LEKCJA 100
Tolerancja ekologiczna organizmów.
str. 138
Tolerancja ekologiczna (gatunku) - zdolność organizmów do życia w szerokim (eurybionty) lub wąskim (stenobionty) zakresie zmienności warunków środowiska, uwarunkowana genetycznie, np. w stosunku do temperatury: eurytermy (organizmy eurytermiczne) występują w szerokim zakresie temperatur otoczenia, stenotermy (organizmy stenotermiczne) - w wąskim zakresie, przy czym politermy wymagają wysokiej, natomiast oligotermy - niskiej temperatury otoczenia (środowiska)
Endemiczne organizmy, endemity, organizmy spotykane wyłącznie na określonych obszarach Ziemi. Ich przeciwieństwem są organizmy kosmopolityczne. Powstają zwykle w wyniku izolacji geograficznej.
paleoendemity (stare taksony endemiczne), które dawniej zajmowały szerszy areał a obecnie są wymierające;
neoendemity (taksony nowo powstałe), które mają trudności z rozprzestrzenianiem się.
Relikt - ograniczona w swoim rozmieszczeniu populacja organizmów będąca pozostałością dawnego, większego zasięgu.
Relikt klimatyczny - związany z chłodnymi i ubogimi siedliskami (torfowiskami, źródliskami, skałami), pozostałość epoki zlodowaceń (np. jeziorny skorupiak skrzelopływka tatrzańska Branchinecta paludosa lub torfowiskowa brzoza karłowata Betula nana - relikty glacjalne).
Relikt topograficzny - związany ze starymi elementami rzeźby terenu, które obecnie zanikają w wyniku procesów geomorfologicznych (peneplena), np. oderwane stanowisko jodły Abies alba w Puszczy Białowieskiej.
Relikt edaficzny - występujący na typach gleb, które dawniej były szerzej rozprzestrzenione i obecnie występują w niewielu miejscach, np. słonorośla i rośliny wydmowe występujące w głębi lądu, świadczące o wycofaniu się morza (relikty litoralne).