1)Towaroznawstwo – dziedzina wiedzy, której przedmiotem jest towar. Towar jest to produkt pracy ludzkiej, przeznaczony do wymiany. Właściwości, dzięki którym może on zaspokajać określone potrzeby ludzkie, nadająmu charakter dobra użytkowego. Zakres nauki towaroznawstwa obejmuje następujące elementy: nazwę towaru, surowce, rozmieszczenie geograficzne oraz ich właściwości i wpływ na jakość gotowych wyrobów, podstawowe parametry procesów technologicznych, właściwości towarów pozwalające na zaspokojenie potrzeb użytkowników, zasady klasyfikacji jakościowej towarów, metody badań i oceny jakości, rodzaj stosowanych opakowań, przepisy normalizacyjne i prawne regulujące jakość i oznakowanie towarów. Bardzo istotnymi zagadnieniami są również ochrona jakości w procesach przewozu towarów i magazynowania.

Ładunkoznawstwo – wyspecjalizowana dziedzina towaroznawstwa, zajmująca się towarami w procesie przemieszczania. W procesie tym, a więc od momentu nadania przez nadawcę do chwili odebrania przez odbiorcę, towar określany jest nazwą ładunek. Przedmiotem zainteresowań i badań są sposoby przygotowania ładunków do przewozu, przeładunków i składowania oraz technika i technologia racjonalnego ich wykorzystania uwarunkowane właściwościami ładunków

2)Funkcja przechowywania jest konieczna, ponieważ cykle produkcji i konsumpcji rzadko się pokrywają. Funkcja przechowywania niweluje różnice ilościowe i czasowe między produkcją i sprzedażą. Składowanie występuje powszechnie w produkcji masowej.Taniej jest produkować duże ilości jednorodnego produktu i przechowywać, niż wytwarzać krótkie serie produktów zgodnie z zamówieniami i organizować drobne wysyłki do odbiorców. Przez składowanie produktów producent może zwiększyć skalę produkcji i lepiej dostosować dostawy produktów do fluktuacji popytu. Składowanie w hurtowniach i sklepach powoduje, że produkty są dostępne wtedy, kiedy nabywcy pragną je kupić i pomaga stabilizować ich ceny. Niektórzy pośrednicy kupują produkty masowo ponad aktualne potrzeby, aby uzyskać rabat. Dodatkowo zakupione produkty muszą być przechowywane, zanim pojawi się na nie popyt. Produkty mogą być również składowane w oczekiwaniu, że wzrosną ceny lub dla zredukowania ryzyka niespodziewanych zakłóceń w dostawach. Ze względu na fakt, że przechowywanie produktów może występować w każdym miejscu kanału dystrybucji, istnieje wiele możliwości podziału funkcji przechowywania i obciążania kosztami uczestników kanałów.

3)Podstawowe właściwości ładunków – gęstość, gęstość nasypowa, właściwości mechaniczne (wytrzymałość, plastyczność, sprężystość, twardość), temperatura zapłonu, palenia i samozapłonu, temperatury charakterystyczne (topnienia, krzepnięcia, mięknięcia)

4)Ładunki wrażliwe - wśród ładunków wrażliwych na czas trwania przewozu wyodrębniono grupę stanowią ładunki szybko psujące się, które wymagają troskliwego obchodzenia się, odpowiedniego zabezpieczenia i ułożenia w środku transportowym, szybkiego przewozu, a często użycia wyspecjalizowanego taboru. Na szybkość zmian zachodzących w ładunkach poważny wpływ wywiera temperatura otoczenia, wilgotność względna powietrza, światło oraz właściwości samego ładunku, a więc skład chemiczny, budowa, obecność drobnoustrojów oraz czas trwania przewozu.

Do najważniejszych procesów biochemicznych należy zaliczyć:

- oddychanie,

- transpirację,

- dojrzewanie i przejrzewanie

5)Podatność transportowa -

Ekonomiczna podatność transportowa ładunków Jest określana przez wartość przewożonych produktów. Wynika ze stosunku wartości transportu do wartości ładunków.

