Ochrona przyrody
Konwencje ratyfikowane przez Polskę:
Berneńska
Ramsarska
Waszyngtońska
Bońska, Wiedeńska
Genewska, Helsińska
Bazylejska, W Rio
Kategorie pomników przyrody:
Pojedyncze drzewa, grupy drzew, głazy narzutowe, skałki, groty, wodospady, jaskinie, aleje.
rośliny naczyniowe objęte ochroną częściową:
konwalia majowa, kalina koralowa, bagno zwyczajne, kruszyna.
gatunki chronionych ptaków:
bocian czarny, sokół wędrowny, orzeł bielik, orlik krzykliwy, orzeł przedni.
gatunki chronionych płazów:
salamandra plamista, traszka grzebieniasta, kumak górski, grzebiuszka, ropucha zielona, ropucha szara.
kategorie rezerwatów przyrody:
Florystyczny(147), leśny(630), torfowiskowe125, faunistyczny(129), krajobrazowe(105), przyrody nieożywionej (56), stepowe (32), wodne (24), słonoroślowe(3).
gatunki chronionych ssaków:
suseł perełkowany, wilk, gronostaj, świstak, kozica,
gatunki drzew i krzewów objętych ścisłą ochroną gatunkową:
Limba, wawrzynek wilczełyko, wawrzynek główkowy, rokitnik zwyczajny, dyptam jesionolistny
gatunki chr. owadów:
Kozioróg dębosz, jelonek rogacz, niepylak Apollo, paź królowej, biegacz skórzasty.
gatunki roślin zielnych objętych ścisłą ochroną gatunkową:
Arnika górska, sasanka alpejska, lilia złotogłów, szafran spiski, szarotka alpejska.
parki krajobrazowe:
Południoworoztoczański, Krasnobrodzki, Skierbieszowski, Puszczy Solskiej, Doliny Sanu, Doliny Dolnej Odry
Rez. Biosfery Białowieski, Babiogórski, Bieszczadzki, Kampinoski, Tatrzański, Słowiński, Karkonoski,
Leśne Kompleksy Promocyjne
Bory Tucholskie, Lasy Janowskie, Lasy Rychtalskie, Lasy Gostynińsko - Włocławskie, Puszcza Kozienicka, Bory Lubuskie, Lasy Beskidu Śląskiego, Puszcza Bukowa i Goleniowska,
obszary prawnie chronione
PN – 22
Rezerwaty – 1251
PK – 120
Obsz. Chr. Kraj. – 401
Użytki ekol 5830
poziomy bioróżnorodności biologicznej:
Genetyczny, gatunkowy, ekologiczny
typy obiektów przyrodniczych, które można uznać za użytki ekologiczne:
Oczka wodne, bagienka, wydmy, strome zbocza, zadrzewienia śródpolne
działacze ochrony przyrody
J. Karpiński, W. Szafer, M. Raciborski.
kategorie ochronności lasów:
Glebochronne, wodochronne, krajobrazowe, uzdrowiskowo - klimatyczne
parki narodowe, których nazwy powstały od znajdujących się na ich terenie pasm górskich:
Babiogórski, Bieszczadzki, Gorczański, Karkonoski, Magurski, Pieniński, Gór Stołowych, Świętokrzyski, Tatrzański,
Najstarszy pomnik przyrody w Polsce to
Cis w Henrykowie Lubańskim - 1266 lat
Polityka leśna państwa zakłada wzrost lesistości Polski w roku 2020 do 30%, a do 2050 32%
konwencja Ramsarska
dotyczy Ochrony obszarów wodno - błotnych
grzyby objęte ochroną ścisłą:
Purchawica olbrzymia, soplówka jodłowa, modrzewnik lekarski, flagowiec olbrzymi, żagwica listkowata, szyszkowiec łuskowaty, żagiew okółkowa, podgrzybek pasożytniczy.
Najgrubszy pomnik przyrody w Polsce to białodrzew (mierzona na wysokości 10 cm od ziemi 13,64m), rosnąca w Lesznie k/Warszawy.
