1. POBYT STAŁY I CZASOWY

Rodzaje pobytu:

- stały

- czasowy trwający ponad 3 miesiące

- czasowy trwający do 3 miesięcy

Zameldowanie na pobyt stały wymagane jest od każdej osoby posiadającej obywatelstwo polskie i przebywającej stale na terytorium RP. W tym samym czasie dana osoba może mieć tylko jedno miejsce pobytu stałego.

Pobyt stały zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem, a zamiarem stałego przebywania.

Pobyt czasowy przebywanie, bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego, w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem. Pobyt czasowy trwający do 3 miesięcy nie jest poddany żadnym ograniczeniom ustawowym.

2.POJĘCIE EWIDENCJI

Ewidencja ludności polega na rejestracji danych o miejscu pobytu osób, o ich urodzeniach, dotyczących obowiązku wojskowego, zmianach stanu cywilnego, obywatelstwa, imion i nazwisk oraz o zgonach.

3. DOWODU OSOBISTE ( PRAWO A OBOWIĄZEK )

Dowód osobisty jest dokumentem stwierdzającym tożsamość osoby oraz poświadczającym obywatelstwo polskie i uprawniającym obywateli polskich do przekraczania granic państw członkowskich UE.

Osoba będąca obywatelem polskim i zamieszkała w RP jest obowiązana posiadać dowód osobisty:

- od ukończenia 18 roku życia

- od ukończenia 15 roku życia, jeżeli pozostaje w stosunku pracy albo nie zamieszkuje wspólnie z rodzicami (opiekunami).

4. PRZESŁANKI ZMIANY IMION I NAZWISK

Zmiany imienia lub nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów, w szczególności, gdy dotyczą zmiany:

- imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nie licującego z godnością człowieka

- na imię lub nazwisko używane

- na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione

- na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada.

5. KIEROWNIK USC

Kierownikiem USC jest z mocy ustawy wójt lub burmistrz (prezydent miasta). Wójt (burmistrz, prezydent miasta) zatrudnia inną osobę na stanowisku kierownika USC w gminach powyżej 50 000 mieszkańców i może zatrudnić inną osobę na tym stanowisku w gminach poniżej 50000 mieszkańców.

Kompetencja kierownika USC należy rejestracja stanu cywilnego obejmująca:

- sporządzanie aktów urodzenia, małżeństwa i zgonu

- nanoszenie wzmianek dodatkowych w akcie stanu cywilnego

- sporządzanie protokołów o oświadczeniach zmieniających stan cywilny lub wpływających na treść aktu stanu cywilnego

- sporządzanie testamentów

6. RODZAJE AKTÓW STANU CYWILNEGO

Aktem stanu cywilnego jest wpis dokonany w księdze stanu cywilnego dotyczący zdarzeń, co do których prawo o aktach stanu cywilnego przewiduje obowiązek zarejestrowania.

Podstawowymi aktami stanu cywilnego są:

- akt urodzenia

- akt małżeństwa

- akt zgonu

7. ODMOWA REJESTRACJI IMIENIA

Kierownik USC odmawia przyjęcia o wyborze imienia w przypadku:

- imienia ośmieszającego

- nieprzyzwoitego

- w formie zdrobniałej

- imienia nie pozwalającego odróżnić płci dziecka

- więcej niż dwóch imion.

W przypadku odmowy wpisania imienia wybranego przez rodziców kierownik USC wydaje decyzję administracyjną. Od tej decyzji służy odwołanie do wojewody

8. KARTA POLAKA

Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu Polskiego. Może ona być przyznana osobie, która deklaruje przynależność do Narodu Polskiego i spełni łącznie następujące warunki:

- wykaże swój związek z polskością przez najmniej podstawową znajomość języka polskiego, który uważa za język ojczysty, oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycji i zwyczajów

- w obecności konsula RP złoży pisemną deklarację przynależności do Narodu Polskiego

- wykaże, że jest narodowości polskiej lub posiadała obywatelstwo polskie, lub co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków, albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej posiadało obywatelstwo polskie, albo przedstawi zaświadczenie organizacji polskiej lub polonijnej działającej na terenie jednego z państw byłego Związku Radzieckiego potwierdzające aktywne zaangażowanie w działalności na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej przez co najmniej ostatnie 3 lata

Konsul właściwy wydaje kartę polaka. Organ odwoławczy to Rada do spraw polaków na wschodzie.

