Przebudzenie charyzmatów, ks. Serafino Falvo
O CHARYZMATACH OGÓLNIE
„ Tym zaś, którzy uwierzą, te znaki towarzyszyć będą" (Mk 16, 17).
BRAK WIEDZY O CHARYZMATACH
„Nie chciałbym, bracia, byście nie wiedzieli o darach duchowych". Tak pisał św. Paweł do pierwszych chrześcijan z Koryntu (1 Kor 12, 1). Problem niedostatecznej wiedzy odnośnie tych Darów jest ciągle aktualny, od początków Kościoła do czasów obecnych...
Lecz przecież chrześcijanie z Koryntu nie byli takimi ignorantami w tej dziedzinie, jakimi jesteśmy my, dzisiaj! Niewiele nam pomaga świadomość dwóch tysiącleci, jakie upłynęły od czasów św. Pawła.
Wierni z Koryntu przeciwnie, dobrze znali charyzmaty nie dlatego, że pilnie uczyli się katechizmu, ani też z kursu teologii. Znali je dobrze, gdyż nimi żyli, doświadczali ich, posiadali je i stosowali w życiu codziennym. Dla nich życie chrześcijańskie znaczyło: życie charyzmatyczne.
Paweł o tym wiedział, świadom był obfitego objawiania się Darów Duchowych w Koryncie. Jedynie sposób korzystania z nich budził jego zastrzeżenia. Zdecydował się na interwencję nie po to, aby pouczyć ową wspólnotę o tym, że charyzmaty w ogóle istnieją, nie uczył o ich naturze, ale o właściwym ich używaniu, aby jak największy pożytek przynosiły całemu Mistycznemu Ciału Chrystusa. Cenna to dla nas okazja aby poznać, jakie to w rzeczy samej były owe charyzmaty objawiające się w Kościele Korynckim.
Spójrzmy więc na ich spis dokonany przez Apostoła:
„Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch;
różne są rodzaje posługiwania, ale jeden Pan;
różne są wreszcie działania, lecz ten sam
Bóg, sprawca wszystkiego we wszystkich.
Wszystkim zaś objawia się Duch dla wspólnego dobra.
Jednemu dany jest przez Ducha dar mądrości słowa,
drugiemu umiejętność poznawania według tego samego Ducha,
innemu jeszcze dar wiary w tymże Duchu,
innemu łaska uzdrawiania w jednym Duchu,
innemu dar czynienia cudów,
innemu proroctwo,
innemu rozpoznawanie duchów,
innemu dar języków
wreszcie innemu łaska tłumaczenia języków.
Wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch,
udzielając każdemu tak, jak chce".
(1 Kor 12, 4-11).
Tak więc chrześcijanie z Koryntu dobrze znali wszystkie te dary, gdyż je posiadali i praktykowali, a co więcej, stanowiły one jakby ducha przenikającego całe ich życie wspólnotowe.
A co można powiedzieć o nas, dzisiejszych chrześcijanach?
W Koryncie Apostoł miał do czynienia ze zbyt wieloma charyzmatami, tak, że musiał interweniować, aby wprowadzić nieco porządku.
Dzisiejsze wspólnoty wykazują natomiast niewiedzę, nawet co do ich istnienia!
Co odpowiedzieliby dziś wierni, mieszkańcy jednej z parafii, gdyby napisał do nich biskup, upominając żeby należycie i we właściwym porządku używali podczas zgromadzeń daru języka, daru proroctwa, daru uzdrowienia, czy też daru czynienia cudów?
Co powiedzieliby wierni z innej parafii, jeśliby ich biskup podczas jednej z wizyt duszpasterskich użył takich słów, jak św. Paweł w Galacji: „Czy ten, który udziela wam Ducha i działa cuda wśród was, czyni to dlatego, że wypełniacie Prawo za pomocą uczynków, czy też dlatego, że dajecie posłuch wierze?" (Gal 3, 5).
„Działa cuda wśród nas..."
- Jakie cuda działa wśród nas Bóg? - wykrzyknęliby osłupiali parafianie.
Paweł nie chciał żeby chrześcijanie z Koryntu .trwali w niewiedzy odnośnie charyzmatów, ale my -wyznajmy to szczerze - trwamy w absolutnej ignorancji co do natury i możliwości spożytkowania owych darów.
Dla nas, ludzi dwudziestego wieku, w którym zredukowano chrześcijaństwo do jednej z filozofii, Nowy Testament do kodeksu moralności i sprawiedliwości społecznej, praktyki religijne do zbioru pustych gestów i tradycji, a świętość do przestrzegania zasad - rozmowa o charyzmatach może się wydawać rozmową o nierealnym świecie, do którego wstęp nie jest nam dany.
Stoimy z lękiem w obliczu tego tematu, jak przed szkatułką, którą boimy się otworzyć. Z obawą i respektem, jak wobec tajemniczych zjawisk zarezerwowanych wyłącznie dla niewielu uprzywilejowanych dusz.
Całe rzesze wiernych nie mają najmniejszego pojęcia o charyzmatach. Niektórzy znają je wprawdzie w teorii, ale ignorują w życiu praktycznym. Wygląda to tak, jakby się ich bano.
Panuje powszechnie pogląd, nawet wśród osób o bogatym życiu wewnętrznym, że charyzmaty są darami wyjątkowymi, dostępnymi dla niewielu nawet świętych. Zwłaszcza dar uzdrawiania czy dar czynienia cudów w naszej tradycyjnej mentalności związane są zawsze ze świętością osoby.
Czy jest ktoś taki, kto uzdrawia i dokonuje cudów?...
A więc to musi być ktoś święty - takie jest powszechne mniemanie.
A jednak Paweł pisał do zwykłych, prostych chrześcijan, z których nie wszyscy byli święci. Adresatom listu nieobce były różne wady i ułomności, nawet poważne, jak można wywnioskować z treści
niektórych listów.
Mimo to charyzmaty objawiały się wśród nich
w obfitości.
Dlaczego więc my dopatrujemy się w nich usilnie premii za praktykowanie heroicznych cnót?
CHARYZMATY A ŚWIĘTOŚĆ
Bardzo często możemy usłyszeć takie oto słowa, a wypowiadają je osoby pobożne, starające się żyć doskonale: - Robię wszystko co możliwe aby podobać się Bogu, ale cuda... nie udało mi się nigdy uczynić nic nadprzyrodzonego. Nie sądzę, żebym kiedykolwiek dokonał cudu.
A przecież chrześcijanie z Koryntu czynili cuda, choć może byli mniej święci niż wielu naszych braci.
Jeszcze raz przypatrzmy się stwierdzeniu: »Ja nie mogę czynić cudów. Tylko święci potrafią je sprawiać".
Jest ono prawdziwe.
Ale musimy dobrze zrozumieć kim są święci.
Przez wieki Lud Boży sądził, że święci to ci, których obrazy wystawione w »Glorii Berniniego« wędrują potem do któregoś z kościołów, gdzie w złoconej niszy otoczone zostają światełkami, kwiatami i świecami.
Na początku jednak tak nie było.
W czasach apostolskich uważano za świętych wszystkich chrześcijan, ponieważ wszyscy oni pełni byli Ducha Świętego i zostali wyposażeni w dary charyzmatyczne. Tak właśnie nazywa pierwszych chrześcijan św. Paweł w swych listach.
Powiedzieć »chrześcijanin« i powiedzieć »święty« przez pierwsze wieki dziejów znaczyło to samo.
Wraz z upływem lat, kiedy chrześcijaństwo stało się religią państwową, a nawrócenia odbywały się masowo, bardziej dla korzyści niż z przekonania, dochodzić do głosu zaczęła tragiczna rozbieżność pomiędzy chrześcijanami wybranymi, których nazywano »klerem« i »zakonnikami«, a zwykłymi chrześcijanami zwanymi »laikami« i »świeckimi«. Tylko ci pierwsi zobowiązani byli do świętości, podczas gdy drugiej grupie wystarczyło wyznanie wiary.
Dla olbrzymiej rzeszy wiernych chrześcijaństwo stało się więc bardziej doktryną niż doświadczeniem egzystencjalnym, a świętość powoli opuszczała Lud Boży, kryjąc się w pustelniach i samotniach, aby nieco później wraz z zakonnikami i siostrami zakonnymi przenieść się do klasztorów.
Święty stał się figurą wyjątkową, oddzieloną i różniącą się od społeczności wiernych.
Stało się jeszcze gorzej, gdyż utarł się pogląd, że tylko taka kategoria osób godna była otrzymać dary Ducha Świętego. Charyzmaty stały się premią za ich cnoty i nie budzące wątpliwości inne znaki
świątobliwości.
Święty postrzegany był w jakimś nadludzkim świetle, oderwany od rzeczywistości ziemskiej, jak meteor, jak zjawa samotna, która przechodzi przez świat czyniąc cuda.
Często wokół takich świętych gromadziły się wspólnoty zakonne. Często bywało jednak tak, że zamiast szlachetnej rywalizacji z charyzmatem ich założyciela wszystkie siły poświęcano propagowaniu osoby założyciela jako cudotwórcy tak potężnego, że wypadałoby się do niego uciekać w każdej
potrzebie.
Wierni w swej masie stracili z oczu oryginalną koncepcję własnej świętości, nie czując przy tym żadnej potrzeby charyzmatów, bo wystarczyło zwrócić się o pomoc do jednego ze świętych i skorzystać z charyzmatu osoby wyniesionej na ołtarze. I oto: kościoły, kaplice, sanktuaria, nisze i ołtarze z marmuru, kazania okolicznościowe, utwory literackie, obrazki i pamiątki, wszystko to zaczęło służyć utrwalaniu cudowności świętego Jakby chciano powiedzieć przy pomocy wszystkich tych środków, nie mówiąc już o samych słowach, że owi święci byli jedynym kanałem, przez który spływa na ludzi moc Boża; że stanowią jedyną drogę, po której z nieba możemy otrzymać rozliczne łaski i cuda.
Nie takie były z pewnością zamiary Kościoła, kiedy wynosił na ołtarze te święte osoby. Zostały nam dane nie tylko po to, by stać się dla nas pośrednikami, ale i wzorami do naśladowania.
Nie można jednak zaprzeczyć, że w praktyce, z różnych zresztą powodów, nie wyłączając ekonomicznych, w kulcie świętych zaczął przeważać aspekt dewocyjny i orędowniczy.
To było błędem i przyniosło wiele szkód!
