Comte Isidore

Comte Isidore- Auguste- Francqois - Xavier urodzony 19 I 1798 w Montpellier zmarł 5 IX 1857 w Paryżu. Po ukończeniu w Montpellier Comte studiował w Szkole Politechnicznej w Paryżu. Usunięty z niej prawdopodobnie na skutek swych republikańskich przekonań, utrzymywał się z prywatnych lekcji matematyki. W 1817 został sekretarzem Saint-Simona i ta współpraca trwająca do 1824 wywarła wieli wpływ na kształtowanie się poglądów młodego filozofa, Już w 1822 Comte wyłożył główne tezy filozofii pracy pozytywnej pracy pod tytułem „Prospectus des travaux scientifiques necessaries pour rerganiser la societe” ( Prospekt prac naukowych koniecznych do reorganizacji społeczeństwa). Nieporozumienia w związku z drugim wydaniem tej pracy, jak coraz głębiej zarysowujące się rozniecę doktrynalne doprowadziły do zerwania współpracy Comte z Saint-Simonem.
Odtąd pracował samodzielnie. Przekonany o swej misji, o doskonałości dla świata doktryny pozytywizmu rozpoczął cykl wykładów w swym prywatnym mieszkaniu, mając wśród swego niewielkiego audytorium kilku wybitnych uczonych ja np. Humboldta, Poinsota. Mimo przerwy w wykładach spowodowanej ciężka choroba psychiczna Comte cykl zakończył i o ogłosił drukiem pod tytułem „ Cours de philosopie positive” w 1830-1842 w 6 tomach. Dzieło to przeszło prawie bez cha dopiero gdy J. St. Mill w swej „Logice” wyraził się o nim z uznaniem, filozofia pozytywna zaczęła zdobywać sobie szersze koła zwolenników. Jej twórca jednak do końca życia żył w cieniu wśród niewielkiej grupy uczniów i łącząc pracę naukowa z pracą pedagogiczną będąca podstawą jego utrzymania. Przez pewien czas był egzaminatorem w Szkole Politechniczne, utraciwszy to zajęcie żył ze subsydiów dostarczanych mu przez uczniów, głównie angielskich wyznawców doktryny. Wielka rolę w życia Comte odegrała przyjaźń z pani Clotide de Vaux- jej wpływam przypisują niektórzy historycy filozofii idąc śladami J.-St. Milla i Littergo, powstanie ostatnich dzieł Comte przede wszystkim czterotomowego Systeme de politique positive, ustanawiając religię ludzkości i pozytywistyczny kościół z własnym kultem. Doktryna Comte wyrosła z pragnienia zrealizowania przeobrażenia współczesnego społeczeństwa, co mogło dokonać według Comte jedynie w oparciu o naukową politykę opartą na socjologii. Zgodne z kierunkiem postępu działanie polityczne wymaga uprzedniego opracowania a więc nauki o prawach egzystencji i rozwoju społeczeństw , ta zaś wymaga opracowania całego systemu wiedzy bez którego nie można określić natury zjawisk społecznych, ich zakresu i metod badania. Pierwszym więc zadaniem Comte było opracowanie owego systemu wiedzy wraz z socjologią, drugim stworzenie naukowej polityki i moralności. W ten sposób „systematyzacja” myśli, uczuć i działań, miała się stać systemem uniwersalnym, obejmującym wszystkie dziedziny życia ludzkiego, jako nie dające się rozłączyć. W systemie Comte należy wyróżnić Zyty ściśle ze sobą sprężone główne tezy: teorię nauki, socjalnej i polityk, których tezy organizują się wokół jednej naczelnej idei ”jedności”. W przekonaniu Comte świat podąża ku pełnej jedności intelektualnej, moralnej, i politycznej, pozytywizm odkrywa prawa owej społecznej integracji, a jednocześnie sam czynnikiem i rezultatem tego procesu. Z nastaniem ery pozytywistycznej. Comte stwierdził ze dotychczasowe systemy filozoficzne nie mogły zjednoczyć umysłów ze względu ma fałszywość swych tez i stosowanych przez siebie metod. Próbowały one dotrzeć do istoty bytu, odwołuję się w początkowej fazie rozwoju ludzkości do tłumaczeń typu teologicznego, przedstawiając zjawiska jako wytwory czynników nadprzyrodzonych. W następnej fazie rozwoju zostały zastąpione przez idee metafizyczne. Tymczasem poznanie ludzkie ogranicza się tylko do badania faktów. Prawdziwa metoda naukowa, metoda pozytywna nie szuka ani istoty rzeczy ani przyczyn pierwszych czy celowych lecz bada okoliczności w jakich występują zjawiska i wykrywa ich wzajemne związki ujmując je w prawa. Nauka nie jest prostym nagromadzeniem faktów, lecz uch powiązaniem pozwalającym przewidywać. Zadaniem zaś filozofii pozytywnej jest badanie logicznej struktury i metod poszczególnych nauk, dzięki czemu staje się ona nie jak chciano dotychczas, syntezą wiedzy lecz teorią nauki, pozwalającą na wykrycie logicznego i historycznego porządku nauk. Porządek ów czyli encyklopedia wiedzy ludzkiej, szereguje tylko nauki ogólne, abstrakcyjne, które przeciwstawiał Comte naukom konkretnym, stosowanym i polega na tym kazda z szeregu nauk jest historycznie wcześniejszą i stanowi także treściowa i metodyczną bazę następnej.Nauki tę to: astronomia, fizyka, chemia, biologia i socjologia. OProcownaie ostatniej, pozostającej wciąż jeszcze pod wpływami doktryn metafizycznych, jest dla Comte zadaniem najpilniejszym.

