Zagadnienia do przygotowania na zaliczenie przedmiotu – Instrumentalne Metody w Badaniu Żywności
Studia zaoczne 2013/2014
Definicja spektrofotometrii
Spektrofotometria – technika instrumentalna, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące w cząsteczkach, spowodowane absorpcją promieniowania elektromagnetycznego w zakresie:
nadfioletu (UV 200-380 nm)
widzialnym (VIS 380-750 nm)
podczerwieni (IR powyżej 750 nm)
Jakie związki można oznaczać metodą spektrofotometrii?
substancje organiczne (np. wiele związków posiadających wiązanie π lub elektrony n, w tym węglowodory aromatyczne, aldehydy, ketony, kwasy, aminy) i nieorganiczne wykazujące absorpcję w nadfiolecie
związki absorbujące promieniowanie w zakresie widzialnym, w tym barwne związki organiczne i barwne sole metali
substancje, których formy absorbujące promieniowanie uzyskuje się na drodze reakcji chemicznych
Schemat blokowy spektrofotometru i zasada działania
Źródła promieniowania:
lampa spektrofotometru (np. deuterowe, wodorowe, rtęciowe, sodowe)
lasery
lampy żarowe
Lampy spektralne i lasery dają widmo liniowe, natomiast lampy żarowe – widmo ciągłe.
Układ optyczny (monochromator):
w celu otrzymania pasma o określonej długości fali używa się odpowiednich monochromatorów
w monochromatorze znajduje się układ (pryzmat, siatka dyfrakcyjna lub filtry), który przez odpowiednie ustawienie na szczelinę wyjściową pozwala skierować wiązkę promieniowania o żądanej długości fali)
Komórka pomiarowa:
ze szczeliny wyjściowej wiązka monochromatyczna wpada do pomieszczenia pomiarowego, w którym przechodzi przez odpowiednie naczynie (kuwetę) z roztworem zawierającym analizowany związek
kuwety powinny być wykonywane z materiałów odpornych na działanie analizowanych substancji chemicznych oraz mają zapewnić w max. stopniu transmisję promieniowania
Detektor:
stosowane w spektrofotometrach UV-Vis detektory fotoelektryczne przetwarzają E promieniowania elektromagnetycznego na E elektryczną
detektory powinny charakteryzować się:
dobrą czułością, czyli niskim poziomem szumów własnych
szerokim zakresem liniowości wskazań, czyli proporcjonalnością przetwarzania sygnałów optycznych na elektryczne
z dużej grupy detektorów fotoelektrycznych w spektrofotometrach UV-Vis najczęściej stosowane są:
fotokomórki
fotopowielacze
fotodiody
Charakterystyka fotokomórek
są detektorami opartymi na zjawisku fotoelektrycznym zewnętrznym
dostarczona przez fotony energia wyzwala elektrony z fotoczułej katody
uwolnione elektrony są przyspieszane w polu elektrycznym między katodą a anodą i wywołują prąd elektryczny w obwodzie zewnętrznym
czułość fotokomórki zależy od materiału fotokatody
najczęściej jest stosowane rozwiązanie, w którym fotokatoda jest zbudowana z trzech warstw:
dobrze przewodzącego metalu (np. Ag)
warstwy półprzewodzącej
warstwy absorpcyjnej
z reguły w spektrofotometrze UV-Vis są zamontowane dwie wymienne fotokomórki:
„niebieska”, na zakres UV do 650 nm
„czerwona”, na zakres UV powyżej 650 nm
Rola i zalety fotodiod (+ szeregi fotodiod)
fotodiody są detektorami, w których wykorzystuje się zjawisko fotoelektryczne wewnętrzne
stosuje się w nich mat. półprzewodnikowe, w których pod wpływem absorpcji fotonów następuje wzbudzenie nośników ładunków (elektronów) z pasma walencyjnego do pasma przewodnictwa
fotodiody charakteryzują się:
dużą szybkością odpowiedzi
stabilnością wskazań i niskim poziomem szumów
dużą czułością porównywalną z czułością fotokomórki
w spektrofotometrach UV-Vis mają zastosowanie fotodiody krzemowe, które w zależności od rodzaju substancji uczulających mogą być czułe w różnym zakresie spektralnym.