Naturalna podatność transportowa - wyraża stopień odporności ładunków na warunki i skutki przemieszczania, wynikający  z ich chemicznych, biologicznych i fizycznych cech oraz właściwości.
Naturalna podatność przewozowa zależy od naturalnych własności ładunku, określających jego stan skupienia i postać, a także od właściwości fizykochemicznych decydujących o stopniu jego oddziaływania na środek transportowy i otoczenie oraz odwrotnie – oddziaływanie otoczenia na ładunek.

Techniczna podatność transportowa - wyraża stopień odporności ładunków na warunki i skutki przemieszczania, wynikający z ich masy, objętości, kształtu oraz zabiegów mających na celu przystosowanie ładunków do transportu.

6)Podatność przechowalnicza – jest to odporność na warunki i czas trwania transportu oraz magazynowania.

7)Klasyfikacja opakowań i przykłady

• opakowania jednostkowe będące opakowaniem pojedynczych produktów, zazwyczaj stosowane w obrocie detalicznym (np. Butelki PET.)

• opakowania zbiorcze będące opakowaniem co najmniej dwóch opakowań jednostkowych, zazwyczaj stosowane w procesach transportu i magazynowania (np. kartony)

• opakowania transportowe będące opakowaniem produktów luzem lub opakowań jednostkowych (zbiorczych), stosowane w procesach transportu i magazynowania (np. drewniane skrzynki)

8)Formy konstrukcyjne opakowań

Opakowania w zależności od funkcji, jaką pełnią w stosunku do zawartości, mogą mieć różne formy konstrukcyjne. Obecnie znormalizowanych jest 32 form konstrukcyjnych opakowań. Definicję pojęć poszczególnych form konstrukcyjnych opakowań jednostkowych, transportowych zawiera norma PN-0-79000.

9)System wymiarowy opakowań - jest to graniczony ilościowo układ zalecanych wymiarów opakowań transportowych i jednostkowych. Duża różnorodność wymiarów opakowań powoduje wiele trudności, z których najważniejszymi są:
produkcja małoseryjna utrudniająca mechanizację pracy i zwiększenie wydajności parku maszynowego przy jednoczesnym zwiększeniu pracochłonności i kosztów wytwarzania,
konieczność utrzymywania w zakładach produkcyjnych dużych zapasów magazynowych opakowań o różnych wymiarach,
utrudnienie organizacji zwrotu opakowań wielokrotnego użytku,
nieefektywne wykorzystanie powierzchni magazynów i środków transportowych,
trudności ujawniające się przy wprowadzaniu mechanizacji prac przeładunkowych i magazynowych,
nieracjonalne zużywanie deficytowych materiałów opakowaniowych, wynikające z niedostosowania wymiarów tych materiałów do wymiarów produkowanych z nich opakowań.

10) Omówić wybrane jednostki ładunkowe

Kontener - urządzenie transportowe:

- o stałym charakterze, mocnej konstrukcji, do wielokrotnego

użytku

- skonstruowane specjalnie do dla ułatwienia przemieszczenia

ładunków za pomocą kilku rodzajów środków transportu, bez

konieczności przeładowywania ładunku,

- wyposażone w urządzenia ułatwiające jego przestawienie z

jednego środka transportu na drugi,

- o budowie umożliwiające łatwe napełnianie i opróżnianie,

- o pojemności nie mniejszej niż 1 m3

11) Oznakowanie opakowań

Znak na opakowaniu transportowym jest umownym symbolem, ułatwiającym manipulowanie towarem i służącym do rzucającego się w oczy sygnalizowania:

Właściwości wyrobu,

Właściwości opakowania,

Sposobu obchodzenia się z towarem podczas magazynowania i transportu,

Przeznaczenia wyrobu lub jego przynależności do określonej partii z podaniem cech handlowych zgodnych z listem przewozowym lub certyfikatem.

