POJĘCIE ADMINISTRACJI
Administracja jest pewną organizacją składającą się z różnorodnych jednostek organizacyjnych skupionych wokół organów, tj. jednostek organizacyjnych wyposażonych w kompetencje określone w ustawach i tworzących pewien zamknięty układ organizacyjny, mający realizować zadania państwowe (publiczne).
Administracja działa na zasadach prawa.
Administrację publiczną można określić przez wskazanie ich cech z punktu widzenia:
Organizacyjnego (podmiotowego)
są to organy adm. oraz inne podmioty wykonujące określone funkcje z zakresu adm. publicznej
ADMINISTRACJA RZĄDOWA
- organy naczelne
- organy centralne
- organy terenowe:
- administracja zespolona – wojewoda
- administracja niezespolona
- i inne
ADMINISTRACJA ZDECENTRALIZOWANA :
- zakłady publiczne
- samorząd zawodowy
- samorząd terytorialny:
- gmina i jednostki pomocnicze gminy
- powiat
- województwo
Funkcjonalnym (materialnym, przedmiotowym)
jest to taka działalność państwa, której przedmiotem są sprawy administracji, a więc zadania i kompetencje z zakresu władzy wykonawczej,
Formalnego
- są to wszystkie czynności podmiotów administracyjnych niezależnie od charakteru tych czynności
Różnica między administracją w ujęciu podmiotowym a przedmiotowym polega na przydzieleniu określonych działań państwa określonym organom państwowym (zasada podziału władzy).
Przez administrację publiczną rozumie się zespół działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych, prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje, na podstawie ustawy i w określonych prawem formach.
CECHY ADMIN. PUBLICZNEJ
- działa na podstawie przepis prawa
- podlega kontroli sądowej
- działa władczo
- podejmuje działania z własnej inicjatywy
- działa bezosobowo
- działa w sposób ciągły
- jest zjawiskiem społecznym
- powinna być apolityczna w indywidualnych sprawach
PODZIAŁ PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Prawo administracyjne podział na 3 kategorie:
Prawo ustrojowe
– zawiera przepisy tworzące podmioty adm. państwowej i określające ich strukturę
organizacyjną
– zawiera przepisy określające stosunki prawne powstające w trakcie działalności tych
organów (kierowanie, kontrola, informacje)
– zawiera przepisy stanowiące podst. Do określenia zadań poszczególnych organów oraz
formy i metody wykonywania tych zadań
– zawiera przepisy tworzące podział administracyjny kraju dla potrzeb adm.
Prawo materialne
– zawiera normy stanowiące wzajemne wzajemne uprawnienia i obowiązki, wzajemne
relacje pomiędzy organami a innymi podmiotami,
Prawo procesowe – proceduralne Kpa
– zawiera normy dotyczące bezpośredniego toku działania adm. publicznej, składają się
na nie przepisy regulujące różne procedury mające na celu urzeczywistnienie norm
prawa ustrojowego i materialnego. K.p.a. reguluje ogólnie postępowanie adm.
ZASADY PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Praworządności i legalności
Równości wobec prawa
Ochrony praw słusznie nabytych
Prawa do sądu
Pomocniczości (subsydiarności)
Proporcjonalności działań
Zrównoważonego rozwoju
Decentralizacji
Sprawności działania
ELEMENTY STOSUNKU PRAWNEGO
Jest to relacja między państwem i działającymi w jego imieniu podmiotami a jednostką, oparta na normach prawa administracyjnego
Podmiot (co najmniej 2 podmioty – (państwo- działające w jego imieniu organy + jednostka)
Podmiotem stosunku prawnego może być:
- osoba fizyczna
- osoba prawna
- struktury
Przedmiot jest to czego dotyczą upoważnienia lub obowiązki ( obowiązek szkolny) stosunek administr. -prawny
Treść – treścią są prawa i obowiązki podmiotów stosunku, obowiązki i wzajemne powinności odnoszące się do przedmiotu stosunku.