w praktyce znalazły zastosowanie szeregi fotodiod złożone z szeregu wielu elementarnych detektorów
detektory w takiej postaci nazywane są matrycami diodowymi (ang. diode array) są stosowane w nowej generacji spektrofotometrów UV-Vis, umożliwiają szybką odpowiedź i szeroki przedział liniowych wskazań
Analiza ilościowa metodą spektrofotometrii (+ barwne i bezbarwne substancje)
Podstawę kolorymetrycznego oznaczania stężenia substancji w roztworze stanowi zależność między intensywnością zabarwienia roztworu, a stężeniem zawartej w nim substancji
metoda ta służy do oznaczania stężenia substancji mających własną barwę
barwa substancji zależy od selektywnej absorpcji określonej długości światła widzialnego i jest barwą dopełniającą do pochłoniętej
na zabarwienie roztworu składają się fale elektromagnetyczne nie zaabsorbowane przez analizowaną substancję, czyli promienie przepuszczone
SUBSTANCJE BEZBARWNE:
można oznaczać ilościowo metodą kolorymetryczną, lecz po przeprowadzeniu ich w barwne pochodne na drodze stechiometrycznych reakcji chemicznych, które powinny przebiegać szybko i do końca powinny być powtarzalne i specyficzne oraz łatwe do przeprowadzenia
specyficzność reakcji zwykle określa użyty odczynnik barwiący, który powinien reagować tylko z badaną substancją i nie powinien wchodzić w reakcję z żadną inną substancją obecną w roztworze
efekty absorpcji w zakresie światła widzialnego i UV obserwuje się w widmach związków zawierających gr. chromoforowe oraz ugrupowania atomowe z wielokrotnymi sprzężonymi wiązaniami nienasyconymi
na intensywność barwy związku wpływają również podstawniki, zw. gr. auksochromowymi
mają one zdolność przesuwania maksimum absorpcji w kierunku fal dłuższych, zjawisko to zwane jest efektem batochromowym; -CH3, -NH2, -OH, -OCH3, -SH.
ANALIZA ILOŚCIOWA METODĄ SSPEKTROFOTOMETRII UV-VIS
Oparta jest na pomiarze absorbancji Aλ badanego roztworu przy określonej długości fali λ i wykorzystaniu prawa Lamberta-Beera
Prawo Lamberta-Beera
A = ε • l • C
ελ - jest współczynnikiem absorbcji przy długości fali λ
l – grubość warstwy absorbującej
C – stężenie analitu w badanym roztworze
Prawo Lamberta-Beera dotyczy absorpcji promieniowania przez roztwory i można je sformułować następująco:
Jeżeli współczynnik absorbcji rozpuszczalnika jest równy 0, to absorbancja wiązki promieniowania monochromatycznego przechodzącej przez jednorodny roztwór jest wprost proporcjonalna do stężenia.
Największą zaletą absorbancji jest jej wprost proporcjonalna zależność od stężenia.
Pojęcie chromatografii i mechanizm procesu chromatograficznego
Istota rozdziału chromatograficznego:
chromatografia jest fizykochemiczną metodą rozdzielania, w której rozdzielane składniki ulegają podziałowi między dwie fazy
jedna jest nieruchoma (stacjonarna)
druga (faza ruchoma) – porusza się w określonym kierunku
Klasyfikacja metod chromatograficznych wg stanu skupienia fazy ruchomej, stanu skupienia fazy stacjonarnej.
stanu skupienia fazy ruchomej:
chromatografia gazowa
chromatografia cieczowa
chromatografia fluidalna
stanu skupienia fazy stacjonarnej:
gaz – ciecz
ciecz – ciecz
gaz – ciało stałe
Współczynnik retencji k
Jest miarą czasu, w jakim substancja X przebywa w fazie stacjonarnej, w stosunku do czasu, w którym przebywa ona w fazie ruchomej. Określa on, ile razy dłużej dana substancja jest zatrzymywana przez fazę stacjonarną niż potrzebowałaby na przejście przez kolumnę z prędkością poruszania się fazy ruchomej.
$$k = \frac{\text{liczba\ moli\ substancji\ X\ w\ fazie\ stacjonarnej}}{\text{liczba\ moli\ substancji\ X\ w\ fazie\ ruchomej}}$$
Chromatogram i sposób pomiaru podstawowych wielkości chromatograficznych.