9. FORMY NABYCIA OBYWATELSTWA POLSKIEGO

Sposoby nabycia obywatelstwa:

- z mocy prawa

- przez nadanie obywatelstwa polskiego,

- przez uznanie za obywatela polskiego,

- przez przywrócenie obywatelstwa polskiego.

10. STOWARZYSZENIA

Stowarzyszenie dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych.

Stowarzyszenie:

- stowarzyszenie rejestrowe – może założyć co najmniej 15 osób , które uchwalają statut i wybierają komitet założycielski; osoba prawna można jedynie wspierającym członkiem stowarzyszenia

- stowarzyszeni zwykłe – uproszczona forma stowarzyszeń – nie ma osobowości prawnej; może ono zostać założone przez co najmniej 3 osoby, które uchwalają regulamin działalności.

Stowarzyszenia zwykłe nie może:

- powoływać terenowych jednostek organizacyjnych

- łączyć się w związki stowarzyszeń

- zrzeszać osób prawnych

- prowadzić działalności gospodarczej

- przyjmować darowizn, spadków, zapisów oraz otrzymywać dotacji, a także korzystać z ofiarności publicznej

Stowarzyszenie obowiązane jest mieć zarząd i organ kontroli wewnętrznej.

Nadzór nad działalnością stowarzyszenia należy do:

- wojewody właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenie – w zakresie nadzoru nad działalnością stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego

- starosty właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia – w stosunku do pozostałych stowarzyszeń

Organ nadzorujący ma prawo:

- żądać dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia, w wyznaczonym terminie, odpisów uchwał walnego zebrania członków

- żądać od władz stowarzyszenie niezbędnych wyjaśnień.

Na wniosek organu nadzorującego lub prokuratora sąd może:

- udzielić upomnienia władzom stowarzyszeń

- uchylić niezgodną z prawem lub statutem uchwałę stowarzyszenia

- rozwiązać stowarzyszenie, jeżeli jego działalność wykazuje rażące lub uporczywe naruszenie prawa albo postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia działalności zgodnej z prawem lub statutem.

11. ZGROMADZENIA

Zgromadzeniem jest zgrupowanie co najmniej 15 osób, zwołane w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska.

12. ZGROMADZENIA PUBLICZNE

Zgromadzeniem publicznym są zgromadzenia organizowane na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób. Zgromadzenia te wymagają uprzedniego zawiadomienia organu gminy właściwego ze względu na miejsce zgromadzenia.

13. JAKIE SA OBOWIĄZKI PRZEWODNICZĄCEGO ZGROMADZENIA
ORGANIZATOR-jest przewodniczącym zgromadzenia publicznego, chyba ze powierzy on swoje obowiązki innej osobie albo uczestnicy zgromadzenia za jego zgoda wybiorą innego przewodniczącego.
DO OBOWIAZKÓW PRZEWODNICZACEGO NALEŻY:
-otwarcie zgromadzenia
- kierowanie jego przebiegiem
- zamkniecie zgromadzenia
-żądanie opuszczenia zgromadzenia przez osobę która swoim zachowaniem narusza przepisy ustawy lub uniemożliwia przebieg zgromadzenia

14. ORGAN GMINY ZAKAZUJE ZAGROMADZENIE PUBLICZNE jeżeli:

- jego cel lub odbycie sprzeciwiają się ustawie,

- odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu, zdrowiu ludzi lub mieniu.