RODZAJE STOSUNKÓW ADMIN-PRAWNYCH
- materialne
- proceduralne
- wewnątrz administracyjne
- wewnątrz zakładowe
-egzekucyjne
- nadzoru i inne
POJĘCIA ŹRÓDEŁ PRAWA
Źródłami poznania prawa
są organy publikacyjne w których ogłaszane są akty normatywne, u nas są to Dzienniki Urzędowe, o których wydawaniu stanowi ustawa z 20 lipca 2000r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych aktów prawnych. (Dziennik Ustaw, Dziennik Urzędowy RP-Monitor Polski”,
Dziennik Urzędowy RP-Monitor Polski-B”, Resortowe Dzienniki Urzędowe, Dzienniki urzędowe organów centralnych, Wojewódzkie dzienniki urzędowe.
ŹRÓDŁA PRAWA w znaczeniu
materialnym to wszystko co pośrednio lub bezpośrednio wpływa na treść prawa (stosunki społeczne, gospodarcze, panująca ideologia, zwyczaje).
formalnym – akt kompetentnego organu państwowego wydany w odpowiedniej formie i trybie.Akty legislacyjne, które zostały wcześniej stworzone zgodnie z określoną procedurą, w których to aktach zawarto te normy.
Źródłami powszechnie obowiązującego prawa RP są Konstytucja, ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.
Źródłami powszechnie obowiązującego prawa RP są na obszarze działania organów, które je ustanowiły akty prawa miejscowego
ŻRÓDŁA PRAWA POWSZECHNIE OBOWIĄZUJĄCEGO
- Konstytucja
- ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy
- ratyfikowane umowy międzynarodowe
- rozporządzenia
- umowy międzynarodowe
- akty prawa miejscowego
USTAWA – wszystko co jest w notatkach razem z zasadami
- zajmuje najważniejsze miejsce w systemie źródeł prawa krajowego
- jest podstawowym aktem stanowienia prawa powszechnie obowiązującego
- obowiązuje wszystkich
- wydawana jest przez Sejm RP
- jest to akt normatywny, który powstaje w wyniku procesu legislacyjnego.
Inicjatywa ustawodawcza przysługuje:
- posłom – 15
- senatowi
- Prezydent RP
- grupa co najmniej 100.000 obywateli mających prawo wyborcze
Projekt ustawy powinien mieć:
dołączone uzasadnienie, które wyjaśniać powinno potrzebę i cel wydania ustawy,
przedstawiać stan faktyczny dziedziny, która ma zostać unormowana,
wykazać różnice między projektowanym stanem prawnym a dotychczasowym,
wykazać przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne
wskazać źródła finansowania.
Sejm rozpatruje projekt ustawy w trzech czytaniach.
I czytanie przez Sejm.
- uzasadnienie projektu
- pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy
- debata nad projektem
- skierowanie projektu do Komisji Sejmowej – badanie zgodności projektu z Konstytucją.
Projekt wraca do Sejmu
II czytanie
Sejm po poprawkach i debacie podejmuje decyzję czy skierować ponownie do Komisji S czy podjąć uchwałę o przyjęciu Ustawy.
III czytanie
Sejm uchwala ustawę zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Uchwaloną ustawę Marszałek Sejmu przekazuje Senatowi, który w ciągi 30 dni może ją przyjąć bez zmian, uchwalić poprawki albo uchwalić odrzucenie jej w całości.
Po zakończeniu prac nad całokształtem ustawy wraz z wszystkimi zmianami, ustawa zostaje złożona na ręce Prezydenta RP przez Marszałka Sejmu w celu jej zatwierdzenia i podpisania. Prezydent ma 21 dni na podpisanie projektu ustawy a ustawy pilne w ciągu 7 dni (mają II czytania) i zarządza ogłoszenie jej w Dzienniku Ustaw RP.
