Proces produkcji wódki

W ujęciu purystycznym, w Europie wschodniej wódka powinna być otrzymywana ze zbóż, ziemniaków lub melasy ( w Europie melasy buraczanej). Za najbardziej luksusowe uchodzą wódki pszeniczne i żytnie. Wódki pszeniczne są bardziej popularne w Rosji, podczas gdy Polacy lubują się w wódkach żytnich i ziemniaczanych. Producenci wódek w USA korzystają z bardzo różnych surowców. Na południu Europy sukcesy odnoszą wódki z winogron. Obecnie trwa debata dotycząca prawnych regulacji związanych z produkcją wódki w UE. Kraje „pasa wódki” (Norwegia, Szwecja, Finlandia, Litwa, Łotwa, Estonia, Polska, Białoruś, Ukraina i Rosja) sprzeciwiają się uznaniu dowolnego źródła cukru do fermentacji. Standardy dotyczące produkcji wódki nakazują otrzymywanie jak najbardziej bezsmakowego alkoholu. Mimo to, w krajach pasa wódki, wielu gorzelników wybiera produkcję charakterystycznych produktów, których nie cechują procesy wielokrotnej filtracji.

Destylacja odbywa się w destylatorach kolumnowych. Prawidłowo przeprowadzony, pozwala na oddzielenie przedgonu (alkoholi wyższego rzędu) oraz pogonu (najmniej lotnych estrów) od serca destylatu. Pozwala to na zachowanie jego neutralnego charakteru. Normalnie destylacja kolumnowa pozwala na oddestylowanie alkoholu do poziomu około 95-96%. To właśnie główna różnica pomiędzy np. whiskey pszeniczną (wheat whiskey) a wódką pszeniczną. Whiskey zgodnie z prawem amerykańskim nie może być oddestylowana do zawartości alkoholu wyższej niż 80%. Pozwala to na zachowanie wyraźnych aromatów żyta.

Często po procesie destylacji, do wódki dodawany jest węgiel drzewny. Pochłania on wszystkie aromaty pozostałe w wódce. Wódki klasy premium i superpremium wyróżniają się czterokrotną destylacją i wieloma procesami filtracji.

W USA prawna definicja wódki określa ten trunek jako absolutnie neutralny smakowo roztwór spirytusu i wody. W tej sytuacji pojawia się pytanie czy istnieje jakakolwiek różnica pomiędzy wódkami różnych marek. Przeciętny konsument ocenia wódkę po „gładkości” jej smaku oraz „efekcie dnia następnego” jaki powoduje. Dobrze oddestylowane i filtrowane wódki mają minimalne ilości związków chemicznych innych niż etanol i dlatego nie powodują tak silnego zatrucia organizmu jak niektóre alkohole smakowe.

Wódki czyste można podzielić na:

     - zwykłe - spirytus rozcieńczony wodą
     - wyborowe - powstające w procesie dwukrotnej destylacji
     - luksusowe - powstające w procesie wielokrotnej destylacji
     - wódki klasy premium i superpremium - w tym sektorze producenci toczą bój
       na ilość destylacji, filtracji i ekskluzywność wódki. 3 najsławniejsze polskie wódki
       z tego sektora to żytnie Belvedere należąca do LVMH i Wyborowa Exquisite oraz 
       ziemniaczana wódka Chopin.

Obok wódek czystych popularność zdobywają także wódki smakowe. Różnorodność wódek smakowych jest olbrzymia i często dyktowana jest chwilowymi trendami (dodanie dowolnego ekstraktu smakowego do wódki). Istnieje jednak szereg produktów, które osiągniętą sławą dorównują swoim „czystym” odpowiednikom. Ukraina i Rosja słyną z wódek miodowo paprykowych (np. najsławniejszy ukraiński Nemiroff).

Najbardziej znane polskie wódki smakowe to:

Żubrówka
W każdej butelce umieszczono źdźbło trawy turówki wonnej (Hierochloe odorata) potocznie zwanej żubrówką. Trawa ta rośnie w Puszczy Białowieskiej i jest przysmakiem bizona europejskiego czyli żubra.
WŻG - Wódka Żołądkowa Gorzka
Wódka ziołowo-korzenna. Producent deklaruje, że wódka leżakuje przed butelkowaniem, nie podaje jednak czasu leżakowania, ani rodzaju beczek. Żołądkowa gorzka smak czerpie z dobranej mieszanki przypraw, a kolor z barwienia karmelem (co nie wpływa na smak).
Starka
Unikatowy rodzaj wódki leżakowanej. W dawnych czasach po narodzinach syna dębową beczkę napełniano destylatem i zakopywano w ziemi. Przez lata destylat tracił na mocy, a jego smak łagodniał, aby po kilkunastu lub dwudziestu kilku latach zostać wykopany jako starka. Obecnie szczeciński Polmos oferuje nawet 50 letnie starki. Szkoda, ze ta najszlachetniejsza polska wódka żytnia nie jest obecna w mediach. Moglibyśmy nią podbić świat niczym whisky.
Nalewki
Polska słynie również z nalewek, czyli trunków na bazie spirytusu z dodatkiem owoców. Jedną z najpopularniejszych wódek tego typu jest wiśniówka.