Metasekwoje
Dęby: Chrobry, Bartek, w Kadynach,
Najwyższe pomniki
Jodła w Suchej Beskidzkiej 56-58m
transgraniczne parki narodowe:
Białowieski, Bieszczadzki, Tatrzański, Pieniński, Karkonoski
Światowe dziedzictwo Białowieski PN, Kraków-Wawel, kopalnia soli w Wieliczce, obóz w Oświęcimiu, stare i nowe miasto w Warszawie, Zamość.
czasopisma polskie o charakterze proekologicznym: "Chrońmy przyrodę ojczystą", "Ochrona przyrody", "Parki narodowe i rezerwaty przyrody", "Parki narodowe", "Przyroda Polska" LOP, "Prądnik", "Roczniki bieszczadzkie", "Klif", "Puszcza kampinoska", "Tatry", "Strzeliniec".
Park Narodowy powołuje rada ministrów, rezerwat przyrody minister lub za zarządzeniem wojewody, a park krajobrazowy na mocy rozporządzenia wojewody.
PN, których nazwy powstały od znajdujących się na ich terenie rzek lub jezior:
Biebrzański, Drawieński, Narwiański, Wigierski,
nowe formy ochrony przyrody w naszym prawie i praktyce ekol.
Użytek ekologiczny, stanowisko dokumentacyjne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu.
Ilość roślin w czerwonej księdze:
418 roślin
1013 grzybów
602 porosty
najwięcej pomników
mazowieckie,
łódzkie,
wielkopolskie
najmniej pomników
opolskie,
świętokrzyskie
gatunki pomników
90% liściaste
10% iglaste
145 gatunków
15 iglastych
130 liściastych
87 g introdukowanych
przeważa Db i Lp 66%
ROŚLINY BRANE POD OCHRONĘ:
gatunki endemiczne
warzucha polska
brzoza ojcowska
gatunki reliktowe
brzoza karłowata
brzoza niska
wierzba borówkolistna
zimoziół północny
chamedafne północna
malina moroszka
różanecznik żółty
char. Dla danego krajobrazu
torf- rosiczki
góry- kosodrzewina
wydmy nadmorskie- mikołajek nadmorski
o walorach estetycznych
barwinek, widłaki, miłek wiosenny, orlik pospolity, lilia złotogłów
rzadko spotykane
poryblin, kosaćce, szachownica kostkowata
ochrona zwierząt
ścisła- 513 gatunków
kozica i świstak - wzięte pod ochronę w 1868 roku
aktualne rozporządzenie z 1995r
ogólnie gatunków jest ok. 620 z czego kręgowców ok. 510
strefy ochronne 500 m w okresie od 1 II do 31 VIII, a w pozostałym okresie 200 m
ustawa o rybactwie śródlądowym z 1985r
ustalenie listy zw łownych w 1996r
liczebność gatunków
żubr- 703
kozica- 99
niedźwiedź- 96
bobry- 21 tys
rysie- 294
wilki- 1006
ryby chronione
piskorz, strzebla, ciosa, dennik
co oznaczają w ochronie przyrody następujące skróty:
NFOŚiGW – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
MOŚZNiL – Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów naturalnych i Leśnictwa
KZPN – Krajowy Zarząd Parków Narodowych
BOŚ – Bank Ochrony Środowiska
Wymień przynajumniej 5 konwencji międzynarodowych z zakresu ochrony przyrody, które Polska ratyfikowała:
Berneńska
Ramsarska
Waszyngtońska
Bońska
Wiedeńska
Genewska
Helsińska
Bazylejska
W Rio
Wymień 5 kategorii grup pomników przyrody:
Pojedyńcze drzewa, grupy drzew, głazy narzutowe, skałki, groty, jaskinie, aleje.
Wymień 4 rośliny naczyniowe objęte ochroną częściową:
konwalia majowa, kalina koralowa, bagno zwyczajne, kruszyna.
Wymień 5 gatunków chronionych ptaków:
bocian czarny, sokół wędrowny, orzeł bielik, orlik krzykliwy, orzeł przedni.
Wymień 5 gatunków chronionych płazów:
salamandra plamista, traszka grzebieniasta, kumak górski, grzebiuszka, ropucha zielona, ropucha szara.
Wymień 9 kategorii rezerwatów przyrody:
Florystyczny, leśny, torfowiskowe, faunistyczny, krajobrazowe, przyrody nieożywionej, stepowe, wodne, słonoroślowe.
