Carlo Collodi
Pinokio (opracowanie)
Autor: Carlo Collodi
Krótki życiorys
Carlo Collodi naprawdę nazywał się Carlo Lorenzini, ale swoje książki publikował pod pseudonimem. Żył w latach 1826-1890 we Włoszech. Był pisarzem publicystą (publicysta-dziennikarz zajmujący się poważnymi sprawami, np. polityką, ekonomią) i satyrykiem (pisarz, który w swoich utworach wyśmiewa ludzkie wady). Największą sławę przyniosły mu książki o wychowaniu dzieci oraz powieści dla dzieci. Powieść: „Pinokio. Przygody drewnianego pajaca” stała się bestsellerem literatury dla dzieci. Została przetłumaczona na wiele języków i zdobyła ogromną popularność na całym świecie. Na jej podstawie nakręcono filmy (między innymi w wytwórni Walta Disneya) i seriale telewizyjne.
Tytuł: Pinokio
Czas i miejsce akcji: czas akcji nieokreślony; miejsce akcji: miasteczko Dżeppetta, Kraina Głupców, Pole Cudów, Kraina Zabawek, Kraj Pracowitych Pszczół;
Czas akcji trudno określić. Z pewnością nie są to czasy współczesne, ale i nie bardzo odległe. Miejsca akcji można podzielić na fikcyjne (prawdopodobne) i fantastyczne (nieprawdopodobne).
Fikcyjne miejsca akcji to: miasteczko w którym mieszkał Dżeppetto wraz z Pinokiem, chata chłopa, u którego Pinokio był psem łańcuchowym, chata rybaka.
Fantastyczne miejsca akcji to: Miasto Głupców, Kraj Pracowitych Pszczół, Kraina Zabawek.
Postacie fantastyczne: Pinokio-drewniany pajacyk, który staje się chłopcem; Wróżka o Błękitnych Włosach; Lis i Kot; Gadający Świerszcz;
Wróżka o Błękitnych Włosach - czuwała nad przemianą Pinokia, podawała go próbom, aby mógł wreszcie się chłopcem. Miała błękitne włosy i była śliczną dziewczyną, a pod koniec powieści zamieniła się w starą kobietę.
Gadający Świerszcz - głos sumienia pajacyka Pinokia. Odradzał mu złe zachowanie, w końcu Pinokio go zabił.
Lis i Kot - czarne charaktery powieści. Namawiają Pinokia do coraz gorszych postępków. Wraz z nimi wyrusza do miasta Głupców.
Postacie fikcyjne: Dżeppetto, Majster Wiśnia, koledzy Pinokia ze szkoły;
Dżeppetto – tatuś Pinokia, to znaczy, stolarz, który z kawałka mówiącego drewna wyrzeźbił pajacyka i nazwał go Pinokio. Bardzo kochał swojego synka i był dla niego gotów na wiele poświęceń. Zaostatnie pieniądze kupil elementarz, by Pinokio mógł się uczyć. Wybaczał wszystkie jego winy. Niestety musiał bardzo długo czekać, aby Pinokio z pajacyka zamienił się w dobrego, uczciwego i kochającego chłopca.
Uosobione zwierzęta: świerszcz, ślimak, króliki, kot, lis
Rodzaj literacki: epika
Gatunek literacki: powieść
Jest to powieść przygodowa – taki jest gatunek literacki utworu. Należy on do rodzaju literackiego o nazwie: epika. Występuje w nim narrator, bohaterowie, możemy wskazać wydarzenia.
Charakterystyka Pinokia
Pinokio był drewnianym pajacykiem wyrzeźbionym przez majstra Dżeppetto z kawałka drewna. Miał okrągłą główkę z dużym nosem i dużymi ustami. Jego oczy podobne były do paciorków i spoglądały łobuzersko spod opadającej na czoło grzywki. Bujna czupryna zakrywała też brak uszu, bo w pośpiechu Dżeppetto zapomniał je wyrzeźbić. Ręce i nogi pajacyka były długie i szczupłe, brzuszek kształtem przypominał walec. Ubrania Pinokia wciąż się zmieniały, bo pajacyk albo je darł, albo tracil w czasie swych niezliczonych przygód.
Jako pajac był – nieposłuszny, niegrzeczny, złośliwy, leniwy, naiwny – każdy mógł go oszukać, samolubny.
Jako chłopiec był – posłuszny, grzeczny, pracowity, troskliwy, mądry (wierzył przyjaciołom, nie oszustom).
