Poglądy na świat: - religijny ( Bóg jest twórcą świata) - materialistyczny ( wielki wybuch był inicjatorem) - agnostycyzm ( wątpienie z materią i Boga) FILOZOFIA- to umiłowanie mądrości. Jako nauka to spekulatywne, refleksyjne i systematyczne dociekania na temat wszechświata, Boga, człowieka, miejsca i sposobu, jaki człowiek zapisuje w świecie. Zajmuje się istotą człowieka i praw. LOGIKA- wstęp do nauk filozoficznych. Pozwala na bazie zgromadzonych praw rzeczywistych, wnioskować o prawach, które nie nastąpiły jeszcze, ale nastąpią, Wiedza logiczna jest rzetelna i wyprzedza fakty. Logika ma zasadę niesprzeczności. Logika to wspólny mianownik wszystkich typów osobowości. Prawidła logiki są stałe. Za pomocą logiki, w zdaniach, w których tkwi fałsz logiczny, nie można odpowiedzieć. SYLOGIZM- to podstawowa jednostka w logice. Na podstawie dwóch poprawnie logicznych zdań, można wysnuć trzecie poprawne zdanie. Logika: - dedukcyjna- zajmuje się rozumowaniem od ogólnych sądów lub reguł do konkretnych przypadków i zachowań. -Indukcyjna- to rozumowanie, dochodzenie od poszczególnych przypadków do uogólnień. Dedukcyjna i indukcyjna to prawidła, zasady właściwego rozwiązywania problemów. METAFIZYKA- bada wszelki byt. 1. Intencjonalny- nasze myśli, założenia 2. Materialny- intencje 3. Psychiczny- ból, strach. Metafizyka bada wszelki byt: Boga i człowieka, zmierza do poczucia istoty rzeczywistości. Stara się poznać materię bytu. Ontologia- nauka o każdym bycie. EPISTEMOLOGIA- ( episteme- poznanie)- to nauka o poznaniu, o wiedzy i jej sensie. Wyznacza podstawy wiedzy. Idee badające poznanie: -Pragmatyzm- opiera się na ludzkich doświadczeniach -Egzystencjalizm- u każdego człowieka uwarunkowane jest w cechach psychicznych - Idealizm- w rzeczywistości polega poznawaniu idei, człowiek przypomina sobie, to co już wie i poznał AKSJOLOGIA- coś co ma wartość; nazywana filozofią wartości. Wartości są cieniem filozofii- wartość to inaczej dobre, wszystko, co jest wartościowe jest dobre. Walor-mieć znaczenie. Początkowo termin ten oznaczał zdrowie, męstwo i występuje w muzyce, prawie, matematyce. Filozofia wartości to filozofia dobra, sensu życia, znaczenia i celu. Wartość to coś, co jest celem pożądania, czymś do czego się dąży. Ma aspekt dynamiczny- dynamizm pomiędzy przedmiotem a wartością. Elementem aksjologii jest etyka. To pole najbardziej oddziaływuje na człowieka ( powiedz mi co jest dla ciebie największą wartością, a powiem ci kim jesteś). Aksjologia próbuje ustalić jakie zachowania są dobre, jakie złe. W jej ramach możemy mówić o etyce ( filozoficzne rozważania na temat wartości moralnych i zasad moralnego postępowania) i estetyce ( bada wartości związane z pięknem i sztuką- piękno jest najwyższą wartością). Kwestie dotyczące wartości estetycznych mają miejsce w programach szkoły, są podstawą edukacji. PROBLEM WARTOŚCI W EDUKACJI. Największą wartością w edukacji, celem wychowania i edukacji jest	szczęśliwy człowiek. Edukacja zakłada wartości, do których wychowuje, prowadzi wychowanka. Istota wartości. Wartość wiąże się z człowiekiem, jego godnością, prawami, celem życia. Niełatwo zdefiniować jej istotę. Mamy do czynienia z wartościami materialnymi, estetycznymi, moralnymi, duchowymi, religijnymi. Obiektywnie mówiąc nie są zależne od człowieka. Wartości istnieją bez względu na subiektywne poczucie wartości jednostki. Wartości są obiektywne- istnieją bez względu na wszystko. Wartość jest doskonałością, dobrem, a każde dobro stanowi cel, pragnienie. Struktura wartości: Jest wtopiona w byt, są wartości wyższe i niższe. Każdej wartości pozytywnej odpowiada negatywna ( dobro- zło). Jest związana z ludzką osobą ( jest wartością dla kogoś). Przeżycie wartości dokonuje się u człowieka, ale podstawa wartości jest obiektywna i poza człowiekiem. Max Scheller hierarchia wartości- 1. Religijne 2. Duchowe 3. Witalne 4. Zmysłowe ( Hartman) zakładaja, że hierarchia wartości niższych zakłada istnienie wartości wyższych, a wyższe zakładają istnienie najwyższych. Są wartości obiektywne i to jest podstawą edukacji. Nauczyciel winien kierować się w kierunku wartości, nie zaś ideologii.