Komunikacja-rodzaj aktywności człowieka,polegający na oddziaływaniu na kogoś,tworzeniu czegoś skierowanego ku komuś np.przekazywanie sygnałów
SYTUACJA KOMUNIKACYJNA:kto komu przekazuj?co przekazuje?nadawca,komunikat i odbiorca.Transmisja: 1)Przekaz wiedzy-informator zaspokaja potrzebę wiedzy i ciekawości odbiorcy 2)Prz. Emocji i ocen-nadawca wyraża swój stosunek do czegoś. 3)Prz. Umiejętności np.instrukcja-wpływanie na czyjeś zachowania,perswazja i nakłanianie,załatwiamy swoje i czyjeś potrzeby.
Relacje doraźne- bez informowania np. słuzą zaistnieniu
Komunikacja realizowana jako: 1)MONOLOG- przewaga nadawcy,aranżacja monologu,nadwaca odpowiedzialny za powodzenie przekazu, 2)DIALOG:sytuacja dynamiczna,uczestnicy przyjmują różne role,nacisk na współpracę, współodpowiedzialność uczestników,bo niepowodzenie obciąża obie strony.
Sformalizowane rodzaje zależności o kształcie językowym ,kontakt wykorzystanie zmysłów:fizyczny(bezpośredni),pośredni,symboliczny.
Kom. Semiotyczna-obcowanie z komunikatem,znakiem;powinna prowadzić do satysfakcji,zaspokojenia ciekawości i estetyki.
KOMUNIKOWANIE WŁASCIWOSCI: 1)ma char.ludzki,bo świadome posługiwanie się znakami,2) intencjonalne (z2stron) 3)język artystyczny kreuje rzeczywistośc4)zwierzęta posługują się symptomami(oznacza to,co go wywowało)5)Jest zwrotne-bodźe i reakcje na nie,negocjowanie treści, 6)Jest skuteczne-przekaz zwieńczony zrozumieniem 7)jest perswazyjne8)K pozostawia ślad 8)jest informacyjne-
MODELE KOMUNIKOWANIA SIĘ- to schematy lub algorytmy;opis postępowania komunikacyjnego. RODZAJE MODELI:1)UNIWERSALNE-ambicją jest ujmowanie całości zachowań komunikacyjnych(językoznawstwo) 2)KOMUNIKACYJNE-ze względu na cel komunikowania:-ujmując konkretną cechę komunikacyjną;-ze wzgl. Na strukturę sieci komunikacyjnej.;-ze wgl. Na typy socjologiczne;-obejmujące kom. Wyłącznie masową
2 ROLE KOMUNIKACYJNE- nadawca i odbiorca,role muszą być w kontakcie podczas przesyłania komunikatu
MODELE KOMUNIKOWANIA SIĘ
1) Karl Bühlev:SCHEMAT
Użyty znak zmienia swój char. w zależności od odniesienia:1)przy nadawcy jest sympotmem-pełni funkcję ekspresywną,2)przy odbiorcy jest funkcja apelu,funkcją impresywną3)przy rzeczywistości znak symbolizuje pewne strony rzeczy(ma wartość słownikową) +funkcję przedstawieniową/// Każda z funkcji staje się dominującą zgodnie z aktem komunikacji i inencją nadawcy/ Znak łączy wszystkie funkcje, zaś funkcja znaku,zależy od punktu widzenia;perspektywy.
2) ROMAN JACKOBSON(1960) (kontekst)
Kontekst
N---------------------O
Kontakt(kanał) Kod
Akty mowy: el. Umożliwiające mówienie:kontakt,kod,kontekst
3) C. Kerbrot-Orecchioni (1980) (punkt odniesienia)SCHEMAT:
-nadawca i odbiorca nie musza ze sobą obcować,/-syt. Komunikacyjna/-percepcja i artykulacja/-semantyka referencjonalna/-kanał/- Czynniki wpływające na nadawce i odbiorcę:a)N i O :kompetencje językowe i parajęzykowe b)Kompetencje ideologiczne i kulturowe:N i O. c)determinacje psychiczne e)przymusy świata dyskursu-kodowanie f)model produkcji i model interpretacji-kodowanie i dekodowanie i szumy komunikacyjne.