Pinokio, włożył wiele trudu w to, aby z pajaca stać się chłopcem. Raz po raz przyrzekał sobie i Wróżce, że się zmieni i nie dotrzymywał słowa. Ale miał wiele dobrych chęci i zapału, żeby wciąż od nowa próbować. W końcu udało mu się zostać porządnym chłopcem. I dlatego mimo wszystkich wybryków i niepowodzeń, Pinokio zasługuje na nasz szacunek.
NAJWARZNIEJSZE WYDARZENIA W PUNKTACH
Majster Wisienka znajduje kawałek drewna, który śmieje się i płacze jak dziecko.
Ofiarowuje drewno swojemu przyjacielowi Dżeppetto.
Dżeppeetto rzeźbi pajaca i nadaje mu imię Pinokio.
Dżeppetto z winy Pinokia dostaje się do więzienia.
Po wyjściu z więzienia Dżeppetto kupuje pajacowi elementarz.
Pinokio sprzedaje elementarz, żeby pójść do teatru marionetek.
W teatrze:
Owacja na cześć Pinokia urządzona przez marionetki,
Pinokio w rękach strasznego Ogniojada,
Ogniojad okazuje się litościwy i hojny – daje Pinokiowi pięć złotych monet dla ojca i odsyła go do domu.
Pinokio spotyka Kota i Lisa, którzy chcą okraść go z pieniędzy.
Wędrówka z oszustami – nocleg w gospodzie „Pod Czerwonym Rakiem”.
Kot i Lis napadają w nocy na Pinokia i po długim pościgu wieszają go na gałęzi Wielkiego Dębu.
Wróżka o błękitnych Włosach ratuje pajaca i zabiera go do swego domu.
Pinokio, czekając na przybycie Dżeppetta do domu Wróżki, wychodzi do lasku na jego spotkanie, ale spotyka Kota i Lisa.
Wędruje z nimi na Pole Cudów.
Pinokio traci pieniądze i dostaje się do więzienia.
Po wyjściu z więzienia, Pinokio uciekając przed strasznym wężem, wpada w pułapkę na łasice.
Pinokio w charakterze psa podwórzowego pilnuje domu wieśniaka.
W nagrodę za schwytanie łasic gospodarz zwraca mu wolność.
Pinokio udaje się do domu Wróżki, ale okazuje się, że Wróżka umarła.
Gołąb zabiera pajaca nad brzeg oceanu, tam, gdzie Dżeppetto właśnie wsiadł do łódki, by ruszyć na poszukiwanie synka.
Pinokio skacze na falę, ale nie może dogonić łódki ojca.
Dopływa do wyspy, gdzie odnajduje Wróżkę i pod jej wpływem postanawia pójść do szkoły oraz być dobrym chłopcem.
Koledzy namawiają chłopca do pójścia na wagary.
Bójka w czasie wagarów – niesłuszne oskarżenie Pinokio o ciężkie zranienie kolegi i aresztowanie pajaca.
Uciekając karabinierom (policjantom), Pinokio skacze do morza, skąd wyławia go rybak i chce usmażyć na oliwie jak rybę.
Ratuje go pies Alidoro. (Alidoro to pies policyjny, który gonił Pinokia i wpadł do morza. Niestety, nie umiał pływać i byłby się utopił, gdyby Pinokio go nie wyciągnął na brzeg).
Pinokio wraca do domu Wróżki. Staje się bardzo porządnym pajacem – przed wakacjami dostaje nagrodę, jako najlepszy uczeń w szkole. Wróżka obiecuje, że zamieni go w chłopca, ale…
Pinokio w nocy ucieka z Knotem do Krainy Zabawek.
Po pięciu miesiącach beztroskiego życia Pinokio i Knot zamieniają się w osły.
Pinokio zostaje sprzedany do cyrku, gdzie uczy się różnych sztuczek (tańców i skoków przez obręcz).
Ponieważ Pinokio-osioł okulał, dyrektor cyrku sprzedaje go na skórę do bębna.
Kupiec topi Pinokia w oceanie, by z marwego osła zdjąć skórę.
Ryby zjadają oślą skórę i w ten sposób Pinokio odzyskuje swoją postać.
Pajac ucieka kupcowi, skacząc w fale i zostaje połknięty przez rekina. W brzuchu rekina spotyka Dżeppetta.
Ucieczka przez paszczę rekina.
Pinokio staje się chłopcem.