Comte pierwszy użył terminu socjologia. Omówiwszy jej metody, rozwinął główne tezy dwóch jej zasadniczych działów: statyki i dynamiki. Statyka jest teorią porządku społecznego, dynamika teorią postępu. Oba działy wiążą się ze sobą ściśle, gdyż w dziejach ludzkości postęp jest rozwojem porządku a porządek warunkiem postępu. Według Comte najważniejszym czynnikiem postępu jest postęp intelektualny. Ale prawa rozwoju umysłu nie mogą być poznane za pomocą analizy własnych stanów psychicznych, gdyż człowiek zdobywa wiedzę o sobie tylko w stosunkach ze światem zewnętrznym, poprzez analizę własnej twórczości, kultury. Twórcą kultury nie jest zaś jednostka, ale społeczeństwo, poza którym człowiek istnieć nie może. Historia kultury, jako wytworu świadomości społecznej, jest kluczem do zrozumienia prawa rozwoju owej świadomości i ściśle od niej zależy. W ten sposób pozytywizm był jedną z pierwszych doktryn, która badała stosunki zachodzące miedzy rożnymi typami cywilizacji, a w nich szczególnie miedzy społeczno - politycznymi strukturami a formami świadomości społecznej, wyrażającymi w teoriach i wierzeniach, i ujmowała te stosunki w prawa. Prawem rządzącym rozwojem ludzkości jest wedle Comte rozwój przez trzy kolejne etapy: teologiczno – feudalny, metafizyczno – rewolucyjny i pozytywistyczno – industrialny.

W swej statyce Comte, badając strukturę społeczeństwa, wyróżniał jego podstawowe komórki to jest: rodzinę, ojczyznę i państwo, przy tym kładł nacisk na rolę tych instytucji w procesach integracyjnych. Rodzina kształtuje uczucia sympatii i dyscypliny, państwo zaś organizuje, koordynuje rozbieżne interesy najrozmaitszych grup i klas społecznych. Działać ono winno przez dwie niezależne, lecz ściśle współpracujące ze sobą władze: władzę świecka, polityczną i władzę moralną, której zadaniem jest wychowywać i uczyć. Przekonany, że wszystkie przeciwieństwa zarówno indywidualne jak i klasowe, hamują dzieło postępu. Comte podporządkowywał interesy jednostek interesom całości. Dowodził, że pojęcie prawa jednostki jest pojęciem metafizycznym i przeciwstawiał mu pojęcie obowiązku. Egoizmowi indywidualnemu przeciwstawiał zasadę „żyć dla innych”. W teorii moralności i w polityce Comte stosował „metodę subiektywną”, czyli wartościującą. Metoda ta, posługująca się syntezą, miała określać każdy fakt ze względu na jego użyteczność dla rozwoju ludzkości. Była ona uzupełnieniem „metody obiektywnej”, to jest metody analizy, dostarczającej wiedzy o świecie. Stosując tą metodę budował swą utopijną wizję społeczeństwa przyszłości, w którym filozofia pozytywna miała się stać dogmatem religijnym, jednoczącym umysły, a władza moralna miała odegrać rolę nowożytnego kapłaństwa. Zasady statystyki prowadziły do koncepcji społeczeństwa zhierarchizowanego, w którym państwo odgrywa dominującą rolę i które wyłania własną elitę odpowiadającą systemowi przemysłowemu. Wielcy przedsiębiorcy, czyli „patrycjat” i uczeni. Proletariat świadomy swych zadań i miejsca w społeczeństwie stanowi siłę opinii publicznej. W społeczeństwie tym nie ma konfliktów, wszyscy pracują dla ludzkości. W momencie, gdy do powyższych postulatów dodał Comte postulat „miłości czystej”, konieczności