KTO	CO	KIEDY
Ks. St.Konarski	Collegium Nobilium, zwracał uwagę na wychowanie moralne i maniery, zasady opiekuńcze, higiena itp. Dbałość o naukę języków. Sfera żywieniowa – 4 posiłki, - to jest właśnie zaspakajanie potrzeb.	(1700-1773)
G. Piramowicz-	dopuszcza pochwały i nagany, ale bardziej podkreśla rolę pochwał. Nauczyciel musi być życzliwy, wrażliwy.	1735-1801
Zakon szarytek, Gonzaga	siostry miłosierdzia- szarytki, wrażliwość na niedolę dziecięcą. Specjalizowały się w pracy opiekuńczej, organizowały placówki dla dzieci i młodzieży pozostających bez środków do życia opiekując się chorymi w szpitalu. Maria Boruchowska stworzyła opis zajęć 11 szarytek, niesamowita dyscyplina i podział zajęć między siostrami, każda ma przydział obowiązków opiekuńczo- wychowawczych. Walka o los dziecka nieślubnego – niesamowita rewolucja, dzieci naznaczone symbolem NN (żadnych praw, zasiadania w urzędach, żadnej pomocy). Gonzaga wydała edykt królewski na mocy którego ludzie naznaczeni symbolem NN mieli prawo do godności dotychczas dla nich niedostępnych.
Ks. Boduen	tworzył „szpitaliki” , pomagały mu siostry szarytki. Ważną rolę pełniły matki karmicielki, czyli kobity które za niewielką opłatę godziły się karmić dzieci ( były w czasie laktacji) . z czasem zaczęto umieszczać wychowanków w rodzinach włościańskich ze względu na zagęszczenie. Było to coś na wzór dzisiejszego pogotowia opiekuńczego i prototypu nowoczesnej rodziny zastępczej. Los tych dzieci był na ogół smutny, źle je traktowano, źle karmiono i wykorzystywano do najcięższych prac, bito je i krzywdzono. A do kontroli wykorzystywano swoje dzieci by nic nie wyszło na jaw. Po ujawnieniu tego nastąpiło zahamowanie na dwa wieki rozwoju rodzin zastępczych na ziemiach polskich.	1689-1768
St. Markiewicz	był założycielem Towarzystwa Kolonii Letnich dla Ubogiej i Słabowitej Dziatwy Miasta Warszawy. Zrealizował ideę odpoczynku wakacyjnego dla uczniów, dzieci wyjeżdżały poza miasto, gdzieś na łono natury, w celu zapewnienia im świeżego powietrza i poprawy stanu zdrowotnego, było dla dzieci przede wszystkim z rodzin najuboższych.	1839-1911
H.Jordan	stworzył ogrody Jordanowskie. Był pionierem wychowania fizycznego. Były to publiczne ogrody zabaw i gier ruchowych, każde o innym przeznaczeniu, ścieżki zdrowia itp. Można tam było ćwiczyć lekkoatletykę i gimnastykę. Chodzi głównie o formę ruchową i rekreacyjną.	1842-1907
W. Szenajch	przedstawiciel służby zdrowia, ale też profesor UW. Wszystko ma służyć dobru dziecka, jego zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Podjął pracę w Domu ks. Boduena. Prowadzi działalność naukową – zasady opracowania sytemu, zmian w zakresie opieki. Zarzucał opiece jednostronność. Rozróżnił opiekę zupełną i częściową . opieka miała należeć do rodziców, powinna być różnorodna i dostosowana do potrzeb, kadra wychowawcza powinna być na wysokim poziomie	1879-1964

Ks. Wacław Bliziński	pracował na rzecz dorosłych ludzi. Utworzył Stowarzyszenie Spożywcze „gospodarz”, do głównych celów należało wzajemna pomoc w ulepszaniu gospodarstw rolnych oraz dostarczanie mieszkańcom dobrego i taniego towaru. Sklep służył też jako bezpieczne miejsce zebrań ii spotkań. Powołał tez straż ogniową jako doskonałą szkołę solidarności społecznej. Zorganizował warsztaty tkackie, które dały pracę dla ponad 40 osób. Zwalczał pijaństwo. Otarł przytułek dla starców- pełnił funkcję profilaktyczno-wychowawczą. Tuż przez odzyskaniem przez Polskę niepodległości wyjechał do warszawy i organizował tam od podstaw Ministerstwo Prac i Opieki Społecznej.	( 1870-1944)
