Wykład 1, 02.03.2016

Ubezpieczenia to gałąź prawa administracyjnego.

Wypadek ubezpieczeniowy – przesłanki, które będą powodowały obowiązek wypłaty odszkodowania.

Ryzyko ubezpieczeniowe – typowa strona, skąd może przyjść uderzenie; typowo występujące zagrożenie zdarzeniom szkodzącym.

Ubezpieczenia:

• Majątkowe/gospodarcze/prywatne – regulowane prawem cywilnym

• Społeczne – regulowane prawem administracyjnym

Zdania w sensie logicznym posiadają tzw. wartość logiczną, mogą być ocenione czy są prawdziwe czy nie.

Normy w sensie logicznym, wartości logicznej nie mają, nie można więc ocenić czy są prawdziwe czy nie.

Funktor normotwórczy - powinien, zakazuje się, nie może.

Różnica między przepisem a normą:

Przepis – wyodrębniona redakcyjnie część aktu prawnego

Norma – sens przepisu, napisu, którą zrozumieliśmy w procesie interpretacji przepisów, która nazywa się wykładnią przepisów.

PRAWO KARNE

Norma karna – złamanie jej skutkuje tym, że do głosu dochodzi norma sankcjonująca.

Normy sankcjonowane – regulują stosunek społeczny.

Norma sankcjonująca – co jeśli ktoś naruszył zakaz.

PRAWO ADMINISTRACYJNE

• Prawo normujące stosunki pomiędzy organami administracji państwowej a obywatelami.

• Sprawa administracyjna – sprawa na styku obywatele – administracja państwowa.

• Na jego podstawie nawiązuje się stosunek administracyjno-prawny

  • Początek: wszczęcie sprawy, złożenie wniosku;

  • Koniec: wydanie decyzji administracyjnej:

    • Merytorycznie – orzeczenie co do istoty,

    • Niemerytorycznie – decyzje formalne.

• Jest on nawiązywany pomiędzy organem administracji a zainteresowanym, te podmioty nie są równoprawne.

• Organ przyznaje mu świadczenie, zatwierdza projekt itd.

• Organ ma pozycję nadrzędną.

• Formą wyrażenia i ustalenia treści prawa jest orzeczenie, które nazywa się decyzją administracyjną.

• Struktura organizacji jest hierarchiczna (organy wyższego szczebla: dyrektor izby skarbowej; organy drugiej instancji: naczelny sąd administracyjny).

• Administracja może być dwojaka:

  • Świadcząca – rozdziela świadczenia, np. ZUS

  • Regulująca – reguluje działania, np. WUG – Wyższy Urząd Górniczy

Administracja publiczna:

-administracja rządowa,

-administracja samorządowa.

PRAWO CYWILNE

• Należą do niego prawo gospodarcze, prawo pracy, prawo rodzinne.

• Kodeks cywilny wydany w latach 60.

• Normy prawa cywilnego odróżniają się od pozostałych tym, że podmioty prawa cywilnego mają równorzędną pozycję w sensie formalnym.

• Stosunek cywilno-prawny dotyczy praw majątkowych.

• Spółka znosi odpowiedzialność osobistą i zapewnia możliwość pozyskiwania większej ilości kapitału.

• Umowa sprzedaży, wynajmu, usługi, udzielanie kredytu.

• Prawo cywilne reguluje obrót i powstawanie oraz kończenie się praw majątkowych.

• Prawa mogą być:

  • Rzeczowe

    • Własności

    • Użytkowania wieczystego

    • Zastaw

    • Hipoteka

    • Spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego

  • obligacyjne

• Zajmuje się regulacją stosunków majątkowych.

• Zajmuje się również dobrami osobistymi: wolność, życie, zdrowie, prywatność itd.

• Ochrona dóbr osobistych następuje np. poprzez przywrócenie stanu sprzed naruszenia dobra osobistego, orzeczenie przeprosin, wypłata w pieniądzu wartości majątkowych.

• Krzywda – uszczerbek w dobrach niemajątkowych. Zadośćuczynienie – naprawa krzywdy.

• Szkoda – uszczerbek w dobrach majątkowych. Odszkodowanie – naprawienie szkody.

• Metoda dyferencyjna – obliczenie odszkodowania.

• Strata i utracone korzyści = szkoda.

• OWU – ogólne warunki ubezpieczenia, mogą wprowadzać limity odszkodowań.

• Zasadą prawa cywilnego jest uzyskanie pełnej wartości odszkodowania, pełnej naprawy uszczerbku.

PRAWO KARNE

• Brak stosunku prawno karnego

• Występują zasady, zakazy

• Sankcje:

  • Ograniczenia wolności

  • Prace społeczne

  • grzywna

Warunki wypłaty odszkodowania:

-zdarzenie rodzące czyjąś odpowiedzialność odszkodowawczą;

-wystąpienie szkody

-normalny(adekwatny) związek przyczynowy – oparty na założeniu, że znamy relacje pomiędzy zdarzeniami w świecie rzeczywistym; wiemy, że typowe działania pociągają za sobą z dużym prawdopodobieństwem określone skutki; jest to typowy związek przyczynowy

3 grupy odpowiedzialności:

-odpowiedzialność umowna (obligacyjna)

-odpowiedzialność deliktowa – kto odpowiada, na jakich zasadach za tzw. delikty, czyny niedozwolone

-odpowiedzialność kontraktowa – za nienależyte wykonanie zobowiązania lub niewykonanie zobowiązania;

Zasady odpowiedzialności deliktowej:

-wina – niedostosowanie się do typowego wzorca zachowania

• Obrona konieczna – to kontratyp znoszący winę w sytuacji odparcia zamachu.

• Stan wyższej konieczności

• Błąd

-ryzyko – automatyczne przypisanie odpowiedzialności w szczególnych przypadkach; zasada konstrukcji deliktu, który powoduje odpowiedzialność bez względu na winę sprawcy;

• można zwolnić się z ryzyka na podstawie przesłanek egzoneracyjnych (ucieczkowych): siła wyższa, wyłączna wina osoby trzeciej, za którą nie ponosimy odpowiedzialności, wyłączna wina poszkodowanego;

-zasady słuszności

Judykatura – orzecznictwo.