Zasada rachunkowości

Charakterystyka

Podstawowe zasady rachunkowości to usankcjonowane przepisami prawa oraz powszechnie akceptowane zasady i logika stojące za standardami rachunkowości. Stanowią one bazę do tworzenia w przedsiębiorstwie polityki rachunkowości.

Zasady rachunkowości to zbiór reguł oraz norm znajdujących zastosowanie w praktyce, w celu dostarczenie bezcennej informacji o sytuacji majątkowej przedsiębiorstwa z perspektywy ex post. Rzetelna, jasna i pełna informacja o sytuacji majątkowej przedsiębiorstwa, decyduje o wiarygodności i pozycji danej firmy na rynku. Ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. z 18.12.2000 r., Nr 113, poz. 1186), w sposób szczegółowy interpretuje wszystkie zasady rachunkowości. Jest to jedna z najlepszych polskich ustaw dostosowana do międzynarodowych standardów rachunkowości oraz międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej.

Rodzaje

Wszystkie zasady rachunkowości można podzielić na trzy grupy:

=Zasady uniwersalne

Zasady uniwersalne są powszechnie stosowane w rachunkowości we wszystkich krajach niezależnie od ustroju politycznego i systemu gospodarcze­go. Zasady podstawowe i szczegółowe mogą być określane i wprowadzane do praktyki gospodarczej w zależności od rozwiązań przyjętych w regulacjach prawnych danego kraju lub zastosowania międzynarodowych rozwiązań, np. Mię­dzynarodowych Standardów Rachunkowości. Do uniwersalnych zasad podstawowych stosowanych w rachunkowości zalicza się:

Zasada dwustronnego (podwójnego) zapisu wynika z dwoistego rozpa­trywania majątku podmiotu gospodarczego - według form (postaci) występowania majątku i według źródeł finansowania (pochodzenia) tego majątku, a w konse­kwencji z dwoistego znaczenia każdego zdarzenia gospodarczego zaliczanego do operacji gospodarczych. Jest to jedna z najstarszych zasad stosowanych w rachun­kowości wykorzystywanych bez względu na technikę, również prowadzonej przy użyciu komputera.?

Zasada periodyzacji "wymaga prowadzenia ewidencji operacji gospodarczych z podziałem na okresy sprawozdawcze, których one dotyczą. Ewidencja opera­cji gospodarczych powinna umożliwiać terminowe:

Zasady podstawowe - nadrzędne

Wśród zasad nadrzędnych wyróżniamy:

Każdą z tych zasad definiuje powyższa ustawa w rozdziale "przepisy ogólne".

Zasady szczegółowe - podrzędne

Do zasad podrzędnych zaliczamy:

Porównywalność sprawozdań jest ważną potrzebą, ponieważ na jej podstawie można oceniać i klasyfikować różne firmy jako wiarygodnego partnera. Terminowość i aktualność wpływa na efektywność wykorzystywania najświeższej informacji. Wiarygodność mówi o braku uprzedzeń czy nadmiernego subiektywizmu w ocenie faktów. Bezstronność to ocena obiektywnej rzeczywistości ex post.

Uwypuklenia wymaga zasada fundamentalna jedna z zasad podstawowych. ?W znowelizowanej ustawie o rachunkowości z pośród nadrzędnych zasad w pierwszej kolejności znajduje swoje uwidocznienie zasada wyższości treści nad formą3." Zasadzie tej są podporządkowane inne zasady rachunkowości, ponieważ bez rzetelnego obrazu przedsiębiorstwa trudno zastosować jakąkolwiek zasadę.

Bibliografia

Bilans podmiotu

Bilans przedsiębiorstwa, jedno z podstawowych pojęć w rachunkowości i sprawozdawczości finansowej podmiotów gospodarczych charakteryzujące stan i strukturę środków (składników majątkowych) przedsiębiorstwa (aktywa) oraz źródeł finansowania tego majątku (pasywa) na dany dzień w roku (ma więc charakter statyczny).

Bilans sporządzany jest na podstawie aktualnych w dniu jego sporządzenia księgowych zapisów operacji gospodarczych występujących w okresie sprawozdawczym, za jaki się go sporządza. Do podstawowych cech bilansu zalicza się:

- kompletność i udokumentowanie zawartych w nim informacji, czyli pełne i zweryfikowane (np. w wyniku inwentaryzacji) dane na temat całkowitego majątku przedsiębiorstwa oraz źródeł jego pochodzenia;

- podział pozycji bilansu na grupy o zbliżonej treści ekonomicznej oraz z uwzględnieniem charakteru, w jakim występują w przedsiębiorstwie;

- moment bilansowy, czyli ściśle oznaczony czas, dla którego ustala się stan wszystkich pozycji bilansowych (z reguły przełom dwóch kolejnych okresów sprawozdawczych);

- pieniężną wyceną wszystkich składników bilansu przy zastosowaniu tej samej waluty (z reguły krajowej);

- równowagę bilansową, polegającą na tym, że sumy aktywów i pasywów są zawsze sobie równe.

Przy sporządzaniu bilansów poszczególne podmioty gospodarcze mogą stosować wybrane przez siebie sposoby wyceny składników pozycji bilansowych, różny może być również zakres danych uzupełniających (dodatkowych informacji dołączanych do bilansu, które ułatwiają czytanie i analizowanie danych zawartych w bilansie), jak i układ bilansu (ilość i treść poszczególnych pozycji bilansowych, ich kolejność i ugrupowanie, rozmieszczenie danych uzupełniających).