ZASADY;
1) zasada nadrzędności ustaw w systemie prawa, zgodnie z którą wszystkie inne źródła prawa muszą być zgodne z ustawami oraz materialnie powinny służyć ich wykonywaniu;
2) zasada wyłączności ustaw (wyłącznej materii ustawowej), zgodnie z którą najważniejsze dla funkcjonowania państwa i jego organów oraz dla życia obywateli sprawy powinny być rozstrzygane w drodze ustawowej a nie w drodze innych aktów normatywnych.
Na czele znajduje się Konstytucja, która normuje prawne warunki tworzenia ustaw i innych aktów prawnych. Konstytucję należy traktować jako akt nadrzędny. Ustawy wykonywane są przez rozporządzenia, decyzje, wyroki i umowy. Rozporządzenia i statuty mają charakter dwoisty- są zarówno aktami wykonawczymi jak i normotwórczymi. Hierarchiczna budowa porządku prawnego zakłada że akt niższej rangi nie może być sprzeczny z aktem wyższej rangi. Badaniem konstytucyjności ustaw oraz zgodności aktów niższej rangi z aktami wyższej oraz z ustawą zajmują się sądy konstytucyjne (u nas TK).
ŹRÓDŁA PRAWA WSPÓLNOTOWEGO
Prawo unijne dzieli się na dwie grupy źródeł.
prawo pierwotne (statutowe):
umowy międzynarodowe (wraz z ich modyfikacjami i uzupełnieniami), do których zaliczamy:
Traktaty założycielskie (EWWiS, EWG, WE, EWEA, UE)
Jednolity Akt Europejski (JAE)
Umowy o przystąpieniu nowych członków
Traktaty finansowe
Traktaty o fuzji organów wspólnotowych
prawo wtórne, inaczej instytucjonalne, tworzone przez uchwały prawotwórcze organów wspólnotowych. Do wspólnotowego prawa pochodnego zaliczamy:
akty normatywne tworzone przez organy Wspólnotowe, na podstawie przepisów zawartych w traktatach założycielskich.
KTO WYDAJE ROZPORZĄDZENIA
Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie, są to:
- Prezydent,
- RM, Prezes RM,
- ministrowie kierujący działami administracji rządowej,
- Krajowa Rada Radia i Telewizji,
- przewodniczący Komitetów: Badań Naukowych i Integracji Europejskiej,
- wojewodowie.
UPOWAŻNIENIE DO WYDAWANIA ROZPORZĄDZEŃ
Rozporządzenia są wydawane na podstawie upoważnienia szczegółowego zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.
Upoważnienie powinno określać:
organ właściwy do wydania rozporządzenia
zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz
wytyczne dotyczące treści aktu.
Organ upoważniony do wydawania rozporządzeń nie może przekazać swoich kompetencji innemu organowi.
Wyróżniamy upoważnienia obligatoryjne i fakultatywne
obligatoryjne stosuje się gdy organ upoważniony ma być zobowiązany do wydania (bez rozporządzenia nie byłoby możliwe wykonanie ustawy) Upoważnienie
fakultatywne można zastosować gdy podmiotowi upoważnionemu zapewnia się swobodę korzystania z upoważnienia do wydawania rozporządzeń. można udzielić upoważnienia do wydawania rozporządzeń przez dwa lub więcej organów.
Ustawa upoważniająca może przewidywać przy wydawaniu rozporządzeń współdziałanie innych podmiotów, polegające na udzieleniu zgody bądź zajęciu negatywnego stanowiska.
KIEDY ROZPORZĄDZENIE TRACI MOC
Utrata mocy obowiązującej rozporządzenia, jeżeli rozporządzenie zostało wydane na czas określony lub w wyraźny sposób zostanie uchylone.
Rozporządzenie traci moc obowiązującą, gdy przestaje obowiązywać ustawa zawierająca upoważnienie do jego wydania.
Nowa ustawa może przewidywać, że „stare” dotychczasowe przepisy wykonawcze pozostają nadal w mocy tak długo dopóki nie zostaną wydane rozporządzenia do nowej ustawy albo do określonej daty, bądź przez pewien czas, np. przez okres 6 miesięcy od daty wejścia w życie nowej ustawy.
