Renata Zych
Kl. III F
ROLNICZE UŻYTKOWANIE ZIEMI W POLSCE
Rolnictwo jest działalnością gospodarki człowieka, mającą na celu wyprodukowanie żywności przeznaczonej do bezpośredniego spożycia lub surowców do jego przetworzenia. Środkami realizującymi te cele są uprawa roli i hodowla. Rolnictwo dzieli się na dwa zasadnicze działy:
produkcja roślinna
produkcja zwierzęca do tego sektora zaliczamy rybołówstwo i sadownictwo
Polskie rolnictwo zatrudnia około 3 mln osób to jest 26 % czyli około 15 mln ludności polskiej to ludzie ze wsi - stanowią oni 38.2 % mieszkańców kraju i obejmują nie tylko rolników, 1 zatrudniony w rolnictwie wytwarza żywność dla 9 osób.
Naturalną bazą działalności rolniczej jest gleba jej jakość, klimat pogoda zmienna, zasoby wody naturalnej i rzeźba powierzchni są czynnikami naturalnymi decydującymi o możliwościach rozwoju rolnictwa. Czynnikami poza rolniczymi współdecydującymi o możliwościach ekonomiczno społecznych rolnictwa są: wsparcie ze strony państwa, przemysłu maszynowego i chemicznego przetwórstwa spożywczego, dostęp do oświaty rolniczej, o poziomu kultury rolnej.
Użytki rolne stanowią 60 % powierzchni całkowitej Polski. Udział użytków rolnych w powierzchni poszczególnych województw nie jest jednakowy i waha się w granicach od 40 % w woj. zielonogórskim do 78 % w województwie skierniewickim. Najwięcej użytków rolnych skupiają województwa środkowe oraz środkowo-wschodnie (ponad 70 % powierzchni ogólnej).
Natężenie występowania użytków rolnych jest uzależnione od czynników naturalnych i historycznych. W województwach górskich rolnicze wykorzystanie ziem ograniczają warunki naturalne;
— na pojezierzach rolnicze użytkowanie ziemi ogranicza obfitość wód powierzchniowych, występowanie pól sandrowych i innych utworów polodowcowych;
— na Śląsku rolnicze użytkowanie ziem ogranicza rozwój przemysłu i daleko zaawansowana urbanizacja.
Gleby średniej jakości zajmują około 40 % ogółu użytków rolnych, a słabe około 35%
Jakość gleb w Polsce, pod względem przydatności rolniczej, nie jest zbyt wysoka. Przeważają gleby średniourodzajne i słabe – brunatne, bielice i płowe. Żyzne czarnoziemy, czarne ziemie i mady występują na niewielkich powierzchniach – w Małopolsce, na Lubelszczyźnie, Opolszczyźnie, Dolnym Śląsku, Kujawach, Nizinie Szczecińskiej i Żuławach Wiślanych
Grunty orne
Najmniej gruntów ornych mają województwa górskie i pojezierne — poniżej 40 %. Najwięcej gruntów ornych posiadają województwa Polski środkowej, środkowo-wschodniej i środkowo-zachodniej (ponad 55 %). W poszczególnych województwach ich udział różnicuje się od 27 % w woj. jeleniogórskim do 67 % w woj. skierniewickim.
Sady
Sady w Polsce zajmują ok. 1 % ogólnej powierzchni. W układzie województw udział sadów zmienia się od 0,1 % w woj. suwalskim do 5,7 % w woj. radomskim. W ponad 1/3 województw zajmują 0,5 % i mniej, a tylko w sześciu województwach 2 % i więcej.
Sadownictwo na większą skalę rozwinęło się w następujących rejonach:
- okolice Warszawy, Łodzi (Grójec-Góra Kalwaria, Skierniewice-Łowicz);
- okolice Płocka (Płońsk-Zakroczym-Płock);
- okolice Włocławka;
- okolice Lublina (Sandomierz-Opole Lubelskie-Puławy);
- małopolskim (Kotlina Nowosądecka i Oświęcimska).
Użytki zielone
Udział użytków zielonych wynosi ok. 13 % powierzchni Polski, w tym łąki stanowią 8 %. Wysoki udział mają użytki zielone leżące w dorzeczu Bugu i Narwi (od 17 % do pow. 20 %), na pojezierzach (15-19 %) oraz w zasięgu Sudetów (19 %). Najmniej użytków zielonych mają województwa środkowo-północne, rozpościerające się na obszarach o najniższych opadach rocznych (7-10 %).