Właściwości procesu komunikowania:
Ludzkie- tylko zbiorowość ludzka posiada taką formę aktywności. Odbywa się przy pomocy znaków językowych, symboli.Intencjonalne- świadome produkowanie i odczytywanie arbitralnych znaków. Są to świadome interakcje. To spotkanie się dwóch intencji- woli nadania i woli odbioru. Komunikowanie łączy się z poznaniem. Istnieje komunikowanie znakowe- czerpanie informacji z oznak, symptomów. Z zachowania nadawcy można odczytać nie tylko to, co chciał pokazać. Skuteczne- tylko procesy przekazu zakończone powodzeniem można nazwać komunikowaniem. Na pełne porozumienie składają się: odbiór, interpretacja zgodnie z intencją nadawcy, adekwatna reakcja.Zwrotne- procesy dwukierunkowe, tylko one mają charakter komunikowania. komunikowanie polega na interakcji między nadawcą i odbiorcą. Zwrotność to dialog, wymiana. Są reakcje, które tylko potwierdzają odbiór (automatyczna sekretarka)Perswazyjne- polega komunikowanie na oddziaływaniu, kształtowaniu poglądu, stanu wiedzy odbiorcy komunikatu. pośrednie oddziaływanie na drugą osobę. Każde komunikowanie pozostawia ślad w świadomości i emocjach odbiorcyInformacyjne- nie ma komunikacji bez informacji. Informacją jest wiedza przekazywana/
Inne modele komunikowania:
Język jako model komunikowania odkryto stosunkowo późno (XXw). Teorie tworzone a) ze względu na cel komunikacji, ograniczone modele funkcjonalne: przekazu (transmisji, propaganda ma zaspokajać oczekiwania społeczne, opisywanie funkcjonowania mediów masowych, transmisja danych), rytuału (celem komunikowania jest potwierdzenie swojej przynależności grupowej poprzez realizowanie pewnych zachowań), recepcji (odbioru, aktywny udział w komunikowaniu się, proces komunikacji jak przeżycie mistyczne), rozgłosu (celem zachowań jest wyróżnienie się na tle społeczności w ramach grupy, np. awans, realizowany codziennie, np. witając się); b) modele odwołujące się do struktury sieci komunikacyjnej, czyli allokucja, konwersacja, konsultacja i rejestracja.
Allokucja: Centrum(dominuje, o f. nadawcy)) i peryferia (odbiorcza) to el. charakteryzujące sieć. Centrum zakłada, że istnieją odbiorcy (przekaz jednostronny o nikłej pozycji zwrotności) Władza wyznacza el. Komunikacyjne takie jak: forma, treść, czas, miejsce, wyd. rozporządzeń, wykład, kazanie, sieć niejednorodna.
Schemat:
Konwersacja: Sieć jednorodna, równorzędność partnerów komunikowania, daleko idąca interaktywność, wspólny wybór warunków komunikowania, codzienna rozmowa. SCHEMAT
Konsultacja:Sieć niejednorodna z centrum Centrum jest odbiorcą,
SCHEMAT
Rejestracja: Sieć niejednorodna, centrum ma władze, peryferyjni uczestnicy posiadają informację, telefony komórkowe.
Poziomy komunikowania się:
Piramida Denisa McQuaila
Schemat!
1. Komunikowanie intrapersonalne
-myślenie, jak coś powiedzieć
-porządkowanie wiedzy
-dekodowanie
-składa się z nieustannych aktów myślenia (jest ich nieskończenie wiele)
-baza komunikacyjna
2. Komunikowanie interpersonalne
-kanały zmysłowe
-budowanie kontakty (???? nie wiem co tu jest napisane)
-perswazja
-poziom prywatny i bardziej zorganizowany
-realizacja ról nadawca-odbiorca
-dominacja ról komunikatywnych
3. Komunikowanie grupowe
-rola relacji społecznych
-grupa ma charakter względnie luźny (nie jest spetryfikowana), zazwyczaj jest grupą doraźną
-pełnimy wiele ról w ramach grup
-reakcje są liczne i zmienne
-rodzina jest grupą, ale z punktu widzenia prawa też instytucją
-role społeczne nie decydują o zachowaniach grupy
4. Komunikowanie instytucjonalne
-dominacja roli społecznej
-role instytucjonalne opisane w regulaminach
-względna stałość
5. Komunikowanie masowe
-rozszczepienie ról
Środki, narzędzia i formy komunikowania
Założenie komunikowania ma charakter pośredni, tzn. przekazując myśli posługujemy się zawsze jakimś środkiem komunikowania:
-dystans fizyczny (kontakt dominujący)
-żeby komunikować stosujemy nasze zmysły
-dotyk wykorzystujemy np. w celu symbolicznym
-posługujemy się znakiem – medium
*makroznak
*wizualny
*dźwiękowy
*tekst / nabierają charakteru formalnego w instytucjach medialnych
-środki medialne
*wzgdzenia (??????)- środki techniczne
*instytucje formalne
-możliwość opisu narzędzi komunikowania:
*środki wyrażania –znaczące zachowania (werbalne/niewerb.)