efekt rozdziału chromatograficznego jest wykreślany w postaci chromatogramu, który przedstawia wykres wskazań sygnału uzyskanego w detektorze w funkcji czasu lub w funkcji objętości fazy ruchomej
zapis stężenia pojedynczej substancji w funkcji czasu ma postać krzywej Gaussa i nosi nazwę piku (peak) czyli szczyt
tm – zerowy czas retencji (czas martwy), to czas przebywania w kolumnie substancji, która nie oddziałuje z fazą stacjonarną
tR – całkowity czas retencji danego składnika to czas liczony od momentu wprowadzenia próbki (iniekcji) do momentu pojawienia się max. piku tzn. do momentu pojawienia się na wyjściu z kolumny maksymalnego stężenia wymywanego związku.
t’R – zredukowany czas retencji jest różnicą między całkowitym czasem retencji i zerowym czasem retencji
Budowa i działanie chromatografu gazowego
gaz nośny – wodór, hel, powietrze
Działanie chromatografu gazowego:
gaz nośny (faza ruchoma) doprowadzony z butli płynie przez regulator przepływu do dozownika, następnie przez kolumnę i detektor, stąd jest usuwany na zewnątrz do atmosfery
kolumna jest umieszczona w termostacie, temperatura dozownika, detektora i kolumny jest odpowiednio regulowana
do dozownika wprowadza się próbkę, która po odprowadzeniu w dozowniku miesza się ze strumieniem gazu nośnego i następnie jest przenoszona do kolumny
w kolumnie następuje rozdział chromatograficzny składników próbki, które opuszczają kolumnę wraz z gazem nośnym i trafiają do detektora
składniki próby są monitorowane w detektorze generując w nim sygnał elektryczny. Sygnały po wzmocnieniu na wzmacniaczu mogą być rejestrowane w komputerze lub rejestratorze
Zadaniem gazu jest transport próbki przez dozownik, kolumnę i detektor. Przy wyborze gazu nośnego należy się kierować przede wszystkim rodzajem detektora, dostępnością i czystością gazu.
DOZOWNIK:
dozownik jest elementem umożliwiającym wprowadzenie próby w strumień gazu nośnego, który przenosi ją do kolumny
próba ciekła lub stała powinna w dozowniku odparować lub odsublimować w jak najkrótszym czasie i dlatego jego temperaturę ustawia się zwykle na ok. 20oC powyżej temperatury wrzenia najwyżej wrzącego składnika próby
czas wprowadzania próby musi być możliwie najkrótszy jak również możliwie jej najmniejsza objętość
Kolumna w procesie chromatografowania
W kolumnie zachodzi właściwy proces chromatografowamia i dlatego jej rodzaj ma decydujący wpływ na jakość rozdzielania składników próby czyli na wynik analizy chromatograficznej.
Sprawność kolumny chromatograficznej
Kolumna chromatograficzna jest elementem, w którym następuje rozdział analizowanej mieszaniny na związki.
Decyduje o tym, czy pik chromatograficzny jest ostry czy też rozmyty. Korzystne jest, aby rozmycie było ograniczone, aby piki były wąskie, gdyż wówczas będą lepiej rozdzielone.
O sprawności kolumny decyduje liczba półek teoretycznych – im jest ich więcej, tym kolumna sprawniejsza.
Półka teoretyczna – objętość kolumny w której zostaje osiągnięty stan równowagi pomiędzy stężeniami substancji chromatografowanej w fazie ruchomej i fazie stacjonarnej.
Kolumna chromatograficzna składa się z N półek teoretycznych:
L= N * H
gdzie:
L – długość kolumny chromatograficznej
H (lub inaczej WRPT) – wysokość równoważna półce teoretycznej
N – liczba półek teoretycznych
Liczbę półek teoretycznych można obliczyć korzystając z danych odczytanych z chromatogramu oraz wzoru:
$$N = 16*\left( \frac{t_{R}}{W} \right)^{2}$$
gdzie:
W – szerokość piku mierzona u podstawy; W½ - szerokość piku mierzona w połowie wysokości piku
Rodzaje kolumn w GC: kapilarne i pakowane (zalety, różnice)
pakowane (kolumny z wypełnieniem): analityczne, mikropakowane i preparatywne
kapilarne – kolumny o przekroju otwartym
Kolumny pakowane:
napełnione są fazą stacjonarną w całej swojej objętości
ten rodzaj kolumn jest najczęściej stosowany do preparatywnego otrzymywania niewielkich ilości czystych związków chemicznych
Kolumny kapilarne:
pozwalają na osiągnięcie dużo wyższych sprawności niż kolumny pakowane i obecnie większość analiz chromatograficznych wykonuje się przy zastosowaniu kolumn kapilarnych.