bezinteresownego poświęcania się, pozytywizm zamienił się w religię pozytywistyczną, łączącą wiernych kulcie Istoty Wyższej, czyli Ludzkości. Charakterystyczną cechą systemu Comte było złączenie w jedną logiczną całość różnych wątków, co wyrażało się przede wszystkim w dążeniach do zorganizowania świata, w którym miłość i religia zostanie uznana za najsilniejsze więzi społeczne. Nauka i edukacja, zaś uważana za mniej ważną, najważniejsza była moralność a co się z nią łączy strefa duchowa a nie intelektualna. Całe wychowanie według Comte dzieli się od chwili narodzin aż do stanu dojrzałości, na dwa główne okresy: pierwszy, kończący się w momencie osiągnięcia dojrzałości fizycznej i odbywało się, w miarę możliwości, pod nadzorem rodziców, a zwłaszcza matek. Drugi okres, o charakterze systematycznym, polega głownie na publicznych wykładach naukowych dotyczących istotnych praw zjawisk rożnego typu. Wykłady te będą służyć za podstawę koordynacji moralnej, dzięki której wszystkie poprzednie przysposobienia będą zmierzać ku swemu wspólnemu społecznemu przeznaczeniu. Każdy wtedy jest przygotowany umysłem i sercem do swych zadań osobistych i publicznych. Dyskusje na temat miejsca religii ludzkości w systemie Comte toczyły się już miedzy jego uczniami. Jedni widzieli w niej odwrót od zasad właściwych pozytywizmowi. Inni twierdzili, ze religia ludzkości jest integralną częścią doktryny. Kult pozytywistyczny nie zdobył sobie popularności we Francji, natomiast rozwinął się w Brazylii i Meksyku. Niektóre formy pozytywizmu (scjentystyczne) stały się popularne w całej Europie, przenikając do najrozmaitszych dziedzin twórczości i życia. Powstała wiec pozytywistyczna historiografia i kryminalistyka, teoria sztuki i literatury itp. W swych programach politycznych pozytywizm charakteryzował się zdecydowaną wrogością do przeżytków feudalizmu i do ruchów rewolucyjno – społecznych. Wysuwał postulaty „ realizmu”, „trzeźwości”, ograniczania się od możliwych do osiągnięcia celów, uznając za najbardziej słuszną postawę organiczną. Ten program wyraził się szczególnie mocno w pozytywizmie polskim, uznając ideał tak zwanej pracy organicznej. W tej właśnie formie pozytywizm, nieznany właściwie za życia jego twórcy zdobywał sobie z biegiem czasu coraz więcej zwolenników, w swoim rozwoju odbiegając daleko od pierwotnego wzoru.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
A COMTE METODA POZYTYWNA
Comte Sponville, Wierność
Według Comte
Comte
Comte A Metoda pozytywna
hfn, 17. Schopenhauer, Comte i Fourier, Skrajny egotyzm wynoszony do rangi myślenia
+Comte i skrot, szkoła, hms
teorytycy socjologii, Auguste Comte
teorytycy socjologii, Auguste Comte
Pozytywizm Comte, Filozofia
Comte Auguste - Metoda pozytywna w 16 wykładach, pliki zamawiane, edukacja
filozofia polityczna, Comte
Rozwój myśli społecznej od starożytności po Comte
01 A Comte, Metoda pozytywna w 16 wykładach
Comte Cours? philosophie positive
Pozytywizm Comte'a &, ^Kolegium Nauczycielskie Bytom - Pedagogika Opiekunczo-Resocjalizacyjna, fi
Comte Sponville Sprawiedliwość
COMTE, Pedagogika, Filozofia - Comte
Hayek - Comte i Hegel, All - Wolnosciowcy, Hayek Friedrich

więcej podobnych podstron