Podział na jednostki polskich sił zbrojnych.

Naczelni wodzowie Powstania Listopadowego

Dywizja, związek taktyczny składający się z kilku pułków (brygad, grup bojowych

bądź batalionów) oraz mniejszych oddziałów zabezpieczających działania całości

sił. Wchodzi w skład i działa jako część korpusu bądź armii.

Batalion, największy pododdział taktyczny (3-4 kompanie), początkowo w

piechocie później także w innych rodzajach wojsk. Wchodzi na ogół w skład pułku

lub brygady, w przypadkach batalionów specjalistycznych także w skład dywizji a

nawet armii. W artylerii odpowiednikiem batalionu jest dywizjon, w lotnictwie

eskadra. W wojsku polskim podział na bataliony wprowadzono po raz pierwszy w

1705.

Pułk, wojskowy oddział taktyczny składający się z 3-5 batalionów, dywizjonów,

kompanii, baterii, eskadr (w zależności od rodzaju wojska) oraz pododdziałów

specjalnych, służących zabezpieczeniu działań. Kilka pułków tworzy brygadę lub

dywizję.

Pododdział, każda wojskowa jednostka organizacyjna mniejsza od pułku

(batalion, kompania, pluton, drużyna).

Szwadron, dowodzony przez rotmistrza pododdział kawalerii, liczebnością

odpowiadający kompanii piechoty. W niektórych armiach nazwa szwadron jest

używana na określenie innych rodzajów broni - np. szwadron czołgów.

Związek taktyczny, Korpus, wyższa jednostka organizacyjna wojsk (brygada,

dywizja, korpus), powoływana do prowadzenia wspólnych działań bojowych.

Mniejsza od związku operacyjnego (armia lub grupa armii). Obejmuje kilka

jednostek niższego rzędu, np. korpus (2-3 dywizje) oraz jednostki zaopatrzenia,

zabezpieczenia i obsługi.

1. Związek operacyjny, [ armia, grupa armii].

2. Związek taktyczny, [korpus].

3. Dywizja, związek taktyczny składający się z kilku pułków (brygad, grup

bojowych bądź batalionów) oraz mniejszych oddziałów zabezpieczających

działania całości sił. Wchodzi w skład i działa jako część korpusu bądź armii.

4. Batalion, największy pododdział taktyczny (3-4 kompanie), początkowo w

piechocie później także w innych rodzajach wojsk.

5. Pułk, wojskowy oddział taktyczny składający się z 3-5 batalionów,

dywizjonów, kompanii, baterii, eskadr (w zależności od rodzaju wojska) oraz

pododdziałów.

Naczelni wodzowie okresu Powstania listopadowego

- gen.dywizji Józef Chłopicki (dyktator do 25 stycznia),

- gen. dywizji Michał Radziwiłł (25 stycznia-26 lutego [bitwa pod Olszynką

Grochowską]),

- gen. brygady Jan Skrzynecki (26 lutego-12 sierpnia),

- gen. dywizji Henryk Dembiński (12-16 sierpnia),

- gen. dywizji Ignacy Prądzyński (16-17 sierpnia),

- gen. dywizji H. Dembiński (17-19 sierpnia),

- gen. dywizji Kazimierz Małachowski (20 sierpnia-7 września) - pełniący

obowiązki wodza,

- tenże, jw. (7 września -10 września),

- gen. dywizji Maciej Rybiński (10 września -23 września),

- gen. dywizji Jan Nepomucen Umiński (23 września -24 września),

- gen. dywizji Maciej Rybiński (24 września –5 października).