fazy stacjonarne w kolumnach kapilarnych mogą być zarówno adsorbentami jak i cieczami, mogą być osadzone na ściankach kapilar w różny sposób
wyróżnia się następujące rodzaje kolumn kapilarnych:
Kolumny kapilarne do GC są najczęściej wykonane ze stopionego kwarcu, czyli ditlenku krzemu
Stopiony kwarc jest łatwy do formowania, elastyczny i dużo wytrzymalszy niż inne szkła co powoduje, ze można wyprodukować kapilary o średnicy wewnętrznej od 0,1 do 1 mm i długości od 10 do 300 m.
kolumny kapilarne przechowuje się w postaci zwoju w uchwytach chroniących je przed uszkodzeniem.
Fazy stacjonarne w kolumnach kapilarnych i zasady ich doboru
adsorbenty stosowane w chromatografii gazowej to:
adsorbenty węglowe
żele krzemionkowe
sita molekularne
polimery porowate
adsorbenty stosuje się do analiz gazów i węglowodorów o niskich masach cząsteczkowych
ciekłe fazy stacjonarne w chromatografii gazowej to najczęściej:
fazy niepolarne: węglowodory będącymi dobrymi rozpuszczalnikami substancji niepolarnych (np. skwalan)
fazy średniopolarne: silikony. Są to siloksany o różnej masie cząsteczkowej (polidimetylosiloksan)
fazy polarne: glikole polietylenowe (np. carbowax) oraz estry
fazy polarne oparte o kopolimery styrenu
Cechy dobrego detektora w GC:
duża czułość
szeroki zakres liniowości wskazań
stabilność wskazań i niski poziom „szumów” linii zerowej
selektywność lub uniwersalność wskazań
łatwość obsługi
niski koszt
Klasyfikacja detektorów w GC
nieselektywne – detektory uniwersalne, reagują na wszystkie składniki próby
selektywne – reagują na pewną grupę związków, które mają podobne właściwości chemiczne i fizyczne
specyficzne – reagują na pojedyncze związki chemiczne
Charakterystyka detektora płomieniowo-jonizacyjnego (FID)
jest to detektor uniwersalny, czyli taki, który jest czuły na prawie wszystkie związki organiczne
detektor FID nie wykrywa obecności związków nieorganicznych oraz niektórych związków węgla: CO, CO2, CS2, HCOOH, COCl2
Pojęcie chromatografii cieczowej
Chromatografia cieczowa – taki typ chromatografii, w której fazą ruchomą jest ciecz (zwykle mieszanina eluentów)
Najistotniejsze cechy współczesnej chromatografii cieczowej
wysoka sprawność
dobra rozdzielczość
duża szybkość procesu i stosowanie wysokich ciśnień
Podstawowe elementy chromatografu cieczowego i działanie
Zasada działania chromatografu cieczowego:
ze zbiornika lub zbiorników pompa tłoczy do kolumny fazę ruchomą (wypełnionej fazą stacjonarną)
kolumna jest umieszczona w termostacie
faza ruchoma – eluent jest mieszaniną rozpuszczalników lub czasami 1 rozpuszczalnik
między pompą a kolumną znajduje się dozownik
za pomocą dozownika do strumienia cieczy wprowadza się próbkę, której składniki rozdzielają się w kolumnie i na wyjściu z niej są wykrywane przez detektor
sygnał elektryczny w detektorze po wzmocnieniu jest rejestrowany za pomocą komputera w postaci piku chromatograficznego.
Co to jest eluent?
Faza ruchoma, którą wprowadza się do kolumny nosi nazwę eluentu.
Co to jest układ faz normalnych (NP)?
Układ chromatograficzny, w którym faza stacjonarna jest bardziej polarna niż faza ruchoma, a podstawowym zjawiskiem decydującym o rozdzielaniu jest absorpcja na powierzchni fazy stacjonarnej.
Żel krzemionkowy: jego właściwości adsorpcyjne, chemiczna struktura powierzchni
jest materiałem amorficznym, porowatym i jako wypełnienie kolumn ma dużo zalet; posiada:
uziarnienie o pożądanej wielkości i odpowiednich rozmiarach porów
określoną powierzchnię właściwą i dużą wytrzymałość mechaniczną
Chemiczna struktura powierzchni żelu krzemionkowego – związana jest z obecnością grup silanowych ≡Si-O-H lub siloksanowych ≡Si-O-Si≡
O właściwościach adsorpcyjnych żelu krzemionkowego decyduje:
rodzaj i ilość grup hydroksylowych na powierzchni i ich dostępność
szczególnie do grup OH adsorbują się cząsteczki rozdzielanych substancji
na powierzchni żelu krzemionkowego wyróżnia się trzy rodzaje miejsc aktywnych wynikających z grup hydroksylowych.