Szkoda, że nieskończone rezerwy potencjału charyzmatycznego przeznaczone do rozdzielenia wśród członków Kościoła tyloma kanałami, ilu tylko jest chrześcijan w świecie, zostały zawężone i w świadomości wielu wierzących spływały nielicznymi kanałami. W konsekwencji tego pozostaliśmy na ziemi biedniejsi i słabsi. Mniej napełnieni, choć mogliśmy rozporządzać skarbami niewyczerpalnymi, nieskończonym bogactwem i mocą tak potężną, że mogłaby zburzyć królestwo szatana i zmienić oblicze świata.
Wyobraźmy sobie, na przykład, ogromną rzeszę wygłodzonych istot, które nie mając innego wyboru tłoczą się w nielicznych punktach rozdziału żywności. Używając innego porównania, Lud Boży biegnie niczym spragnione stado, by ugasić pragnienie przy kilku leśnych strumykach.
Mam nadzieję, że się dobrze rozumiemy. Nie zamierzam potępiać kultu świętych patronów, a jedynie wykazać, jak szkodliwe może być zatrzymanie się na tym etapie.
Nie powinniśmy poprzestać na słowach skierowanych do pielgrzyma zdążającego do sanktuarium, aby zapalić świeczkę na grobie swego świętego i wyprosić upragnione łaski: >-Miej nadzieję i módl się. Twój święty jest tak mocny przed Bogiem, że z pewnością spełni twoją prośbę. Zaufa) mu i wracaj do domu«.
Koniecznie powinniśmy dodać: -Jednak i ty sam możesz być tak mocny w Bogu, jak ów święty. Ba! Możesz być pewien, że w nie mniejszym stopniu niż on, bo Bóg nie ma synów bardziej lub mniej uprzywilejowanych. Charyzmaty, które dał świętemu, może dać i tobie«.
Powinniśmy upowszechniać świadomość, że każdy może dokonać tej miary czynów, o których czytamy w żywotach świętych i że każdy chrześcijanin może być dla swej rodziny lub dla swej wspólnoty takim samym przykładem, jakim bywali dla swych zakonów ich założyciele.
Myli się więc ktoś, kto mówi: - Nie jestem w stanie czynić cudów.
Jako jeden z niezliczonej rzeszy świętych i członek Mistycznego Ciała naszego Pana, może otrzymać wszystkie te charyzmaty, jakie mieli inni członkowie tej samej wspólnoty Chrystusowej.
Zapamiętajmy to: Bóg nie ma synów uprzywilejowanych. W Jego oczach wszystkie dzieci są równe i wszystkie na tych samych prawach mogą otrzymać nieskończone bogactwo Jego łask.
Duch Święty jest Darem Ojca dla wszystkich i zarazem dla pojedynczych osób wierzących w Chrystusa. Podobnie jest z darami Ducha, ponieważ On nie przybywa do nas bez nich.
Duch Święty jest Darem Ojca osiągalnym dla wszystkich, ale Jego charyzmaty, chociaż są dla wszystkich, to jednak są różne dla różnych osób.
CHARYZMATY SĄ DLA WSZYSTKICH
Ogłosił to uroczyście św. Piotr, jako głowa Kościoła, w swym pierwszym oficjalnym wystąpieniu w dzień Pięćdziesiątnicy, cytując proroctwo Joela, które w owym momencie zostało spełnione: „Bo dla was jest obietnica i dla dzieci waszych, i dla wszystkich, którzy są daleko, a których powoła Pan Bóg nasz" (Dz. 2, 39).
Jaka obietnica?
Ta ogłoszona wcześniej przez proroka:
„I wyleję potem Ducha mego na wszelkie ciało, a synowie wasi i córki wasze prorokować będą, a starcy wasi będą śnili, a młodzieńcy wasi będą mieli widzenia. Nawet na niewolników i niewolnice wyleję Ducha mego w owych dniach" Joel 3, 1-2).
Istotnie, tego dnia Duch Święty rozlał swoje Dary obejmując nimi poszczególnych członków Mistycznego Ciała, ponieważ wszyscy są przeznaczeni do kontynuowania misji Chrystusa na ziemi przez wszystkie dni aż do skończenia świata.
Misja Chrystusa sprawowana była trojako: przez głoszenie Dobrej Nowiny, uzdrawianie chorych i uwalnianie opętanych, co daje ostatecznie całkowite wyzwolenie człowieka z każdego rodzaju uzależnienia, czy to duchowego, czy cielesnego.
Tę samą misję Jezus powierzył Apostołom, ale nie tylko tym dwunastu, którzy zawsze znajdowali się na przedzie, ale także i tym ze wszystkich epok historii, a więc i żyjącym w ostatnich czasach, aby głosić Ewangelię wszelkiemu stworzeniu i dojść przy tym do krańców ziemi.
Jak Ojciec mnie posłał, tak i Ja was posyłam" O 20, 21).
Spełniając przez wieki tę samą misję, nie można obyć się bez tych samych pełnomocnictw. Największym zaś z nich nie było uzdrawianie chorych, lecz odpuszczenie grzechów.
„Cóż bowiem jest łatwiej powiedzieć: - Odpuszczają ci się twoje grzechy-, czy też powiedzieć: -Wstań i chodź!-" (Mt 9,5).
Z pewnością łatwiej jest powiedzieć kilka słów niż dokonać cielesnego uzdrowienia. Ale jeśli tym kilku słowom odpowiada rzeczywiste odrodzenie się duszy, jest to coś więcej niż uzdrowienie ciała. Jezus dał Apostołom moc odpuszczania grzechów: „którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone" (J 20, 23); dał im tym bardziej moc czynienia łatwiejszych rzeczy, jakimi było uzdrawianie chorych. Nie tylko Apostołowie obdarzeni zostali ową niezwykłą mocą. Jezus obiecał ją każdemu, kto w Niego uwierzy: „Tym zaś, którzy uwierzą, te znaki towarzyszyć będą: w imię moje złe duchy będą wyrzucać, nowymi językami mówić będą; węże będą brać do rąk, i jeśliby co zatrutego wypili, nie będzie im szkodzić. Na chorych ręce kłaść będą, i ci odzyskają zdrowie" (Mk 16, 17-18)1.
Ten tekst to nic innego, jak przykład potwierdzający tezę, że każdy wierzący może dokonać wszystkich tych cudów, które uczynił niegdyś Jezus: „Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wani: kto we mnie wierzy, będzie także dokonywał tych dzieł, które ja dokonuję, owszem i większe od tych uczyni, bo Ja idę do Ojca" (J 14,12).
Jakie były więc Jego dzieła?
Wymienił je On sam wysłannikom Jana Chrzciciela:
„Idźcie i donieście Janowi to, coście widzieli i słyszeli: niewidomi wzrok odzyskują, chromi chodzą, trędowaci doznają oczyszczenia i głusi słyszą; umarli zmartwychwstają, ubogim głosi się Dobrą Nowinę" (Łk 7, 22).
A więc te same dzieła mogą być dokonane także przez wierzących w Niego. Jego obietnice nie mogą się skończyć. A do dokonania tego wszystkiego nie trzeba absolutnie zostać świętym w takim sensie, jaki nadajemy temu słowu w powszechnym mniemaniu, to znaczy zrównując ową świętość z osiągnięciem doskonałości w praktykowaniu cnót.
Jezus nie tyle domaga się świętości, co wiary w Niego. Nie powiedział przecież: „Kto jest święty...", ale: „Kto we mnie wierzy, będzie także dokonywał tych dzieł, które Ja dokonuję...", to znaczy: kto uwierzy w Jego boską wszechmoc.
A te zaś „znaki towarzyszyć będą" tym, „którzy uwierzą", a nie tym, którzy najpierw osiągną świętość.
Kiedy zbliżymy zanadto do siebie »świętość« i »cuda« i będziemy je traktować jako przyczynę i skutek, ryzykujemy przekonanie, że cuda sprawia święty, a nie Moc Boża.
To geniusz twórcy jest autorem dzieł, a nie pióro, pędzel czy dłuto. Można napisać niezapomniane strofy zwykłym kawałkiem węgla. Albo czyż Mojżesz Michała Anioła nie został wyrzeźbiony zwykłym dłutem?
Apostołowie i pierwsi chrześcijanie byli ludźmi normalnymi, a nie nadludźmi. Duch Zielonych Świąt pozostał i działał w nich, tak jakby w kruchych glinianych wazach.
Charyzmaty są więc darami danymi darmo przez Ducha Świętego. Nie są premią za nasze zasługi. Otrzymuje się je nie przez wzgląd na nasze cnoty, ale z łaskawości Dawcy. Dary dla wszystkich wierzących, a nie tylko atrybuty świętych.
NIEZBĘDNOŚĆ CHARYZMATÓW
Czy charyzmaty konieczne są także dla Kościoła naszych dni?
Odpowiedź może być tylko pozytywna.
Charyzmaty niezbędne są dla chrześcijan zawsze, tak, jak to było w przypadku samego Chrystusa, jak było w przypadku Apostołów, jak i Kościoła pierwszych wieków.
1. Były niezbędne dla Chrystusa
Jezus nie mógł obyć się bez Darów Ducha. „Nigdy jeszcze nikt nie przemawiał tak, jak ten człowiek przemawia", opowiadali strażnicy najwyższym kapłanom i faryzeuszom (J 7, 46).
A jednak Jezus nie ograniczył swej misji tylko do głoszenia słowa. Zapragnął potwierdzić swą doktrynę cudami. Tłumy, które za nim podążały, nie tylko słuchały słów, ale i obserwowały wszystko, by łatwiej zapamiętać.
Słuchali zdumieni, ponieważ „uczył ich jak ten, który ma władzę, a nie jak uczeni w Piśmie" (Mk l, 22); jednocześnie przypatrywali się w osłupieniu cudom, które zdziałał na ich oczach: „Wtedy zdumienie ogarnęło wszystkich, wielbili Boga i pełni bojaźni mówili: •Przedziwne rzeczy widzieliśmy dzisiaj"" (Łk 5, 26).
Wcześniej już wspomnieliśmy, że wysłannikom Jana Chrzciciela, pytającym czy jest Mesjaszem, Jezus odpowiedział nie wywodami teologicznymi, ale wskazał na cuda, których w owych dniach właśnie
dokonał.
Nie udowadniał swego mesjanizmu i swej bo-skości słowami, lecz dziełami. Nie mówił, że jest Synem Bożym, ale pokazywał to poprzez fakty. Faryzeusze i uczeni w piśmie tracili czas na niekończące się dyskusje na temat prawa, które najczęściej nie doprowadzały do rozsądnych wniosków, a w tym czasie Jezus demonstrował im obecność Bożą dokonując cudów.
