Wpływ warunków i bezpieczeństwa na stanowisku pracy, a wiarygodność pracodawcy. Czy istnieje taka zależność? Z tym stanowczo muszę się zgodzić, jak również z stwierdzeniem, że praktycznie każdy czynnik wewnątrz przedsiębiorstwa może mieć wpływ na wiarygodność postrzegania pracodawcy przez klienta zewnętrznego. W jakim stopniu, to już większe pole do dyskusji.
Ciekawy przykład utraty wiarygodności do producenta usłyszałem podczas szkolenia „Audytor wewnętrzny SZJ wg ISO 9001:2008” od pani dr inż. Anny Mazur. Mianowicie powiązała ona dwa wydarzenia z życia wzięte, związane z wystąpieniem wypadku w procesie produkcyjnym jogurtów, podczas to których do kadzi rozlewniczej dostały się drobinki potłuczonego szkła. Pierwszy producent potrafił bez problemu zidentyfikować felerną partię i wycofać ją ze sklepów bez utraty twarzy. Kilka lat później, inny przedsiębiorca przy analogicznym problemie nie potrafił dotrzeć do wadliwych produktów, musiał wycofywać większą partię i składać publiczne przeprosiny wszystkim klientom. Firma ledwo przetrwała ten incydent, sprzedaż poleciała na łeb, na szyję. Całą sprawa zakończyła się dosyć znacznym obcięciem produkcji i powrotem do niszy w branży.
Przyczyny? Uchybienia w kwestii identyfikowalności produktu. Drobne zdarzenie, katastrofalne skutki. Uświadamia to, jak ciężko przewidzieć wszystkie czynniki wpływające na postrzeganie wizerunku pracodawcy. Natomiast jeśli chodzi o bezpieczeństwo pracy, skutki drobnych uchybień i incydentów mogą być i o wiele gorsze. Wypadki śmiertelne w zakładzie produkcyjnym potrafią wstrzymać jego funkcjonowanie na przestrzeni kilku tygodni. Kilkanaście dni zatrzymania produkcji, gdy odbiorca nie może czekać, potrafi długotrwale zaszkodzić producentowi. Nie tylko, z uwagi na zerwane umowy, ale też poprzez złą famę, która rozejdzie się w branży. Jednak usprawiedliwianie się, że nie możemy wszystkiego przewidzieć, nie powinno być powodem, dla którego całkowicie odpuszczamy proces doskonalenia SZ.
Systemów Zarządzania jako zbioru, gdyż nie tylko sam SZ BHP wpływa na bezpieczeństwo w pracy. Przykładowo jedna z metod stosowanych w Lean Management – metoda 5s [1], [2]. Głównym jej założeniem jest poprawa jakości produktu wykonywanego na danym stanowisku. Jednak wchodząc w szczegóły, po jej sukcesywnym wdrożeniu i utrzymaniu, zyskujemy coś więcej, niż dobrze wykonaną pracę. Otrzymujemy uporządkowane, bezpieczne stanowisko pracy. Eliminujemy zbędne przedmioty, często mogące stanowić źródło drobnych skaleczeń i zacięć. Zmniejszamy prawdopodobieństwo potknięć i obić o wystające elementy, poślizgnięć o rozlane smary itp.
Korzyści na polu wiarygodności firmy – dobrze wykorzystany PR zakładu projakościowego, bezpiecznego, wykorzystującego nowoczesne (względnie) i „modne” (ostatnimi czasy) narzędzia z kategorii Lean Management. Także redukcja prawdopodobieństwa wypadków o skutkach trudnych do przewidzenia.
Więc moim zdaniem warto się starać. Tym bardziej, że wdrażanie tej metody wiąże się z niewielkimi kosztami finansowymi, chociaż wymaga od pracodawcy i pracownika wielkich chęci.
Odwołując się bezpośrednio do wiarygodności, często można się spotkać w Internecie z zarzutami w stronę organizacji o ograniczanie dostępu do informacji dotyczących bezpieczeństwa wewnętrznego i incydentami z nim związanymi [np. 3]. Mowa w głównej mierze o bezpieczeństwie informacji, ale też i przykłady zatajania statystyk wypadkowości, porozumiewania się pracownika z pracodawcą z pominięciem formalnych rejestracji wypadku (SKP). Nie wiem, czemu tu się dziwić. Dla mnie naturalnym jest, że organizacja dba o własny wizerunek, własną wiarygodność. Możemy tu też spotkać się z pojęciem organizacji zaufania publicznego, do których wysuwa się większe wymagania. Jednak do pilnowania ich wiarygodności powołane zostały odpowiednie organy. Jak to w praktyce działa, może świadczyć wskazany wcześniej artykuł [3]. Ważnym podkreślenia jest tu jednak fakt, że organizacja zawsze będzie próbowała, najlepiej jak tylko może, zachować swój wizerunek i wiarygodność pośród klientów. Nawet, jeżeli ma to negatywne skutki dla innych, to jest dla niej nieważne. W takim przypadku powinno działać prawo, jasno ukazujące pracodawcy, jaki kierunek powinien obrać. Jak w praktyce funkcjonuje nasze prawo... każdy nasłuchał się o kłodach rzucanych pod nogi przedsiębiorcom itp. Pozostało jjeszcze sporo do poprawienia w kwestii prawotwórczej. Pamiętając cały czas o idei, że to prawo powstało dla ludzi, a nie ludzie dla prawa.
W dyskusji została też wspomniana kwestia certyfikowanych Systemów Zarządzania. Wykazano wpływ posiadania certyfikatu na wiarygodność pracodawcy. Wpierw jednak certyfikat ten trzeba zdobyć. Bardzo często w tym celu korzysta się z usług firm konsultacyjnych. Tutaj pojawia się problem z wyborem odpowiedniego konsultanta. Właściwy wybór może mieć wielki wpływ na proces wprowadzania systemu. Zarówno przebieg, szybkość wprowadzenia zmian, jak i stopień akceptacji tychże przez pracowników. A także zysk uzyskiwany z systemu, nie odnoszący się do samego faktu posiadania certyfikatu, czyli co wyciągamy z SZ poza pozytywnym PR.
Nie wszyscy wiedzą, że istnieje specjalna norma zawierająca wytyczne dotyczące wyboru konsultantów systemu zarządzania jakością i korzystania z ich usług [4]. Cena nie wydaje się wysoka, w porównaniu do innych norm (75zł). Natomiast potencjalne zyski, a raczej możliwość ograniczenia szans dokonania złego wyboru, wydaje się przekonująca, zarówno przy braku, jak i przy wystąpieniu wątpliwości przy doborze. Polecałbym odnotować w głowie fakt istnienia tej normy każdemu. Nie zaglądałem do niej osobiście, jednak pokrewieństwo standardów ISO 9001, 14 001 i 18 001 pozwala założyć, że norma mogłaby mieć odniesienie do wszystkich systemów wpływających na bezpieczeństwo w zakładzie i wiarygodność poza nim.
Odnośniki:
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/5S,
[2] The Productivity Press Development Team; 5S dla operatorów. 5 filarów wizualizacji miejsca prac, ProdPublishing[3] http://gadzetomania.pl/57579,pieniadze-bezpieczne-jak-w-banku-moze-...