Koncepcja socjologii praktycznej F. Znanieckiego i J. Thomasa
Znamy rzeczywistość, ponieważ w niej żyjemy
Stosujemy zły sposób rozwiązywania problemów(powielamy nieskuteczny sposób)
Traktujemy pewne fakty w izolacji od szerszej całości
Ludzie reagują w ten sam sposób na te same wpływy i dlatego możliwe jest wywoływanie identycznych zachowań u różnych osobników przy pomocy tych samych środków
Ludzie rozwijają spontanicznie bez wpływów z zewnątrz pewne tendencje, które powodują, że korzystają oni w pełni i w jednolity sposób z danych warunków. Wystarczy je zatem stworzyć lub usunąć aby wywołać lub stłumić te tendencje
Dylematy socjologii
Uniwersalizm – coś co jest ważne zawsze i wszędzie
Indywidualizm – dotyczy jednostki
Holizm – ogół
Dylemat socjologiczny- ma charakter ontologiczny, czyli natura społeczności. Są 2 skrajne stanowiska:
-nominalizm- grupa to tylko nazwa wielości osób, ale nie istnieje nic więcej niż tylko te osoby,
-realizm- uznaje się rzeczywistość społeczną za realną, grupa to coś więcej niż grupa osób.
Czy zbiorowości społeczne są czymś więcej niż sumą jednostek?
Czym jest społeczeństwo, czy harmonijną jak organizm biologiczną całością złożoną z wielu różniących się funkcjami organów?
Jak badać społeczeństwo, czy na wzór nauk przyrodniczych, czy też właściwą metodą nauk społecznych jest intuicyjne rozumienie zjawisk społecznych?
Czy socjologia ma formułować prawa ogólne, uniwersalne?
Czy socjologia ma formułować prawidłowości, których prawdziwość jest ograniczona w czasie i przestrzeni (mowa o generalizacjach historycznych)
Kryteria nowoczesności i tradycyjności
Społeczeństwo tradycyjne – pojemny charakter ról, grup, relacji społecznych. Struktura społeczna ma charakter luźny, niewyartykułowany. W takim społeczeństwie dopuszczenie do pełnionych ról społecznych ma swoje odniesienie do urodzenia i dziedziczenia, dominuje partykularyzm, rekrutacja i selekcja oparta jest na indywidualnych cechach osób, kandydatów, niekoniecznie związanych z pracą. Ludzie postrzegani są przez pryzmat przynależności do jakiejś grupy, wspólnoty
Społeczeństwo nowoczesne – Daleko posunięta specjalizacja ról w społeczności, stosunków społecznych, wyraźny podział pracy. Statusy, role zależne, oparte na osobistym wysiłku i zasługach, ważne jst to jakie mamy umiejętności. Uniwersalizm i dobór związany z kompetencjami poszczególnych osób, z realizacją zadań, celów. Indywidualizm. Ocenianie i postrzeganie w ich indywidualnych możliwościach działaniach, ważne jest to co robią. Neutralność, zakaz eksponowania emocji
Czym się różni poznanie naukowe od poznania potocznego
Poznanie naukowe a poznanie potoczne. Poznanie naukowe jest kontynuacją i zaprzeczeniem poznania potocznego które zdobywamy w codzienności. Poznanie potoczne służy celom praktycznym. Poznanie naukowe ma cel teoretyczny, stanowi uzyskanie pewnej wiedzy na pewien temat. Poznanie potoczne jest zlepkiem rozmaitych ujęć i punktów widzenia. Poznanie naukowe dotyczy określonego przedmiotu rozważanego w konkretnym aspekcie. W poznaniu potocznym dochodzą do głosu czynniki i motywy pozapoznawcze, uczucia, zmysły. Poznanie naukowe świadomie eliminuje czynniki pozapoznawcze. Emocje, upodobania i pragnienia jako takie nie spełniają funkcji poznawczej, zniekształcają proces poznawania. Na terenie poznania potocznego uprawniony jest każdy normalny dorosły człowiek. Poznanie naukowe wymaga od podmiotu poznającego określonych kompetencji nabytych w treningu