Wymień 5 gatunków chronionych ssaków:
suseł perełkowany, wilk, gronostaj, swistak, kozica,
Wymień 5 gatunków drzew i krzewów objętych ścisłą ochroną gatunkową:
Limba, wawrzynek wilczełyko, wawrzynek główkowy, rokitnik zwyczajny, dyptam jesionolistny
Organem opiniodawczo – doradczym w zakresie ochrony przyrody jest dla:
Ministra – Państwowa Rada Ochrony Przyrody
Wojewody – Wojewódzka Komisja Ochrony Przyrody
Dyrektora PN – Rada Naukowa
Dyrektora PK – Rada Naukowa - społeczna
Ponad 3/5 wszystkich gatunków organizmów występujących w Polsce stanowią owady natomiast 1/5 to grzyby.
Wymień 5 gatunków chronionych owadów:
Kozioróg dębosz, jelonek rogacz, niepylak Apollo, paź królowej, biegacz skórzasty.
Wymień 5 gatunków roślin zielnych objętych ścisłą ochroną gatunkową:
Arnika górska, sasanka alpejska, lilia złotogłów, szafran spiski, szarotka alpejska.
Wymień 3 główne kategorie ochronności w parkach narodowych:
Ścisła, częściowa, krajobrazowa
Wymień 5 nazw parków krajobrazowych:
Południoworoztoczański, Krasnobrodzki, Skierbieszowski, Puszczy Solskiej, Doliny Sanu,
Do rezerwatów biosfery należy z terenu Polski 6 następujących parków narodowych:
Białowieski, Babiogórski, Bieszczadzki, Kampinoski, Tatrzański, Słowiński, Karkonowski,
Wymień 4 nazwy Leśnych Kompleksów Promocyjnych:
Bory Tucholskie, Lasy Janowskie, Lasy Rychtalskie, Lasy Gostynińsko - Włocławskie, Puszcza Kozienicka, Bory Lubuskie, Lasy Beskidu Śląskiego, Puszcza Bukowa i Goleniowska,
Liczba obiektów obszarów prawnie chronionych jest następująca:
PN – 22
Rezerwaty – 1251
PK – 120
Obsz. Chr. Kraj. – 401
Wymień 3 poziomy bioróżnorodności bilogicznej:
Genetyczny, gatunkowy, ekologiczny
Podaj przykładowo 4 typy obiektów przyrodniczych, które można uznać za użytki ekologiczne:
Oczka wodne, bagienka, wydmy, strome zbocza, zadrzewienia śródpolne
Wymień 3 wybitnych działaczy ochrony przyrody (nieżyjący):
J. Karpiński, W. Szafer, M. Raciborski.
Wymień 4 kategorie ochronności lasów:
Glebochronne, wodochronne, krajobrazowe, uzdrowiskowo - klimatyczne
Co oznaczają skróty:
PROP – Państwowa Rada Ochrony Przyrody
PIOŚ – Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska
PTTK – Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze
WOŚ w UW – Wydział Ochrony Środowiska w Urzędzie Wojewódzkim
Wymień 6 parków narodowych, których nazwy powstały od znajdujących się na ich terenie pasm górskich:
Babiogórski, Bieszczadzki, Gorczański, Karkonowski, Magurski, Pieniński, Gór Stołowych, Świętokrzyski, Tatrzański,
Najstarszym drzewem pomnikiem przyrody w Polsce jest:
Cis w Henrykowie Lubańskim - 1266 lat
Polityka leśna państwa zakłada wzrost lesistości Polski w roku 2020 do 30%, a do 2050 32%
Konwencja o zakazie międzynarodowym handlem gatunkami zagrożonymi, zwana jest inaczej konwencją waszyngtońską lub także oznaczana skrótem CITES.
Czego dotyczy konwencja ramsarska?
Ochrony obszarów wodno – błotnych
Wymień 5 gatunków grzybów objętych ochroną ścisłą:
Purchawica olbrzymia, soplówka jdłowa, modrzewnik lekarski, flagowiec olbrzymi, żagwica listkowata, szyszkowiec łuskowaty, żagiew okółkowa, podgrzybek pasożytniczy.
Populacja bobra rośnie, liczebność żubrów pozostaje na podobnym poziomie, a populację malejącą wykazują kozice.
Najgrubszym drzewem, pomnikiem przyrody jest w Polsce białodrzew (mierzona na wysokości 10 cm od ziemi), rosnąca w Lesznie.
Wymień 3 transgraniczne obszary cenne przyrodniczo o charakterze parków narodowych:
Białowieski, Bieszczadzki, Tatrzański,
W Polsce stosowane są trzy następujące, prawne formy ochrony przyrody: ścisła, częściowa i krajobrazowa.