15. UPRAWNIENIA I OBOWIĄZKI ORGANU GMINY:

Zapewnia ochronę policyjną oraz może delegować gromadzenie,

- może rozwiązać zgromadzenie jeżeli ono zagraża życiu lub naraża przepisy
16. WŁAŚCIWOŚĆ ORGANÓW W ZAKRESIE POZWOLEŃ NA ZBIÓRKĘ PUBLICZNĄ

Wszelkie publicznie zbieranie ofiar pieniężnych lub z góry określony cel wymaga uprzedniego pozwolenia.

Zbiórki na cele: religijne, państwowe, oświatowe, zdrowotne, kulturowo-społeczne, społeczno-opiekuńcze.

Pozwoleń, w drodze decyzji administracyjnej, udzielają:

- wójt (burmistrz, prezydent miasta) jeśli zbiórka ma być przeprowadzana na obszarze gminy lub jego części

- starosta jeśli zbiórka ma być przeprowadzona na obszarze części obejmującej więcej niż jedną gminę

- marszałek województwa jeśli zbiórka ma być przeprowadzona na obszarze województwa lub jego części obejmującej więcej niż jeden powiat

- minister właściwy do spraw wewnętrznych jeśli zbiórka ma być przeprowadzona na obszarze obejmującym więcej niż jedno województwo

17. WARUNKI PRZEKROCZENIA GRANICY

- ważny dokument podróży

- ważną wizę lub inny ważny dokument uprawniający do wjazdu i pobytu na tym terytorium, jeżeli są wymagane

- zezwolenie na wjazd do innego państwa lub zezwolenie na pobyt w innym państwie, jeżeli zezwolenia takie są wymagane w przypadku przejazdu tranzytem

18. KATEGORIE CUDZOZIEMCÓW

- tzw. cudzoziemcy ogólni, których status określa, jako lex generalia, ustawa o cudzoziemcach

- cudzoziemcy – szefowie i członkowie personelu misji dyplomatycznych, kierownicy urzędów konsularnych i członkowie personelu konsularnego państw obcych

- cudzoziemcy unijni – obywatele państw członkowskich UE, Europejskiego obszaru Gospodarczego i innych państw, które należą do UE, ale na podstawie umów zawartych z UE korzystają ze swobody przepływu osób i członków ich rodzin

- cudzoziemcy poszukujących ochrony na terytorium RP

- cudzoziemcy - repatrianci

- cudzoziemcy – posiadacze Karty Polaka

19. FORMY OCHRONY CUDZOZIEMCÓW

Na terytorium RP cudzoziemcowi udziela się ochrony przez:

- nadanie statusu uchodźcy

- udzielenie ochrony uzupełniającej

- udzielenie azylu

- udzielenie zgody na pobyt tolerowany

- udzielenie ochrony czasowej

20. ORGANY WŁAŚCIWE W SPRAWACH CUDZOZIEMCÓW

Organem właściwym do wpisania zaproszenia do ewidencji zaproszeń lub wydania decyzji o odmowie wpisania albo unieważnieniu zaproszenia jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę zapraszającego.

Kontroli dokumentów cudzoziemca przekraczającego granicę, potwierdzających cel i warunki planowanego pobytu, środków utrzymania lub dokumentów dokonuje funkcjonariusz Straży Granicznej podczas przekraczania przez cudzoziemca granicy.

Decyzję o odmowie wjazdu na terytorium RP wydaje komendant placówki Straży Granicznej

21. SPOSOBY KORZYSTANIA Z WÓD

Prawo wodne wyodrębnia trzy sposoby korzystania z wód:
- zwykłe
-powszechne
- szczególne.
Korzystanie z wód polega na ich używaniu na potrzeby ludności oraz gospodarki. Nie może ono powodować pogorszenia stanu wód i ekosystemów od nich zależnych a także marnotrawstwa wody, marnotrawstwa energii wody ani wyrządzać szkód.
22. POJĘCIE BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO I PORZĄDKU PUBLICZNEGO

Bezpieczeństwo państwa – to przede wszystkim ochrona ustroju konstytucyjnego przed niebezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznym. Chodzi tu o zwalczanie działalności szpiegowskiej, dywersyjnej prowadzonej przez służby wywiadowcze i kontrwywiadowcze państw obcych i inne ośrodki zagraniczne.

