NAUKA CHODU – PNF

Definicja chodu: chód jest serią cyklicznych, naprzemianstronnych mchów kończyn i tułowia, powodujących przemieszczanie środka ciężkości ciała do przodu. Częścią aktywną chodu jest przenoszenie środka ciężkości, a reaktywną – wykonywanie kroków oraz ruchy kończyn górnych. Chód jest najbardziej ekonomiczny, gdy pacjent potrafi w prawidłowy sposób przenosić ciężar ciała na obie kończyny

Cykl chodu - to sekwencja mchów jednej kończyny dolnej podczas chodu pomiędzy następującymi po sobie kontaktami pięty z podłożem

Fazy chodu:

Faza podporowa - stanowi 60% czasu jednego cyklu.

• Kontakt pięty z podłożem - zetknięcie pięty z podłożem.

• Ekscentryczne hamowanie - ekscentryczne opuszczanie stopy aż do momentu zetknięcia się całej jej powierzchni z podłożem, z jednoczesnym hamowaniem zgięcia stawu kolanowego amortyzującym chód.

• Pełne obciążenie - staw biodrowy, kolanowy i skokowy znajdują się w jednej osi pionowej.

• Przetaczanie stopy - ciężar ciała zostaje przejęty przez przodostopie.

Faza przenoszenia - stanowi 40% czasu jednego cyklu

• Przygotowanie przenoszenia - oderwanie stopy od podłoża

• Przyspieszenie - kończyna zakroczna (znajdująca się z tyłu w stosunku do tułowia) przemieszcza się do przodu

• Przenoszenie właściwe - podudzie ustawione jest prostopadle do podłoża

• Hamowanie - po wyprzedzeniu tułowia kończyna wykroczna prostuje się w stawie kolanowym, przygotowując się do zetknięcia pięty z podłożem i przejęcia masy ciała w następnej fazie

Zakresy ruchu warunkujące prawidłowy chód:

• Staw biodrowy: zgięcie ~ 30°; wyprost ~ 10°

• Staw kolanowy: zgięcie ~ 70°; wyprost ~ 0°

• Staw skokowy: zgięcie ~ 25°; wyprost -15°

Warunki ekonomicznego chodu

• Mobilizacja i stabilizacja z pokonaniem grawitacji

• Możliwość przenoszenia ciężaru ciała do przodu

• Wymagane zakresy ruchów stawów kończyn i kręgosłupa (wyprost i rotacja tułowia)

• Dostateczna siła mięśniowa

• Koordynacja ruchowa

• Motywacja

Ćwiczenia przygotowujące do chodu

Aktywności w pozycji siedzącej przygotowujące do wstania:

• Stabilizacja pozycji

• Symetryczne ruchy miednicy

• Ruchy głowy, szyi i tułowia w kierunku zgięcia (koncentrycznie, ekscentrycznie)

• Ruchy głowy, szyi i tułowia w kierunku wyprostu (koncentrycznie, ekscentrycznie)

• Asymetryczne ruchy miednicy w przód i w tył (przemieszczanie się w kierunku krawędzi leżanki lub wózka)

• Kombinacja ruchów łopatki i miednicy

• Aktywności potrzebne do poruszania się na wózku inwalidzkim

• Ruch tułowia w przód z oderwaniem pośladków od podłoża (powrót do siadu z ekscentryczną pracą mięśni)

Pozycja stojąca:

• Stabilizacja pozycji poprzez aproksymację (chwyt na grzebieniu talerza biodrowego)

• Diagonalne przemieszczanie ciężaru ciała

• Stanie w wykroku

• Aktywności w staniu jednonóż

Chód:

• W przód, w tył, bokiem

UWAGA!!!

• Tułów jest kluczem do prawidłowego chodu

• Zasady główne stosowane podczas nauki chodu to aproksymacja i stretch i opór

• Przy wszystkich formach ułatwiania (facilitacja) chodu obowiązuje chwyt na grzebieniu talerza biodrowego miednicy