Procesy magazynowe i wyposażenie magazynu BST – praca zaliczeniowa na przedmiot wyposażenie magazynów
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Autor:
Damian Osiński
Nr. albumu 179951
Logistyka rok I, semestr I
Warszawa 2015
Spis treści:
Cel projektu
Założenia
Wstęp teoretyczny
Projekt budynku magazynu
Magazynowanie ładunków
Urządzenia transportowe
Podsumowanie
1.Cel projektu
Celem pracy jest stworzenie projektu magazynu typu BST ( built to suit ) wraz z niezbędnymi procesami magazynowymi.
Założenia projektu
Magazyn mieści się w budynku o wymiarze 15000 m2
Powierzchnia działki na której znajduje się magazyn to 40000m2
Magazyn mieści się około 800 metrów od głównej drogi.
W skład magazynu wchodzi bocznica kolejowa składająca się z trzech torów:
- postojowego,
- przeznaczonego do rozładunku czołowego,
- przeznaczony do rozładunku bocznego.
e) Wysokość magazynu to 15 m ( zmieniony przez autora pracy, z uwagi na większą ilość magazynów o przyjętej wysokości )
f) Budżet na wykonanie projektu jest nieograniczony
g) Lista materiałów składowanych w magazynie:
- cukier,
- nawóz,
- cement,
h) Wybrana przez autora masa ładunków to 160000 t.
i) Normatyw składowania to 3 doby.
j) Liczba dni roboczych w magazynie - 280.
k) Liczba zmian roboczych na dobę – 3.
l) Współczynnik wykorzystania czasu pracy – 0,8.
3.Wstęp teoretyczny
Słowo magazyn pochodzi od francuskiego "magasin", włoskiego "magazzino"
i arabskiego "makházin"1. Jego synonimy to np. skład, składnica, składzik, przechowalnia, hurtownia, zbiornica2.
Magazyn to pomieszczenie, które zostało przeznaczone do składowania towarów3, lecz w literaturze można odnaleźć wiele definicji tego słowa. Przykładowo magazynem nazywamy jednostkę funkcjonalno-organizacyjną, która jest przeznaczona do magazynowania dóbr materialnych w wyodrębnionej przestrzeni budynku magazynowego zgodnie z ustaloną technologią. Jest wyposażona w odpowiednie urządzenia i obsługuje ją zespół ludzi4. Według innej definicji magazyn jest konstrukcją inżynierską, która została zaprojektowana
i wykonana tak, aby w maksymalnym stopniu chronić składowane w niej wyroby
przed stratami ilościowymi i ubytkami jakościowymi. Konstrukcje te powinny także zapewniać właściwe i bezpieczne warunki pracy osobom, które je obsługują5. Możemy także spotkać się z wyjaśnieniem, że magazyn jest jednostką organizacyjno-funkcjonalną, przeznaczoną do gromadzenia zapasów. Zajmuje wyodrębniony obszar zaopatrzony
w odpowiednie środki techniczne oraz jest obsługiwany i zarządzany przez zespół ludzi. Może obejmować cały budynek magazynowy, kilka budynków lub tylko jakąś część budynku. Posiada obok pól składowych pole przyjęć i wydań. Magazyny różnią się między sobą głównie przedmiotem działalności, przynależnością organizacyjną, spełnianymi funkcjami oraz rodzajem składowanych dóbr6. W kolejnym źródle literackim magazyn
jest przedstawiony jako miejsce w systemie logistycznym, w którym składuje się
lub utrzymuje surowce, półprodukty albo wyroby gotowe w różnym czasie7.
Magazyn jest jedną z komórek systemu logistycznego, gdzie towary są przejściowo składowane oraz wysyłane do kolejnych komórek sieci dostaw. Magazyn może być zarówno miejscem dostaw lub odbioru, jak również obszarem koncentracji, bądź rozdziału strumieni wyrobów w systemie logistycznym. Procesy jakie zachodzą w magazynie to przechowywanie oraz przemieszczanie, a dominacja jednego z nich jest zależna od funkcji jaką pełni magazyn. Przeznaczenie magazynu ma zasadnicze znaczenie przy wyborze usytuowania, technologii oraz organizacji pracy w magazynie8.