Bezpieczeństwo publiczne – to taki stan, w którym ogółowi obywateli indywidualnie nieoznaczonemu, żyjącemu w państwie i społeczeństwie, nie grozi żadne niebezpieczeństwo, i to niezależnie od tego, jakie byłyby jego źródła. Ochrona tego bezpieczeństwa należy do państwa, które zakreśla granice bezpieczeństwa i określa to, co zakłóca lub może utrudniać normalne funkcjonowanie państwa. Chodzi tu o niebezpieczeństwa w komunikacji, ruchu drogowym, wodnym oraz w czasie katastrof, klęsk żywiołowych, epidemii, a także różnego rodzaju napady, rozboje, a więc ochronę życia, zdrowia, mienia obywateli i mienia społecznego przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra.

Porządek publiczny – odnosi się do tych zadań organów spraw wewnętrznych i innych organów administracji oraz niektórych organizacji społecznych, które bezpośrednio wiążą się z utrzymaniem porządku umożliwiającego normalny rozwój życia w państwie.

23. SYSTEM ORGANÓW WŁAŚCIWYCH W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU PUBLICZNEGO

a) formacje umundurowane administracji rządowej (np. Policja, ABW, Straż Graniczna, PSP)

b) jednostki samorządu terytorialnego (straż miejska)

c) policja administracyjna ( inspekcja handlowa, sanitarna)

d) organizacje społeczne (OSP, WOPR, GOPR)

e) podmioty prywatne (firmy ochrony osób i mienia, firmy detektywistyczne)

Policja jest umundurowaną i uzbrojoną formacją służąca społeczeństwu i przeznaczoną do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego właściwa w sprawach ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego

Agencja Wywiadu właściwa w sprawach ochrony bezpieczeństwa zewnętrznego państwa

Biuro Ochrony Rządu utworzone zostało jako jednolita, umundurowana, uzbrojona formacja, wykonująca zadania z zakresu ochrony osób, obiektów i

urządzeń.

Straż Graniczna uzbrojona i umundurowana formacja utworzona do ochrony granicy państwowej na lądzie i morzu orz kontroli ruchu granicznego

24. PASZPORTY

Dokument paszportowy – uprawnia do przekraczania granicy i pobytu za granicą oraz poświadcza obywatelstwo polskie, a także tożsamość osoby w nim wskazanej w zakresie danych. stanowi dokument poświadczający przyznanie określonej osobie pozwolenia na przekraczanie granicy.

Rodzaje dokumentów paszportowych:

- paszporty

- paszporty tymczasowe

- paszporty służbowe Ministerstwa Spraw Zagranicznych

- paszporty dyplomatyczne

Paszport tymczasowy wydaje się:

1) małoletniemu do ukończenia 5 roku życia

2) obywatelom polskim przebywającym za granicą, którzy nie posiadają paszportu, dopuszcza się możliwość wydania paszportu tymczasowego z urzędu, jeżeli przemawiają za tym ważne okoliczności

3) obywatelom polskim przebywającym za granicą na czas oczekiwania przez nich na doręczenie paszportu sporządzanego w kraju

Paszport i paszport tymczasowy wydaje wojewoda właściwy.

