zadanie 1 – scharakteryzuj znaczenie wtórnych metabolotów w taksonii porostów?

Wtórne metabolity powstają na skutek metabolicznej przemiany produktów w trzech szlakach metabolicznych:
1)OCTANOWO-POLIMALONIAMOWEJ
Wyższe kwasy tłuszczowe (np.protolichesterynowy, rocellowy), depsydy (np.kwas lekanorowy ,gryoforowy,diwarikatywy, depsydony(np.kwas stiktowy, fumaroprotocetrariowy) ,despony,
dibenzochinony(kolorowe, np. parietyna, kwas rodokkladoniowy, kwas solorinowy), dibenzochinony (kwas usninowy, porfyrylowy), ksantony (emodyna, lichelisantyny) 
2)MEWALONIANOWEJ

Terpeny,steroidy,karoteny,zeoryna (substancje produkowane także przez rośliny i grzyby autonomiczne )
3)SZIKIMIANOWEJ
Fenolowe związki aromatyczne (np. pochodne kwasu fulwiowego ,kwas wulpinowy , pinastinowy,rizokarpionowy,kalicyna

Zadanie 2:podaj przyklady ekologicznej roli wtórnych metabolitów w funkcjonowaniu porostów?
Rola metabolitów wtórnych:
- wykazują własciwosci antybakteryjne, grzybobójcze i antywirusowe,
- stanowią filtr chroniący pleche przed prom. UV,
- wazny czynnik w allelopatii,
-pełnia funkcje przywabiajaca, jak barwniki i feromony,
- f.ostrzegajaca lub ochronna- jady, toksyny, antybiotyki,
-f. regulująca- hormony

zad 4Czy we współczesnej koncepcji klasyfikacji świata żywego jest mniejsce dla porostów?

Wraz ze wzrostem zanieczyszczenia środowiska tempo zanikania porostów jest bardzo wysokie .Składają sie na to zarówno negatywne wpływy rożnego rodzaju zanieczyszczeń (przemysłowe,komunalne,komunikacyjne) emitowane do atmosfery jak i chemizacja rolnictwa ,wycinanie lasów .Negatywny wpływ mają także metale cięzkie (np.ołów ),pyły z zakładów przemysłowych , związki fluoru i inne .Jednak wydaje mi sie ze miejsce dla porostów zawsze sie znajdzie ponieważ część z nich jest obięta ochroną prawną i istnieją rejony bez ingerencji człowieka np PN

zad.5 W jaki sposób można wykorzystać bioindykacyjną rolę porostów w środowisu miejskim?

bioindykacja wskazuje to na stopień zanieczyszczenia środowska.Ocena składu gatunkowego niektórych porostów epifitycznych i częstość ich występowania pozwala oszacować stężenie SO2 w powietrzu.Obecność pewnych gatunków informuje także o takich parametrach jak wilgotność ,gazy toksyczne ,niektóre metale ciężkie i pierwiastki radioaktywne.

6.przedstaw na kilku przykładach koncepcję oceny środowiska przez wykorzystywanie gatunków wskaźnikowych??

IIIkoncep. gat. wskaznikowych: skale lichoindykacyjne oparte na korelacji wystepowania i obfitosci gatunku ze śr. steżeniem SO2 w powietrz, w mies zimowych. - ocena na podstawie dominacji gatunkow wskaznikowych.skala gatunkow dla roznych terenów: zurbanizowanych,niezurban, regionow

7.w jaki sposób rozprzestrzenianie się porostów może odzwierciedlać przmmiany w otaczającym śr.

IIkoncep. rozprzestrzeniania sie gat tolerancyjnych:gatunki dawniej wyst sporadycznie, obecnie pospolitePrzyczyny: zakwaszenie środ -synatropizacja szaty lesnej (świerkomania, sosnomania -zmiany klimat.-naturalne zwiekszenie liczby siedlisk specyficznych dla niektorych gatunkow.Zakwaszenie kory bylo jednym z powodów szybkiego rozprzestrzenienia sie lecanora conizaeoides w centralnej europie. 85-91 zmniejszenie zanieczyszczen, skutek-spadek udzialu.