Rodzaje miejsc aktywnych na powierzchni żelu krzemionkowego
a – wolne; b – bliźniacze; c – zaasocjowane
w chromatografii najbardziej pożądana jest obecność grup typu b i c
wolne grupy hydroksylowe zachowują się jak bardzo słaby kwas
grupy bliźniacze są mniej kwaśne stąd ich wyższa przydatność do rozdzielania związków o charakterze zasadowym
Eluenty stosowane w układzie NP
Sposób doboru eluentu oparty na indeksie polarności
Wymień 5 przykładowych eluentów wg indeksów polarności do NP.
Gdy rozdzielane są substancje niepolarne, słabo polarne to absorbent i faza ruchoma powinny być również słabo polarne i odwrotnie dla substancji polarnych potrzebna jest polarna faza ruchoma.
Najbardziej przydatnym kryterium oceny przydatności rozpuszczalników adsorpcyjnych w układach faz normalnych jest jego siła elucyjna i selektywność.
W celu ułatwienia wyboru właściwego rozpuszczalnika jako eluentu rozpuszczalniki ułożone w szeregi eluotropowe.
Szeregiem eluotropowym jest rosnąca moc eluowania (indeksy polarności):
<heksan
<tetrachlorek węgla
<benzen
<eter dietylowy
<chloroform
<tetrahydrofuran
<aceton
<octan etylu
<acetonitryl
<metanol
<woda
<kwas octowy
Zazwyczaj dobiera się dwuskładnikową fazę ruchomą stosując rozpuszczalnik o dużej sile elucyjnej (polarny) i rozpuszczalnik niepolarny o małej sile elucyjnej.
Co to jest układ faz odwróconych RP
Układ faz odwróconych (RP) to taki układ, w którym faza stacjonarna w kolumnie jest mniej polarna niż faza ruchoma
Bardziej precyzyjnym określeniem układu faz odwróconych jest następująca definicja:
Układy chromatograficzne, w których powierzchnia sorpcyjna fazy stacjonarnej wykazuje charakter hydrofobowy, a eluentem jest mieszanina wody (buforu) i organicznego dodatku rozpuszczalnika w wodzie.
Otrzymywanie faz związanych na potrzeby RP
Otrzymuje się je w wyniku modyfikacji powierzchni sorbentów najczęściej polarnych, nie polarnymi albo średnio polarnymi cząsteczkami fazy stacjonarnej chemicznie związanymi z cząsteczkami powierzchni „nośnika”.
Materiałem wyjściowym powszechnie stosowanym jest żel krzemionkowy.
Fazy stacjonarne w układzie faz odwróconych RP:
otrzymywanie niepolarnych faz związanych opiera się na reakcji par gr. –OH z odpowiednimi silanami. Reakcję z monochlorosilanem można przedstawić wg równania:
R jest łańcuchem węglowodorowym
Związane z powierzchnią żelu krzemionkowego łańcuchy alkilowe nadają jego powierzchni charakter niepolarny (hydrofobowy).
Istotnym jest aby liczba zdezaktywowanych grup –OH była jak największa. Czyli aby uzyskać jak najwyższą niepolarność fazy stacjonarnej.
W otrzymanej w ten sposób fazie stacjonarnej stosowanej w układzie RP zamiast grup –OH o charakterze kwasowym, na powierzchni znajdują się niepolarne łańcuchy węglowodorowe, ew. alkilonitrylowe albo podobne
Hydrofobowość powierzchni zależy więc od natury silanu oraz od stopnia pokrycia fazą węglowodorową
Idealnym stanem byłoby związanie wszystkich powierzchniowych grup –OH
W praktyce jest to nieosiągalne
Mechanizm retencji w RP: rodzaje oddziaływań
Układ chromatograficzny składa się z trzech składników: fazy stacjonarnej, fazy ruchomej i mieszaniny substancji poddawanych rozdzielaniu.
