Literatura:
Matusiewicz Jan i Piotr – „Rachunkowość od podstaw”
K. Sawicki – „Postawy rachunkowości”
Ustawa dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości – DzU z 2009 nr 152 poz. 1223
TEMAT: ISTOTA RACHUNKOWOŚCI, ZAKRES PODMIOTOWY I PRZEDMIOTOWY, WYMOGI FORMALNO-PRAWNE
Definicja:
Rachunkowość – system pomiaru i opisu działalności gospodarczej.
Celem jest dostarczanie informacji o finansowych o działalności przedsiębiorstwa.
Rachunkowość uznawana jest za język biznesu, który umożliwia porozumiewanie się wszystkich uczestników życia gospodarczego.
Współcześnie rozumiana rachunkowość – system informacyjny służący użytkowników do podejmowania decyzji gospodarczych, zwłaszcza finansowych oraz rozliczanie kierownictwa z odpowiedzialnego i efektywnego zarządzania powierzonym majątkiem.
Rachunkowość jest SYSTEMEM – układem reguł i zasad wynikających ze specyficznego sposobu obserwacji, pomiaru i rejestrowania zdarzeń gospodarczych – całościowym, ale i elastycznym.
W jed. Gospodarczej prowadzona jest w sposób ciągły.
Jej przedmiotem są operacje gospodarcze w jed. Gospodarczych – te zdarzenia, które są (lub mogą być po przeliczeniach) wyrażone w mierniku pieniężnym i wpływają na zmianę stanu majątkowego i finansowego podmiotu.
System ciągłego ujmowania w czasie, grupowania, prezentowania i interpretowania, wyrażonych w pieniądzu i bilansujących się w pieniądzu i bilansujących się ogólnych i szczegółowych danych liczbowych o działalności gospodarczej i sytuacji majątkowej JG.
Rachunkowość jako system informacyjny:
Rachunkowość System informacyjny Informacje o działalności JenGosp (identyfikacja, przetwarzanie, przekazywanie [w formie np. raportu] informacji) Umożliwienie podejmowania decyzji użytkownikom informacji
Obszary pomiaru DziałGosp dokonywanego przez rachunkowość:
Zdarzenia gospodarcze i ich skutki finansowe – SMART ART. KURWA@!@!E$@!Q#R$@
Zadanie rachunkowości – ocena przeszłości (rejestracja, analiza i prezentacja przeszłych zdarzeń) oraz spojrzenie w przyszłość (pomoc w zarządzaniu, podejmowaniu decyzji i kontroli).
Stwarza warunki sprzyjające ochronie majątku jednostki gospodarczej. Przyczynia się do właściwego użytkowania majątku jednostki, a jednocześnie dostarcza danych liczbowych, wykorzystywanych:
= na potrzeby kontroli – przez ewidencję poszczególnych składników majątkowych i źródeł ich podejmowania oraz zachodzących w nich zmian
= na potrzeby zarządzania – przez przyjęcie za punkt wyjścia informacji płynących z ewidencji do podejmowania przez kierownictwo decyzji dotyczących wykorzystania posiadanego majątku
Aspekty finansowej działalności JenGosp:
Rentowość
Płynność
Funkcje rachunkowości:
- informacyjna – informuje o sytuacji JedGospodarczej
- rozliczeniowa – dokonanie rozrachunków JG z otoczeniem
- atestacyjna – sprawdzanie (przez audytora – podmiot zewnętrzny) rachunkowości finansowej
Zakres przedmiotowy rachunkowości: - TABELA
Cechy rachunkowości:
Wszystkie zdarzenia gospodarcze / operacje gospodarcze wymagają udokumentowania
Zdarzenie gospodarcze – (bardziej ogólne niż operacja) samo podpisanie umowy (nie ma skutków gospodarczych)
Operacje gospodarcze – gdy warunki umowy zostaną wykonane (np. wynagrodzenie za pracę zapisane w umowie zostanie pracownikowi przelane)
Każda operacja gospodarcza jest zdarzeniem gospodarczym, ale nie na odwrót – nie każde zdarzenie gospodarcze jest operacją gospodarczą.
Dokumenty – polecenie księgowania – gdy księgowy musi stworzyć dokument księgowy od nowa (np. przy obliczaniu różnic księgowych)
Wszystkie operacje gospodarcze wyrażone są w złotych polskich = posługuje się głównie miernikiem pieniężnym
Zdarzenia gospodarcze ujmuje się w sposób usystematyzowany = zwykle na kontach księgowych, według zasad podanych w obowiązujących planach kont, dzięki czemu jest zapewniona jednolitość ewidencji w poszczególnych jednostkach gospodarujących
Konto księgowe:
Debet / winien Nazwa konta Kredyt / Ma
Operacje gospodarcze
Saldo konta – różnica między obrotami debetowymi a obrotami kredytowymi
Obroty - wszelkie zapisy na koncie księgowym
Ewidencja zdarzeń / operacji gospodarczych przy zastosowaniu metody bilansowej = każdą operację gospodarczą zapisujemy na minimum dwóch kontach po przeciwnych stronach
kompletność i ciągłość ewidencji
rzetelność danych liczbowych = osiągana nie tylko dzięki zastosowaniu metody bilansowej, ale również dzięki okresowej weryfikacji i porównaniu danych liczbowych wynikających z ewidencji z danymi faktycznymi
Znaczny stopień sformalizowania, uregulowany w odpowiednich przepisach
Symbole na kontach księgowych:
0 – majątek
1 – lokaty bankowe
2
3
4- koszty rodzajowe
5 – według miejsc powstawania
6
7 – przychody
8 –
9 -
Pojęcia:
- Polityka rachunkowości – dokument opisujący szczegółowo w jaki sposób i na jakich kontach grupowane są operacje gospodarcze
- Karta podatkowa – dla małych przedsiębiorców
- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – ile sprzedaliśmy usług i towarów = od tej liczby płacimy odpowiedni podatek
- Księgi rachunkowe – prowadzone obowiązkowo przez przedsiębiorstwa o obrotach sięgających 1.200.000 euro.- Księga przychodów i rozchodów – zapisujemy nasze przychody i rozchody (koszty). Nasz dochód podlegają opodatkowaniu
Przychody ---- Koszty uzyskania przychodów === dochód brutto (czyli bez podatku)
Przychodem nie są kredyty.