Działo się tak - mówi apostoł Jan - aby zniszczyć dzieła Szatana (patrz l J 3,8), a do tego, zaiste, nie wystarczą tylko słowa.
2. Były niezbędne dla Apostołów
Kiedy wysłał ich na pierwszą misję apostolską, Jezus postanowił wyposażyć ich w te same moce, jakie sam posiadał:
„Wtedy przywołał do siebie dwunastu swoich uczniów i udzielił im władzy nad duchami nieczystymi, aby je wypędzali i leczyli wszystkie choroby i wszelkie słabości" (Mt 10, 1).
Zalecił im więc bez wątpienia używanie otrzymanych charyzmatów:
„Idźcie i głoście: "Bliskie już jest królestwo niebieskie". Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie umarłych, oczyszczajcie trędowatych, wypędzajcie złe duchy! Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie!" (Mt 10, 7-8). Taką samą władzę dał 72 uczniom.
Powrócili oni, zaiste, upojeni radością, że oto poddane ich słowom zostały nawet moce diabelskie:
„Panie, przez wzgląd na Twoje Imię, nawet złe duchy nam się poddają". Rzekł więc do nich: „Widziałem Szatana, spadającego z nieba jak błyskawica. Oto dałem wam władzę stąpania po wężach i skorpionach, i po całej potędze przeciwnika, a nic wam nie zaszkodzi" (Łk 10, 17-19).
Ale dopiero po Zielonych Świętach Apostołowie używali w sposób ciągły, w każdym niemal momencie swej działalności, Darów Charyzmatycznych, którymi zostali napełnieni w Wieczerniku.
Któż starałby się zasłużyć na łaskę jednego choćby spojrzenia owych rybaków z Galilei, biednych i niedouczonych, jeśliby w ich słowach nie wyczuwało się przepotężnej mocy Ducha?
Kto by uwierzył w zmartwychwstanie Jezusa, jeśli by oni nie poparli tego cudami?
Był więc cud uzdrowienia chromego u bram świątyni, dokonany przez Piotra i Jana; cud, który wprawił tłum w zdumienie i zachwyt, a zakłócił spokój Sanhedrynu.
Po tym wydarzeniu aż trudno by było zliczyć następne.
„Wiele znaków i cudów", pisze autor Dziejów Apostolskich, „działo się przez ręce Apostołów wśród ludu"... „Coraz bardziej też rosła liczba mężczyzn i kobiet przyjmujących wiarę w Pana. Wynoszono też chorych na ulicę i kładziono na łożach i noszach, aby choć cień przechodącego Piotra padł na któregoś z nich. Także z miast sąsiednich zbiegało się mnóstwo ludu do Jerozolimy, znosząc chorych i dręczonych przez duchy nieczyste, a wszyscy doznawali uzdrowienia" (Dz 5, 12-16).
Paweł pisze, że zaniósł Dobrą Nowinę aż do Dalmacji, działając „słowem, czynem, mocą znaków i cudów, mocą Ducha Świętego" (Rz 15, 18-19).
W Efezie dokonał cudów szczególnych, większych jeszcze niż te, które niemal każdego dnia były dziełem Apostołów: „Bóg czynił też niezwykłe cuda przez ręce Pawła, tak że nawet chusty i przepaski z jego ciała kładziono na chorych, a choroby ustępowały z nich, wychodziły złe duchy" (Dz. 19, 11-12).
Cały świat był przeciwko nim: władze polityczne, przywódcy religijni, panująca wówczas filozofia, mentalność ludzi - wszystkie rekwizyty pogaństwa. Oni jednak nie składali broni i nie uznawali się za zwyciężonych. Naprzeciw tylu wrogom, którzy na ludzki sposób wydawali się nie do pokonania, maszerowali Apostołowie uzbrojeni wyłącznie w moc Ducha Świętego. I odnieśli zwycięstwo. Nie minęło kilka lat, a imię Chrystusa rozbrzmiewało od krańca po kraniec imperium.
3. Niezbędne były dla pierwotnego Kościoła
Kościół pierwszych lat swojej historii był Kościołem Ducha Świętego. Bycie chrześcijaninem oznaczało wówczas posiadanie żywych Jego Darów.
Duch Święty dla wierzących w Chrystusa nie był tylko jednym z punktów wyznania wiary, ale był życiem, siłą i radością wspólnot, które gromadziły się w imię Pana. Wszyscy dobrze wiedzieli co otrzymali, kiedy, gdzie i jak.
Piotr i Jan udali się do Samarii, gdyż nawróceni mieszkańcy tego kraju „byli jedynie ochrzczeni w imię Pana Jezusa", ale „na żadnego z nich nie zstąpił jeszcze" Duch Święty. „Wtedy więc wkładali Apostołowie na nich ręce, a oni otrzymywali Ducha Świętego" (Dz 8, 16-17).
Kiedy Paweł dotarł do Efezu, pierwsze pytanie, jakie zadał napotkanym tam uczniom, brzmiało: „Czy otrzymaliście Ducha Świętego, gdy przyjęliście wiarę?" Żeby odpowiedzieć na to pytanie, czy to twierdząco czy przecząco, trzeba było wcześniej zetknąć się praktycznie i przeżyć osobiście napełnienie Duchem Świętym. Bardzo naturalna wydaje się ich odpowiedź: „Nawet nie słyszeliśmy, że istnieje", ale już w chwilę później poznali sami, jak objawiają się Dary charyzmatyczne: „A kiedy Paweł włożył na nich ręce Duch Święty zstąpił na nich. Mówili też językami i prorokowali" (Dz 19, 2-6).
Kościół apostolski był w stu procentach Kościołem charyzmatycznym. Nie można było sobie wyobrazić jakiegoś zgromadzenia, aby nie objawił się w ten czy inny sposób Duch Święty.
Darów charyzmatycznych doświadczono w obfitości, gdyż pierwsi chrześcijanie nie obawiali się o nie prosić: „»A teraz spójrz, Panie, na ich groźby i daj sługom Twoim głosić słowo Twoje z całą odwagą, gdy Ty wyciągać będziesz swą rękę, aby uzdrawiać i dokonywać znaków i cudów przez imię świętego sługi Twego Jezusa«. Po tej modlitwie zadrżało miejsce, na którym byli zebrani, wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym i głosili odważnie słowo Boże" (Dz 4, 29-31).
Spotkania modlitewne w owych czasach były w najgłębszej swojej istocie spotkaniami grup charyzmatycznych. Ci, którzy przychodzili aby wziąć w nich udział, nie nastawiali się wyłącznie na korzystanie, ale starali się sami dawać jak najwięcej. Korzystano bowiem z cudzych darów charyzmatycznych, przeplatając to czynieniem użytku z własnych tak, że wszystko służyło wzajemnemu zbudowaniu. „Kiedy się razem zbieracie", opowiada o tym św. Paweł, „ma każdy z was już to dar śpiewania hymnów, już to łaskę nauczania albo objawiania rzeczy skrytych, lub dar języków, albo wyjaśniania; wszystko niech służy zbudowaniu.
Jeśli korzysta ktoś z daru języków, to niech mówią kolejno dwaj, najwyżej trzej, a jeden niech tłumaczy! Gdyby nie było tłumacza, nie powinien mówić na zgromadzeniu; niech zaś mówi sobie samemu i Bogu! Prorocy niech przemawiają po dwóch albo po trzech, a inni niech to roztrząsają! Gdy zaś komu innemu z siedzących dane zostanie objawienie, pierwszy niech zamilknie! Możecie bowiem prorokować w ten sposób wszyscy, jeden po drugim, aby wszyscy byli pouczeni i podniesieni na duchu" (1 Kor 14, 26-31).
Dary Duchowe wykorzystywane były w sposób permanentny, często, być może, podczas cotygodniowych zgromadzeń przypominających nasze niedzielne Msze Święte; nie były więc to wydarzenia wyjątkowe. Ot, normalne życie Kościoła tamtych dni, przeżywane jednakże w sposób bardzo intensywny w klimacie przesyconym pierwiastkami nadnaturalnymi.
Byli owi pierwsi chrześcijanie ludźmi, jakimi my dziś jesteśmy, ale jednocześnie znacznie od nas bogatsi w energię duchową.
Brak im, być może, było podbudowy teologicznej dotyczącej Ducha Świętego, byli jednakże nim przepełnieni, poczynając od serca, poprzez wszystkie elementy ich jestestwa.
Nie posiadali środków i organizacji właściwej naszym czasom, ale potencjał duchowy czynił ich mocnymi i niezwyciężonymi. Może jako ludzie byli niczym, lecz Duch Święty w nich był wszystkim.
4. Konieczne są dla dzisiejszego Kościoła, tak jak i Kościoła wszystkich epok
Dziś już nikt nie wątpi, że Kościół u swych historycznych źródeł przesycony był ponadnaturalną, przedziwną żywotnością i aktywnością charyzmatyczną.
Pojawia się pewien problem.
Czy owe charyzmaty, dawniej tak rozpowszechnione, nadal są niezbędne i aktualne dla współczesnego Kościoła, jak i dla poszczególnych chrześcijan, czy też tworzą nadzwyczajne prerogatywy dla wybranych, uprzywilejowanych dusz?
Innymi słowy, czy charyzmatyczne życie pierwszych wspólnot chrześcijańskich powinno być przykładem do naśladowania we wszystkich epokach historii Kościoła, czy może było tylko elementem przejściowym w Planie Bożym, z uwagi na potrzeby tamtych czasów?
Odpowiadamy bez wahania: charyzmaty konieczne są dla życia chrześcijańskiego w każdym czasie.
Dane zostały Jezusowi nie jako pojedynczej osobie, ale jako Głowie Ciała Mistycznego. Jego misja rozpoczęta nad Jordanem, nie kończy się Wniebowstąpieniem. Kilka dni po tym wydarzeniu posyła przecież Ducha Świętego aby kontynuował dzieło w Jego imię.
Dzieło rozpoczęte słowem i mocą cudów nie może być prowadzone dalej innym sposobem i innymi środkami.
Chrystus jest wciąż ten sam: wczoraj, dziś i w ciągu wieków. To, co czynił Chrystus historyczny, nie może różnić się od tego, czego dokonuje Chrystus Mistyczny.
Ponadto Jezus nie stawia żadnych warunków ani granic czasowych, kiedy daje obietnicę: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu!... Tym zaś, którzy uwierzą, te znaki towarzyszyć będą: w imię moje złe duchy będą wyrzucać, nowymi językami mówić będą... Na chorych ręce kłaść będą, i ci odzyskają zdrowie" (Mk 16, 15-18).
