozorcy, umieszczając o tym informację w skrzynce pocztowej adresata,
• po dwukrotnym awizo - nieodebranie przesyłki (przez zapomnienie albo z rozmysłem) w ciągu 14 dni powoduje, że doręczenie pisma uważa się za dokonane.
Odwołanie
Odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu który wydał decyzję w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Dla treści i formy odwołania nie są przewidziane żadne rygory i wystarczy, aby strona postępowania wyraziła swoje niezadowolenie. Wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji z dwoma wyjątkami: 1. Decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności i 2. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy prawa. O wniesieniu odwołania organ powiadamia strony. Jeżeli odwołanie wnoszą wszystkie strony postępowania organ może uznać że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie i może wydać nową decyzję. Od nowej decyzji służy stronom odwołanie. Strona może cofnąć odwołanie przed wydaniem decyzji jednak organ może nie uwzględnić cofnięcia jeśli prowadziłoby to do utrzymania w mocy decyzji naruszającej prawo lub interes społeczny. Organ odwoławczy wydaje decyzję w której:
- utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję
- uchyla decyzję w całości lub części
- umarza postępowanie odwoławcze
Akty administracyjne indywidualne są poddawane klasyfikacji według różnych, nie zawsze rozłącznych kryteriów, dokonywana jest także ich typologia praktyczna. Te podziały i grupowanie aktów administracyjnych można w niektórych przypadkach odnieść również do decyzji administracyjnych dla podkreślenia cech dominujących z uwagi na treść rozstrzygnięcia sprawy lub wymagania procesowe wydawania decyzji, ich kontroli oraz obalania.
Typy i rodzaje decyzji:
1 |
|
---|---|
2 |
|
3 |
|
4 |
|
5 |
|
6 |
|
Wady decyzji administracyjnej
Decyzja administracyjna może być dotknięta wadami o różnym ciężarze gatunkowym, co prowadzi do zróżnicowania ich następstw. Błędy i omyłki znajdujące się w decyzji oraz opuszczenie jej fragmentów, a więc uchybienia formy, należą w zasadzie do wad nieistotnych, które można usunąć poprzez sprostowanie, uzupełnienie.. Wady istotne wynikające z wadliwości procedury poprzedzającej wydanie decyzji albo istniejące w jej treści, powodują uchylenie decyzji albo stwierdzenie jej nieważności.
Bibliografia
J. Borkowski, Decyzja administracyjna, Łódź – Zielona Góra 1998, s. 76 – 81.
R. Kędziora, Ogólne postępowanie administracyjne, Warszawa 2008, s. 249.
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. (tekst jednolity)