- aktywa - majątek
- pasywa – źródła finansowania
- Księgowość – cześć rejestracyjna rachunkowości – tylko zapisanie na koncie
PRZEDMIOT I METODY RACHUNKOWOŚCI:
Przedmiot – operacje mające wpływ na koszty, przychody, majątek i źródła finansowania majątku
Metody:
Bilansowa – ujmowanie ewidencji, przedstawienie majątku przedsiębiorstwa i wszystkich zjawisk gospodarczych dwustronnie i równomiernie – czyli zbilansowanych
Podmiotowa – prowadzona dla każdego podmiotu gospodarczego oddzielnie
Grupowania – ewidencja na odpowiednich kontach księgowych operacji o jednorodnej lub zbliżonej treści (należności do należności, zobowiązania do zobowiązań itd.)
Zasady rachunkowości – zbiór obowiązujących reguł, procedur i norm, które znajdują zastosowanie w praktyce gospodarczej. B) i c) mogą być wprowadzone w zależności od rozwiązań przyjętych w regulacjach pranych danego kraju.
Zasady uniwersalne – stosowane niezależnie we wszystkich krajach
Zasada podwójnego zapisu każdej pojedynczej operacji gospodarczej
Zasada periodyzacji – okresowych sprawozdań finansowych.
Podstawowym okresem jest rok obrotowy (od 1 stycznia do 31 grudnia). Rok obrotowy zazwyczaj pokrywa się z rokiem kalendarzowym; w praktyce można stosować inne terminy roku obrotowego, ale zawsze musi on obejmować 12 kolejno następujących po sobie miesięcy.
Zasady nadrzędne (podstawowe) - opisane w ustawie o rachunkowości, wynikają z zasad nadrzędnych
Zasada kontynuacji działania – założenie, że podmiot będzie kontynuować swoje działanie w najbliższej przyszłości
Zasada ciągłości – stosowanie w przedsiębiorstwie w sposób ciągły jednakowych i tych samych zasad grupowania operacji gospodarczych
Zasada memoriału – ujęcie w danym okresie wszystkich operacji (zarówno przychodów i kosztów)i gospodarczych danego przedsiębiorstwa w momencie ich wystąpienia, a nie w terminie zapłaty
Zasada współmierności (przychodów do kosztów) – koszty wywołujące określone przychody muszą być ujęte w rachunkowości w tym samym okresie, w którym zostały ujęte przychody. Np. wynagrodzenie za pracę za luty otrzymamy w marcu, ale w księgach zapisuje się w okresie luty.
Zasada ostrożności / ostrożnej wyceny – zachowanie rozwagi przy dokonywaniu wyceny poszczególnych składników majątku np. należności, przewidywania kosztów, przychody, zyski oraz niektórych składników aktywów
Zasada istotności – rozwiązania rachunkowości prezentują informacje, które mają ważne znaczenie dla podjęcia decyzji. Głównie z rachunkowości zarządczej
Zasada przewagi treści nad formą – prezentowanie zgromadzonej w rachunkowości informacji zgodnie z rzeczywistością, nawet wtedy kiedy jest to sprzeczne z wymogami formalnymi.
Zasada prawdziwego i rzetelnego obrazu – rachunkowość musi odzwierciedlać – przez zestawienie prawidłowej ewidencji operacji gospodarczych i ich przetworzenie oraz ich odpowiednią sprawozdawczość – rzetelny rzeczywisty, wiarygodny) obraz stanu majątkowego PodGosp.
Zasada kasowa – zaliczanie do przychodów danego okresu tylko tych przychodów, które nastąpiły w wyniku rzeczywistego wpływu środków pieniężnych do kasy, lub na rachunek bankowy przed. Nie ma zastosowania w księgach rachunkowych
Zasady podrzędne (szczegółowe)
Z zasady ciągłości zasada porównywalności sprawozdań – w bilansie porównujemy dane rok do roku, czyli zestawiamy wyniki obecne z wynikami osiągniętymi w roku poprzednim. Ułatwia czytanie bilansu.
Terminowość, bezstronność (nie filtrujemy informacji) i aktualność (wiarygodność – wolne od uprzedzeń)
Zasada dokumentacji – wszystkie operacje gospodarcze skrzętnie zapisujemy i dokumentujemy
Zasada komplementarności –
Zasada jasności / przejrzystości -