Przecież na objęcie Ewangelią całego świata potrzeba wieków. Na głoszenie Dobrej Nowiny każdemu stworzeniu potrzeba tysięcy lat!
Przez cały ten okres potrzebne są cuda, które towarzyszyć będą słowom.
Poza tym Jezus gwarantuje każdemu, „kto wierzy" w Niego, że „będzie także dokonywał tych dzieł, których On dokonuje, owszem, i większe od tych uczyni" O 14, 12). Ta obietnica dotyczy każdego, kto uwierzy, bez względu na czasy, w jakich przypadnie mu żyć.
Podczas Zielonych Świąt Duch Święty zstąpił z mnogością swych Darów na Kościół i na wierzących w Chrystusa ze wszystkich czasów.
„W ostatnich dniach - mówi Bóg - wyleję Ducha mego na wszelkie ciało", a więc każdy otrzyma Jego charyzmaty: synowie, córki, młodzież, starcy, słudzy i niewolnice (Dz 2, 17-18).
Proroctwo to nie zostało definitywnie spełnione i zakończone w owych dniach. Święty Piotr widzi jego kontynuację w czasach przyszłych: „Bo dla was jest obietnica i dla dzieci waszych, i dla wszystkich, którzy są daleko, a których powoła Pan Bóg nasz" (Dz 2, 29).
Era charyzmatyczna miała zaledwie swój początek w czasie Zielonych Świąt i nie znajdujemy w słowach Chrystusa ani w nauczaniu Apostołów żadnej wzmianki czy stwierdzenia na temat ograniczeń w czasie lub aktywności działania Ducha \v ten sposób.
Jeśli Jezus, przebywając na ziemi, nie był przekonany, że same tylko słowa składają się na rzeczywistość Królestwa Bożego, ale że potrzeba także dzieł, jakże my moglibyśmy mniemać, że dziś, gdy Chrystusa fizycznie nie ma z nami, samymi tylko słowami możemy to Królestwo nadal rozbudowywać!
W jaki sposób mielibyśmy dzisiaj ewangelizować świat - pogański i wrogi misji Chrystusa - jeśli byśmy naszego głoszenia nie potwierdzali owymi „znakami" obiecanymi przed wiekami?
Jeśli On oczekuje od nas tego, to oczekuje czegoś więcej niż uczynił sam; czegoś więcej niż dokonali Apostołowie.
Jeśliby stojące przed nami zadanie było tak trudne i poważne, jak misja Apostołów, powinniśmy liczyć na co najmniej taką samą pomoc. Czy nasze czasy są lepsze niż czasy apostolskie?
Tak samo jak wówczas stajemy wobec świata pogańskiego. I tak jak wówczas w większości pojawia się konieczność ewangelizacji od zera. A do tego zbyt słabe są nasze słowa. Trzeba pełnych mocy znaków. Trzeba uwidocznić naszą wiarę. Trzeba objawić Moc Bożą!
Ewangelia mówi nam o gorliwości tłumu, który wychwalał Boga widząc jeden z cudów dokonanych przez Jezusa. Także dziś ludzie będą wielbić Boga jeśli ujrzą cudowne znaki Jego obecności. Jeśliby Kościół przestał być charyzmatyczny, stałby się podobny do wielu istniejących w świecie organizacji ludzkich.
Chrześcijanin bowiem nie tylko jest zwolennikiem doktryny Chrystusa, nie tylko wierzy w Jego istnienie, ale jest kimś, kto umożliwia obecność żywego Chrystusa w świecie.
Nie jest wyłącznie prorokiem przekazującym ludziom wiadomości z nieba, ale także kanałem, którym od Boga spływa na ludzi bogactwo łask. Wszyscy jesteśmy dziś przekonani, że poziom wartości duchowych i moralnych spada w zastraszającym tempie z dnia na dzień.
Jesteśmy skonsternowani i zdezorientowani: za nami widzimy gruzy tysiącletnich struktur i systemów; przed nami chmurny horyzont, nabrzmiały niepewnością i lękiem.
Wszystkie Kościoły dziś cierpią. Brakuje życia, brakuje entuzjazmu, brak też siły zdolnej do przebicia zacieśniającego się kręgu neopogaństwa, tak jak niegdyś, w czasach barbarzyńskiego Rzymu.
Mamy wrażenie, że utrzymujemy na nogach struktury bez życia, bez duszy i ciała. Tak więc znajdujemy się, jak prorok Ezechiel, wśród ogromnych dolin pełnych wyschniętych kości.
Jesteśmy pewni, że ani nasze cierpkie polemiki, ani zgorzkniały krytycyzm nie da życia owym kościom, podobnie jak i zimny intelektualizm.
Słynne pozostały do dziś słowa wypowiedziane przez prezydenta Kennedy'ego z okazji objęcia przez niego Białego Domu: „Albo wszyscy zjednoczymy się aby ratować tę naszą planetę, albo wszyscy wraz z nią zginiemy!" Polityk nie może powiedzieć nic więcej.
Ale my, chrześcijanie, powinniśmy być świadomi, że nie wystarczy dobra wola ludzi. My wiemy, dzięki objawieniu, że nasza planeta jest pod silnym wpływem szatana. To właśnie jemu, jako pierwszej przyczynie, trzeba przypisać fale nienawiści, gwałtu, niemoralności i niepokoju, które nękają raz po raz nasze społeczeństwa. Na niego właśnie należałoby wskazać szukając wyjaśnień dziwnych oznak zamieszania, anarchizacji i buntów w łonie samego Kościoła.
Apostoł potwierdza to nam w sposób pewny i jednoznaczny: „Nie toczymy bowiem walki przeciw krwi i ciału, lecz przeciw Zwierzchnościom, przeciw Władzom, przeciw rządcom świata tych ciemności, przeciw pierwiastkom duchowym zła na wyżynach niebieskich. Dlatego też weźcie na siebie pełną zbroję Bożą" (Ef 6, 12).
Przeciw owym mocom piekielnym rozsianym po świecie, a jest to niepodważalna objawiona nam prawda, nie wystarczy stanąć do walki, mając jako uzbrojenie nasze przemówienia, dyplomy, ba, całą naszą kulturę.
Szatan nie obawia się takiej broni, ponieważ zna ją lepiej od nas, a poza tym posiadł sztukę mącenia naszych ludzkich idei.
Nie straszne są mu nasze organizacje, nasze struktury, nasze plany i projekty, gdyż wie jak je pogmatwać, podzielić ludzi, wzbudzić zazdrość, niezdrową rywalizację.
On boi się tylko jednego: „zbroi Bożej", a ta, to nic innego, jak tylko Duch Święty, który stawia mu czoła wszechpotęgą swych darów.
Wydaje się, że dziś, jak nigdy przedtem, szatan zdaje się kierować przeciw ludowi Bożemu całą swoją piekielną furię. Wypuszcza do boju ostatnie rezerwy, bojąc się, kto wie, czy nie przegra bezpowrotnie i definitywnie: „Biada ziemi i biada morzu - bo zstąpił do was diabeł, pałając wielkim gniewem, świadom, że mało ma czasu" (Ap 12, 12).
I tak, jak nigdy przedtem, my, chrześcijanie, odczuwamy absolutną potrzebę dysponowania odpowiednią bronią, aby zadać cios szatanowi. A broń ta jest przecież w zasięgu naszych rąk.
Zbroje Boże są gotowe dla każdego z nas. Ukute są przez Ducha Świętego. Są to jego dary, których piekło boi się tak, jak samego Boga.Trzeba jednak mieć odwagę, aby je wdziać ł być przekonanym o ich skuteczności, a nie próbować zastępować ich inną bronią wyprodukowaną przez nas, która w obliczu faktów dawno okazała się nieprzydatna. Świat może przeżywać i przeżywa rozliczne kryzysy. Brakuje ropy naftowej, elektryczności. Załamują się giełdy i systemy finansowe. Tak, to są nieuchronne kryzysy królestw tego świata.
Przeciwnie Królestwo Boże. Nie może być wstrząsane żadnym kryzysem energetycznym, ponieważ posiada w Duchu Świętym rezerwy nie dające się wyczerpać, zdolne do poruszenia wszystkich fabryk świata, mogące oświetlić wszystkie miasta na naszym globie. A jeśli wiele miast tonie w ciemnościach, jeżeli wiele fabryk stoi, to dlatego, że brak kabli wysokiego napięcia do rozprowadzenia energii. Tak też i źródła duchowej energii pozostają nietknięte. Trzeba znaleźć kable, którymi popłynie ona z góry ku zimnym i ciemnym dolinom. Każdy chrześcijanin jest dziś powołany, by stać się jednym z takich kabli wysokiego napięcia, które działałyby w całym systemie, jakim jest Mistyczne Ciało naszego Pana, gdzie nie ma mniej lub bardziej uprzywilejowanych, ale każdy ma zadanie dla siebie.
Każdy chrześcijanin, żyjący wczoraj, czy dzisiaj, czy żyjący jutro, może i powinien być takim kanałem przewodzącym wszechmoc Bożą dla dobra innych ludzi. Wszechmoc, którą może otrzymać i przekazać poprzez dary Ducha Świętego.
KILKA UWAG DODATKOWYCH
Podczas ostatnich trzech lat mojej pracy wśród grup charyzmatycznych spotkałem się z podnoszonymi tu i ówdzie zastrzeżeniami. Zebrałem je teraz starając się odpowiedzieć krótko na najbardziej palące problemy.
l. Charyzmaty potrzebne byty Kościołowi w czasie jego rodzenia się, tak jak małemu dziecku potrzebna jest porno, kiedy stawia pierwsze kroki. Stanowiły one impuls początkowy, mający wprawić go w ruch pośród licznych trudności towarzyszących zazwyczaj wszelkim początkom. Dziś, gdy Kościół jest dojrzały, nie ma już takiej potrzeby.
Otóż Kościół jako instytucja jest istotnie dojrzały, ale chrześcijanie wciąż są dziećmi wymagającymi opieki. Patrząc pobieżnie, wydaje nam się, że żyjemy w środku społeczności katolickiej. Jeśli zaś sięgniemy w głąb, odkryjemy absolutną ignorancję w dziedzinie religii u wielu ludzi uważających się za wierzących, albo wręcz antyreligijność i ateizm.
Jeśli dziś chcemy poważnie potraktować ewangelizację świata, przekonany jestem, że trzeba by zaczynać wszystko od zera, jak to czynili Apostołowie.
Tak więc charyzmaty są dziś niezbędne z tych samych powodów, jakie istniały niegdyś, na początku Kościoła.