12) Klasyfikacja według naturalnej podatności przewozowej

Klasyfikacja ta obejmuje jedynie te ładunki, których naturalna podatność transportowa stanowi dla przewoźnika istotne utrudnienie w realizacji procesu transportowego.

Wyróżniamy:

- Ładunki niebezpieczne (uciążliwe),

- Ładunki wrażliwe na warunki i czas trwania transportu.

13) Klasyfikacja według technicznej podatności przewozowej

Techniczna podatność przewozowa ładunków wynika z cech zewnętrznych i właściwości ładunku. Cechy te i właściwości wymuszają organizację i wybór technologii procesu transportowego.

Można tutaj wyróżnić:

Podział ze względu na stan skupienia (ciała stałe, płynne i lotne),

Podział ze względu na podstawowe sposoby załadunku i wyładunku (wymagające napełniania, nasypywania, podnoszenia lub wtaczania) .

14) Klasyfikacja ładunków dla potrzeb mechanizacji robót ładunkowych

Dla potrzeb mechanizacji robót ładunkowych ustalono szereg cech, według których mogą być zestawiane wyroby (ładunki) objęte systemem SWW (systematyczny wykaz wyrobów).

Cechy ładunków

1. Postać ładunku

2. Stan skupienia

3. Forma ładunku

4. Rodzaj opakowania

5. Wielkość ładunku

6. Masa własna ładunku

7. Masa objętościowa ładunku

8. Możliwość piętrzenia

9. Cechy szczególne, powodujące zmiany właściwości użytkowej ładunku

10. Przygotowanie do operacji zmechanizowanych

11. Sposób przygotowania do operacji ładunkowych zmechanizowanych

12. Sposoby wykonania załadunku

15) Klasyfikacja ładunków według ekonomicznej podatności przewozowej

Ładunki małowartościowe – ładowanie najprostszymi sposobami i przewożenie w pojazdach otwartych, bez zabezpieczenia

Ładunki średniowartościowe – wymagają określonej przepisami staranności w trakcie trwania procesu transportowego

Ładunki wysokowartościowe – wymagają szczególnej staranności podczas transportu, przewożone w specjalnym zamknięciu lub pod nadzorem.

16) Podział budowli magazynowych i charakterystyka

Magazyny otwarte - stanowią najtańszy rodzaj magazynu. Służą do magazynowania produktów odpornych na działanie czynników atmosferycznych. Są to zazwyczaj ogrodzone place, odpowiednio przygotowane do magazynowania określonych towarów. W magazynach otwartych składowane są, materiały pochodzenia mineralnego, wyroby stalowe i żeliwne, drewno, ceramiczne materiały budowlane itp.

Magazyny półotwarte - posiadają dach, jedną, dwie tub trzy ściany. Mogą one stanowić konstrukcję stałą lub tez mogą być ustawiane czasowo z przenośnych elementów składanych. Magazyny te zabezpieczają przechowywane materiały przed bezpośrednim oddziaływaniem warunków atmosferycznych. W takich magazynach składowane są towary odporne na zmiany temperatury lecz wrażliwe na bezpośrednie oddziaływanie warunków atmosferycznych, np. wyroby ceramiczne, cement w workach itp.

Magazyny zamknięte - posiadają pełną budowę ścian, podłogę, drzwi i niekiedy okna. Stanowią one najliczniejszą grupę magazynów. Do najprostszych zaliczane są magazyny nie posiadające żadnego wyposażenia. W magazynach tych składowane są, następujące materiały: nawozy sztuczne, gwoździe, druty itp.