*środki rejestracji- narzędzia do utrwalania zachowań
*środki transmisji- narzędzia do przesyłania i powielania zachowań znaczących
a) urządzenia techniczne (telefon) b) instytucje (np. telefonia)
Środki transmisji to też instytucje do wytwarzania, powielania, przetwarzania zachowań np. organizacja danych
Propozycja E. Sapira: techniki albo procedury komunikacyjne
a) prymarne- te, które umożliwiają komunikację i bez których byłaby ona niemożliwa, naturalne zachowania człowieka, nabierające znaczenia symbolicznego; nie zmieniają się.
-mowa
-gesty
-mimika
-inne zachowania znaczące
b) wtórne- te, które ułatwiają proces komunikowania, ew. w szczególnych syt. zastępują procedury prymarne np.
-narzędzia techniczne
-instytucje- zmieniają się, jest ich nieskończenie wiele
*język istnieje w formie mowy (p. prymarna) i pisma (p. wtórna)
*mowa się nie zmienia, a alfabety tak
*mowa:
-ma charakter uniwersalny
-właściwa wszystkim ludziom
-ma charakter symboliczny
-dźwięki mowy są znakami, bo potrafią wyrażać myśli w oderwaniu od sytuacji
-ma charakter naturalny- naturalna czynność człowieka, jak oddychanie
-ma charakter bezpośredni- wymaga względnie niewielkiego dystansu
-opiera się na biologicznym nieładzie ((((/????)
-mowa jest spersonalizowana- partnerzy komunikacji są znani sobie; bez problemu identyfikujemy partnera rozmowy
-komunikowanie za pomocą mowy jest natychmiastowe
-ma charakter wzajemny- daleko posunięta zwrotność; z tego wynika zmienność ról komunikowania
-rozmowa jest najlepszą formą wymiany słów. najbardziej naturalną
-mowa i wszelkie inne procedury prymarne są nietrwałe, bo zakładają jednoczesność mowy i akcji (mimika, gestyka)
-mowa jest ograniczona w czasie-nie nadaje się do utrwalania wiadomości
-mowa jest podatna na zakłócenia
-mowa jest ograniczona w przestrzeni- wymaga skupienia słuchaczy wokół mówcy
-przyjmuje się, że mowa nie jest wystraczającym spoiwem społeczeństwa (mówieniem możemy posługiwać się tylko wśród rodziny)
-legenda i mit- zachowania mowy, które utrwalono:
*mit: historia zbudowana na pewnym systemie wartości, ktoś przekazuje mit i przekazuje innym (np. wajdelota). ale może stracić kompetencję komunikacyjną
*legenda: historia danej społeczności
Społeczne formy przekazu:
*pogłoska (plotka): przekazywana od jednego do drugiego; efekt głuchego telefonu
Procedury wtórne mają pomagać prymarnym:
*graficzna forma utrwalania wiedzy (rejestracja np. rysunek, alfabety- piktogram (pismo obrazkowe), ideogram (pismo uschematyzowane))
*techniki przekazu
Rejestracja:
*alfabety
* piktogram
*ideogram
*pismo symboliczne- dźwięki odpowiadają treściom, a znaki dźwiękom
*pismo alfabetyczne- zwiera niekoniecznie pojedyncze dźwięki, a też znaki diakretyczne, różnicujące dźwięk.
Techniki sygnalizujące
*ogień
*dym
*wzmacniacze dźwięku
*wtórne alfabety, np. Morsa
Pismo
-sztuczne w stosunku do mowy; zostało wymyślone dla celów komunikacyjnych
-przedmioty, efekty, insynuacje
-wymaga specjalnych narzędzi i materiałów
-w wyjątkowej sytuacji wydrapuje się
-pismo w opozycji do mowy jest pośrednie
-pismo ma charakter zdepersonalizowany (bez listu): może, nie musi być podpisane; ma/ nie ma adresata
-pismo jest trwałe
-pismo wymaga nauki
-trwałość ma konsekwencje społeczne: dzięki pismu możemy weryfikować wiedzę społeczną; dzięki czytaniu możemy poznawać swoje prawa; dzięki pisaniu możemy kumulować wiedzę, możemy zapisać prawa, po to by je potem rozpowszechnić.
-wprowadzenie komunikacji pismem ważne jest dla struktury społecznej:
a) powstanie grupy:
*nauczyciele pisma
*nauczyciele pisarza
*pisarza (np. sekretarze)
b) umiejętność pisania i czytania jest czynnikiem stratyfikacji społecznej (władza wiąże się z pracowaniem nad pismem).