Na przełomie XX i XXI wieku nastąpił rozwój gospodarczy, który odmienił sposób działania przemysłu oraz handlu. Wywołało to zmiany charakterów magazynów, warunków im stawianych oraz realizowanych przez nie funkcji. Głównym przekształceniom uległa struktura składowanych zapasów. Rola magazynów surowców w dużym stopniu spadła,
przy znacznym wzroście znaczenia magazynów dystrybucyjnych. Ilość towarów,
która jest przyjmowana oraz wydawana z magazynu stale rośnie. Dlatego operacje magazynowe są nieustannie modernizowane, a urządzenia i wyposażenie ciągle unowocześniane tak, aby usprawnić przepływ produktów. W tym celu wprowadza się również nowoczesne systemy informatyczne oraz automatyczną identyfikację9.
Magazynowanie jest jedną z usług logistycznych. Obejmuje działania powiązane
z przejściowym nagromadzeniem zapasów zróżnicowanych dóbr materialnych,
ich przechowywaniem w odpowiednich warunkach, a także dostarczaniem odbiorcom10.
Wyroby znajdujące się w magazynach są w fazie tymczasowego spoczynku,
gdyż, odnosząc się do logistyki, magazynowanie jest to niepożądany przestój w przepływie dóbr, którego nie można wyeliminować.
Natomiast systemem magazynowania i obsługi zapasów można nazwać czynności zsynchronizowane w czasie i przestrzeni, polegające na gromadzeniu, magazynowaniu
oraz obsłudze zapasów, które są prowadzone z użyciem magazynów razem z ich infrastrukturą11.Magazyn pełni kilka podstawowych funkcji, są nimi:
zsynchronizowanie wielkości podaży oraz popytu,
zmniejszenie kosztów transportu,
wspieranie procesów produkcyjnych,
wspieranie procesów marketingowych.
Zsynchronizowanie wielkości podaży oraz popytu jest niezbędne przy znaczących zmianach podaży albo popytu.
Zmniejszenie kosztów transportu towarów można osiągnąć poprzez ograniczenie częstotliwości dostaw przy równoczesnym powiększeniu jednorazowo dostarczanej ilości.
Wspieranie procesów produkcyjnych możliwe jest dzięki utrzymywaniu koniecznych zapasów materiałów oraz opakowań potrzebnych do zapewnienia ciągłości wytwarzania,
a także poprzez regularny odbiór wyrobów gotowych z działu produkcji.
Wspieranie procesów marketingowych możliwe jest dzięki gromadzeniu rezerw koniecznych do udanego wykonania akcji promocyjnej czy też poprzez tworzenie zestawów12.
Główne zadania, które spełniają magazyny to:
przechowywanie towarów,
działania manipulacyjne.
Przechowywanie towaru następuje wtedy, gdy wyrób pozostaje bez ruchu. Magazynowanie produktu wiąże się z przechowywaniem w odpowiednich warunkach, czyli: odpowiednią temperaturą, wilgotnością, czystością powietrza, a także ochroną przed kradzieżą. Przechowywanie pojawia się również w innych etapach procesu magazynowania pomiędzy następującymi po sobie działaniami manipulacyjnymi.
Działania manipulacyjne wiążą się przede wszystkim z przyjmowaniem
oraz wydawaniem towarów. Mają miejsce zawsze przy przemieszczaniu dóbr, również
w obszarze składowania, bądź w wyznaczonym obszarze kompletacji. Są to także czynności powodujące zmianę formy ładunku13.
Budowla magazynowa jest to konstrukcja inżynierska zaplanowana oraz wykonana tak, aby w jak największym stopniu chroniła przechowywane w niej towary przed ubytkami ilościowymi oraz szkodami jakościowymi. Musi także gwarantować odpowiednie
i bezpieczne warunki pracy zatrudnionych do jej obsługi osób. Ze względu na warunki składowania towarów dzielimy je na budowle magazynowe otwarte, półotwarte
oraz zamknięte.
Można wyróżnić kilka kryteriów podziału budowli magazynowych, a mianowicie podział według:
grup i rodzajów konstrukcji magazynowych,
przeznaczenia,
warunków przechowywania,
rozwiązań techniczno-organizacyjnych14.
