Rola wartości w życiu człowieka

Wartości dotyczą sfery fizycznej, psychicznej, duchowej oraz społecznej. To one stanowią kryterium konkretnych decyzji i określonych postaw. Umożliwiają rozwój oraz realizację aspiracji życiowych. Co to są wartości, jaka jest ich rola, czy są niezbędne każdemu człowiekowi i kiedy tak właściwie ich się uczymy?

Według M. Łobockiego wartość to „wszystko, co uchodzi za ważne i cenne dla jednostek i społeczeństwa oraz jest godne pożądania, co łączy się z pozytywnymi przeżyciami i stanowi jednocześnie cel dążeń ludzkich.” Wartość to rzecz, stan, uczucie dla nas najcenniejsze, które ukierunkowują nasze działanie i dążenia do jej spełnienia.

Wartości w życiu człowieka mają bardzo ważną rolę i wiele od nich zależy. Przede wszystkim regulują one zaspokajanie potrzeb. Wiemy co jest dla nas ważne, do czego dążymy oraz w jaki sposób. Zależnie od tego, co stanowi dla nas największą wartość – dążymy do jej spełnienia, do wdrążenia jej w życie. Hierarchia wartości zależy od nas samych. Jest ona również niekiedy zmienna. Zmiany zachodzą w niej ponieważ zmiany zachodzą w nas, w naszym mikro oraz makro społeczeństwie. Nasze życie, gospodarka, mijający czas, doświadczenia, wszystko ulega przekształceniom. Często poprzez bieg czasu, popęd w jakim się znajdujemy, gubimy się w naszym systemie wartości. Moim zdaniem potrzebna jest wtedy (niestety) przykra sytuacja, która dopiero będzie w stanie pomóc nam zmienić, przewartościować system lub po prostu go sobie przypomnieć.

Posiadanie wartości jest niezbędne do życia, dlatego też uczymy ich się już od małego dziecka. Największym wzorem są dla nas rodzice, wychowawcy. To oni pokazują nam, co jest ważne, dają nam przykład, my odkrywamy je w sobie i pielęgnujemy. Celem wychowania każdego dziecka jest dorosły człowiek, który potrafi dokonywać własnych, świadomych wyborów, budować relacje. Jest to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Ważne jest, by tego nie zburzyć, mówiąc pięknie o wartościach, a praktykując całkiem inne zachowania. Bardzo łatwo o zburzenie wtedy takiego systemu nie tylko u dziecka, ale najczęściej u nastolatków. Obecnie, żyjąc w XXI możemy odczuć pewien zanik wartości np. moralnych. Coraz częściej słyszymy o kradzieżach, zdradach, rozwodach, zabójstwach, przemocy. Być może jest to spowodowane brakiem odpowiednich wzorców, brakiem systemu wartości lub przejaw jego zburzeniu. Niezbędne jest, abyśmy posiadali system wartości. Gdyby świat ich nie miał panowałby chaos, głód, terroryzm, morderstwa, pewnie po jakimś czasie nastąpiłaby nawet zagłada. Świat bez wartości nie ma żadnej przyszłości.

Wartości nie tylko potrzebne są dla dobra ogółu, ale dla dobra naszego, prywatnego. Wartości nadają życiu sens, wskazują drogę, cel, są źródłem dążeń, poczucia spełniania i szczęścia. Umożliwiają podjęcie słusznych decyzji, są fundamentem sukcesu. Nasze wartości mogą nas uchronić przed błędami, złymi decyzjami, niemoralnymi zachowaniami. Stwarzają harmonię i pomagają nam żyć w pewnej jedności i spójności z samym sobą. Jeśli uda nam się zachować przekonania, które będą dla nas priorytetem możemy przekazywać je dalej. Niektóre wartości są ponadczasowe, takie jak miłość, oddanie, rodzina, dom i powinny być zawsze na pierwszym miejscu. Najważniejsze, aby praktykować je zawsze.

Od wartości zależy jakich dokonujemy wyborów, kim się otaczamy, jaką mamy wizję świata i cele. Kształtują nasz charakter, nasz pogląd, stanowisko. Wartości tak naprawdę decydują o całym naszym życiu.