2. Pierwotny Kościół potrzebował charyzmatów, gdyż były to czasy szczególnego zagrożenia i jak dom u swoich początków wymagał solidnych fundamentów j>Dziś Kościół ze swoją wielowiekową tradycją i doświadczeniem przypomina solidny gmach i nie są konieczne owe środki nadzwyczajne do jego stabilności.
Odpowiadamy, że Kościół jest gmachem wciąż budowanym i nie widać końca prac konstrukcyjnych. Wciąż rosną mury i powiększane są fundamenty. Jest to jakby organizm żywy, który wciąż potrzebuje pokarmu, gdyż ciągle rośnie i rozwija się.
Kościół żyje nieustannie w atmosferze zagrożenia, wciąż musi walczyć. Tak samo jak kiedyś, w pierwszych latach swojego istnienia, powinien być wyposażony w ten sam oręż duchowy.
Przestroga, którą Jezus skierował do pierwszych uczniów: „Idźcie, oto was posyłam jak owce między wilki" (Łk 10, 3), nie przestaje być aktualna dla rozsyłanych z tą samą misją w najróżniejszych wiekach historii.
3. Pierwsi chrześcijanie potrzebowali charyzmatów, gdyż brak im było kultury teologicznej. Ale teraz, kiedy Kościół posiada takie bogactwo doktrynalne, że jest w stanie odpowiedzieć na każde pytanie i wyjaśnić każdy problem trapiący dziś człowieka, na cóż mogłoby się przydać objawienie darów charyzmatycznych?
Zadanie Kościoła nie ogranicza się tylko do nauczania prawdy, ale obejmuje przekazywanie i rozwój życia nadprzyrodzonego. Nie tylko jest Kościół skarbnicą prawd objawionych, ale i dawcą mocy, która sprawia, że prawdy te stają się życiem.
Nie zadowala się wskazywaniem możliwości rozwiązań ludzkich problemów czerpiąc z mądrości, ale dzięki swym mocom nadprzyrodzonym przystępuje do rozwiązywania owych problemów.
Nie tylko głosi potrzebę wyzwolenia człowieka, ale wyzwala go skutecznie z wszelkich form zniewolenia.
Wreszcie, nie przemawia wyłącznie do ludzkich umysłów, ale przekształca, przemienia i odnawia całego człowieka.
Duch Święty został dany nie tylko po to, aby Kościół rozwijał swą mądrość w nauczaniu, ale by stanął przy swym Założycielu, wyposażony w taką samą broń jak On, przeciwko mocom ciemności.
4. Ja mam już Ducha Świętego i to mi wystarczy. Owszem, trzeba Go posiadać, ale po co Jego dary?
Jeśli mamy w sobie Ducha Świętego, mamy też potencjalnie i Jego dary, ponieważ On nie przychodzi nigdy bez nich. Przyniósł nam je w dniu naszego chrztu. W naszym życiu codziennym rozumujemy inaczej. Widząc przyjaciela, który przybywa w odwiedziny z rękoma pełnymi darów, nie powiemy przecież: -Wyrzuć wszystko zanim wejdziesz do mnie, bo ja chcę ciebie, a nie twoje dary. Przyjmiemy z wdzięcznym sercem i jego samego, i to co przyniósł.
A co powiemy jeśli przyjaciel oznajmi nam, że jego dary są niezwykłej wartości i mogą pomóc wielu naszym znajomym?
Tak, w tym wypadku nie tylko możemy, ale powinniśmy je przyjąć i czym prędzej rozdzielić wśród potrzebujących.
Odrzucony podarunek sprawia przykrość i w stosunkach międzyludzkich jest często elementem osłabiającym przyjaźń i pierwszym krokiem do jej ostatecznego zerwania.
Jeśli w dodatku mógłby sprawić wiele dobra innym, to nie nazwiemy takiego postępowania zwykłą niewdzięcznością, byłby to już grzech zaniedbania.
Duch Święty zostaje nam dany nie tylko dla nas samych, ale i dla innych.
Dary, które są nierozdzielnie związane z nim samym, przeznaczone są dla dobra wspólnego, dla innych. Nie jesteśmy więc w naszym postępowaniu wolni. Nie możemy ich lekkomyślnie odrzucić, albo pogrzebać, jak owych talentów z przypowieści, nie powinniśmy też ich używać dla naszego kaprysu.
Czy zdajemy sobie sprawę jak wielkie szkody możemy spowodować naszym braciom, jeśli, mogąc rozprowadzić niezwykłe i potężne środki zdolne do podźwignięcia ich z biedy i problemów najróżniejszych, zaniedbamy to?
Słyszeliśmy zawsze, że bierzmowanie czyni z nas żołnierzy Chrystusowych.
Dziś każdy żołnierz otrzymuje broń i zostaje pouczony jak jej należy używać dla dobra ogółu. Nie można zupełnie dowolnie wyrzucić jej, albo zapomnieć o niej kiedy rozgorzała bitwa.
Duch Święty nie został nam dany jako skarb do ukrycia przed innymi. Powinien stanowić generator niewyczerpanej energii, dzięki której będzie można przemienić świat. Schować Go w głębi serca jest przy tym bardzo trudno. To tak, jakby usiłować zatrzymać rzeki i sprawić żeby wiatry przestały wiać!
5. Czy Sakramenty i modlitwa nie wystarczą?
Z pewnością, ale charyzmaty są nam zalecone do owocniejszego przeżywania łaski sakramentalnej. Doświadczenie pokazuje, że osoby mające doświadczenia charyzmatyczne z większą częstotliwością i z większym zapałem korzystają z sakramentów, także ich modlitwa ulega przemianie. Nie jest traktowana jak obowiązek, ale jak potrzeba, i staje się przy tym nieustanna i głęboko kontemplacyjna. Dusze charyzmatyczne, jeśli się spotykają, gdziekolwiek by to było, po kilku minutach zwyczajnej rozmowy mówią: „A więc pomódlmy się"!
I modlą się, traktując to serio, autentycznie, bez oglądania się na względy ludzkie.
Ilekroć jestem na pokładzie statku „Skyward", wiozącym po niedzielnej Mszy Świętej tłumy pasażerów na przejażdżkę po Morzu Karaibskim, nikt spośród 700 osób podróżujących ze mną nie podejdzie i nie zaproponuje, abyśmy spotkali się na modlitwie, mimo że wśród nich często spotkać można księży i zakonnice. Jeśli natomiast trafi się w owym tłumie jakiś charyzmatyk, katolik albo protestant, pierwszą rzeczą, jakiej się ode mnie domaga, jest propozycja wspólnej modlitwy.
Charyzmaty nie są obce sakramentom i modlitwie. Nie powinno się przeciwstawiać tych dwóch rzeczywistości w Kościele, gdyż tylko wspólne ich używanie gwarantuje maksymalną owocność.
6. Dlaczego tyle osób, także pobożnych i świętych, nie jest charyzmatykami?
Wielu nie posiada charyzmatów, bo nie mają najmniejszego pojęcia o ich istnieniu, a czy można pragnąć czegoś, o czym się nie wie? Ja sam jeszcze trzy lata temu znałem zaledwie ich wykaz, gdyż zapewniły mi to studia teologiczne, ale gdyby ktoś powiedział mi, na przykład, że mogłem mieć dar języków, spojrzałbym na niego jak na szaleńca.
Są też tacy, którzy nie mają charyzmatów, bo ich nie chcą. Wolą chrześcijaństwo oparte bardziej na rozumie niż na charyzmatach nadprzyrodzonych. Wybierają chrześcijaństwo filozoficzne, a odrzucają charyzmatyczne. Chętnie dyskutują...
Inni jeszcze nie chcą niczego, co zburzyłoby ich spokój. Pragną przeżyć „swoje własne" życie według „swojego własnego" planu.
Charyzmaty, kiedy przychodzą, pobudzają, odwracają wcześniej ustalony porządek rzeczy, tworzą zupełnie nowe sytuacje, a niektórzy boją się tego. Zachowują się mniej więcej tak, jak mieszkańcy kraju Gadareńczyków, którzy prosili Jezusa „żeby odszedł z ich granic" (Mt 8, 34); - trzody świń powinny być zostawione w spokoju, a szaleńcy pod wpływem demonów.
Nie można przecież burzyć dotychczasowego ładu i spokoju...
Niektórzy ludzie odczuwają nawet strach przed charyzmatami. Uczono ich niegdyś, że są to rzeczy niebezpieczne i dlatego lepiej ich nie posiadać. Wpojono im pewien ascetyzm, na bazie umartwień i wyrzeczeń. I tak ci chrześcijanie idą przez życie latami w poczuciu winy, niegodności, fałszywej pokory, bojąc się czymkolwiek wyróżnić.
Owi ludzie nie obrażają się gdy jakiś kaznodzieja nazwie ich niegodnymi grzesznikami, zbłąkanymi owieczkami, lub w podobny sposób. Natomiast są dziwnie poruszeni i niespokojni, jeśli ktoś im powie, że mogą mieć takie same dary nadprzyrodzone, jakie miewali Święci.
Jasne jest więc, że przy takim sposobie myślenia nie mogą objawiać się u nich charyzmaty. Bóg nikogo nie zmusza.
7. Święty Paweł mówi, że wystarczy miłość
Św. Paweł nie mówi wcale, że wystarczy miłość.
W swym pierwszym Liście do Koryntian, po słowach gloryfikujących miłość mówi dalej: „Starajcie się posiąść miłość, troszczcie się o dary duchowe, szczególnie zaś o dar proroctwa!" (1 Kor 14, 1).
Charyzmaty zostały nam dane właśnie po to, by bardziej miłować.
Kiedy idę odwiedzić chorego, lepiej jest dla niego, abym pomodlił się o jego uzdrowienie, niż miałbym powiedzieć mu kilka zwyczajnych słów na pocieszenie. Albo, kiedy jakaś osoba poprosi mnie
0 modlitwę w swojej prywatnej intencji, czyż nie lepiej powiedzieć: „Chętnie, zróbmy to zaraz, razem, słowami, które nam podpowie Duch Święty!" I pomodlić się korzystając z daru języków, niż skwitować zwykłym w takich wypadkach zdaniem:Obiecuję pamiętać o Tobie w modlitwie!...
Widząc przyjaciela smutnego, opuszczonego, zrezygnowanego, powinno się próbować uwolnić go z tego stanu, a nie poklepać po ramieniu ze zdawkowym: „Odwagi!"
8. Czy pragnienie charyzmatów nie jest pychą i zarozumiałością?
Nie mówimy przecież, że pyszny i zarozumiały jest kapłan przemieniający chleb i wino podczas Mszy św., lub udzielający rozgrzeszenia. Nie jest pyszny i zarozumiały wierny, który pragnie codziennie otrzymywać Ciało Chrystusa.