Fazę ruchomą w tym typie chromatografii stanowi mieszanina wody i rozpuszczalnika organicznego, mieszającego się z wodą
Działanie sił Van der Vaalsa pomiędzy hydrofobową fazą stacjonarną a cząsteczkami substancji
Działanie sił elektrostatycznych pomiędzy cząsteczkami substancji rozdzielanej i fazy ruchomej a grupami –OH fazy stacjonarnej
siła oddziaływania faza stacjonarna substancja zależy od
wielkości cząsteczek biorących udział w procesie tj. od wielkości cząsteczki węglowodoru tworzącego fazę związaną oraz cząsteczek chromatografowanej substancji i rośnie wraz z ich wzrostem
od gęstości pokrycia fazą związaną
retencja substancji rośnie ze wzrostem:
stopniem pokrycia powierzchni związaną fazą organiczną
długości łańcucha fazy związanej
hydrofobowości substancji rozdzielanej
zawartością wody w fazie ruchomej
Kolejność elucji w RP
Substancje eluują w kolejności od najbardziej polarnych (ściśle najbardziej hydrofilowych) do niepolarnych (najmniej hydrofilowych), a w szeregach homologicznych od nisko- do wysokocząsteczkowych.
Fazy ruchome w RP
W chromatografii w układzie faz odwróconych fazami ruchomymi są mieszaniny wody i rozpuszczalników organicznych (tzw. modyfikatorów) mieszających się z wodą.
Najczęściej stosowane rozpuszczalniki organiczne to: acetonitryl, metanol, tetrahydrofuran
Faza ruchoma musi mieć odpowiednią siłę elucyjną
Z praktycznego punktu widzenia substancje nie powinny być eluowane zbyt szybko, ponieważ potrzebna byłaby bardzo sprawna kolumna, ani zbyt wolno ponieważ traci się czas i rozpuszczalnik
Ze względu na hydrofobowy charakter faz stacjonarnych w układzie faz RP woda jest najsłabszym rozpuszczalnikiem
Dodatek rozpuszczalnika organicznego do wody powoduje wzrost siły elucyjnej tak powstałej fazy ruchomej, tzn. im więcej rozpuszczalnika organicznego tym siła elucyjna większa
Konsekwencją wzrostu siły elucyjnej jest zmniejszenie retencji, czyli czasu i objętości retencji rozdzielanych substancji
Charakterystyka detektora UV-Vis
detektory działające na zasadzie pomiaru absorbancji promieniowania nadfioletowego (UV) lub nadfioletowego i światła widzialnego (UV/Vis) razem, są najlepsze i najbardziej rozpowszechnione wśród detektorów stosowanych w chromatografii
detektory UV-Vis stosuje się do wykrywania związków zawierających w cząsteczce wiązania nienasycone i grupy chromoforowe, olefin, związków aromatycznych i barwników
przykłady oznaczanych związków: karotenoidy, chlorofile, związki polifenolowe (np. antocyjnay), tokoferole, wit. C, produktów oksydacji lipidów, kofeina
Absorbcja promieniowania w zakresie UV-Vis związana jest z przejściami elektronów walencyjnych oraz elektronów wolnych par elektronowych z orbitalu o niższej energii na orbital o wyższej energii
wiązania, w których te oddziaływania się odbywają nazywają się chromoforami
OFEROWANE SĄ TRZY TYPY DETEKTORÓW UV:
pracujące przy jednej długości fali, λ = 254 nm
pracujące w całym zakresie UV, a nawet Vis, z możliwą płynną regulacją długości fali promieniowania (190-600 nm)
detektory typu dioda array
DIODE ARRAY DETECTOR – DAD:
detektor zbudowany jest z szeregu fotodiod, np. 211 i tworzą one matrycę
każda fotodioda przeznaczona jest do pomiaru wąskiego spektrum światła
jednoczesna rejestracja prądów z poszczególnych fotodiod umożliwia rejestrację całego widma absorpcji analizowanego związku chemicznego
wykrywalność analizowanej substancji przy dobrze dobranej gługości fal nadfioletu wynosi średnio ok. 1 ng na próbce
Charakterystyka detektora fluorescencyjnego i refraktometrycznego
detektor fluorescencyjny:
niektóre związki mają zdolność do fluorescencji w wyniku wzbudzenia (np. węglowodory poliaromatyczne)
bardzo czuły, specyficzny, selektywny
efektywny do oznaczania produktów dysocjacji lipidów
detektor refraktometryczny:
mierzy różnicę współczynnika załamania światła czystego eluentu i eluentu z próbką
uniwersalny (m.in. do węglowodorów, alkoholi i zw. alifatycznych)
o średniej czułości