Ze względu na grupę oraz rodzaj konstrukcji magazynowych wyróżnić można następujące magazyny:
Rys. 1. Podział budowli magazynowych
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Niemczyk A., (2008): Zapasy i magazynowanie. Tom II Magazynowanie. Podręcznik do kształcenia w zawodzie technik logistyk, Biblioteka Logistyka
5.Magazynowanie ładunków
5.1. Zapas utrzymywany w magazynie:
Masa ładunków na rok: 160000t
160000t/rok : 280 dni x 3 = 1714t.
Rodzaje przechowywanych produktów – cement w workach – 714t.
Cement do magazynu dostarczany będzie naczepą standardową, jednym autem na dzień. Podczas transportu składowane będą na paletach, w kartonach, dodatkowo zabezpieczone pasami.
Worki z cementem układane będą na paletach euro o wymiarach 120x80 [cm], ich maksymalna ładowność wynosi 1500kg.
Waga 1 worka mąki: 25kg
Wymiary 1 worka mąki: 60x40x10 [cm]
Ilość worków na palecie: 120:60=2
80:40=2
2x2=4 – 4 worki na jednej warstwie
Waga jednej warstwy: 4x25kg = 100kg
Ilość warstw na palecie ze względu na najczęściej zamawianą ilość: 10
Ilość worków na palecie: 10*4=40 worków
Waga towaru na jednej palecie: 40*25=1000kg
Ilość potrzebnych palet: 714:1= 714 palet
Szerokość korytarza manipulacyjnego: 2,5m
Ilość rzędów 714 / 60 = 11,9 ≈12
Liczba palet w rzędzie: 60 palet
Długość rzędu uwzględniając odstępy manipulacyjne oraz nogi regałów: 0,95*60=57m
Liczba korytarzy manipulacyjnych: 6
Szerokość strefy składowania: 12x1,2+6x2,5m=9,8m=29,4m
Powierzchnia składowania: 29,4m x 57m=1675,8m2.
W przypadku składowania na regałach z jedną górną warstwą składową ilość korytarzy manipulacyjnych oraz powierzchnia składowa zmniejsza się o połowę.
Rodzaje przechowywanych produktów – cukier w workach – 500t.
Cukier dostarczany jest w workach o pojemności 10kg. Przechowywane one będą na drewnianych paletach, gdzie będą układane w stosy. Aby nasz produkt nie uległ zniszczeniu, magazyn powinien być czysty, suchy. Podłogi najlepiej, aby zostały wykonane z betonu bądź asfaltu. Ściany magazynu najlepiej aby były bielone wapnem przynajmniej raz do roku, a do wysokości 2 metrów malowane białą farbą olejną.
Cukier do magazynu dostarczany będzie naczepą standardową, jedno auto dziennie. Dostarczana będzie na foliowanej palecie, zabezpieczonej pasami.
Worki z cukrem układane będą na paletach euro o wymiarach 120x80 [cm], ich maksymalna ładowność wynosi 1500kg.
Waga 1 worka cukru: 10kg
Wymiary 1 worka cukru: 30x40x10 [cm]
Ilość worków na palecie: 120:30=4
80:40=2
4x2=8 – 8 worków na jednej warstwie
Waga jednej warstwy: 8x10kg = 80kg
Ilość warstw na palecie ze względu na najczęściej zamawianą ilość: 8
Ilość worków na palecie: 8*8= 64 worków
Waga towaru na jednej palecie: 46*10=640kg
Ilość potrzebnych palet: 500:0,64= 781,25 ≈ 782 palet
Szerokość korytarza manipulacyjnego: 2,5m
Ilość rzędów 782 / 60 = 13,03≈13
Liczba palet w rzędzie: 60 palet
Długość rzędu uwzględniając odstępy manipulacyjne oraz nogi regałów: 0,95*60=57m
Liczba korytarzy manipulacyjnych: 7
Szerokość strefy składowania: 13x1,2+7x2,5m=33,1m
Powierzchnia składowania: 33,1m x 57m= 1886,7m2.
W przypadku składowania na regałach z jedną górną warstwą składową ilość korytarzy manipulacyjnych oraz powierzchnia składowa zmniejsza się o połowę.
Rodzaje przechowywanych produktów – nawóz w workach – 500t.
Nawóz do magazynu dostarczany będzie naczepą standardową, jednym autem na dzień. Podczas transportu składowane będą na paletach, w kartonach, dodatkowo zabezpieczone pasami.