Funkcje badań socjologicznych wg Adama Podgóreckiego
Funkcje poznawcze – polegają na opisie, wyjaśnianiu rzeczywistości, budowaniu teorii
Funkcja pragmatyczna – służy do przekształcania i przewidywania rzeczywistości społecznej. Można ją rozdzielić na dwie podfunkcje:
- socjotechniczna – polega na dostarczaniu wiedzy, rad, ekspertyz
Perswazja – polega na oddziaływaniu, które zmierzają do zmiany opinii, przekonań, postaw innych osób bez ich wiedzy, a czasem nawet wbrew ich woli
Manipulacja – to takie oddziaływanie technologiczne, które polega na stworzeniu pewnych realnych, rzeczowych lub organizacyjnych sytuacji oddziałujących pośrednio na postawy, opinie oraz poglądy ludzi
Funkcja humanistyczna – polega na bezpośrednim oddziaływaniu wiedzy socjologicznej na świadomość ludzi
Jaka jest różnica pomiędzy problemem społecznym a badawczym
Według S. Nowaka problem badawczy jest pewnym pytaniem lub zespołem pytań, co do których odpowiedzi dostarczyć ma badanie. Każde z badań empirycznych jest zaczęte od sformułowania problemu badawczego, który nadaje kierunek owemu badaniu, pozwala sformułować hipotezy badawcze oraz określić wybór metod badawczych jak też zakres poszukiwanych informacji drobiazgowych, które stanowią materiał dowodowy, prowadzi do sformułowania wyników badań jako twierdzeń, które odpowiedzą na problem badawczy
Wybrana typologia nauk
Np. wg Arystotelesa - praktyczne (etyka, polityka, poetyka), - teoretyczne (fizyka, matematyka, metafizyka)
Nauki wyzwolone (triwium, qwadriwium)
Społeczeństwo ryzyka
Notatki z 15.04.2012
Pojęcie traumy (Sztombka)
skutki nowoczesności w równych dziedzinach - ekonomii, polityki, ekologii, struktury społecznej, systemów wartości, mentalności zbiorowej, moralności i obyczajów, kultury, życia codziennego. Mało kto dostrzega, że negatywne skutki przynosić może zmiana jako taka, niezależnie od jej treści, od tego co się zmienia i w jakim kierunku. Każda zmiana społeczna ma swój bilans konsekwencji. Obok konsekwencji - dobrych lub złych, postępowych lub regresywnych - jakie przynosi z uwagi na treść zmian, ma też konsekwencje negatywne wynikające po prostu z tego, że jest zmianą. Najbardziej uderzająca jest sytuacja, gdy zmiany postępowe w treści, o skutkach pozytywnych, mają drugą, negatywną stronę dlatego właśnie, że są zmianami, że naruszają zastany, stabilny porządek, przerywają ciągłość, zaburzają równowagę, podważają nawyki i przyzwyczajenia (przykłady: zwycięska rewolucja, oczekiwany przełom ustrojowy, pożądana reforma).
Pojęcie a definicje
Pojęcie jest to kategoria poznawcza za pomocą której pojmujemy rzeczywistość. Pewnym źródłem pojęć jest teoria
Definicja jest to wyrażenie za pomocą słów lub innych znanych symboli, treści pojęcia, definiowanie służy doskonaleniu pojęć.
Koncepcja Rolanda Robertsona
Wspólnota i społeczeństwo, Gemeinshaft i geselshaft, notatki z 15.04.2012 r.
Koncepcja Ideologii edukacyjnych
Ideologia, Klasyczne przykłady ideologii i ich roszczenia – wykład z 15.04.2012
Socjometria
Wzory z wykładów z 18.03.2012