Siły zbrojne.

Rola:

Odpowiadały za obronę państwa (dominująca funkcja) – normą była wojna a pokój był jedynie przerywnikiem. do czasów Zimnej Wojny

Dziś normą jest pokój a wojna jest przerywnikiem.

Obecnie siły zbrojne wykonują niemilitarne zadania widać to wyraźnie w podstawowych aktach prawnych „stoją na straży obronności, biorą udział w zwalczaniu zagrożeń niemilitarnych”.

Formy:

- bezpośrednie użycie sił zbrojnych – aktywna działalność (okupacja itp.) ; misje humanitarne, rozjemcze

- pośrednie użycie sił zbrojnych – pasywna działalność (manewry, zmiany lokalizacji) – działania wymuszające, wywoływanie presji; blokada szlaku komunikacyjnego.

Udział sił zbrojnych:

- zewnętrzna – obronność, narzędzie polityki zagranicznej

- wewnętrzna – środek przemocy (represja wobec obywateli; w państwach niedemokratycznych; stan wojenny, stan wyjątkowy), pomocy (nie ma uprawnień policji, żołnierz = strażak, służą wyposarzeniem technicznym, żadnych uprawnień władczych np. stan klęski żywiołowej, zarządzanie kryzysowe), integrujący społeczeństwo ( siły zbrojne są pewnym symbolem, funkcja społeczna)

Modele sił zbrojnych (typy):

- tradycyjny – powszechny obowiązek służby wojskowej, okresowa służba wojskowa, regularna (stała obecność), masowość, żołnierze zawodowi i poborowi (następnie przesunięty do rezerwy)

- armia zawodowa – złożona z ochotników, lepiej wyszkolona, mniejsza niż tradycyjna, (zatrudniana na zasadzie kontraktów) postęp technologiczny doprowadził do nieopłacalności tradycyjnych sił zbrojnych ; zalety – dyspozycyjność, profesjonalizm wady- koszty, wyobcowanie (wyalienowanie)

- armia typu milicyjnego - 1% w warunkach pokojowych ; jej na co dzień nie ma; tworzona w okresie wojny lub zagrożenia; składa się z obywateli, którzy mają obowiązek służyć państwu (przymus); służy tylko funkcji obronnej, niewyszkolona np. Armia Czerwona, Powstanie Kościuszkowskie,

Rodzaje sił zbrojnych:

1. Wojska operacyjne – (dawniej uderzeniowe) biorą udział w misjach

2. Wojska obrony terytorialnej – przypisane do danego terytorium

1. Środowisko działania : lądowe, morskie, powietrzne, wojska specjalne, Żandarmeria Wojskowa, Służba Wywiadu wojskowego, Służba Kontrwywiadu , Sztab Generalny (Szef Sztabu Generalnego)

Konstytucja art.26; Ustawa o Służbie Wojskowej Żołnierzy Zawodowych

Kontrola nad Siłami Zbrojnymi:

1. Cywilna kontrola – (nadzór) cywile mają wpływ na obsadę personalną ; neutralność sił zbrojnych (żołnierz niemowa, żołnierz obywatel)

Stosunki Cywilno-Wojskowe

Trzy płaszczyzny: „Cimic”