Kazimierz Antoni Jeżewski	rozpoczął swą działalność w okresie pozytywizmu. Założył „gniazdo sieroce” k. Przemyśla, było to gospodarstwo rolne która brało do siebie 10-15 sierot tworząc dla niej cos w rodzaju rodziny zastępczej. Chodziło o to by od najmłodszych lat uczyć dziecka pracy i wychowania rodzinnego. Krytyka: jeżeli sierota nie sprawdziła się na roli to można ją było sobie wymienić. Stosowano kary fizyczne. „wioski kościuszkowskie” – projekt Jeżewskiego, miała powstać w każdym powiecie jako ognisko życia społecznego i kultury agrarnej wsi. Pełen sukces był niemożliwy ze względu na negatywny stosunek Kościoła do jego poczynań.	1877-1948
J.Cz. Babicki	jako pierwszy użyl słowa pedagogika opiekuńczo-wychowawcza. zajął się dokształcaniem kadry wychowawców placówek opieki całkowitej. Opracował podstawy prawne opieki nad dzieckiem. Zajął się pojęciem dziecka nieślubnego, nie wolno obarczać dziecka niezasłużonym piętnem.	1880-1952
Wanda Szuman-	aktywnie uczestniczyła w okresie międzywojennym. Siostra Stefana Szumana, analizowała niedostatki tworzącego się systemu opieki nad dzieckiem.	1892-1986
H. Radlińska-	twórczyni polskiej szkoły pedagogiki społecznej. Placówki opieki całkowitej według niej powinna mieć charakter przejściowy. Mówiła, że każdy może być wychowawcą, ale musi on mieć życzliwy stosunek do jednostki itp. Wychowawca pełni służbę społeczną, mówiła też o ważnej cesze „ eros pedagogiczny” czyli miłość opiekuńcza, radosna, bezinteresowna, zbliżona do miłości rodzicielskiej. Przystosowała metodę indywidualnych przypadków do warunków polskich. Opracowała metodę grupową i środowiskową, którą wykorzystuje się w pracy socjalnej i opiekuńczej. Podkreślała, że pedagogika OW jest subdyscypliną pedagogiki społecznej.	1879-1954
M. Grzegorzewska	założyła Instytut Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Wyróżniła dwa rodzaje stosunku wychowawczego: wyzwalający, który prowadzi do wzajemnego zbliżenia, hamujący- zmierza do zamknięcia się w sobie. Mówiła, że ważne jest samokształcenie nauczyciela, wychowawca musi stwarzać pogodny nastrój , ma mieć na względzie dobro dziecka, musi być odpowiedzialny i dociekliwy.	1888-1967
A. Kamiński	zwrócił uwagę na opiekuńczą funkcję organizacji młodzieżowych, harcerstwa. Walczył się z pijaństwem. Wprowadził normę moralną „stać przy słabszym”. Opiekę adresował do całego społeczeństwa. Mówił, że życie ma sens tylko wtedy kiedy jest służbą. Mówił, że wychowawca jest organizatorem życia młodzieży, ma być optymistą, patriotą, reprezentował postawę reformatora, nie może tolerować zła. wprowadził rozróżnienie opieki w ujęciu szerokim i wąskim	1903-1978
R. Wroczyński-	opisał system urządzeń opieki środowiskowej ( kluby, świetlice) . skupiał się na opiekuńczej funkcji szkół, która ma obowiązek zainteresowania się trudnymi sytuacjami rodzinnymi. Szkoła ma interesować się trudnościami wychowawczymi i opóźnieniami szkolnymi.	1909-1978
J.H. Pestalozzi	doceniał rodzinę jako środowisko wychowawcze, mówił, że najważniejsza jest miłość. Mocno akcentuje miłość macierzyńską, ojciec dostarcza dóbr materialnych , to on ustala zasady postepowania. Zakład opiekuńczy jest złem koniecznym. kształcenie dzieci w 3 sferach: intelektualnej, moralnej, fizycznej; za błąd uważał stosowanie kar cielesnych	1746-1827
H.CH. Kofoed-	powołał Ośrodek Pomoc Społecznej w Kopenhadze. Ośrodek miał wyzwalać w wychowankach wiarę we własne siły, aktywizować podopiecznych. Stosował w swym ośrodku formy pracy z klientami: 1. Pomoc bezpośrednia polegała na dostarczania ubrań, posiłków i zapewnienie noclegów 2. Instytucja opiekunów społecznych ułatwiała powrót do normalnego życia. 3 zespoły pracy kulturalnej, samokształcenie, zajęcia amatorskie. Chodziło o zaspokojenie indywidualnych zainteresowań. 4. Szkoła rolnicza- dla młodzieży w wieku 18-24 przygotowywała do pracy na roli tych, którzy chcieli powrócić na wieś.	1898-1952
