Jak przygotować pliki do druku.

Punktura po polsku, paser po angielsku - oba słowa oznaczają to samo - element graficzny umieszczany poza formatem netto publikacji poligraficznej służący do dokładnego pasowania kolorów w druku kolorowym, niezależnie od stosowanej techniki druku. Poza tym pasery były pomocne przy wykonywaniu montaży klisz z wyciągami barwnymi oraz przy wykonywaniu analogowych odbitek próbnych. Znajdują się na każdym z wyciągów barwnych, a tym samym na wszystkich kliszach i formach drukowych, w tym samym miejscu i mają ten sam kształt. Znakomicie pomagają drukarzowi przy dokładnym pasowaniu kolorów podczas druku. Umiejscowione są najczęściej na środkach marginesów stron poza formatem netto. W przypadku większych stron publikacji punktur może być więcej. Pasery koloru mają zazwyczaj kształt krzyżyka lub krzyżyka w kółku. Poza ułatwieniem pasowania kolorów, punktury służą również do oznaczania formatu netto czyli linii według których publikacja będzie przycinana. Takie punktury niektórzy nazywają sznytami albo punkturami formatu. Sznyty to prostopadłe linie umieszczone w rogach publikacji. W druku jednokolorowym jedynie puktury formatu mają zastosowanie. Wszystkie pasery tworzą się automatycznie podczas generowania pdf-u lub innego pliku PostScriptowego. Programy przygotowujące pliki do druku same ustawiają je na stroniee. Pozycja punktur formatu jest ściśle związana z określonym wcześnie przez użytkownia, formatem netto publikacji.

 

PUNKTURY KOLORU	PUNKTURY FORMATU
	Najczęściej spotykane kształty punktur koloru. Linie, z których są zbudowane punktury mają zazwyczaj 0,5 pt. grubości i składają się ze 100% danego koloru. Dotyczy to również punktur formatu.

Formaty i spady

Format netto publikacji, to wymiary gotowego produktu; książki, borszury, ulotki, plakatu ...
W parametrach technicznych możemy spotkać dwa określenia formatu - format netto i brutto. A spady to różnica pomiędzy nimi.

Po wydrukowaniu, a w przypadku książek lub broszur, po złożeniu i oprawieniu arkuszy drukarski, publikacja ma większe rozmiary niż założone w projecie. Na marginesach papieru widoczne są punktury koloru i formatu, spady oraz czasami paski kontrolne do pomiarów barwy. Dlatego ostatnią czynnością w procesie produkcji poligraficznej jest przycinanie wydrukowanej publikacji zgodnie z punkturami formatu czyli do formatu netto. Każdy projekt zawiera różne elementy graficzne (teksty, zdjęcia, grafiki, tło), które są oddalone od linii cięcia. Ale również w prawie każdym projekcie, są elementy, które stykają się z krawędzią kartki. Nazywa się je elementami na spad.		Żeby pomiędzy takim elementem, a brzegiem papieru po przycięciu do formatu netto, nie występowały prześwity białego papieru, elementy takie w fazie projektu, muszą być większe niż format netto lub po prostu muszą wystawać poza linię cięcia. I to co wystaje poza linię cięcia nazywa się SPADEM (bo ten obszar "spadnie" po obcięciu ). Spady wyciąga się poza format na 3 do 5 mm. Dodając spady do formatu netto otrzymujemy format brutto - chociaż to proste! Po co format brutto? Czasami przygotowując np. zdjęcie do jakiegoś projektu, możemy przygotowywać je od razu w takim formacie, żeby później nie trzeba było zmieniać kadru, dorabiać fragmentów zdjęcia, czy przeskalowywać.
	Rysunek powyżej pokazuje jak prawidłowo powinien wyglądać plik przeznaczony do druku. Tylko żółta ramka zaznaczająca format netto jest umieszczona w celach informacyjnych - w prawdziwym pliku nie może być widoczna. Klikając na rysunek zobaczycie plik pdf w formacie A6. Będziecie mogli obejrzeć go w skali 1:1 lub większej.

Małe zdjęcia można wydrukować prawie z każdego pliku - dużych, nie da się z każdego. Dlatego ...

 

	Żeby wydrukować fotografię o dużych wymiarach w dobrej jakości , musicie o tym pomyśleć już przed zrobieniem zdjęcia. Nie oszczędzajcie miejsca na karcie pamięci aparatu. Parametry ekspozycji ustawcie na najlepszą możliwą jakość.		Pliki ze zdjęciami będą "ciężkie", będą zajmowały dużo miejsca w komputerze, ale zawsze w razie konieczności można zmniejszyć ich rozdzielczość. UWAGA! W drugą stronę to nie działa.
	Aby zachować odpowiednią, jakość wydruku, plik ze zdjęciem powinien mieć rozdzielczość 300 dpi, ale co b. ważne, przy wymiarach w jakich będzie drukowany (czyli w skali 1:1). W praktyce pliki, z których możemy zrobić  powiększenie do formatu A3 mają ok. 3-4 MB.	Jak szybko ustalić maksymalne możliwe powiększenie zdjęcia? 2050 px 1950 px 16,50 cm 17,30 cm	Każdy plik ze zdjęciem, we właściwościach ma podane wymiary w pikslach. Należy je podzielić przez rozdzielczość druku czyli przez 300 i pomnożyć przez 2,54 otrzymując max. wymiar powiększenia w druku (w cm). Patrz przykład obok lub skorzystaj z kalkulatora.