1. zasada numerus clausus

Numerus clausus papierów wartościowych:
• zasada oznacza, że można wystawić papier wartościowy jeśli zezwala na to prawo
• zasada ta akcentuje reglamentacyjny charakter ustawodawstwa w obszarze obrotu papierami wartościowymi
• innymi słowy, określony typ papierów wartościowych może być kreowany wyłącznie na podstawie szczególnych przepisów prawa, które określają cechy danego typu papieru, jego funkcji i formy
• ingerencja w zasadę swobody woli stron, jednakże uzasadniona względami bezpieczeństwa obrotu, zwłaszcza zaś potrzebą ochrony interesów uprawnionego z papieru wartościowego

1. prawa akcjonariusza

Prawa akcjonariuszy

Zakres oraz zasady nabywania praw z akcji określa statut spółki oraz kodeks spółek handlowych. Dzielą się one na dwie kategorie – prawa majątkowe i prawa korporacyjne.

Prawa majątkowe, obejmujące:

• prawo do udziału w podziale zysku (dywidenda);

• prawo pierwszeństwa do objęcia akcji nowej emisji (prawo poboru);

• prawo do udziału w podziale majątku spółki w razie jej likwidacji;

• prawo do sprzedaży akcji.

Prawa korporacyjne, obejmujące:

• prawo do udziału i głosowania przy podejmowaniu uchwał na Walnym Zgromadzeniu;

• prawo zwołania Walnego Zgromadzenia;

• prawo zgłaszania projektów uchwał na Walne Zgromadzenie;

• prawo zaskarżania uchwał Walnego Zgromadzenia;

• prawo wytoczenia powództwa;

• prawo do informacji;

• prawo sprzedaży akcji;

• inne prawa, jeżeli określono w statucie.

1. split - ścieżki wejścia na giełdę

Ścieżkami tymi są:

• emisja nowych akcji,

• sprzedaż w ofercie publicznej już istniejących papierów wartościowych,

• wprowadzenie akcji na giełdę bez oferty publicznej.

Najczęstszym sposobem wejścia na giełdę jest pierwotna oferta publiczna, której przedmiotem są instrumenty finansowe nowej emisji. Oferta ta przeprowadzana jest w celu podwyższenia kapitału zakładowego spółki. Pozyskany kapitał spółka może wykorzystać na dalszy rozwój lub nowe inwestycje. W przypadku wyboru tej ścieżki podmiot zwykle podejmuje uchwałę o wyłączeniu prawa poboru dla starych akcjonariuszy. Cenę papierów wartościowych w tym wypadku ustala emitent, czyli podmiot emitujący akcje we własnym imieniu i na własny rachunek.

W przypadku drugiej z wymienionych mozliwości debiutu giełdowego, właściciele spółki decydują się na publiczną sprzedaż posiadanych przez siebie papierów wartościowych. Konsekwencją tego działania są zmiany w akcjonariacie, ponieważ nie istnieje podwyższenie kapitału spółki, bowiem pieniądze zasilają konta osób sprzedających walory. Wariant ten nie wyklucza przeprowadzenia w przyszłości emisji papierów wartościowych, z których środki pieniężne zasilą kapitał spółki. Z kolei, debiut na giełdzie niepoprzedzony ofertą publiczną wybierają spółki, które posiadają odpowiedni kapitał zgromadzony dzięki emisjom na rynku niepublicznym. Koszty tego wariuntu są niższe od pozostałych, jednak może być problem ze znalezieniem chętnych na akcji, w związku
z tym metoda ta rzadko jest wykorzystywana przez polskie spółki.

Etapy wprowadzenia spółki na giełdę z ofertą publiczną poprzedzającą debiut:

• sporządzenie prospektu emisyjnego,

• złożenie wniosku do KNF o zatwierdzenie prospektu. Wniosek ten musi zostać złożony za pomocą pośrednika, którym jest dom maklerski. Komisja na zatwierdzenie prospektu ma 20 dni. Jeżeli spółka w przeszłości przeprowadziła ofertę publiczną lub jest notowana na giełdzie, czas ten wynosi 10 dni,

• konieczność upublicznienia prospektu emisyjnego. Musi to nastąpić nie później niż w dniu rozpoczęcia oferty lub nie później niż 6 dni roboczych przed terminem zakończenia subskrypcji, jeżeli tego samego rodzaju akcje nie są dopuszczone do oferty na rynku regulowanym,

• proces dematerializacji papierów wartościowych. Jeżeli spółka nie była spółką publiczną, musi złożyć wniosek o członkowstwo w depozycie papirów wartościowych,

• ingerencja KNF. Możliwość wstrzymania oferty, przerwania oferty, zakazania przeprowadzenia oferty lub zakazania dalszego przeprowadzenia oferty,

• powiadomienie KNF przez spółkę po zakończeniu subskrypcji,

• wprowadzenie do obrotu regulowanego papierów wartościowych,

• złożenie wniosku o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym,

• uchwała o dopuszczenie do rynku regulowanego,

• wniosek o wprowadzenie papierów do obrotu regulowanego,

• ewidencja papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym.

Etapy wprowadzenia spółki na giełdę bez przeprowadzenia oferty publicznej:

• sporządzenie prospektu emisyjnego,

• złożenie wniosku do KNF o zatwierdzenie prospektu,

• konieczność upublicznienia prospektu emisyjnego,

• proces dematerializacji papierów wartościowych,

• złożenie wniosku o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym,

• złożenie wniosku o wyznaczenie pierwszej daty notowań,

• W ciągu 14 dni od dopuszczenia do obrotu należy powiadomić KNF.