Zadanie13:Do czego można wykorzystywać transploatacje plech porostów?
Transplantacja - Polega na przenoszeniu żywych plech (transplantacji) z obszarów o niewielkim zanieczyszczeniu powietrza na tereny silnie zanieczyszczone. Dzięki transplantacji mozemy określic akumulacje zanieczyszczeń w określonym czasie oraz wskazac źródła zanieczyszczenia.

Zad. 14:Do czego porosty mogły służyć człowiekowi?
- w medycynie- produkcja lekow,
- w przem. kosmetycznym- jako utrwalacz zapachów,
- krawiectwo-farbowanie tkanin,
- srodowisko- wskaznik zan. powetrza,

- przemysł chem- srodki zwalczajace roslinozerne owady i slimaki,
- przem. spozywczy.

9. Proces powstawania porostu, od kiełkującego
zarodnika grzyba, przez odnalezienie właściwego
partnera zielonego, do czasu uformowania
rokującej nadzieję na przeżycie plechy,
jest niezwykle skomplikowany. Zanim oczy
nasze rozradują się widokiem różnokolorowej
mozaiki plech pokrywających nagie skały, pnie
drzew, powalone, butwiejące kłody, itd. upływa
wiele czasu, w trakcie którego kiełkujący zarodnik
przyszłego mikobionta wchodzi w kontakt
z pojedynczymi komórkami wolno żyjących
(lub związanych z innymi porostami) glonów
bądź sinic. Bardzo często związki te są przypadkowe,
pozwalające jedynie na krótkotrwały
rozwój takiego niespecyficznego stadium
przedplechowego, które w razie niemożności
połączenia się właściwych symbiontów po
prostu ginie. Dalej rozwijają się tylko asocjacje
specyficzne i powstaje związek życiowy, który
można już nazwać porostem. W najbardziej typowym
przypadku, z chwilą podjęcia kontaktu
specyficznego między biontami następuje różnicowanie
plechy. Wykształca się zewnętrzna
warstwa okrywowa zbudowana ze strzępek
grzyba, poniżej której pobudzane do produkcji
autospor komórki glonu tworzą odrębną strefę.
Jeszcze niżej strzępki mikobionta luźno splatają
się we włóknistą medulę (Honegger 1993).
Z chwilą nawiązania kontaktu żywieniowego
między grzybem a autotroficznym fotobiontem
rozpoczyna się proces produkcji wtórnych metabolitów,
właściwych temu mutualistycznemu
związkowi, odkładanych zwykle w górnej
warstwie plechy (Honegger 1986, 1993). Ich
rola, choć w wielu przypadkach nie do końca
jeszcze wyjaśniona, wydaje się niezbędna do
prawidłowego funkcjonowania całej symbiozy
porostowej. Wzmożona działalność mikobionta
w części apikalnej, stymulująca namnażanie
komórek fotobionta, powoduje wydłużanie się
mikroskopijnej plechy, w charakterystyczny dla
każdego „gatunku” porostu sposób. Z chwilą
osiągnięcia dojrzałości płciowej przez grzyba
proces rozpoczyna się od nowa. Ze względu
na ogromne ryzyko, jakie wiąże się ze znalezieniem
kompatybilnego partnera i zbudowaniem
trwałej mutualistycznej symbiozy, w drodze
ewolucji porosty opanowały sposób propagacji
wegetatywnej. Dzięki sorediom, izidiom oraz
fragmentacji plechy mogą klonować swoje organizmy
macierzyste, bez konieczności poszukiwania
specyficznych komponentów

