POWSTANIE I ROZWÓJ CEWY NERWOWEJ

Układ nerwowy powstaje z EKTODERMY. Obszar ektodermy grzbietowej zawarty między błoną gardłową i węzłem pierwotnym grubieje na wskutek rozrostu komórek i zyskuje nazwę PŁYTKI NERWOWEJ. Płytka ta jest początkiem układu nerwowego. Środek płytki zapada się i tworzy się tzw. RYNIENKA NERWOWA. Rynienka nerwowa zapada się dalej ku dołowi coraz niżej a jej uniesione nad powierzchnię ektodermy brzegi(ramiona) nazywamy FAŁDAMI NERWOWYMI. Fałdy w dalszym rozwoju zbliżają się do siebie i w środkowej części zrastają się tworząc PIERWOTNĄCEWĘ NERWOWĄ. Cewa nerwowa zapada się tracąc łączność z ektodermą, która otacza powierzchnię zarodka. W tym czasie cześć brzegów płytki nerwowej, które nie weszły w skład pierwotnej cewy nerwowej zapadają się do mezynchymny po obu stronach cewy nerwowej, jako pasma komórek ektodermalnych. Te 2 pasma komórek ektodermalnych leżące symetrycznie grzbietowo- bocznie po obu stronach pierwotnej cewy nerwowej noszą nazwę GRZEBIENI NERWOWYCH. Z komórek grzebieni nerwowych powstają:

- komórki zwojowe zwojów czuciowych nerwów czaszkowych

- ---II--- ---II--- ---II--- międzykręgowych

- ---II--- zwoju autonomicznego układu nerwowego

- ---II--- rdzenia nadnerczy

- ---II--- barwnikowe (melanocyty)

- ---II--- Schana Szwana(lenocyty)

Te rodzaje ww. komórek powstają z grzebieni nerwowych.

RYS. RYNIENKI, PŁYTKI CEWY NERWOWEJ

Przednia cześć cewy nerwowej rozrasta się ku przodowi i na skutek 2-ch przewężeń w tej części rozróżniamy 3 pierwotne pęcherzyki nerwowe. Idąc od przodu mamy przodomózgowie, 2-gi pęcherzyk to jest śródmózgowie, 3-ci pęcherzyk to tyłomózgowie.

RYS. PĘCHERZYKÓW

Ta pierwotna cewa nerwowa wysłana jest od wewnątrz nabłonkiem ektodermalnym o strukturze nabłonka wielorzędowego. Charakteryzuje się tym, że wszystkie jego komórki sięgają do środka ej pierwotnej cewy nerwowej a jądra są na różnej wysokości. Pierwotna cewa nerwowa stanowi miejsce, z którego powstaje UKŁAD KOMOROWY MÓZGOWIA: komory boczne III i IV oraz kanał środkowy rdzenia kręgowego, czyli przedłużenie pierwotnej cewy nerwowej w odcinku rdzenia kręgowego. Jądra znajdują się na różnej wysokości i komórki nerwowe (neurocyty) wędrują na zewnątrz nabłonka wyściełającego światłokanału cewy nerwowej. Mamy 2 obszary:

-1 obszar płaszczowy, powstaje tu istota szara rdzenia kręgowego

-2 obszar brzeżny, powstają tu substancja biała

Komórki nerwowe wędrują na zewnątrz pierwotnej cewy nerwowej i w obszarze płaszczowym powstaje z nich istota szara rdzenia kręgowego a w obszarze brzeżnym powstaje substancja biała. Te pierwotne komórki nerwowe noszą nazwę NEUROBLASKU i maja możliwość dzielenia się w odróżnieniu od komórek dojrzałych, które takiej możliwości nie mają.

W 5 m-cu życia płodowego I i III pęcherzyk pierwotny dzieli się na 2-ie części i powstają PĘCHERZYKI WTÓRNE. Z przodomózgowia na zewnątrz powstaje KRESOMÓZGOWIE i z kresomózgowia, które dzieli się na 2 części powstają półkule mózgowe. Natomiast 2-ga cześć (pierwszego pęcherzyka pierwotnego) nosi nazwę MIĘDZYMÓZGOWIA, z którego boków pojawiają się zawiązki siatkówki oczu w postaci pęcherzyków ocznych. Tyłomózgowie (III pęcherzyk pierwotny) dzieli się na TYŁOMÓZGOWIE WTÓRNE i RDZEŃ PRZEDŁUŻONY. Tyłomózgowie wtórne zaczyna rozrastać się ku przodowi i ku tyłowi. Ku tyłowi z tyłomózgowia wtórnego powstają półkule móżdżku prawa i lewa a, z ku przodowi z tyłomózgowia wtórnego powstaje most. Natomiast ROBAK MÓŻDŻKU jest między półkulami móżdżku w komorze IV.