Przecież te właśnie dary przewyższają znacznie jakikolwiek z darów charyzmatycznych.
Charyzmaty, ponadto, są darami danymi nam, ale nie dla nas, a nikt nie może chwalić się tym, co do niego nie należy. One są przecież całkowicie dla innych!
Są jak cenne instrumenty złożone w nasze ręce, aby umilały życie innym. Czyż może chodzić w glorii żołnierz, któremu przypadło w udziale używanie wyjątkowej i straszliwej broni. Może jedynie drżeć z obawy gdy z niej korzysta.
Tak, nie ma podstaw do pychy i zarozumiałości, jeśli jesteśmy jedynie zarządcami bogatej spuścizny tysiącleci historii realizacji Bożego planu. Tak jak ów żołnierz, możemy jedynie obawiać się ogromnej odpowiedzialności .
Słynna współczesna głosicielka Ewangelii, Ka-thryn Kuhlman, uzdrawiająca setki chorych podczas głoszenia słowa Bożego, zawsze swoje wystąpienie zaczyna słowami: Ja sama nie mam nic i jestem nikim, to znaczy jestem kimś zwykłym, takim jak wy. To Jezus was uzdrawia. Tak jak ja się modlę, możecie modlić się i wy!"
9. Św. Paweł mówi, że charyzmaty się skończą. Oto jego słowa: „Miłość nigdy nie ustaje, nie jest jak proroctwa, które się skończą, albo jak dar języków, który zniknie, tub jak wiedza, której zabraknie" (1 Kor 13,8).
Jest to racja, charyzmaty znikną. Ale kiedy?
Ten sam Apostoł Paweł mów nieco dalej: „Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno; wtedy zaś zobaczymy twarzą w twarz". Znikną kiedy zobaczymy Boga twarzą w twarz, kiedy nie będziemy poznawać „po części", ale kiedy „poznamy tak, jak i ja zostałem poznany" (1 Kor 13,12).
Dopóki nie nadejdzie ów dzień, który nie może być niczym innym, jak tylko wiecznie trwającym dniem w niebie, języki, proroctwa, wiedza powinny nam towarzyszyć w naszym ziemskim życiu.
10. Jest faktem nie do podważenia, że po początkowej eksplozji, charyzmaty zaniknęty na jakiś czas. Wydaje się więc, że nie są konieczne dla Kościoła wszystkich czasów.
Charyzmaty nigdy jednak całkowicie nie zniknęły.
Jeśli wraz z postępującą w ciągu wieków instytucjonalizacją Kościoła charyzmaty objawiały się rzadziej, działo się to w dużej mierze z winy samych chrześcijan, którzy nie czując ich potrzeby zaczęli je ignorować. Zaczęto traktować je raczej jak sprawę prywatną, niż jak dobro wspólne, toteż utraciły swój oryginalny sens wspólnototwórczy.
Sądzę, że to nie Duch Święty ograniczał swoje dary, ale chrześcijanie odzwyczajali się powoli od korzystania z nich.
To nie elektrownia zredukowała swą moc, ale przecięte zostały przewody.
Ale chwała Bogu!
Dziś charyzmaty ożywiły się ponownie w łonie Kościoła, i to w obfitości.
PRZEBUDZENIE SIĘ CHARYZMATÓW
Dziś oto obserwujemy tajemnicze wydarzenie, które od czasów Dziejów Apostolskich nie miało precedensu w historii Kościoła.
Stwierdzamy z niezmierną radością, że charyzmaty epifanijne objawiły się ponownie wśród Ludu Bożego, i to nie jako pojedyncze przypadki, ale jako zjawisko ogarniające całe wspólnoty.
Dziś są już miliony wiernych, którzy otrzymali chrzest w Duchu, a wraz z nim dar języków.
Dziś tak zwana Odnowa Charyzmatyczna, która narodziła się kilkanaście zaledwie lat temu, wbrew wszelkim przewidywaniom i programom żyje i działa w ponad 60 krajach, skupiając setki i tysiące grup modlitewnych. Może stanowi to odpowiedź na modlitwę skierowaną do Ducha Świętego przez papieża Jana XXIII w czasie otwarcia II Soboru Watykańskiego: „Spraw na nowo Twoje cuda w tych dniach, aby stały się na nowo Zielone Święta!"
I cuda dzieją się oto na naszych oczach.
Duch Święty wieje przez świat, z ogromną siłą, z jednego krańca na drugi, rozdzielając swe dary z taką samą szczodrobliwością jak w czasach apostolskich.
Dziś, poprzez grupy charyzmatyczne rozsiane po całej ziemi, dotąd uważane za niezwykłe, dary języków, proroctwa, uzdrowień, cudów stały się darami powszechnymi i dostępnymi. Stały się zwyczajnym wydarzeniem spotkania modlitewnego.
Podczas jednego z pierwszych międzynarodowych kongresów Odnowy Charyzmatycznej, który odbył się w czerwcu 1974 roku w Notre Dame w stanie Indiana (USA), w czasie jednego ze spotkań generalnych, 30 tysięcy uczestników modliło się o uzdrowienie chorych obecnych na stadionie. Był to fakt historyczny o skali nie spotykanej w dziejach Kościoła.
Tamtej nocy dokonało się wiele uzdrowień, które można sprawdzić i potwierdzić, między innymi niewidoma dziewczynka odzyskała wzrok.
Dziś już tysiące księży pełni rolę przewodników grup charyzmatycznych, a i niektórzy biskupi, na początku kierujący się zrozumiałą ostrożnością, coraz szerzej aprobują to zjawisko, jeśli sami nie są kierownikami duchowymi Odnowy w swoich diecezjach.
W raporcie, jaki biskupi USA przygotowali dla Stolicy Apostolskiej z racji Synodu, wśród pozytywnych zjawisk stanowiących nadzieje katolicyzmu amerykańskiego, wymieniono istnienie grup charyzmatycznych.
Papież Paweł VI w październiku 1973 roku przyjął na audiencji prywatnej niektórych światowych liderów Odnowy Charyzmatycznej z okazji ich pierwszego Kongresu w miejscowości Grottaferrata.
Dziś oto Kościół powraca do Zielonych Świąt.
Dziś Duch Święty otwiera nową erę charyzmatyczną2.
ROZDZIAŁ CHARYZMATÓW
Powiedzieliśmy już, że Duch Święty w nas przebywa, to i potencjalnie jego dary są dla nas dostępne. Żeby stały się one aktywne, potrzeba ponownego impulsu ze strony tego samego Ducha właśnie w tym momencie, w którym konkretny charyzmat ma się objawić.
Sposób, w jaki Duch Święty dostarcza nam owego impulsu, jest obecnie nieuchwytny dla wszelkich ludzkich kryteriów poznania. Faktycznie, On zdaje się dostarczać swych darów komu chce, kiedy chce, gdzie i w jakim stopniu chce. „Wiatr wieje tam, gdzie chce, i szum jego słyszysz, lecz nie wiesz skąd przychodzi i dokąd podąża" Q 3,8).
Te słowa powiedział Jezus, a dzisiejsze obserwacje działania Ducha we wspólnotach charyzmatycznych zdają się to potwierdzać.
W grupie, jako takiej, spotkać można prawie wszystkie rodzaje darów. Nie ma tam członków uprzywilejowanych, którzy posiedliby wszystkie, ani też pechowców, którzy mogliby narzekać, że nie otrzymali nic. Poszczególne dary tworzą jednak pewną całość i dzięki swej różnorodności u poszczególnych uczestników, uzupełniają się we wspólnocie.
Ten, kto posiada jakiś charyzmat szczególny, jak na przykład dar uzdrawiania, nie może nabrać pewności, że będzie go miał zawsze.
Podobnie ten, kto dziś nie ma takiego daru, nie może stracić nadziei, że otrzyma go jutro.
Kto ma dar objawiający się niezwykłą energią życiową i punktualnością, nie powinien poprzestać na tym, nie oczekując innych darów. Jakkolwiek potencjalnie dary są zawsze w nas, to ich objawienie się jest po części uzależnione od występowania potrzeby. Nie są to umiejętności wyuczone, które „działają" zawsze.
Można wyciągnąć wniosek, że najpierw pojawia się potrzeba, a w ślad za nią charyzmat, to znaczy: charyzmat objawia się, ponieważ jest potrzeba. Nikt też nie powinien nosić przydomka „cudotwórca" lub „prorok", gdyż nie oznaczają one stałej cechy lub właściwości.
Czasami jednak Duch daje komuś jakby urząd oparty na danym charyzmacie i w takim wypadku dar może objawiać się w sposób ciągły.
Ogólnie rzecz biorąc, jeśli każdego członka wspólnoty można nazwać charyzmatykiem, to nikt nie ma „na własność" żadnego ze ściśle określonych darów duchowych.
Symptomatyczna jest zbieżność w czasie przebudzenia się charyzmatów w Kościele i narastania tendencji demokratycznych we wspólnotach różnego pochodzenia, tak że członkowie owych wspólnot z coraz większą niechęcią tolerują przywódców autokratycznych o dużym zakresie władzy.
Ów powiew demokracji przyczynia się do zmierzchu kultu bohaterów i wszelkiego rodzaju „łudzi wielkich". Wydaje się, że Duch Święty nie pragnie cudotwórców - gigantów wyniesionych ponad masy, ale wspólnot charyzmatycznych, gdzie wszyscy członkowie bogaci byliby w równym stopniu w różnorodne dary duchowe.
Zamiast pojedynczego przypadku świętości, uhonorowanego piedestałem i ołtarzem, Duch Święty preferuje wzór świętości anonimowej, przeznaczony i dostępny dla wszystkich członków wspólnoty; świętość całej wspólnoty dla całej wspólnoty, przy uznaniu wolności Ducha Świętego i przy dowartościowaniu każdego członka.
NASZ UDZIAŁ W OBJAWIANIU SIĘ CHARYZMATÓW
Jeśli Duch rozdziela swoje dary komu chce i jak chce, gdzie jest miejsce na nasz udział, na nasz wkład w to dzieło?
On przecież nie chce używać nas jak lalek w teatrzyku, stworzył nas przecież jako osoby wolne i oczekuje z naszej strony akceptacji i współpracy.
Tak więc przyjrzyjmy się wspólnie naszej roli w tym wielkim dziele.
1. Modlić się, aby otrzymać charyzmaty
Jeśli więc wy", mówi Jezus, „choć źli jesteście, umiecie dawać dobre dary swoim dzieciom, o ileż bardziej Ojciec z nieba da Ducha Świętego tym, którzy Go proszą" (Łk 11,13).
