Ubóstwo względne - ma zmienną wartość i odnosi się do przeciętnego poziomu życia w danym kraju, mierzonego na ogół wysokością przeciętnych dochodów (wydatków). Zwolennicy podejścia względnego upatrują przyczyn ubóstwa przede wszystkim w funkcjonowaniu systemu społeczno-ekonomicznego. Na pierwszym miejscu wśród jego przyczyn wymieniają bezrobocie, brak pracy zjawisko niezależne od ubogich. Na drugim miejscu są niskie płace występujące w pewnych zawodach, regionach czy w stosunku do niektórych dyskryminowanych grup ludności. Brak odpowiedniego dochodu wynikającego z okoliczności nieżależnych od świadomości i woli ubogich jest pierwotną przyczyną ubóstwa.
ubóstwo absolutne odnosi się do standardowego zestawu, który jest taki sam we wszystkich krajach, które nie zmienia się w czasie. dochodów związanych przykładem może być żyjących za mniej niż $ X dziennie.
Underclass - specyficzna, niejednolita podklasa społeczna, skupiająca ludzi trwale pozostawionych poza nawiasem społeczeństwa (np. biedni, uliczni przestępcy, narkomani, bezdomni, alkoholicy, pozbawieni opieki umysłowo chorzy). Jedną z przyczyn jej powstawania jest uzależnienie się od pomocy socjalnej - skutek uboczny działania państwa dobrobytu (podejście behawioralne) lub skutek uboczny makroekonomicznych przemian gospodarczych (podejście strukturalne). W hierarchicznym porządku znajduje się ona na najniższym szczeblu drabiny społecznej.
Wyróżnikami członków "underclass" są: trwała nieobecność na rynku pracy, przynależność kulturowa i rasowa, segregacja przestrzenna.
Podstawowe składniki identyfikujące jej obecność:
bezrobocie wśród młodych mężczyzn
przestępstwa dokonywane przeciwko osobom
duża liczba dzieci przychodzących na świat w rodzinach dysfunkcyjnych
Poziomy analizy "underclass" [edytuj]
Według Mary Daly istnieje pięć poziomów analizy "underclass":
przestrzenny - znajdowania się w bliskości przestrzennej z innymi osobami w podobnej sytuacji ekonomiczno-społecznej.
strukturalny - wykluczenie społeczne i marginalizacja
temporalny - trwanie określonych warunków i zachowań przez dłuższy czas
deprywacji - równoczesne doświadczanie różnych problemów społecznych (np. bieda, alkoholizm i złe warunki mieszkaniowe)
kulturowy - cechy "kultury ubóstwa" jako podobieństwa kulturowe
Warstwa średnia.
W modelu gradacji warstwą podstawową jest warstwa średnia. Jej pozycja jest średnia w schemacie stratyfikacji społecznej. Zdaniem Arystotelesa bogaci i biedni tworzą warstwy sytuowane na marginesie społeczeństwa
Klasa średnia – w stratyfikacji społeczeństwa klasa społeczna znajdująca się pomiędzy klasą wyższą i klasą niższą.
W XIX wieku do klasy średniej przynależeli drobni przedsiębiorcy oraz coraz częściej urzędnicy, czyli te kategorie społeczne, które nie miały miejsca w dwubiegunowym podziale społeczeństwa na proletariat i burżuazję zaproponowanym przez Karola Marksa.
W obecnym rozumieniu tego pojęcia do klasy średniej włącza się przede wszystkim kategorie społeczno-zawodowe, charakteryzujące się względną samodzielnością, osoby pracujące we własnych firmach lub mających pracę umysłową oraz pewnym poziomem dobrobytu, nie będące jednakże ani posiadaczami dużych majątków ani nie legitymujących się arystokratycznym pochodzeniem (głównie w Wielkiej Brytanii). Do klasy średniej należą przede wszystkim osoby o wyższym wykształceniu oraz o wyższych kompetencjach kulturowych niż klasa robotnicza (niższa).
W ujęciu Lloyda Warnera klasa średnia podzielona została na klasę niższą i klasę wyższą. W późniejszych koncepcjach zakładających podział społeczeństwa na 9 klas, wyróżnione są podklasy klasy średniej:
klasa średnia wyższa (upper middle class)
klasa średnia właściwa (middle middle class)
klasa średnia niższa (lower middle class)
W społeczeństwach nowoczesnych, a szczególnie w ponowoczesnych klasa średnia stanowi większość populacji. Obecnie klasę średnią zasilają coraz bardziej tzw. wired workers, czyli osoby zajmujące się wytwarzaniem i przetwarzaniem informacji, jak również menedżerowie średniego szczebla czy pracownicy administracji.