Magazyny wysokiego składowania - znakomicie sprawdzają się w warunkach przemysłu maszynowego w zakładach montażowych, gdzie nomenklatura przechowywanych materiałów liczy niejednokrotnie kilkanaście tysięcy pozycji. Występują jako magazyny zamknięte, zmechanizowane lub zautomatyzowane w postaci wysokiej (współcześnie ok. 30 m) jednokondygnacyjnej hali. Są najczęściej wyposażone w zautomatyzowane manipulatory sterowane komputerowo. Mogą one pracować w cyklu automatycznym tub półautomatycznym. Należy zaznaczyć że budowle magazynowe wysokiego składowania są bardzo kapitałochłonnym składnikiem infrastruktury technicznej i logistyki. Koszt budowy i wyposażenia magazynu wysokiego składowania jest blisko pięciokrotnie wyższy od kosztu budowy i wyposażenia magazynu niskiego składowania.

Magazyny specjalne - przeznaczone są do składowania określonego rodzaju towaru. Do tego typu magazynów zalicza się: zbiorniki stalowe naziemne i podziemne do magazynowania cieczy (materiałów pędnych, smoły, asfaltu itp.), silosy do przechowywania towarów sypkich (np. zbóż, cementu itp.), spichlerze.

17) Scharakteryzować place składowe

Plac składowy – ogrodzony i odpowiednio zabezpieczony teren, przystosowany do składowania towarów oraz poruszania się po nim magazynowych środków

transportowych. Służą do przechowywania materiałów odpornych na

działanie warunków atmosferycznych np.:

● towary nieopakowane w sztukach: odlewy, wyroby

hutnicze, materiały budowlane, materiały ceramiczne,

● towary luzem: piasek, żwir, ruda żelaza itp.

Rodzaje nawierzchni placów składowych:

● nawierzchnia gruntowa

● nawierzchnia twarda

18) Scharakteryzować place kontenerowe

Wielkość placów kontenerowych zależy od obrotów oraz sposobu składowania i przemieszczania:

● mały plac – mogą wystąpić zahamowania w procesie

przeładunku;

● zbyt duży plac – wzrastają koszty oraz wydłużają się cykle

przeładunkowe.

Powierzchnie placów do składowania kontenerów mają niewielki spadek w kierunku do krawędzi – umożliwia to odpływ wód opadowych (wielkość spadku zależy od rodzaju powierzchni).

Podstawowym zadaniem terminali kontenerowych jest

zapewnienie szybkiego i sprawnego przeładunku

kontenerów. Wymaga to spełnienia kilku warunków:

● umożliwienie płynnego przeładunku kontenerów za

pomocą specjalnych urządzeń,

● zapewnienie możliwości składowania kontenerów ,

● umożliwienie napełniania i opróżniania kontenerów,

● sprawnego i szybkiego połączenia z zapleczem portu,

● zapewnienie gotowości technicznej kontenerów,

● obliczanie opłat za wszystkie manipulacje kontenerowe.

19) Podział magazynów i towary w nich przechowywane

Punkt 16 ?

20) Podział magazynów według przeznaczenia

-przemysłowe

-dystrybucyjne

-rezerw państwowych

-jednostek ładunkowych

-ładunków zbiornikowych

-materiałów niebezpiecznych

-specjalne

21) Czynności wykonywane w magazynie

-przyjmowanie towaru

-właściwe rozmieszczenie u ułożenie towaru

-przechowywanie

-wydawanie towaru

22) Charakterystyka budynków magazynowych

Strefa przyjęć – przeznaczona dla czynności operacyjno-technologicznych, związanych z przyjęciem towaru do magazynu,

Strefa wydań – przeznaczona dla czynności związanych z wydaniem i ekspedycją towaru.

Strefy przyjęć i wydań są wyposażone w tzw. Fronty przeładunkowe:

● w magazynach, w których poziom posadzki jest powyżej poziomu terenu front składa się z miejsca postojowego oraz rampy przeładunkowej,

● w magazynach, w których poziom posadzki odpowiada poziomowi terenu (nie ma rampy), przeładunki odbywają się na placu manewrowym. Do prac przeładunkowych wykorzystuje się najczęściej wózki podnośnikowe (sztaplarki) oraz wózki unoszące ręczne.