A św. Paweł zaleca: „Starajcie się posiąść miłość, troszczcie się o dary duchowe, szczególnie zaś o dar proroctwa" (1 Kor 14,1).
Nie może być złą rzeczą prosić o narzędzia, którymi będziemy mogli budować Ciało Chrystusa.
Jest to nawet obowiązkiem, jak w przypadku żołnierzy, którzy powinni domagać się wydania im broni, jeśli ojczyzna znajdzie się w potrzebie.
Jest to obowiązek kapłanów prosić o charyzmaty do spełnienia swego urzędu z taką samą skutecznością, jak Chrystus i Apostołowie. Jest to także obowiązek rodziców, aby prowadzić, uczyć i wychowywać w zdrowiu swoje dzieci.
Każdy, kto wykonuje coś użytecznego dla innych, powinien prosić o te dary, aby to, co robi, czynił odważnie i z mądrością.
Możemy przecież prosić Ojca o to, co sam pragnie nam dać.
2. Być gotowym na przyjęcie darów
Oznacza to, że powinniśmy być przygotowani na ich przyjęcie, ale także na ich wykorzystanie w sposób, w jaki Duch Święty pragnie to uczynić i w chwili przez Niego wybranej. Oznacza to także akceptację tych darów, jakie On nam przygotował, a nie tych, które byśmy woleli sami. Bywa tak, że niektórzy nie chcą posiadać daru języków, a inni tak zwanego „poskramiania duchów". Nie możemy kierować się naszymi wyobrażeniami - to On sam wybierze nam miejsce i funkcję w Mistycznym Ciele Chrystusa.
3- Zachować pewien dystans
Oznacza to, że nie powinniśmy stawiać tego na pierwszym miejscu naszego życia duchowego, świadomi, że dary niczego nie dodadzą do naszej osobistej świętości.
Trzeba zachować pewien dystans w stosunku do efektów, które nie muszą zawsze być natychmiastówę. Czasem chęć ujrzenia skutków działania darów bywa przesadna.
Trzeba na koniec umieć przyjąć i to, że będziemy odsunięci przez Ducha i zastąpieni przez innych, którzy na pozór wydawać się będą mniej przydatni od nas. Dary nie tworzą idoli, ale narzędzie w ręku Pana.
4. Usunąć przeszkody
Często charyzmaty nie przynoszą efektów, jakich byśmy pragnęli, ponieważ w nas samych pojawiają się przeszkody.
Przeszkadzać w objawianiu się Ducha Świętego może zbyt wygórowane mniemanie o sobie, o tytułach i stanowiskach, jakie posiadamy, o naszej pozycji w hierarchii, a także nasza kultura, nasze doświadczenia życiowe, nasze plany i idee.
Duch Święty objawiający się w charyzmatach głosi chwałę Chrystusa, a nie naszą. Jeśli my troszczymy się o wzrost naszej chwały, On wycofuje się. Jezus uwypuklił to mocno przy pierwszym rozesłaniu uczniów na swego rodzaju próbę charyzmatyczną: „Wtedy zwołał Dwunastu, dał im moc i władzę nad wszystkimi złymi duchami i władzę leczenia chorób. I wysłał ich, aby głosili Królestwo Boże i uzdrawiali chorych. Mówił do nich: »Nie bierzcie nic na drogę: ani laski, ani torby podróżnej, ani chleba, ani pieniędzy, nie miejcie też po dwie suknie!-" (Łk 9,13).
Warunek, jaki Jezus postawił każdemu z apostołów, aby mieli władzę nad demonami i uzdrawiali chorych, był tylko jeden: powinni pozbyć się wszelkiego balastu, który przeszkadzałby w drodze. Dziś takim balastem moglibyśmy nazwać nasze przyzwyczajenia, władzę, godność, prestiż itp.
Kiedy natomiast zredukujemy te wszystkie naleciałości, wtedy dopiero Duch Święty odzyska swobodę działania w nas według swojego planu.
Kiedy, jak Izajasz, szczerze powiemy Panu, że jesteśmy dziećmi, które jeszcze nie potrafią mówić, przybędą Serafini aby ogniem oczyścić nasze wargi (por. Iz 6,6-7).
I rzeczywiście, jeśli przyjrzymy się Apostołom, przekonamy się, że nie ich kultura, nie ich wiedza i nie osobowość, ale wyłącznie moc Ducha Świętego sprawiła, że stawili czoła judaizmowi i pogaństwu. Jako osoby nic nie znaczyli i pragnęli takimi pozostać.
Apostoł Paweł, najbardziej wykształcony spośród nich, też nie wybrał innego sposobu działania. „Postanowiłem bowiem, będąc wśród was", pisze w swym Liście do Koryntian, „nie znać niczego więcej, jak tylko Jezusa Chrystusa, i to ukrzyżowanego. I stanąłem przed wami w słabości i w bojaźni, i z wielkim drżeniem. A mowa moja i moje głoszenie nauki nie miały nic z uwodzących przekonywaniem słów mądrości, lecz były ukazywaniem ducha i mocy, aby wiara wasza opierała się nie na mądrości ludzkiej, lecz na mocy Bożej" (1 Kor 2,2-5).
Od Piotra, w chwili ustanawiania go zwierzchnikiem Kościoła, nie żądał Jezus uzyskania stopni akademickich na uczelniach Rzymu czy Aten, ani nawet uczęszczania do szkół rabinistycznych, ale domagał się próby miłości: „Szymonie, ... czy miłujesz Mnie więcej aniżeli ci?" Q 21,15).
Duch Święty, wybierając ludzi jako narzędzia do spełnienia chwały Bożej, nie szuka ich przede wszystkim wśród wielkich i mądrych tego świata, ale wśród cichych i pokornych. A kiedy już kogoś wybierze, to nie na podstawie zawartości „rejestru personalnego" i życiorysu. Gdyby na to zważał, gdyby przeglądał wcześniejsze życie Piotra i Pawła, podobnie zresztą i innych apostołów, wszystkich musiałby odrzucić a priori, wcześniej, bez prób wstępnych. On ich jednak wybrał i uczynił z nich nowych ludzi już od momentu wyboru.
Jezus mówi bardzo wyraźnie i w sposób nie budzący wątpliwości kim są ci, których Ojciec sobie upodobał i pragnie obdarować. Działo się to kiedy uradowani Apostołowie oznajmili, że nawet złe duchy im się poddają: „Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi, że zakryłeś te rzeczy przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś je prostaczkom. Tak, Ojcze, gdyż takie było Twoje upodobanie" (Łk 10, 21).
5. Głosić Ewangelię
Dary Ducha nie zostają nam dane jako cel sam w sobie, ani tym bardziej jako elementy widowiskowe, ale jako znaki towarzyszące głoszeniu Ewangelii.
Celem głównym powinno być głoszenie królestwa Bożego. Jezus powiedział: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu!... Tym zaś, którzy uwierzą, te znaki towarzyszyć będą..." (Mk 16,15 i 17).
Powinniśmy przede wszystkim zatroszczyć się o to, aby „iść"... i „głosić", a dopiero kiedy to czynić będziemy i nasze głoszenie zostanie przyjęte, będziemy mogli zobaczyć „znaki".
Jeśliby nasze modlitwy, na przykład o uzdrowienie, nie odniosły skutku, spróbujmy zbadać czy jedną z przeszkód nie jest przypadkiem zaniedbanie głoszenia. Choremu przede wszystkim powinniśmy dać Chrystusa, a dopiero potem prosić o jego dar -uzdrowienie. To Chrystus powinien znaleźć się w centrum uwagi, a nie charyzmaty. Odnowa w Duchu Świętym pragnie stać się głównie odkryciem na nowo Chrystusa.
OCENA CHARYZMATÓW
Ocena autentyczności charyzmatów należy do Kościoła.
Potwierdził to papież Paweł VI w przemówieniu do liderów katolickiej Odnowy Charyzmatycznej, zebranych w Grottaferrata z okazji pierwszego Światowego Kongresu Odpowiedzialnych tego Ruchu. Oto jego słowa:
„...Życie duchowe wiernych rozwija się pod okiem biskupów i każdy z nich powinien aktywnie realizować swoją odpowiedzialność pasterską w swej własnej diecezji. Dobrze jest to przypomnieć w obliczu owych ożywczych fermentów odnowy, które budzą tyle nadziei. Z drugiej strony, nawet najlepsze doświadczenia Ruchu pokazują jak trudno jest oddzielić ziarno od plew. Jest więc niezbędne dzieło rozważnego rozeznania, a należy ono do każdego, kto postawiony został na straży Kościoła, „by nie gasić Ducha, lecz doświadczać wszystkiego i zachowywać to, co dobre" (KK 12); (por. także l Ts 5,12 i 19-21). W ten sposób podążać będzie naprzód dobro wspólne Kościoła, dobro, dla którego przeznaczone są dary Ducha (por. 1 Kor 12, 7: »Wszystkim zaś objawia się Duch dla wspólnego dobra-)"3.
LICZBA CHARYZMATÓW
Ile jest Charyzmatów?
Czytaliśmy zawsze w naszych katechizmach, że darów Ducha Świętego jest siedem: mądrość, rozum, rada, męstwo, wiedza, pobożność, bojaźń Boża. Jest ich więc siedem (a gwoli prawdzie - sześć w źródłowych tekstach hebrajskich; siedem pojawiło się w tłumaczeniu Septuaginty). Izajasz opisuje przy ich pomocy cechy Mesjasza.
Ale św. Paweł w swym liście do Koryntian wymienia ich dziewięć, o czym już wspomnieliśmy wcześniej. Różnią się one od wymienionej na wstępie tego rozdziału listy siedmiu.
Siedem tradycyjnych darów związanych jest z wylaniem łaski Bożej. Stanowią one jakby cechy i przyozdobienie samej łaski. Są ucieleśnieniem mocy duszy, pozwalając jej działać aktywnie, bez zbytniego trudu, pod wpływem Ducha Świętego.
Dziewięć darów wymienionych przez Apostoła to objawienie się samego Ducha. Jeśli obserwujemy owe dary w działaniu, nie sposób nie rozpoznać obecności Ducha Świętego, a więc objawienia się Mocy Bożej.
Lecz i lista św. Pawła nie jest kompletna. W swym Liście do Koryntian wspomina tylko te, które były niewłaściwie używane, a w Liście do Rzymian wymienia także inne (Rz 12,3-8). Jeszcze inne cytowane są w Liście do Efezjan (Ef 4,11). Niektóre z nich powtarzane są wielokrotnie, ale z całej twórczości Pawłowej możemy wyliczyć 19 charyzmatów.