Klasa średnia nie ma ostrych granic i ciągle jest redefiniowana przez socjologów czy ekonomistów
styczeń | luty | marzec | kwiecień | maj | czerwiec | lipiec | sierpień | wrzesień | październik | listopad | grudzień | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1990 | 0,3 | 0,8 | 1,5 | 1,9 | 2,4 | 3,1 | 3,8 | 4,5 | 5,0 | 5,5 | 5,9 | 6,5 |
1991 | 6,6 | 6,8 | 7,1 | 7,3 | 7,7 | 8,4 | 9,4 | 9,8 | 10,5 | 10,8 | 11,1 | 12,2 |
1992 | 12,1 | 12,4 | 12,1 | 12,2 | 12,3 | 12,6 | 13,1 | 13,4 | 13,6 | 13,5 | 13,5 | 14,3 |
1993 | 14,2 | 14,4 | 14,4 | 14,4 | 14,3 | 14,8 | 15,4 | 15,4 | 15,4 | 15,3 | 15,5 | 16,4 |
1994 | 16,7 | 16,8 | 16,7 | 16,4 | 16,2 | 16,6 | 16,9 | 16,8 | 16,5 | 16,2 | 16,1 | 16,0 |
1995 | 16,1 | 15,9 | 15,5 | 15,2 | 14,8 | 15,2 | 15,3 | 15,2 | 15,0 | 14,7 | 14,7 | 14,9 |
1996 | 15,4 | 15,5 | 15,4 | 15,1 | 14,7 | 14,3 | 14,1 | 13,8 | 13,5 | 13,2 | 13,3 | 13,2 |
1997 | 13,1 | 13,0 | 12,6 | 12,1 | 11,7 | 11,6 | 11,3 | 11,0 | 10,6 | 10,3 | 10,3 | 10,3 |
1998 | 10,7 | 10,6 | 10,4 | 10,0 | 9,7 | 9,6 | 9,6 | 9,5 | 9,6 | 9,7 | 9,9 | 10,4 |
1999 | 11,4 | 11,9 | 12,0 | 11,8 | 11,6 | 11,6 | 11,8 | 11,9 | 12,1 | 12,2 | 12,5 | 13,1 |
2000 | 13,7 | 14,0 | 14,0 | 13,8 | 13,6 | 13,6 | 13,8 | 13,9 | 14,0 | 14,1 | 14,5 | 15,1 |
2001 | 15,7 | 15,9 | 16,1 | 16,0 | 15,9 | 15,9 | 16,0 | 16,2 | 16,3 | 16,4 | 16,8 | 17,5 |
2002a) | 18,1 | 18,2 | 18,2 | 17,9 | 17,3 | 17,4 | 17,5 | 17,5 | 17,6 | 17,5 | 17,8 | 18,0 |
2002b) | 20,1 | 20,2 | 20,1 | 19,9 | 19,2 | 19,4 | 19,4 | 19,5 | 19,5 | 19,5 | 19,7 | 20,0 |
2003a) | 18,6 | 18,7 | 18,6 | 18,3 | 17,9 | 17,7 | 17,7 | 17,6 | 17,5 | 17,4 | 17,6 | 18,0 |
2003b) | 20,6 | 20,7 | 20,6 | 20,3 | 19,8 | 19,7 | 19,6 | 19,5 | 19,4 | 19,3 | 19,5 | 20,0 |
2004 | 20,6 | 20,6 | 20,4 | 19,9 | 19,5 | 19,4 | 19,3 | 19,1 | 18,9 | 18,7 | 18,7 | 19,0 |
2005 | 19,4 | 19,4 | 19,2 | 18,7 | 18,2 | 18,0 | 17,9 | 17,7 | 17,6 | 17,3 | 17,3 | 17,6 |
2006 | 18,0 | 18,0 | 17,8 | 17,2 | 16,5 | 15,9 | 15,7 | 15,5 | 15,2 | 14,9 | 14,8 | 14,8 |
2007 | 15,1 | 14,8 | 14,3 | 13,6 | 12,9 | 12,3 | 12,1 | 11,9 | 11,6 | 11,3 | 11,2 | 11,4 |
2008 | 11,7 | 11,5 | 11,1 | 10,5 | 10,0 | 9,6 | 9,4 | 9,1 | 8,9 | 8,8 | 9,1 | 9,5 |
2009 | 10,5 | 10,9 | 11,2 | 11,0 | 10,8 | 10,7 | 10,8 | 10,8 | 10,9 | 11,1 | 11,4 | 11,9 |
2010 | 12,7 | 13,0 |