W jaki sposób można indentyfikować wtórne metabolity porostowe??Metaboliy wtórne1.rozpoznanie ich poprzez poznanie budowy cząsteczek- spektometria masowa2. Test plamkowy- wykorzystanie odczynników chem.reagujących z subst.wytwarzanymi przez porostyC- wolny chlor(wybielacz Ace)K- 10% KOH w wodzieP- parafenylodwuamina w alkoholuI- jod w KI (plyn Lugola)3. Mikrokrystalografia
rozpoznawanie subst.po kształcie kryształków.Rozpuszczalniki do rekrystalizacjiGAW-glicerol-etanol-woda 1:1:1,GE- glicerol-kw. Octowy 1:3,GA- glicerol- etanol 1:1Przykłady kw gyroforowego:Losalia pustulata,pauctelia borreri,kw lekanorowego:Hypocenomyce scalaris.woda pozwala na identyfikacje tylko subst. Dominującej, domieszki już nie wykrywa.4.Chromatografia cienkowarstwowa TLCpozwala rozdzielić mieszaniny subst.barwnych i bezbarwnych.a) linia startowa i punkty na które nanosi się ekstraktyb) nanoszenie ekstraktów próbki porostów zalewa się acetonemc) umieszczenie płytki w komorze chromatograficznej z solwentem (mieszanina subst.które podchodząc do płytki wznosi się na różne wysokości w zależności od ich właściwości).
d) suszenie płytki.Otrzymujemy chromatogram,obserw pod lupaUV,moczymy w wodzie,kw siarkowym,zaznacz plamki na plytce.Do rozpoznawania subst. W tej metodzie wykorzystuje się:- hydrofobowość,- widoczność w krótkiej i długiej fali UV- kolor w swietle UV- widoczność w świetle dziennym- kolor po reakcji z kw siarkowym w świetle dziennym i UV
- współczynnik Rf i klasy Rf- porównanie ze standardem.

W jaki sposób ewoluowała koncepcja gatunków ikopleksu?

Karol Linneusz-w1758 wprowadził 2cześciowe nazwy dla gatunków zwierząt.

Species Plantarum 1753-system klasyfikacji roślin;opisyw nimzawarte uznano w taksonii roślin za pierwsze prawidłowo opublikowane naukowo def gatunków.

Erik acharius 1757 Ojciec Lichenologii –opisał wiele nowych gat grupując je w 40 drębnych rodzajach i stworzył pierwszy systém klasyfikacji porostów

William Nylander-opisal ok 3000gat z całego świata wprowadził do taksonii chemiczne reagenty.

Fenotypowa koncepcja gatunku

Fenotyp (phainomai – przejawiać, typowo- wzór, norma)- zespół cech organizmu, włączając w to nie tylko morfologię, lecz również, np. właściwości fizjologiczne, płodność, zachowanie się, ekologię, cykl życiowy, zmiany biologiczne, wpływ środowiska na organizm.

Fenotyp jest ściśle związany z genotypem, bowiem to właśnie oddziaływanie między genotypem a środowiskiem daje fenotyp.

Dlatego ten sam genotyp może dać różne fenotypy w różnych środowiskach (tzw.plastyczność fenotypowa) lub odwrotnie – u mimo odmiennych genotypów uzyskać ten sam fenotyp.

Genotypowa koncepcja gatunku

Kompleks gat: jeden polimorficzny czy dwa więcej monomorficznych gatunków?

Lecanora dipsersa s.lat

1.Genetycznie zmienny gatunek

(morfologicznie i chemicznie zmienny, mimo, ze podstawowy gentycznej zmienności nie są znane).

Sporastatia testudinea różne morfo typy rosną obok siebie

Lecanora rupio da

Micarea prasina s.lato

2.Genetycznie stabilny gatunek

(fenotypowo różne populacje rózne populacje mogą odzwierciedlać genetyczną izolację i dywargecję gatunków)

Koncepcja par gatunków

3.Gatunek aseksualny (apomiktyczny – gat. monomorficzny względem sposobu reprodukcji).

Takie gatunki były wcześniej opisane jako członkowie domniemanych par gatunków, które różniły się tylko sposobem reprodukcji.

Vulpicida juniperinus – gat. owocni kujący

Vulpicidia pinas tri – gat. z sorediami

Vulpicidia tubulosus – gat. bez wegetatywnych propaguli bez owocników

4.Fenotyp jednego gat lub dwa odrębne gat

Peligera aphtosa

Peltigera bratanica