27.02.2013 1
Temat: Przepisy ogólne o sądach powszechnych.
Prawo ustroju sądów powszechnych.
Sądy powszechne.
Sprawują one wymiar sprawiedliwości w zakresie nie należących do właściwości sądów administracyjnych wojskowych i sądu najwyższego. Wykonują też zadania z zakresu ochrony prawnej.
Zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości wykonują sędziowie. Zadania z zakresu ochrony prawnej wykonują także referendarze sądowi i starsi referendarzowi.
Samorząd sędziowski.
Jego organami są:
Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji
Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu
Zebranie sędziów danego sądu
Ławnicy.
W sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości obywatele biorą udział przez uczestnictwo ławników w rozpoznawaniu spraw przed sądami pierwszej instancji chyba, że ustawy stanowią inaczej. Przy rozstrzyganiu spraw ławnicy mają równe prawa z sędziami.
Język.
Językiem urzędowym przed sądami jest język polski. Osoba nie władająca wystarczającym stopniu językiem polskim ma prawo do występowania przed sądem w znanym przez nią języku i bezpłatnego korzystania z pomocy tłumacza.
Zakazy pracy.
Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa w linii prostej, powinowactwa w linii prostej, przysposobienia, małżonkowie i rodzeństwo nie mogą być sędziami ani referendarzami sądowymi w tym samym wydziale sądu.
Nadzór.
Nadzór nad działalnością sądów na temat orzekania sprawuje sąd najwyższy. Nadzór administracyjny nad działalnością sądów sprawuje minister sprawiedliwości.
Tworzenie sądów.
Sąd Rejonowy tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin. W uzasadnionych przypadkach może być utworzony więcej niż jeden sąd rejonowy w obrębie tej samej gminy.
Sąd Okręgowy tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej z dwóch sądów rejonowych (okręgu sądowego).
Sąd Apelacyjny tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch okręgów sądowych (obszaru apelacji).
Sądy dzielą się na wydziały. Wydziałem kieruje przewodniczący wydziału jest nim sędzia a przewodniczącym wydziału ksiąg wieczystych i wydziału gospodarczego do spraw rejestru zastawów jest referendarz sądowy ale zezwala się też na przewodniczenie sędziemu.
Wydziały.
Sąd Rejonowy dzieli się na wydziały:
Cywilny
Karny
Może być utworzony wydział:
Rodzinny i nieletnich
Pracy i ubezpieczeń społecznych
Gospodarczy
Ksiąg wieczystych
Sąd Okręgowy dzieli się na wydziały:
Cywilny
Karny
Poza tym może być utworzony wydział:
Pracy i ubezpieczeń społecznych
Gospodarczy
W niektórych sądach tworzy się wydziały lustracyjne a w sądzie okręgowym w Warszawie działają ponad to jako wydziały:
Sąd ochrony konkurencji i konsumentów
Jednostka organizacyjna do spraw rejestrowych
Sąd wspólnotowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych
Inny wydział szczególny rozpoznaje środki odwoławcze w elektronicznym postępowaniu odwoławczym.
Sąd apelacyjny dzieli się na wydziały:
Cywilny
Karny
Pracy i ubezpieczeń społecznych
Poza siedzibą sądu mogą być tworzone wydziały zamiejscowe a poza siedzibą Sądu Okręgowego także ośrodki zamiejscowe.
Minister sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa w drodze rozporządzenia tworzy i znosi sądy ustala ich siedziby i obszary właściwości. Może przekazać jednemu sądowi rozpoznawanie spraw z właściwości innego sądu.
(Czy ławnicy są potrzebni? Kompetencje Ministra sprawiedliwości do wznoszenia sadów)