Anatomia i fizjologia człowieka, ćwiczenia 3, 30.04.2013 r.

Stopa:

-budowa stopy jest swoista dla człowieka w związku z jego pionową postawą

-funkcja podporowa

-paluch położony jest równolegle do pozostałych palców

Budowa czaski:

-mózgoczaszka
-twarzoczaszka

Czaszka mózgowa:

-czołowa
-ciemieniowa (2)
-skroniowa (2)
-potyliczna
-sitowia
-klinowa

Czaszka twarzowa:

-szczękowe (2)
-jarzmowe (2)
-podniebienne (2)
-nosowe (2)
-łzowe (2)
-małżowiny nosowe (2)
-żuchwa
-lemiesz
*kość gnykowa dodatkowa

1.      kość czołowa

2.      kość ciemieniowa

3.      kość potyliczna

4.      kość klinowa

5.      kość skroniowa

6.      wcięcie sutkowe

7.      szew wieńcowy

8.      przewód słuchowy zewnętrzny

9.      trzon żuchwy

10.  wyrostek dziobasty żuchwy

11.  kat żuchwy

12.  szczęka

13.  otwór bródkowy

14.  część zębodołowa żuchwy

15.  wyrostek kłykciowy żuchwy

16.  dół skroniowy

17.  szew łuskowy

18.  łuk jarzmowy

19.  szczelina oczodołowa górna

20.  brzeg nadoczodołowy

21.  szczelina oczodołowa dolna

22.  kość jarzmowa

23.  brzeg podoczodołowy

24.  lemiesz

25.  kość sitowa

26.  zębodoły

27.  gałąź żuchwy

28.  kolec nosowy przedni

29.  otwór podoczodołowy

30.  kość łzowa

31.  kość nosowa

32.  gładzizna.

Kość czołowa – brzeg dolny, łuki brwiowe i fragment górnej części oczodołu, kolec nosowy, łączy się z kośćmi ciemieniowym szwem wieńcowym.

Kości ciemieniowe – łączą się ze sobą szwem strzałkowym, z kością skroniową szwem łuskowym, a z kością potyliczną szwem węgłowym.

Kości skroniowe – z kością czołową łączą się szwem wieńcowym, z kością ciemieniową szwem łuskowym

Kość potyliczna - w jej podstawnej części znajduje się otwór potyliczny wielki, łączący jamę mózgoczaszki z kanałem kręgowym kręgosłupa

Kość klinowa – boczne sklepienie czaszki

Kości szczękowe - składają się z trzonu i czterech wyrostków: czołowego, jarzmowego, podniebiennego i zębodołowego

Żuchwa – ruchoma część czaszki

Kość gnykowa – nad tarczką krtaniową

Ciemiączko - nieskostniałe spojenie łączące kości czaszki u noworodków i niemowląt, wypełnione błoną łącznotkankową. Przednie zarasta od 9 do 18 mies. życia, a tylne do 4 mies.

Budowa zęba

- zęby mleczne – 20 zębów; pierwszy i drugi – siekacze, kieł, pierwszy i drugi – zęby trzonowe

- zęby stałe – 32 zęby

Opisowe różnice dymorficzne czaszki:

• Masywność czaszki – u mężczyzn większa, masywniejsza, większa pojemność

• Twarzoczaszka – u mężczyzn szersza

• Guzowatość potyliczna i kresa karkowa – u mężczyzn kresa jest silnie zaznaczona, a guzowatość bardziej wystająca

• Wyrostek sutkowaty – miejsce za uchem, u kobiet mało wystający, mało masywny, u mężczyzn masywniejszy, duży, pozbawiony bruzdy

• Oczodoły – u kobiet brzeg oczodołowy jest cienki i głęboki, a u mężczyzn bardziej masywniejsze, zaokrąglone i płytsze

• Glabella i położenie punktu nasion – u kobiet glabella bardziej płaska

• Żuchwa – bródka u kobiet mało zaznaczona, u mężczyzn bardzo wydatna, a w części dolnej żuchwy są nawet Różki

Informacje jakie można uzyskać z materiału kostnego

- ocena płci osobnika

• Spojenie łonowe

• Obszary miednicy

• Czaszka z żuchwą

• Kość udowa

• Kości długie

- ocena wieku osobnika

• Dzieci na podstawie uzębienia i wielkości kości

• Młodzież (14 – 21 lat) na podstawie stopnia kostnienia poszczególnych elementów szkieletu

• Dorośli na podstawie morfologii spojenia łonowego powierzchni uchowatej, stopień zróżnicowania szwów czaszkowych

- badania biochemiczne

• Badania DNA

• Zawartość pierwiastków

• Zawartość izotopów

- rekonstrukcja przyżyciowa wysokości ciała

-rekonstrukcja form aktywności

-paleopatologia