CECHY ROZPORZĄDZEŃ
Rozporządzenie jest zawsze aktem normatywnym, ogólnym, źródłem prawa powszechnie obowiązującego.
Rozporządzenia wydawane są na podstawie szczegółowych upoważnień ustawowych.
Upoważnienie do wydawania rozporządzenia może mieć charakter obligatoryjny lub
fakultatywny.
Rozporządzenie może być wydane tylko wówczas, gdy ustawa upoważnia do regulacji danej materii w drodze rozporządzenia.
Rozporządzenie musi pozostać w granicach udzielonego upoważnienia ustawowego.
Treść i cel rozporządzenia są zdeterminowane przez cel ustawy, którą rozporządzenie ma wykonać.
Rozporządzenie nie może być sprzeczne z Konstytucją i aktami ustawodawczymi.
Rozporządzenie musi powoływać się na upoważnienie ustawowe.
Warunkiem wejścia w życie rozporządzenia jest jego ogłoszenie w sposób prawem przewidziany. Rozporządzenia centralnych organów państwowych podlegają ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP.
AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO
- akty te są źródłami prawa
- posiadają wszystkie cechy aktów powszechnie obowiązujących
- obowiązują tylko na obszarze działania organu, który wydał ten akt prawa miejscowego
- wydawane są przez organy samorządu terytorialnego lub terenowe organy adm.
rządowej na podstawie upoważnień ustawowych
- do wydawania takich aktów niezbędne jest upoważnienie ustawowe
- sposób ich ogłaszania jest ściśle określony
- w zależności od zasięgu mogą obejmować województwo, powiat lub gminę
Najważniejszą cechą odróżniającą przepisy prawa miejscowego od przepisów powszechnie obowiązujących jest:
- lokalny charakter miejsca obowiązywania tych norm, gdyż nie obowiązują one poza obszarem na jakim zostały określone,
- pozwalają na uwzględnienie w regulacji prawnej specyfiki warunków lokalnych,
- szybciej niż władza centralna mogą reagować w sytuacjach wystąpienia nagłych zdarzeń
- dostosować do nich obowiązujące na danym terenie przepisy:
- wykonawcze
- porządkowe,
- ustrojowo-organizacyjne
Trzy rodzaje przepisów prawa miejscowego- ze względu na rodzaj upoważnienia ustawowego:
1. przepisy wykonawcze,
2. przepisy porządkowe,
3. przepisy ustrojowo-organizacyjne.
DLACZEGO ORGANY TERENOWE MAJĄ KOMPETENCJE PRAWOTWÓRCZE
Organy terenowe wyposażone są w prawo stanowienia przepisów prawa gdyż:
w działalności prawotwórczej istnieje konieczność uwzględnienia swoistych warunków terenowych i lokalnych
nie jest możliwe lub też nie jest celowe regulowanie wszelkich zagadnień przez organy centralne, które mogą wystąpić w przyszłości
w przypadku zdarzeń nagłych niespodziewanych istnieje potrzeba szybkiej reakcji przez organy lokalne.
WYMIENIĆ 4 USTAWY AKTÓW PRAWA MIEJSCOWEGO
Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 08.03.1990r.
Ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 05.06.1998r.
Ustawa o samorządzie wojewódzkim z dnia 05.06.1998r.
Ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie z dnia 23.01.2009r.
RODZAJE AKTÓW
Akt administracyjny jest to władcze działanie prawne organu administracyjnego skierowane na wywołanie konkretnych indywidualnie oznaczonych skutków prawnych.
Podstawą aktu adm. jest przepis prany. Akt adm. musi pochodzić od organu uprawnionego do wydania takich aktów, musi spełniać warunki co do formy.