Uprawnionymi do otrzymania paszportu dyplomatycznego są:

1) Prezydent RP

2) Marszałek i Wicemarszałkowie Sejmu

3) Marszałek i Wicemarszałkowie Senatu

4) Prezes i Wiceprezesi Rady Ministrów

5) Ministrowie, Sekretarze i Podsekretarze Stanu

6) posłowie i senatorowie

7) posłowie do PE wybrani w RP

Paszport służbowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych przysługuje członkom służby zagranicznej nie posiadającym stopnia dyplomatycznego oraz innym osobom skierowanym do wykonywania obowiązków służbowych w placówce zagranicznej, a także członkom rodziny w rozumieniu ustawy o służbie zagranicznej, jeżeli pozostają z nimi we wspólnocie domowej i przesiedlają się z nimi za granicę.

Paszport jest ważny przez okres 10 lat od daty jego wydania.

Paszport wydany małoletniemu, który skończył 5 lat, a nie skończył 13, jest ważny 5 lat od daty jego wydania.

Paszport tymczasowy jest ważny przez okres w nim wskazany, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od daty jego wydania.

Paszport dyplomatyczny i paszport służbowy MSZ są ważne przez okres w nich wskazany, z tym że okres ich ważności nie może przekroczyć10 lat od daty ich wydania.

Dokument paszportowy podlega unieważnieniu:

1) na wniosek:

a) sądu prowadzącego przeciwko posiadaczowi dokumentu paszportowego postępowanie w sprawie karnej lub postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe, postępowanie w sprawie nieletniego lub prowadzącego postępowanie cywilne

b) organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, organu postępowania wykonawczego w sprawie karnej, w tym o przestępstwo skarbowe, przeciwko posiadaczowi dokumentu paszportowego

2) jeżeli został wydany z naruszeniem przepisów ustawy

3) jeżeli jego posiadacz utracił obywatelstwo polskie

Paszporty i paszporty tymczasowe w kraju Wojewoda

Paszporty i paszporty tymczasowe za granicą konsul

Paszporty dyplomatyczne i paszporty służbowe MSZ minister właściwy do spraw zagranicznych

25. DANE BIOMETRYCZNE

Dane biometryczne oznaczają wizerunek twarzy i odciski palców umieszczone w dokumentach paszportowych w formie elektronicznej. W paszportach tymczasowych nie zamieszcza się danych biometrycznych.

26. AZYL polega na udzieleniu schronienia cudzoziemcowi ściganemu w kraju ojczystym lub państwie trzecim za popełnienie przestępstwa politycznego, a także za przekonania religijne, działalność naukową czy przekonania. Decyzje w sprawach udzielenia i pozbawienia azylu wydaje Szef Urzędu do spraw cudzoziemców.

27. KTO SPRAWUJE KONTROLĘ LEGALNOŚCI Kontrolę legalności pobytu cudzoziemca na terytorium RP sprawują organy Straży Granicznej i Policji. Kontrolę mogą sprawować: organy służby celnej, a także, w zakresie niezbędnym do prowadzenia postępowań w sprawach cudzoziemców, szef urzędu do spraw cudzoziemców i wojewoda.

28. SPOSOBY NABYCIA OBYWATELSTWA POLSKIEGO WEDŁUG NOWEJ USTAWY.

- z mocy prawa ( z mocy ustawy).

-z mocy repatriacji:
a) na mocy indywidualnego aktu

b)uznanie za obywatela polskiego

29. JAKI ORGAN WYDAJE DECYZJĘ O WYDALENIU CUDZOZIEMCA Z TERYTORIUM RP Decyzję o wydaleniu cudzoziemca wydaje, z urzędu lub na wniosek Ministra Obrony Narodowej, Szefa ABW, Szefa AW, Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta Głównego Policji, komendanta Oddziału Straży Granicznej, komendanta Wojewódzkiego Policji, komendanta placówki Straży Granicznej lub organu służby celnej, wojewoda właściwy

30. KTO MA PRAWO DO POSIADANIA DOWODU OSOBISTEGO Prawo do posiadania dowodu osobistego przysługuje każdemu obywatelowi RP, pełnoletni obywatel RP zamieszkujący na jej terytorium jest obowiązany posiadać dowód osobisty.