Ze względu na przeznaczenie rozróżnia się bilanse:

- sprawozdawcze (sporządzane dla potrzeb sprawozdawczości GUS, kontroli skarbowej i badania działalności gospodarczej danego podmiotu);

- uproszczone (sporządzane w celach urzędowych przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą o mniejszym zakresie lub dla własnych, określonych potrzeb dowolnych podmiotów gospodarczych);

- publikacyjne (syntetyczne, służące prezentacji danych podmiotu gospodarczego dotyczących jego działalności gospodarczej).

W zależności od okoliczności sporządzania rozróżnia się m.in.:

bilans jednostkowy wykonywany przez każdy samodzielny podmiot gospodarczy, zawiera aktywa i pasywa tylko tego podmiotu;

- bilans zbiorczy (łączny, skumulowany) sporządzany przez podmiot dominujący, nadrzędny, na podstawie bilansów jednostek podległych oraz własnego bilansu jednostkowego;

- bilans otwarcia ilustrujący otwarcie nowego okresu sprawozdawczego;

- bilans zamknięcia (roczny) ilustrujący zamknięcie minionego okresu rozrachunkowego;

- bilans rozpoczęcia sporządzany w momencie rozpoczęcia przez podmiot działalności gospodarczej;

- bilans likwidacyjny sporządzany na początek i koniec okresu likwidacyjnego podmiotu gospodarczego;

- bilans krótkookresowy (okresowy) sporządzany na koniec okresu krótszego niż rok rozrachunkowy (np. koniec miesiąca, kwartału).

Operacje gospodarcze

Operacje gospodarcze - są zdarzeniami, które mają bezpośredni wpływ na działalność gospodarczą jednostki, na zmianę wartości poszczególnych składników aktywów i pasywów. Wyraża się je w jednostkach pieniężnych, dokumentuje a następnie zapisuje na księgach rachunkowych. [A. Dziuba-Burczyk, 2003, str.57]

Operacje ze względu na oddziaływanie na składniki bilansu i wyniku finansowego

Operacje bilansowe

Bezpośrednio oddziałują tylko na składniki bilansu (powodują zmiany wyłącznie w wartości aktywów bądź pasywów lub jednocześnie aktywów i pasywów). Podział operacji bilansowych:

Przykład: gotówkowy zakup materiałów (gotówka, będąca aktywami jednostki gospodarczej, zmniejszyła się na rzecz zwiększenia zapasów materiałów)

Przykład: podział zysku na dywidendy dla akcjonariuszy (zysk się zmniejszy, wzrosną zobowiązania z tytułu dywidendy),

Przykłady: zwiększenie ogólnej sumy aktywów i pasywów - zakup bezgotówkowy towarów ( rosną aktywa w postaci towarów, a tym samym suma aktywów oraz jednocześnie rosną pasywa - zobowiązania wobec dostawców),

Operacje wynikowe

Oddziałują bezpośrednio na wynik finansowy jednostki gospodarczej. Dotyczą takich procesów gospodarczych, jak: świadczenie usług, produkcja wyrobów i ich sprzedaż, zakup i sprzedaż towarów w jednostce handlowej, zarządzanie. Operacje te zmieniają wartość jednego składnika aktywów bądź pasywów, podczas gdy drugi dotyczy kosztów lub przychodów z działalności gospodarczej, np. koszt zużycia surowców do produkcji wyrobów, poniesienie kosztów wynagrodzeń pracowników czy też osiągnięcie przychodów ze sprzedaży wyrobów, usług, towarów.

Podział operacji wynikowych:

Rodzaje operacji według kryterium czasu

Podział ten, dotyczy systematyki według okresów sprawozdawczych:

Podział operacji według sposobu powstania

Podział operacji według kryterium zależności od przedsiębiorstwa

Podział operacji według kryterium wpływu na rozrachunki z partnerami gospodarczymi

[A. Dziuba-Burczyk, 2003, str.57-60]

W skali jednostki gospodarczej operacje można sklasyfikować według następujących kryteriów:

[B.Gierusz, 2001, str.43]

Każda operacja gospodarcza musi być potwierdzona dokumentem. Większość operacji jest dokumentowana dowodem źródłowym w postaci np. faktury, listy płac, asygnaty kasowej, dowodu magazynowego. Niektóre operacje są potwierdzone poleceniem księgowania (Pk), gdy brak innej możliwości udokumentowania, np. otwarcie lub zamknięcie kont, rozliczenia kosztów, poprawianie błędów w księgowaniu.[K. Winiarska, 2001, str.25]

Bibliografia

Operacja gospodarcza to każde zdarzenie gospodarcze, które wywiera wpływ na aktywa i/lub na pasywa danej jednostki w związku z czym podlega odpowiedniemu zapisowi w księgowości tej jednostki. Wyraża się je w jednostkach pieniężnych, dokumentuje a następnie zapisuje w księgach rachunkowych. Operacje gospodarcze powodują zmiany w zasobach ekonomicznych i źródłach ich pochodzenia.

Rodzaje

Operacje gospodarcze można sklasyfikować według:

wg sposobu powstawania

wg zasięgu

wg faz procesu gospodarczegu

wg stopnia złożoności

wg charakteru zmian w majątku i kapitałach

Rodzaje operacji bilansowych

Operacje bilansowe dzielimy na:

Wyróżnia się operacje:

Wpływ operacji gospodarczych na bilans

Charakterystyczne cechy operacji gospodarczych

Bibliografia


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zasada rachunkowości111, Administracja i prawo
rachunkowość konto, saldo, zasada podwójnego zapisu
rachunkowosc zarzadcza
4 ANALIZA WSKAŹNIKOWA Rachunkowość
skaner zasada dzialania1
Podstawy rachunkowości Klasyfikacja kont 2
W2 Uproszczone formy rachunkowości
Rachunek Przeplywow pienieznych
Rachunek kosztow ZAJ 1
Wykład XII Rachunek podziałów
MAD1 VI Rachunek predykatów

więcej podobnych podstron