„Nie tylko o śliniących się psach”

Pawłow I.P. – rosyjski badacz, fizjolog. Odkrył prawo nabywania odruchów – warunkowanie klasyczne. Badał rolę śliny w trawieniu u psów. ( umieszczanie różnego typu substancji w pyskach psów – różne reakcje ślinowe:

1. wilgotne pożywienie – mniejsze wydzielanie śliny, suche – większe

2. wydzielanie śliny po podaniu niejadalnej substancji w celu jej usunięcia z organizmu

3. uznanie wydzielania śliny jako odruchu – reakcje na konkretny bodziec występująca automatycznie bez udziału świadomej kontroli

4. po upływie pewnego czasu psy zaczęły wydzielać ślinę zanim pokarm trafił do ich pysków lub zanim poczuły czy zobaczyły pokarm. Ślina pojawiała się na kroki badacza, widok miski lub widok osoby przynoszącej pokarm. Były to bodźce sygnałowe.

5. Odróżnił dwa rodzaje odruchów: warunkowe – nabywane na drodze zdobywania doświadczenia i uczenia się, mogą być różne u poszczególnych przedstawicieli tego samego gatunku i bezwarunkowe - wrodzone, automatyczne, nie wymagają uczenia się ich, są takie same u wszystkich przedstawicieli tego samego gatunku. ( np. wzdrygnięcie się na głośny dźwięk, rozszerzenie źrenic po włączeniu światła itp.)

Teoria zmiany bodźca neutralnego w bodziec warunkowy.

Etapy przemiany bodźca neutralnego w bodziec warunkowy:

1. Bodziec bezwarunkowy( pokarm) => ( wywołuje) reakcja bezwarunkowa ( wydzielanie śliny)

2. Bodziec neutralny (kroki) + Bodziec bezwarunkowy (pokarm) => reakcja bezwarunkowa( wydzielanie śliny)

3. Kilkakrotne powtórzenie kombinacji bodźców neutralnego i bezwarunkowego j.w. patrz pkt. 2

4. Bodziec warunkowy( kroki) => reakcja warunkowa (ślinienie się)

Znaczenie badań I.P.Pawłowa:

• Zbadanie powstawania reakcji warunkowych na bodźce akustyczne, wizualne i zapachowe

• Odkryto, że warunkowanie nie zachodzi, gdy neutralny bodziec zostanie zaprezentowany po bodźcu bezwarunkowym

• Teoria Pawłowa wykorzystywana jest do wyjaśniania i interpretowania wielu ludzkich zachowań

• Wyjaśnia powstawanie fobii, lęków, awersji do pewnych przedmiotów

• Tłumaczy pochodzenie emocji i oddziaływanie reklamy

• Opracowano techniki terapeutyczne w leczeniu lęków i fobii

Powstanie medycyny behawioralnej