Charakterystyka strefy przyjęć i wydań:

● ograniczona wysokość ze względu na duży napływ powietrza z zewnątrz magazynu oraz bardzo duże natężenie przepływów towarowych,

● nie stosuje się urządzeń do składowania,

● jednostki ładunkowe bezpośrednio po rozładunku lub oczekujące na załadunek układa się na tzw. Polach odkładczych,

● unika się piętrzenia ładunków w stosy.

23) Podstawowe technologie składowania:

● składowanie w stosach – towary są ułożone w bryły o kształcie prostopadłościanu, sześcianu lub piramidy,

● składowanie na regałach – układa się głównie towary nie podatne do spiętrzania,

● składowanie luzem – przechowuje się tak np.: węgiel, koks, zboże, ziemniaki itp.

24) Układy technologiczne magazynów

-Układ przelotowy – strefy przyjęć i wydań są po przeciwnych stronach strefy składowania,

-Układ kątowy – strefy przyjęć i wydań są przy sąsiadujących ze sobą ścianach strefy składowania,

- Układ workowy – strefy przyjęć i wydań znajdują się przy tej samej ścianie strefy składowania,

25) Sposoby składowania towarów w magazynie

Składowanie rzędowe – jednostki ładunkowe układa się w rzędach w sposób, który umożliwia swobodny dostęp do każdej z nich. W szczególnym przypadku dostępna jest górna jednostka ładunkowa każdego stosu. Dostęp jest możliwy z korytarzy znajdujących się miedzy rzędami. Towary można składować w jednym poziomie, piętrzyć w stosy lub umieszczać w regalach na wielu poziomach.

Składowanie blokowe – jednostki ładunkowe umieszcza się jedna przy drugiej, zachowując miedzy nimi wymagane luzy manipulacyjne. W zależności od ilości asortymentu składowanego towaru tworzy się bloki dwu-, trzy- i wielorzędowe, po kilka jednostek ładunkowych w rzędzie. Metodę stosuje się przy magazynowaniu malej liczby pozycji asortymentowych o dużym zapasie.

26) Zagospodarowanie przestrzeni magazynu

Zagospodarowanie strefy przyjęć i w wydań:

● stosuje się pola odkładcze w układzie rzędowym, których wymiary pól są uzależnione od wielkości przyjmowanych jednostek ładunkowych.

● liczba pól odkładczych sąsiadujących z każdym stanowiskiem przeładunkowym powinna wynikać z pojemności obsługiwanych środków transportu zewnętrznego.

● jednostki ładunkowe nie są piętrzone a wysokość strefy najczęściej nie przekracza 5 m.

● do prac przeładunkowych wykorzystuje się najczęściej wózki unoszące.

Zagospodarowanie przestrzeni strefy składowania – wynika z zastosowanej technologii składowania. Do najważniejszych czynników wpływających na wybór technologii i sposób zagospodarowania strefy składowania nalezą:

● postać dóbr materialnych,

● rodzaje i gabaryty jednostek ładunkowych,

● możliwość piętrzenia w stosy,

● częstość pobrań,

27) Wyposażenie magazynów

Regały – umożliwiają wielopoziomowe ułożenie materiałów, których odporność na nacisk uniemożliwia bezpośrednie spiętrzanie, lub względy organizacyjne decydują o zachowaniu określonego stopnia dostępu do nich.

Wyróżniamy:

Regały do obsługi ręcznej

Regały ramowe paletowe

Regały zblokowane

Regały przejezdne

Regały z platformami paletowymi

Regały przepływowe

Regały wjezdne

28) Dźwignice stosowane w magazynach

Dźwignice stosowane w magazynach dzieli się na:

Cięgniki – urządzenia służące do przemieszczania przedmiotów

za pomocą cięgien linowych lub łańcuchowych i przy

zastosowaniu zaczepu (zwykle haka lub chwytaka).