PODZIAŁ AKTU ADM
Akty deklaratoryjne:
Potwierdzają dany stan, istniejące prawa i obowiązki adresatów, stwierdzają istnienie określonego stanu prawnego
Akty konstytutywne:
- akt który tworzy nowe prawa i obowiązki adresata do którego jest skierowany, wywołuje skutki prawne w momencie jego wydania albo jego uprawomocnienia
Akty formalne i nieformalne
Akty zewnętrzne i wewnętrzne
Akty jednostronne i dwustronne
KTO WYDAJE AKTY W GMINIE, POWIECIE, WOJEWDZTWIE
Podmioty upoważnione do stanowienia Sejmik województwa, rada powiatu, rada gminy, wojewoda, dyrektorzy urzędów morskich, okręgowi inspektorzy rybołówstwa morskiego.
Do wydawania aktów prawa miejscowego są kompetentni:
Akty prawa miejscowego muszą być zgodne ze wszystkimi aktami powszechnie obowiązującymi
- wydawane w formie uchwał przez organy uchwałodawcze samorządu terytorialnego:
- radę gminy,
- radę powiatu,
- akty wykonawcze prawa miejscowego są wydawane w formie zarządzeń organów wykonawczych na szczeblu:
- gminy - wójt, burmistrz lub prezydenta miasta,
- powiatu- zarząd powiatu (nie starosta! - chociaż w wyjątkowych sytuacjach także on)
- województwa - zarząd województwa
- akty prawa miejscowego wydają także terenowe organy administracji rządowej
- oraz organy administracji niezespolonej
Publikowane są w wojewódzkich dziennikach urzędowych prowadzonych przez wojewodę.
PRZEPISY PORZĄDKOWE
Przepisy porządkowe mogą być wydawane tylko w zakresie nie uregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących.
Zasady i tryb ogłaszania aktów prawa miejscowego reguluje ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych.
Przepisy porządkowe mogą być wydawane na podstawie generalnego upoważnienia zawartego w ustawach o administracji rządowej w województwie (art.40), o samorządzie powiatowym (art.41) i o samorządzie gminnym (art.40 ust.3 i 4).
Wojewoda wydaje przepisy porządkowe w formie rozporządzeń porządkowych jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia oraz do zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego. Rozporządzenie to Wojewoda przekazuje niezwłocznie prezesowi Rady Ministrów, Marszałkowi województwa, Starostom, Prez.Miast, Burm. Wójtom na których terenie rozporządzenie ma być stosowane.
Rada powiatu wydaje przepisy porządkowe w formie uchwały, jeżeli ustawa upoważnia ją do wydania takiego przepisu.
Wyjątek! – Powiatowe przepisy porządkowe w przypadkach nie cierpiących zwłoki może wydać zarząd powiatu, Starosta przesyła przepisy porządkowe do wiadomości organom wykonawczym gmin (burmistrzom, wójtom) położonym na obszarze powiatu i starostom sąsiednich powiatów następnego dnia po ich ustanowieniu.
Gmina – przepisy porządkowe wydaje rada gminy w formie uchwały.
Wyjątek! – W przypadkach nie cierpiących zwłoki gminne przepisy porządkowe może wydać prezydent miasta, burmistrz, wójt, w formie zarządzenia. Wójt, Burm, Prez.Miasta przesyła przepisy porządkowe do wiadomości Wójtom… i Staroście Powiatu w którym leży gmina następnego dnia po ich ustanowieniu.
Dyrektorzy urzędów morskich wydają przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia na morzu albo ochrony środowiska morskiego. Na obszarach morskich RP i administracji morskiej zarządzenia porządkowe, a więc przepisy o charakterze porządkowym, wydają dyrektorzy urzędów morskich.
NADZÓR NAD AKTAMI PRAWA MIEJSCOWEGO
Nadzór nad aktami prawa miejscowego, stanowionymi przez wojewodę oraz organy rządowej administracji niezespolonej sprawuje Prezes RM.
Prezes RM uchyla, w trybie nadzoru, akty prawa miejscowego jeżeli są one niezgodne z ustawami lub aktami wydanymi w celu ich wykonania (z rozporządzeniami). Prezes RM ma uprawnienia do uchylenia aktu prawa miejscowego z powodu niezgodności takiego aktu z polityką rządu lub naruszeniem zasad rzetelności i gospodarności.
