Wykład III – 3.11.

WARUNKI I KIERUNKI ROZWOJU HOTELARSTWA

Czynniki warunkujące rozwój hotelarstwa

Do najważniejszych czynników warunkujących rozwój hotelarstwa zaliczamy:

• Położenie geograficzne, klimat

• Atrakcyjność turystyczną kraju, regionu

• Sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą kraju, rozwój gospodarczy, rozwój międzynarodowej wymiany handlowej,

• Politykę ekonomiczno-finansową państwa, przede wszystkim kredytową i podatkową

• Przepisy celne, dewizowe, graniczne, wizowe, udogodnienia dla turystów

• Stan bezpieczeństwa zewnętrznego wewnętrznego

• Rozwój komunikacji, połączenia międzynarodowe, przejścia graniczne, ich liczba i stan, stan dróg i mostów,

• Stan zamożności społeczeństwa, jego przyzwyczajenia i nawyki w zakresie wypoczynku i turystyki,

• Dynamikę ruchu turystycznego krajowego i międzynarodowego,

• Dynamikę ruchu biznesowego, zapotrzebowanie na usługi hotelarskie w szerokim zakresie obsługi ruchu podróżniczego

• Istnienie kapitałów gotowych inwestować w budowę obiektów hotelarskich

• Niewypełnienie bądź niewystąpienie tych warunków może stać się przeszkodą, hamulcem lub zagrożeniem dla rozwoju branży.

Kierunki rozwoju hotelarstwa światowego

Hotelarstwo światowe rozwija się dynamicznie i wszechstronnie:

• Intensywnie budowane są nowe hotel, proste i tanie, nastawione na obsługę masowego ruchu turystycznego,

• Powstają hotele i motele nastawione na obsługę turystów zmotoryzowanych,

• Rozwija się hotelarstwo, powiązane z bazą rekreacyjno-wypoczynkową i sportową,

• Powstają hotele nastawione na obsługę kongresów, zjazdów, konferencji, szkoleń

• Dużą dynamikę rozwojową wykazują usługi hotelarskie w środkach transportu morskiego,

• Adaptuje się obiekty zabytkowe, przystosowując je do obsługi bogatych, snobistycznych turystów, powstają hotele superkomfortowe, wykraczające standardami daleko poza normy określone dla hoteli pięciogwiazdkowych.

Wszechstronnemu rozwojowi hotelarstwa towarzyszy rozwój międzynarodowych systemów hotelowych, globalnych organizacji gospodarczych hoteli oraz globalnych systemów rezerwacji.

Rozwój sektora turystyki jest ściśle związany z sytuacją polityczną, gospodarczą i społeczną, postępem technicznym i zmianami stylu życia.

Niezmiernie istotną sprawą jest, aby gospodarka turystyczna z wyprzedzeniem mogła zapoznawać się z kierunkami przewidywanych zmian i odpowiednio wcześnie dostosować się do nich.

Dotyczy to szczególnie bazy hotelarskiej, w której procesy inwestycyjne są długotrwałe i kapitałochłonne i gdzie prowadzenie długofalowej polityki jest nadzwyczaj ważne.

Czołowe międzynarodowe organizacje gospodarcze hoteli już aktualnie zaczynają wdrażać nowatorskie, przyszłościowe rozwiązania.

Przewidywane uwarunkowania, mogące wpłynąć na kształtowanie zachowań i preferencji gości, a szerzej sytuacji na rynku:

• Wzrastające nasycenie rynku, duża podaż i bogata oferta

• Ostra konkurencja, dążenie usługodawców do kreowania potrzeb

• Zwiększenie się grupy „seniorów” dysponujących czasem i środkami finansowymi na podróże i pobyty turystyczne

• Zwiększenie się poziomu wykształcenia społeczeństwa

• Wzrost świadomości społeczeństwa w zakresie ochrony środowiska

• Wzrost wymagań klientów

• Występujące nadal zagrożenia i kataklizmy

• Wyczulenie na stan sanitarny

• Zróżnicowany zakres możliwości finansowych i wymagań gości

Konsekwencje, jakie zakładają autorzy opracowań i ekspertyz dla branży turystyczno-hotelarskiej:

