Max Weber- „Klasy, stany, partie- podział władzy w obrębie wspólnoty”

• Ład prawny wpływa na podział władzy w obrębie wspólnoty

• Prawo istnieje wówczas, gdy jest szansa, że specjalny zespół ludzi będzie utrzymywać ład i stosować przymus fizyczny lub psychiczny po to, aby spowodować jego przestrzeganie, względnie stosowanie sankcji za jego naruszanie

• Władza- szansa jednej lub większej liczby osób na przeprowadzenie jej lub ich własnej woli w działaniu opartym na poczuciu wspólnoty, nawet jeśli inni, którzy w nim uczestniczą, będą stawiać opór

• Władza bywa ceniona „ze względu na samą siebie”. Jednak nie każda władza zapewnia godność społeczną (prestiż)

• Ład społeczny sposób w jaki w danej społeczności rozdziela się godność społeczną między typowe grupy w niej uczestniczące

• Ład ekonomiczny sposób rozdziału i użycia dóbr i świadczeń ekonomicznych

• Klasy, stany i partie są zjawiskami polegającymi na podziale władzy w obrębie wspólnoty

• Klasy stanowią możliwe (i częste) podłoże działań opartych na poczuciu wspólnoty

• Mówimy o klasie, gdy:

- pewnej liczbie osób wspólne są pewne czynniki przyczynowe ich szans życiowych

- czynniki te dotyczą jedynie ich ekonomicznego interesu- posiadania dóbr i dochodu i to

- w warunkach rynku towarów lub pracy (położenie klasowe)

• Położenie klasowe typowa szansa uzyskania dóbr, zewnętrznych warunków życia oraz nabrania doświadczeń życiowych. Szansa ta określona jest przez ilość i rodzaj władzy (lub jej brak) dysponowana w strukturze danego ładu ekonomicznego dobrami lub umiejętnościami potrzebnymi do osiągnięcia dochodów

• Posiadanie i nieposiadanie są podstawowymi kategoriami położenia klasowego

• Położenie klasowe różnicuje się:

- wg typu własności obróconej w dochód

- wg oferowanych na rynku świadczeń

• Położenie klasowe= położenie rynkowe

• Stany są w przeciwieństwie do klas są zazwyczaj wspólnotami, choć często o nieukształtowanym charakterze

• Położenie klasowe- czysto ekonomiczne

• Położenie stanowe- typowe składniki losów ludzkich uwarunkowane przez określoną ocenę godności społecznej

• Wyrazem godności stanowej jest oczekiwanie specyficznie ukształtowanego stylu życia od każdego, kto chce należeć do danego okręgu

• Stan utrzymuje się wtedy, gdy zgodne działanie płynie z poczucia wspólnoty, a nie jest jedynie naśladowaniem indywidualnym obcego stylu życia

• Kasta forma, w jakiej żyją zrzeszone za sobą wspólnoty etniczne, przekonane o łączących je więzach krwi i wykluczające zewnętrzne małżeństwa oraz stosunki społeczne

• Pariasi wspólnoty żyjące w odrębnych wspólnotach politycznych, wykształciwszy tradycję w określonym zawodzie rzemieślniczym lub innego rodzaju, pielęgnują wiarę w swą wspólnotę etniczną, żyją w diasporze, lecz są tolerowani dzięki swej nieodzowności ekonomicznej (np. Żydzi)

• Rozczłonkowanie stanowe dokonuje się wraz z monopolizacją idealnych i materialnych dóbr lub szans

• Stany są „nosicielami” wielkich konkurencji

• Właściwym miejscem partii jest dziedzina władzy

• Klasy, stany i partie- ich warunkiem koniecznym jest łączące je zrzeszenie, w szczególności polityczne działanie oparte na poczuciu wspólnoty, w obrębie której funkcjonują, nie można wnosić że są one związane z granicami jakiejkolwiek konkretnej wspólnoty politycznej

• Weberowska teoria podziałów społecznych wyrasta z przekonania, że nie jest możliwe uszeregowanie wszelkich nierówności społecznie w jedną hierarchię. Nierówności społeczne są rezultatem walki o podział różnego rodzaju skąpych zasobów dóbr zarówno materialnych, jak i niematerialnych

• Klasy: wyższa, średnia, niższa (każda dzieli się na wyższą i niższą)

• 3 rodzaje dóbr to podstawa 3 zasadniczych płaszczyzn zróżnicowania społecznego:

- p. ekonomiczna podział na klasy

- p. prestiżu podział na stany

- p. polityczna podział na partie

• Weber stworzył model oparty na:

KLASACH

- grupa o podobnych możliwościach na rynku (kategoria analityczna)

- brak więzi społ

- Nieskończenie wiele klas społecznych, nieskonfliktowanych

- źródło podziału na klasy to gospodarka

Podział na klasy związany ze sferą produkcji

STANACH

- wyróżnianie dzięki sposobowi życia

- różnicuje je pozycja prestiżu

- brak możliwości wewnątrzpokoleniowej

- sytuację stanową wyznacza godność społeczna

- godność = prestiż

Podział na stany- powiązanie ze sferą konsumpcji

PARTIACH

- grupy ludzi nastawione na pojęcie władzy

- partie = wszelkie grupy, które stawiają sobie za cel wpływanie na aparat władzy i budowanie go w miarę możliwości ze swoich stronników