C. Freinet-	twórca Nowoczesnej Szkoły Francuskiej, mówił, że sprawy wychowawcze i problemy społeczne są nierozerwalnie ze sobą związane. Wyodrębnił 3 fazy rozwoju każdego człowieka: 1. Szukanie po omacku 2.‘urządzanie się’, 3. ‘dojrzewanie do podstawowych zadań życiowych i społecznych. Nauczyciel wspiera pod względem: merytorycznym, moralnym, organizacyjnym, technicznym	1896-1966
A.S. Neill	Założył szkołę z internatem Summerhill; twierdził, że tradycyjna szkoła i rodzice ‘psują dzieci’; cel zorientowany na indywidualne potrzeby dziecka oraz jego dążenie do szczęścia; czynnik najbardziej sprzyjający rozwojowi dziecka – wolność	1883-1973
S. Szacki	S. Szacki- Założył Towarzystwo Settlement. koncentrował się na pomocy dziecku biedoty miejskiej. Efekty pracy opiekuńczo-wychowawczej zależą od 3 kręgów: rodziny, szkoły i ulicy. ważna jest kultura ogólna wychowawcy i jego wykształcenie, jak również wiedza o środowisku	1878-1934
A.S. Makarenko-	zajął się bezprizornymi (młodzież, która straciła dach nad głową i środki do życia); makaroński kolektyw celem była wspólna walka o warunki życia i współpraca, nie rywalizacja. motyw ludzkiego działania – potrzeba radości; zasada białej karty – całkowite darowanie przeszłości; ważną rolę odgrywała praca fizyczna; wychowawca – przyjaciel, ma prawo do prywatności; podstawowa cecha wychowawcy – takt pedagogiczny	1888-1939
W. Suchomliński	kontynuował i rozwijał koncepcję angielskiej szkoły . głównie działalność w środowisku szkolnym. rozwój intelektualny, zaszczepienie dobroci, człowieczeństwa, serdeczności, chęci okazywania pomocy innym; 3 elementy środowiska szkolnego: ciekawa myśl, żywe słowo, twórczość dziecka; troska o zdrowie i rozwój fizyczny, dobre samopoczucie, radość życia; opieka sierotami wojennymi i opóźnionymi; kładł nacisk na współpracę z rodzicami	1918-1970
J. Addams-	organizowała settlement celem był zmniejszenie przepaści między poszczególnymi warstwami narodu; socjotechnika: regenerowanie lokalnego środowiska przez przeszczepianie kulturalno-społecznego bogactwa narodu	1860-1935
M. Richmond	nędza, niezdolność do samodzielnego życia i różnego rodzaju wykolejenia, skłaniają do zgłaszania się o pomoc do organizacji dobroczynnych; trzeba poszukiwać przyczyn nieszczęść; technika postępowania: badanie, diagnoza, terapia; opracowała narzędzie badawcze – wywiad środowiskowy; stworzenie szkoły pracowników społecznych; metoda indywidualnych przypadków – zrozumienie jednostki	1861-1922
C.R. Rogers	twórca pedagogiki wolności; relacje między wychowawcą a wychowankiem: otwarte komunikowanie się, uważne słuchanie, klimat bezpieczeństwa	1902-1987
Ks. B. Markiewicz	wychowanie przez pracę, rekreację, działalność twórczą; nie należy karać za błędy oraz wady psychiczne i fizyczne; nagrody są skuteczniejszym środkiem wychowawczym niż kary	1842-1912
K. Lisiecki	Zajął się losem młodocianych gazeciarzy warszawskich; stworzył tzw. ognisko zapewniające troskliwą opiekę, zapewniające uśmiech i utracone dzieciństwo; rodzina jest najwłaściwszą instytucją opiekuńczo – wychowawczą; w ognisku otrzymywano posiłki, odzież, przybory szkolne, pomoc w nauce; zasada godności i honoru; wychowanie przez pracę; działalność miała charakter prekursorski	1902-1976

Janusz Korczak	Dyrektor Domu Sierot; nowe wychowanie – samorządność wśród dzieci; ważnym elementem była praca; placówki były domem pracy i szkołą życia przygotowującą solidnych pracowników, umiejących sprawiedliwie dzielić obowiązki i uporać się z każdym zadaniem; dobry wychowawca powinien dążyć do wszechstronnego poznawania dziecka, jego potrzeb, możliwości i ograniczeń, ale też poznawać samego siebie, stale doskonalić swoją pracę	1878 - 1942

Magdalena Kruk

OW2, stacjonarne