• Wzrost wymagań w zakresie bezpieczeństwa, komfortu podróży i pobytu,

• Wzrost zapotrzebowania na wypoczynek aktywny,

• Zwiększone zapotrzebowanie na usługi w okresach przed i po sezonie

• Zwiększone zapotrzebowanie na usługi uzdrowisk, zajęcia rekreacyjno-sportowe, profilaktykę, odnowę biologiczną,

• Zapotrzebowanie na podróże i wypoczynek połączone z dostępem do sztuki, imprez kulturalnych, historycznych, naukowych,

• Internet będzie odgrywał podstawową rolę przy wyborze, planowaniu i zakupie imprez turystycznych,

• Zmniejszy się rola biur podróży w kontaktach między gościem a bazą hotelarską

• Nadal będzie rosło zapotrzebowanie na usługi agroturystyki,

• Coraz popularniejszy będzie wypoczynek na statkach morskich,

• Goście będą preferowali bazę noclegową posiadającą certyfikaty zgodności działania z ekologią i ochroną środowiska,

• Preferowane będą kraje i regiony uznane za bezpieczne

• Wzrastać będzie zapotrzebowanie na usługi tanie

• Narastać będzie zjawisko dzielenia urlopów na krótsze okresy pobytu

Kierunki rozwoju hotelarstwa w Polsce

Tendencje światowe mają swoje odbicie na rynku polskim. Zajmujący się hotelarstwem i turystyką teoretycy są zgodni, co do generalnie pożądanych kierunków rozwoju hotelarstwa w Polsce.

Uważają, że powinny one być następujące:

• Przyrost potencjału hoteli, rozumiany jako przyrost liczby obiektów i miejsc noclegowych w wyniku nowych inwestycji i adaptacji na cele hotelowe budynków zabytkowych itp.

• Lepsze rozmieszczenie obiektów na terenie kraju, oczekuje się, że nowe hotele będą powstawały w miejscowościach nie posiadających tych usług, bądź tam, gdzie występuje ich deficyt

• Dostosowanie standardu hoteli do wymagań gości

• Podniesienie standardu obiektów i usług w zakresie rozwiązań konstrukcyjnych, funkcjonalnych, wyposażenia, obsługi – podkreśla się tu problem właściwego przygotowania kadr.

Są to oczekiwania wynikające z niskiego standardu hoteli w Polsce i dekapitalizacji znacznego odsetka obiektów oraz konieczności uwzględnienia norm i standardów międzynarodowych przy projektowaniu, budowie, wyposażeniu, organizacji pracy i obsługi.

W Polsce powtarzana jest opinia o braku hoteli średniego standardu, braku należycie utrzymanych hoteli niskich kategorii oraz rysującym się nadmiarze potencjału hoteli luksusowych.

Opinię tę trzeba rozpatrzyć, uwzględniając następujące zjawiska:

• najlepiej wykorzystane są hotele najwyższej kategorii

• międzynarodowe systemy hotelowe budowały w Polsce przede wszystkim hotele najwyższej kategorii

• wiele międzynarodowych systemów zaczyna również inwestować w budowę obiektów 3-, 2-, 1-gwiazdkowych.

Na rynku Polskim notujemy równolegle występujące następujące zjawiska:

• Mamy jeden z najniższych w Europie wskaźnik liczby łóżek w hotelach i obiektach podobnych (motele i pensjonaty) na 10,000 mieszkańców

• Niski jest wskaźnik wykorzystania potencjału hoteli, szczególnie 3-, 2-, 1-gwiazdkowych

• Rosnące zaangażowanie międzynarodowych organizacji gospodarczych w inwestycje w hotelarstwo w Polsce

Ogólna charakterystyka branży

Hotelarstwo niezależnie od tego, czy go nazwiemy przemysłem, czy działalnością usługową, ma swoje cechy szczególne różniące je od innych rodzajów działalności gospodarczej.