31. REPATRIANTEM.

Repatriantem - jest osoba polskiego pochodzenia, która przybyła do RP na podstawie wizy krajowej w celu repatriacji z zamiarem osiedlenia się na stałe.
Decyzję o uznaniu za repatrianta wydaje wojewoda właściwy ze względu na zamierzone miejsce osiedlenia się takiej osoby. Osoba uznana za repatrianta nabywa obywatelstwo polskie z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna.
32. CZY STAROSTA MOŻE ROZWIĄZAĆ STOWARZYSZENIE ZWYKŁE: nie starosta lecz Sąd na wniosek starosty może wydać z urzędu lub na wniosek zarządzenie o tymczasowym zawieszeniu bądź rozwiązaniu stowarzyszenia.

33. DANE BIOMETERYCZNE – to wizerunek twarzy i odciski palców umieszczonych w paszporcie w wersji elektronicznej. Danych tych nie zamieszcza się w paszportach tymczasowych.

34. UPRAWNIENIA WOJEWODY W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA IMPREZY MASOWEJ
- zakazać przeprowadzenia imprezy masowej z udziałem publiczności
- wprowadzić, na czas określony albo nieokreślony, zakaz przeprowadzania przez organizatora imprez masowych na terenie województwa lub jego części.
Wojewoda z uzgodnieniu z komendantem wojewódzkim Policji i komendantem Państwowej straży pożarnej oraz po zasięgnięciu opinii właściwego polskiego związku sportowego sporządza wykaz stadionów, obiektów lub terenów, na których utrwalenie przebiegu imprezy masowej za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk jest obowiązkowe. Umieszczenie w wykazie określonego stadionu, obiektu lub terenu następuje w drodze decyzji administracyjnej. Wojewoda może, w drodze decyzji administracyjnej, nałożyć na organizatora imprezy masowej organizowanej w miejscu nieobjętym wykazem obowiązek jej utrwalenia za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk.
35. WYMIEŃ STOPNIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI I JAKIE ORGANY ORZEKAJĄ
Stopnie niepełnosprawności:
- lekki stopień niepełnosprawności
-umiarkowany stopień niepełnosprawności
-znaczny stopień niepełnosprawności
Do orzekania o stopniu niepełnosprawności powoływane są zespoły orzekające:
- powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako I instancja
- wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako II instancja, powoływane i odwoływane przez wojewodów.

36. PRZESŁANKI ZMIANY NAZWISKA
Zmiana imienia i nazwiska nastąpić może z ważnych powodów. Z wnioskiem o zmianę nazwiska wystąpić mogą:
1. Obywatele Polscy
2.Cudzoziemcy nie posiadający żądnego obywatelstwa, jeżeli posiadają w Polsce miejsce stałego pobytu
3. Cudzoziemcy którzy uzyskali w Polsce status uchodźcy
Zmiana nazwiska może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów.
Ustawodawca przykładowo wymienia okoliczności, które uznane mogą zostać za ważne powody, są to:
1. Gdy nazwisko jest ośmieszające lub nielicujące z godnością człowieka
2. Gdy wnioskodawca wnosi o zmianę na nazwisko używane
3. Gdy wnioskodawca wnosi o zmianę na nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione
4. Gdy zmiana dotyczy nazwiska noszonego z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również posiada.
Przesłanki negatywne uniemożliwiające zmianę nazwiska:
-nie można dokonać zmiany nazwiska w przypadku ubiegania się o zmianę na nazwisko historyczne sławione w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej, wojskowej chyba że osoba ubiegająca się o takie nazwisko posiada członków rodziny o takim nazwisku np. Grudziński.

37. Obywatelstwo jest to więź konkretnej jednostki ludziej z konkretnym państwem, zawierająca wzajemne prawa i obowiązki.