Worki z cukrem układane będą na paletach euro o wymiarach 120x80 [cm], ich maksymalna ładowność wynosi 1500kg.
Waga 1 worka nawozu: 50kg
Wymiary 1 worka nawozu: 80x40x20 [cm]
Ilość worków na palecie: 120:40=3
80:80=1
3x1=3 – trzy worki na jednej warstwie
Waga jednej warstwy: 3x50kg = 150kg
Ilość warstw na palecie ze względu na najczęściej zamawianą ilość: 6
Ilość worków na palecie: 3*6= 18 worków
Waga towaru na jednej palecie: 18*50=900kg
Ilość potrzebnych palet: 500:0,9= 555,55 ≈ 556 palet
Szerokość korytarza manipulacyjnego: 2,5m
Ilość rzędów 556 / 60 = 9,26 ≈ 10
Liczba palet w rzędzie: 60 palet
Długość rzędu uwzględniając odstępy manipulacyjne oraz nogi regałów: 0,95*60=57m
Liczba korytarzy manipulacyjnych: 5
Szerokość strefy składowania: 10x1,2+5x2,5m=24,5m
Powierzchnia składowania: 24,5m x 57m= 1396,5m2.
W przypadku składowania na regałach z jedną górną warstwą składową ilość korytarzy manipulacyjnych oraz powierzchnia składowa zmniejsza się o połowę.
6. Urządzenia i pracownicy
Wózek widłowy Toyota BT Staxio SPE160, udźwig maksymalny 1400kg, maksymalna wysokość podnoszenia – 6,0m
Rysunek 5
Wózek widłowy Toyota BT Staxio SPE160
Źródło: WWW.toyota-forklifts.pl
Wózek paletowy ręczny Lema WZ 25/1000, udźwig 2500kg, 10 sztuk
Rysunek 6
Wózek paletowy ręczny Lema WZ 25/1000
Źródło: WWW.lema-wozki.pl
Wózek platformowy dwuburtowy 1000x600, udźwig 300kg, 10 sztuk,
Rysunek 7
Wózek platformowy dwuburtowy
Źródło: WWW.demago.pl
Waga paletowa KPZ 1, nośność 3T z legalizacją, 3 sztuki
7.Podsumowanie:
Powierzchnia działki a także budynku magazynowego nie jest zagospodarowana całkowicie. Dzięki temu możliwa jest dalsza rozbudowa obiektu. Działka posiada predyspozycje aby dostawić na niej silosy a także wiaty, a wewnątrz magazynu nie ma przeszkód by poszerzyć asortyment wyposażenia magazynowego m. in. o regały. Magazyn dysponuje znaczną przestrzenią w razie nieoczekiwanego wzrostu popytu na powierzchnie magazynowe.
Bańkowski A., (2000): Etymologiczny słownik języka polskiego, T. 2, Wyd. Nauk. PWN, s. 121↩
Synonimy.pl, http://www.synonimy.pl (2015.07.29)↩
Polański E., Nowak T., Szopa M., (2005): Słownik języka polskiego, VIDEOGRAF II, s. 285↩
Gołembska E., (2010): Kompendium wiedzy o logistyce, Wyd. Nauk. PWN, s. 83↩
Dudziński Z., Kizyń M., (2000): Poradnik magazyniera, PWE, s. 193↩
Korzeniowski A., Weselik A., Skowroński Z. M., Kaczmarek M., (1997): Zarządzanie gospodarką magazynową, PWE, s. 11↩
Coyle J. J., Bardi E. J., Langley C. J., (2010): Zarządzanie logistyczne, PWE, s. 314↩
Niemczyk A., (2008): Zapasy i magazynowanie. Podręcznik do kształcenia w zawodzie technik logistyk, Biblioteka Logistyka, s. 9↩
Fertsch M., (2003): Podstawy zarządzania przepływem materiałów w przykładach, Wyd. ILiM, s. 17↩
Blaik P., (2004): Logistyka, PWE, s. 100↩
Dwiliński L., (2006): Zarys logistyki przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,
s. 171-185↩
Kisperska-Moroń D., Krzyżaniak S., (2009): Logistyka, Instytut Logistyki i Magazynowania, s. 287↩
Niemczyk A., Zapasy…, dz. cyt., s. 10↩
Fijałkowski J., (1995): Technologia magazynowania. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, s. 96↩