Najbardziej charakterystyczne cechy branży:

• Podstawowe znaczenie lokalizacji

• Konieczność utrzymania obiektu w stałej gotowości do świadczenia usług – przyjęcia i obsłużenia gościa przez 24 godziny na dobę

• Zależność od decyzji gościa - wyboru miejsca, terminu, czasu pobytu

• zakres zamawianych świadczeń i usług (zależność ta może być względna, gdy w danej miejscowości czy rejonie istnieje deficyt miejsc noclegowych, a takie miejscowości jeszcze w Polsce występują)

• Brak możliwości „produkcji na zapas” (w odniesieniu do usług noclegowych; w gastronomi sprawa wygląda odmiennie)

• Kapitałochłonność, wysokie nakłady inwestycyjne na budowę, modernizację

• Sezonowość wykorzystania potencjału usługowego i wynikająca z niej niestabilność pobytu

• stały potencjał, wysokie koszty stałe, który musi ponieść hotel, nawet gdy nie jest wykorzystany (obłożony), wymusza stosowanie elastycznej polityki cen, gdyż zawsze kalkuluje się odzyskać chociażby część poniesionych kosztów

• Pracochłonność, wysokie koszty eksploatacji, w tym robocizny – płac i pochodnych

• Specyficzna struktura kosztów, wysoki udział kosztów stałych wymuszający poświęcenie uwagi przede wszystkim po stronie dochodowej działalności

• Wyraźnie zarysowany od początku lat 90. rynek podaży usług noclegowych przewyższający popyt

• Dążenie hoteli do rozszerzenia zakresu oferty usługowo-handlowej; niektóre obiekty (na razie jeszcze nieliczne) stają się kompleksami usług związanych z czasowym pobytem; często też stają się celem podróży samym w sobie

W Polsce w ostatnich latach powstał kompleks produkcji i usług na rzecz hoteli – świadczy to też o niemałej sile nabywczej hotelarstwa i rozwoju branży. Liczba firm produkujących na rzecz hotelarstwa i ich oferta jest imponująca, ułatwia też życie hotelarzom, a w pewnym sensie wymusza postęp techniczny i organizacyjny. Przykłady:

• Projektowanie i wykonawstwo budowlane

• Produkcja wyposażenia hoteli, meble, wykładziny, armatura

• Projektowanie i instalacja zabezpieczeń i systemów alarmowych

• Informatyczne oprogramowanie hotelu, dostawy sprzętu komputerowego

• Dostawy wstępie przygotowanych produktów i surowców dla gastronomii

• Pralnictwo i wypożyczalnie bielizny hotelowej

• Usługi księgowo-rozliczeniowe, szczególnie ważne w skomplikowanym systemie finansowo-podatkowym dla małych hoteli

• Serwis techniczny, konserwacje, sprzątanie, utrzymanie zieleni, itd.

Spotykane w literaturze stwierdzenie, że hotelarstwo jest odbiciem poziomu życia gospodarczego i kulturalnego kraju, nie jest przesadą.

Rozwój hotelarstwa był następstwem rozwoju komunikacji i wzrostu wymagań podróżnych. Dawno temu podróżny zadowalał się posłaniem czy łóżkiem pod strzechą, żywieniem oraz stajnią i obrokiem dla konia. Dziś gość sprawnie i wygodnie przemieszczający się po świecie, oczekuje i wymaga od hotelu:

• Garażu, a co najmniej strzeżonego parkingu

• Noclegu w wybranym rodzaju jednostki mieszkalnej

• Żywienia dostarczonego do pokoju lub w zespole gastronomicznym, wyboru dań, różnych kuchni, diet, itp.

• Warunków do wypoczynku, rekreacji, sportu

• Szerokiego zakresu usług i oferty handlowej

• Sprawnej łączności, obsługi biurowej, nowocześnie wyposażonego biznes centrum, możliwości pracy, organizacji spotkań, narad, miejsc na ekspozycję, sal wielofunkcyjnych

• Obsługi podróżniczej, dostarczenia biletów na imprezy kulturalne, sportowe, usług turystycznych, organizacji zwiedzania

• Przystosowania obiektu do obsługi osób niepełnosprawnych

• Rozrywek, gier, w tym hazardowych

• Zagospodarowania czasu wolnego osób towarzyszących, dzieci i opieki nad nimi

• Sprawnej, kompetentnej, miłej, kulturalnej, dyskretnej, nierzucającej się w oczy obsługi i sympatycznej ogólnej atmosfery pobytu