Istnieje również możliwość przeprowadzenia oferty publicznej poprzez system informatyczny Giełdy Papierów Wartościowych, który pozwala na składanie zleceń zakupu na akcje sprzedawane w ramach publicznej oferty lub składanie zapisów na akcje oferowane w ramach publicznej subskrypcji. Przeprowadzenie oferty publicznej za pomocą systemu informatycznego giełdy pozwala składać zlecenia klientom wszystkich biur maklerskich, a nie tylko podmiotów oferujących akcje. Zaletą elektronicznego sposobu przeprowadzenia oferty jest także obniżka kosztów i szybkie rozliczenie transakcji.

1. oferta publiczna/pierwotna

2. zysk w kształtowaniu się ceny emisyjnej akcji

3. wskaźniki

4. P/BV (rekomendacja i uzasadnienie)

Analiza wskaźnikowa

Wskaźniki oblicza się na podstawie danych rynkowych (np. giełdowych) dotyczących spółki oraz na podstawie sprawozdań finansowych firmy takich jak: bilans, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych.

 5. Wskaźniki wartości rynkowej

a) zyskowność na jedną akcję (Earning per share ratio - EPS),

Określa wielkość zysku, przypadającą na pojedynczy udział lub akcję.

EPS jest wskaźnikiem rynkowym określającym sytuację spółki na rynku. Może on być aktualizowany w różnych okresach, chociaż najczęściej obliczany jest co kwartał na podstawie raportów kwartalnych spółek publicznych.

Istnieją dwa sposoby obliczania EPS:

1. dzielenie zysku netto za ostatnie cztery kwartały przez liczbę akcji zarejestrowanych na koniec ostatniego kwartału,

2. dzielenie zysku kwartalnego spółki przez liczbę zarejestrowanych na koniec każdego kwartału akcji (sposób ten uwzględnia zmienną liczbę wyemitowanych w ciągu ostatnich czterech kwartałów akcji).

Poziom tego wskaźnika uzależniony jest od wielu czynników: liczby akcji, zysków i strat nadzwyczajnych, obciążeń finansowych. Ponieważ zmiana któregoś z czynników może być zjawiskiem jednorazowo występującym w roku, dlatego też oceniając wielkość tego wskaźnika wskazane jest porównywanie go w czasie oraz śledzenie czynników kształtujących go.

Wartość wskaźnika jest istotna dla inwestorów liczących na korzystną dywidendę, jak i dla inwestorów oczekujących wzrostu wartości akcji ze względu na rosnący zysk spółki. Zysk z portfela skonstruowanego na bazie spółek charakteryzujących się największą dynamiką EPS jest często większy od przeciętnego.

b) wskaźnik ceny rynkowej akcji do wartości księgowej na akcje C/WK (Price/Book Value - P/BV) - ile razy wartość spółki na rynku jest większa (mniejsza) od jej wartości księgowej,

gdzie:
wartość księgowa (BV) = (aktywa-zobowiązania) / ilość akcji

P/BV spółki X wynosi 0,50 znaczy to, że jedną złotówkę jej majątku można kupić za 50 gr.
P/BV < 1 oznacza, że cena rynkowa akcji jest na niższym poziomie niż jej wartość księgowa.

W praktyce niska wartość wskaźnika oznacza z reguły, ze spółka osiąga małe zyski bieżące i jej majątek nie jest w pełni wykorzystywany. Gdy majątek takiej spółki jest znaczny, branża zaś stwarza nadzieję na dobre wyniki, poziom wskaźnika P/BV jest ważną informacją dla inwestorów chcących kupić akcje na dłuższy okres. Niski poziom tego wskaźnika może oczywiście świadczyć o kłopotach spółki, które mogą być spowodowane złą strukturą majątku. Z kolei wysoka wartość P/BV może oznaczać, że akcje są przewartościowane. Najczęściej prowadzi to do korekty rynkowej i spadku wartości wskaźnika wraz ze spadkiem cen akcji.

Na rynkach światowych nie ma jednoznacznych norm dla wskaźnika P/BV. W USA waha się w przedziale 1,3-2,0, na rynku japońskim w granicach 2,0. Na polskiej giełdzie rozpiętość wskaźnika jest znaczna i oscyluje od 0,5 do 3,5.

Niewątpliwie przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych ważna jest obserwacja zmian wskaźnika w czasie i porównywanie go z innymi spółkami danej branży.

c) wskaźnik ceny akcji w stosunku do bieżących zysków (Price Earning Ratio) - ile razy wartość rynkowa firmy przewyższa wartość wypracowanego w ciągu roku zysku.

Wskaźnik cena do zysku należy do najpopularniejszych i najczęściej stosowanych wskaźników na giełdzie. Jego podstawowym celem jest ocena celowości inwestowania w akcje danej spółki.

Wskaźnik ten odzwierciedla stosunek inwestorów do firmy. Jego wzrost informuje, że inwestorzy skłonni są płacić za akcje firmy więcej niż poprzednio.

Niski poziom wskaźnika może sugerować, że inwestycja jest korzystna, ponieważ firma osiąga spore zyski, przy relatywnie niskiej wycenie rynkowej. Zbyt niski jego poziom sygnalizuje, że akcje spółki są niedowartościowane i zachęca do taniego ich nabycia.

W praktyce zbyt duża wartość P/E może świadczyć o dużym entuzjazmie inwestorów lub o spekulacji dużych inwestorów. Fakt ten powinien stanowić przestrogę w zbyt jednoznacznej interpretacji tego wskaźnika.

Porównując P/E firm z tej samej branży, można spodziewać się, że akcje spółki o wysokim poziomie P/E są przewartościowane i ich kurs może w najbliższym czasie spaść.

Wskaźnik P/E powinien być porównywany ze wskaźnikiem branżowym i wyznaczonym dla innych spółek. Należy również zaznaczyć, że wskaźnik ten opiera się na danych historycznych spółek.