Dźwigniki – urządzenia do pionowego (lub zbliżonego do pionowego) przemieszczania obiektów za pomocą sztywnych elementów – śrub, zębatek, tłoków.

Suwnice – urządzenia złożone z przejezdnego ustroju nośnego

o kształcie pomostu, mostu, bramy lub pół bramy o rozpiętości

kilku metrów oraz mechanizmu jazdy.

Żurawie – urządzenia wyposażone w wysięgnik/wysięgnicę

obracający się w płaszczyźnie poziomej i/lub wychylny w

płaszczyźnie pionowej.

Układnice – do obsługi regałów wysokiego składowania

29) Wielkości charakterystyczne dźwignic

-Udźwig – największa dopuszczalna masa ładunku, wyrażona w kg, jaką danym urządzeniem wolno przemieszczać.

-Prędkości ruchów roboczych – prędkości ustalone ruchów podnoszenia, jazdy [m/min] i obrotu [obr/min], oraz średnie prędkości zmiany wysięgu [m/s] określone dla nominalnych warunków obciążenia dźwignicy.

-Rozpiętość bram i mostów – określa się przez sumowanie modułu budowlanego (3m) lub szerokości skrajni kolejowej (4,4m).

-Grupa natężenia pracy (GNP) – parametr informujący o intensywności pracy i wykorzystania udźwigu urządzenia (rzutuje na wymiary konstrukcji, zainstalowane moce itp.).

-Wydajność dźwignic – łączna masa ładunku w tonach, jaką można przetransportować dźwignicą w danej relacji przeładunkowej w jednostce czasu.

-Wydajność techniczna – zależy od stopnia wykorzystania udźwigu urządzenia.

-Wydajność praktyczna – zależy od efektywności obsługi ładunków.

30) TECHNICZNE WARUNKI SKŁADOWANIA TOWARÓW W MAGAZYNIE

1. Rodzaj przestrzeni magazynowej:

· zamknięta z naturalną wentylacją (budynki magazynowe nr 25 i 25A) - w której

składowane mogą być wyroby odporne na zewnętrzne warunki atmosferyczne w

zakresie temperatury i wilgotności, natomiast nieodporne na opady deszczu, śniegu i

działanie promieni słonecznych.

· otwarta (place składowe) - w której składowane mogą być wyroby odporne na

zewnętrzne warunki atmosferyczne w zakresie temperatury i wilgotności oraz odporne

na opady deszczu, śniegu, działanie promieni słonecznych, a także nie wymagające

odpowiedniej czystości powietrza.

2. Warunki przechowywania ze względu na możliwość składowania z innymi

wyrobami lub konieczności składowania w pomieszczeniu wydzielonym:

· Magazyn nr 25 składa się z trzech odrębnych modułów magazynowych o

powierzchni:

- 1 moduł 5 400 m2

- 1 moduł 5 400 m2 (hala do przechowywania towarów spożywczych objęta systemem

HACCP)

- 1 moduł 8 660 m2

· Magazyn nr 25A składa się z 3 odrębnych komór o powierzchni 529 m2 każda.

Dwie komory objęte są systemem HACCP, oraz przystosowane do przechowywania

dodatków paszowych (konieczność składowania w pomieszczeniu wydzielonym).

3. Warunki magazynowania ze względu na sposób składowania:

Magazyny BCT przystosowane są do składowania w systemie blokowym – preferowany

system wydawania LIFO

4. Warunki przechowywania ze względu na grupy towarowe:

Magazyn 25 oraz 25A przystosowany jest do przechowywania towarów grupy I, więc

towarów o właściwościach naturalnych, nie stwarzających zagrożenia dla ludzi i

środowiska.

Wyroby grupy II, więc substancje chemiczne i materiały niebezpieczne o właściwościach

agresywnych, stwarzające zagrożenie dla ludzi i środowiska posiadające klasę IMO od 1

do 8 nie mogą być składowane w magazynach BCT.