Na listę światowego dziedzictwa wpisano z terenu Polski następujący obiekt przyrodniczy: Białowieski PN, Kraków-Wawel, kopalnia soli w Wieliczce, obóz w Oświęcimiu, stare i nowe miasto w Warszawie, Zamość.
Obecnie obowiązujący dokument „Polityka ekologiczna państwa” pochodzi z 1991 roku, a dokument rządowy „Polityka leśna państwa” z 1994 roku.
Wymień 5 czasopism polskich o charakterze proekologicznym: "Chrońmy przyrodę ojczystą", "Ochrona przyrody", "Parki narodowe i rezerwaty przyrody", "Parki narodowe", "Przyroda Polska" LOP, "Prądnik", "Roczniki bieszczadzkie", "Klif", "Puszcza kampinoska", "Tatry", "Strzeliniec".
Naczelnym organem administracji państwowej w dziedzinie ochrony przyrody jest MOŚZNiL, terenowym organem rządowej administracji ogólnej jest Wojewoda, terenowym organem administracji specjalnej jest Dyrektor PN.
Park Narodowy powołuje rada ministrów, rezerwat przyrody minister lub za zarządzeniem wojewody, a park krajobrazowy na mocy rozporządzenia wojewody.
Wymień 4 PN, których nazwy powstały od znajdujących się na ich terenie rzek lub jezior:
Biebrzański, Drawieński, Narwiański, Wigierski,
Wymień trzy nowe formy ochrony przyrody (zgodnie z obowiązującą ustawą) nieznane wcześniej w naszym prawie i praktyce ekologicznej: użytek ekologiczny, stanowisko dokumentacyjne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu.
1. Logo parków narodowych: konik polski, ryś, góry ( roztoczański, bieszczadzki, karkonoski)
2. Gdzie znajduje się muzeum w Kampinosie: Granica.
3. Gdzie znajduje się siedziba KPN: w Izabelinie.
4. Gdzie zlokalizowany jest najstarszy drzewostan sosnowy w Kampinosie.
5. Powierzchnia i rok założenia KPN.
6. Ile liczy obecna populacja rysia w KPN ( 12)
7. Kto tworzy O.CH.K ?
8. Ile znajduje się w Polsce stanowisk dokumentacyjnych?
9. Kto i na mocy jakiego dekretu tworzy stanowiska dokumentacyjne?
10. ZPK kto go powołuje?
11. Wymienić chronione grzyby.
12. Co oznaczamy w czerwonej księdze:
a) Ex
b) E
c) V
d) R
13. Kto tworzy LKP?
14. Jakie są projektowane LKP?
15. Rozwiń skrót CITES i czego on dotczy?
16. Ile rezerwatów przyrody znajduje się na terenie KPN?
17. Najmniejszy i największy park narodowy.
18. Najstarszy, najmłodszy park narodowy.
Moje
Motywy ochrony przyrody
-Religijne, -Ekonomiczne, -Zapewnienie odnawialności zasobów przydatnych dla ludzi,
-Estetyczne i Idealistyczne, -Pamiątkowo- Historyczne
Kierunki ochrony przyrody
- KONSERWATORSKI -BIOCENOTYCZNY -PLANISTYCZNY
Formy ochrony obszarowej
-PN, REZERWATY PRZYRODY, PK, OBSZAR OCHRONY KRAJOBRAZU
Najstarszy park narodowy
- ŚWIAT YELLOWSTONE NP. (USA) 1872
-EUROPA NP. SZWECJA SCREK( ??) 1909
-POLSKA BIAŁOWIEŻA 1921
Projektowane parki narodowe
-MAZURSKI, -JURAJSKI, -TURNICKI
Poziomy różnorodności biologicznej:
-GENETYCZNY, -GATUNKOWY, -EKOSYSTEMOWY, -KRAJOBRAZOWY
Typy rezerwatów przyrody:
- Florystyczny, leśny, torfowiskowe, faunistyczny, krajobrazowe,
przyrody nieożywionej, stepowe, wodne, słonoroślowe.
Rezerwaty przyrody objęte konwencją RAMSAR
- JEZIORO ŁUKNAJNO, JEZIORO ŚWIDWIE, JEZIORO KARAŚ, JEZIORO SIEDMIU WYSP, JEZIORO DRUŻNO, STAWY MIELESKIE
Podstawowe dokumenty na zasadzie których działa natura 2000
-SOO (SPECJALNE OBSZARY OCHRONY SIEDLISK)
-OSO (OBSZARY SPECJALNEJ OCHRONY PTAKÓW)