Akt Prezesa RM podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Prezes RM ustala, w drodze rozporządzenia, tryb kontroli aktów prawa miejscowego ustanowionych przez wojewodę i organy administracji
Akty prawa miejscowego podlegają kontroli Sądu Administracyjnego.
RODZAJE DZIENNIKÓW URZĘDOWYCH
Wydawane przez Prezesa RM przy pomocy Kancelarii Prezesa RM i Rządowego Centrum Legislacji:
Dziennik Ustaw RP;
Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski”;
Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski B”; Wydawane przez ministrów kierujących działami administracji rządowej oraz kierowników urzędów centralnych:
Dzienniki Urzędowe Ministrów kierujących działami administracji rządowej;
Dzienniki Urzędowe urzędów centralnych
Wojewódzki Dziennik Urzędowy – wydawany przez wojewodę
CO OGŁASZA SIĘ W DZIENNIKU USTAW
ogłasza się:
Konstytucję,
ustawy,
rozporządzenia z mocą ustawy wydawane przez Prezydenta RP,
rozporządzenia wydawane przez Prezydenta RP, Radę Ministrów, Prezesa RM, ministrów kierujących działami administracji rządowej, przewodniczących określonych w ustawach komitetów, będących członkami RM, oraz Krajową Radę Radiofonii i Telewizji,
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów normatywnych ogłoszonych w Dzienniku Ustaw,
uchwały RM uchylające rozporządzenia ministra.
W Dzienniku Ustaw ogłasza się nadto akty prawne dotyczące
wyborów do Sejmu,
senatu oraz Prezydenta RP,
referendum zatwierdzającego zmianę Konstytucji i referendum ogólnokrajowego, skrócenia kadencji Sejmu,
inne akty prawne, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią.
CO OGŁASZA SIĘ W DZIENNIKU URZEDOWYM
. zarządzenia Prezydenta RP wydane na podstawie ustawy,
uchwały RM i zarządzenia Prezesa RM wydane na podstawie ustawy,
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego aktów normatywnych ogłoszonych w Monitorze Polski lub aktów normatywnych, które nie były ogłoszone.
uchwały Zgromadzenia Narodowego, Sejmu, Senatu
akty urzędowe Prezydenta RP
postanowienia Trybunału Konstytucyjnego
uchwały Zgromadzenia Narodowego, Sejmu, Senatu,
Inne akty prawne, ogłoszenia, obwieszczenia i komunikaty organów, instytucji i osób są ogłaszane w Monitorze Polskim, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią.
W Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski B” ogłasza się:
Sprawozdania finansowe – ogłoszenia i obwieszczenia przedsiębiorców
JAK OGŁASZA SIĘ PRZEPISY PORZĄDKOWE
Przepisy porządkowe ogłasza się w drodze obwieszczeń a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu. Jednak nie zwalnia ich z obowiązku ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Przepisy porządkowe wchodzą w życie po upływie trzech dni od dnia ich ogłoszenia, jednakże w uzasadnionych przypadkach w terminie krótszym niż trzy dni, a jeżeli zwłoka w wejściu w życie przepisów porządkowych mogłaby spowodować nieodwracalne szkody lub zagrożenie życia, zdrowia lub mienia można zarządzić wejście w życie takich przepisów z dniem ich ogłoszenia.
CO ZAWIERA DZIENNIK UE
Dziennik Urzędowy UE wydawany jest przez Urząd Oficjalnych Publikacji Komisji Europejskiej i zawiera:
W serii L (legislacja):
- rozporządzenia
- dyrektywy
- decyzje
-zalecenia
- opinie
W serii C (komunikaty, informacje i zawiadomienia):
- streszczenia wyroków Europ. Trybun. Sprawiedliwości i Sądu I instancji
- protokoły z posiedzeń Parlamentu Europejskiego
- raporty Trybunału Obrachunkowego
W serii S (suplement):
- umowy publiczne dot. Pracy, dostaw i usług ze wszystkich państw UE
- umowy użyteczności publicznej
- umowy Europejskiego Fund. Rozwoju i inne umowy