Nie możemy jednak przyjąć, że 19 stanowi graniczną liczbę darów Ducha Świętego. Ma On ich nieskończenie wiele, a poszczególne z nich przeznaczone są dla każdego w zależności od potrzeb, jego samego i czasów, w których żyje.
Nie możemy omówić wszystkich. Nasz przegląd obejmuje tylko dziewięć wymienionych w Liście do Koryntian. One bowiem najczęściej objawiają się w grupach charyzmatycznych.
Będę się starał mówić o nich czerpiąc z osobistych doświadczeń i przeżyć, jakie były moim udziałem podczas trzech lat codziennych spotkań modlitewnych.
Niektóre z moich stwierdzeń, szczególnie kiedy przejdziemy do uzdrowień i rozeznania duchów, mogą wydać się zbyt śmiałe, ale to są przecież fakty, które mówią same za siebie... a przeciw faktom nie ma argumentów, które by je obaliły.
Dla większej przejrzystości odstąpimy od kolejności charyzmatów, w jakiej pojawiają się one w tekście źródłowym św. Pawła (1 Kor 12,4-11).
Proponujmy natomiast ich podział na trzy grupy, a cały nowy ich układ przedstawiamy poniżej:
PIERWSZA GRUPA: Charyzmaty słowa
1. Dar języków
2. Dar tłumaczenia
3. Dar proroctwa
DRUGA GRUPA: Charyzmaty czynu (czynów?)
1. Dar uzdrawiania
2. Dar czynienia cudów
3. Dar wiary
TRZECIA GRUPA: Charyzmaty poznania
1. Dar rozeznawania duchów
2. Dar mądrości
Dar wiedzy
CHARYZMATY SŁOWA
DAR JĘZYKÓW
„Nowymi językami mówić będą" (Mk 16,17).
„Chciałbym, żebyście wszyscy mówili językami"
(1 Kor 14,5).
Zaczniemy zatem od daru języków, charyzmatu najbardziej rozpowszechnionego wśród grup modlitewnych, ale zarazem najbardziej dziwnego. Istotnie, wokół niego nigdy nie brak było polemik i nieporozumień, które zaczęły się zresztą od chwili pierwszego objawienia się tego daru przed Wieczernikiem w Jerozolimie.
Kiedy sam doświadczyłem, jak pewien kapłan śpiewał w językach modląc się nade mną, wydawało mi się, że słyszę coś tajemniczego, co pochodzi nie z tego świata. Była to prosta melodia, jakby kołysanka o posmaku orientalnym, która przenikała w głąb duszy jak słodka pieszczota, a zarazem jak odświeżający deszcz.
Teraz mijają już trzy lata, odkąd słyszę modlących się w językach na każdym ze spotkań grup charyzmatycznych. Często modlący się w sposób spontaniczny przechodzą, niejako samoistnie, od wyrażania treści w języku swojego kraju do modlitwy i śpiewów w językach, przy czym każdy z nich czyni to w charakterystyczny dla siebie sposób, różniący się od innych.
Podczas Kongresu Charyzmatycznego w Notre Damę, South Bend w stanie Indiana (USA), w czerwcu 1974 roku, słyszałem dobrze ponad trzydzieści tysięcy osób wychwalających Pana w trzydziestu tysiącach różnych języków!
Było to wydarzenie jedyne w swoim rodzaju, nie mające chyba równych w całej historii Kościoła.
Dobrze byłoby więc wiedzieć coś więcej o tym pierwszym darze Ducha.
Jest tak stary jak sam Kościół.
Brak jakiejkolwiek bezpośredniej wzmianki na ten temat w Starym Testamencie, a i za życia Jezusa dar ten nie objawiał się jeszcze, a jednak On go już przyobiecał przed wstąpieniem do nieba: „... te znaki towarzyszyć będą... nowymi językami mówić będą..." (Mk. 16,17).
Apostołowie, będąc ludźmi prostymi, bez wykształcenia, nawet nie mogli zdawać sobie sprawy z tego, co oznacza ta obietnica. Jedyny język, jaki znali ci biedni rybacy z Galilei, był lokalnym dialektem. W czasie Zielonych Świąt dane im było poznać osobiście i doświadczyć tej dziwnej łaski, jak i doświadczyć nie zawsze pozytywnej reakcji tłumu.
Przeczytajmy, co pisze na ten temat autor Dziejów Apostolskich: „Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wichru i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić".
Przebywali wtedy w Jerozolimie pobożni Żydzi ze wszystkich narodów pod słońcem. Kiedy więc powstał ów szum, zbiegli się tłumnie i zdumieli, bo każdy słyszał, jak przemawiali w jego własnym języku. „Czyż ci wszyscy, którzy przemawiają, nie są Galilejczykami?" - mówili pełni zdumienia i podziwu. Jakżeż więc każdy z nas słyszy swój własny język ojczysty? - Partowie i Medowie, i Elamici, i mieszkańcy Pamfilii, Egiptu i tych części Libii, które leżą blisko Cyreny, i przybysze z Rzymu, Żydzi oraz prozelici, Kreteńczycy i Arabowie - słyszymy ich głoszących w naszych językach wielkie dzieła Boże" (Dz 2,2-11).
Zdumiewali się wszyscy i nie wiedzieli, co myśleć: „Co to ma znaczyć?" - mówili jeden do drugiego. „Upili się młodym winem" - drwili inni.
Tak wyglądało pierwsze objawienie się daru języków, które zarazem łączyło się z powstaniem Kościoła.
Odwrotna sytuacja niż w przypadku wieży Babel; wtedy z powodu różnych języków ludzkość się rozproszyła, teraz dzięki darowi języków z powrotem się jednoczy.
Ale co wydarzyło się naprawdę w owych dniach?
Z jednej strony mamy stu dwudziestu charyzma-tyków, którzy po wyjściu z Wieczernika chwalili Boga w językach różnych od dialektu, jakim posługiwali się dotąd; z drugiej strony różnorodny tłum słuchaczy rozpoznawał w tych dźwiękach poszczególne wyrażenia ze swoich języków ojczystych.
Dziś zadajemy sobie pytanie: jak to możliwe, że jedni słuchali zdumieni i wychwalali Boga, podczas gdy inni zareagowali w całkiem odmienny sposób, drwiąc i wyśmiewając?
Egzegeci dają na to pytanie różne odpowiedzi.
Nie wydaje się prawdopodobne, żeby cud dotyczył tylko słuchających, jak twierdzą niektórzy, to znaczy, żeby ich uszy odbierały to, czego w ogóle nie mówili Apostołowie. Wszak św. Łukasz mówi wyraźnie, że ci, którzy wyszli przed Wieczernik, „zaczęli mówić obcymi językami, tak, jak im Duch pozwalał mówić". Oczywiste jest więc, że cud obejmował usta mówiących. Jak zatem wyjaśnić tak różne reakcje ze strony tłumu?
Wydaje mi się najlepszym takie wyjaśnienie tych wydarzeń:
Otóż audytorium składało się z dwóch grup słuchaczy. Byli tam żydzi z Jerozolimy, znający wyłącznie język hebrajski, oraz żydzi z diaspory, używający oprócz hebrajskiego języków krajów, które zamieszkiwali. Przybyli oni specjalnie z okazji świąt. Pierwsi słysząc z ust Galilejczyków dziwne i niezrozumiałe słowa, skwitowali to krótko: „Upili się młodym winem". Drudzy w tym samym czasie słyszeli i rozumieli języki swych krajów zamieszkania, a podziw wzbudził widok prostych, niewykształconych ludzi, którzy w dodatku nigdy nie opuszczali Palestyny. Reakcja drugiej grupy była inna: zdziwienie przerodziło się w chęć wspólnego wychwalania Boga.
Był to dar powszechny w Kościele pierwotnym
Po Zielonych Świętach dar języków rozprzestrzenił się, obejmując także innych wiernych. Znajdujemy go, na przykład, w rodzinie Korneliusza (Dz 10,46) i wśród nowo ochrzczonych z Efezu (Dz 19,6), zawsze jako przejaw obecności Ducha Świętego.
Św. Paweł mówi o nim w Liście do Koryntian jako o zjawisku powszechnym wśród wspólnot i nie domaga się jego ograniczenia, a pragnie tylko wprowadzić większy porządek przy korzystaniu z tego daru. On sam potwierdza swoje osobiste doświadczenia: „Dziękuję Bogu, że mówię językami lepiej od was wszystkich..." (1 Kor 14,18).
Pragnie przy tym, żeby ten Dar obejmował jak największe rzesze wiernych. „Chciałbym, żebyście wszyscy mówili językami..." (1 Kor 14,5). Po upływie pierwszego wieku zanikają informacje o szerszej obecności tego charyzmatu, jakkolwiek pojedyncze przypadki świętych potwierdzają jego trwanie w historii Kościoła. Jednym z nich był św. Franciszek Ksawery, Proboszcz z Ars, ale byli i inni.
Czym jest w istocie swej dar języków?
Co może oznaczać „mówienie w językach" lub „nowe języki", albo też „posiadanie daru języków"? Dar ten, zwany też glosolalią, to przede wszystkim modlitwa skierowana do Boga. Nie jest jej celem przekazywanie informacji i myśli wspólnocie. Jest to forma wychwalania Boga, a nie głoszenie słowa.
Podczas Zielonych Świąt charyzmatycy z Wieczernika w ten właśnie sposób pragnęli wyrazić chwałę Bożą. Nie było natomiast ich głównym celem przekazywanie nowych prawd zebranemu tłumowi. Tego ostatniego dokonał św. Piotr w swoim języku rodzinnym, który wszyscy rozumieli. A św. Paweł potwierdza: „Ten bowiem, kto mówi językiem, nie ludziom mówi, lecz Bogu. Nikt go nie słyszy (to znaczy »nie rozumie-), a on pod wpływem Ducha mówi rzeczy tajemne" (1 Kor 14,2).
Jest to rodzaj modlitwy prywatnej, kontaktu między nami a Bogiem, nawet jeśli praktykowana jest w obecności innych: „Ten, kto mówi językiem, buduje siebie samego..." (1 Kor 14,4).
Czasem może jednak przyjąć formę przekazu jakiejś informacji wspólnocie, ale wówczas potrzebne jest tłumaczenie, co zaleca Apostoł Paweł: „Gdyby nie było tłumacza, nie powinien mówić na zgromadzeniu; niech zaś mówi sobie samemu i Bogu!" (1 Kor 14,28).
Jest to modlitwa wykonywana w jakimś nieznanym języku, którego nikt nie słyszał i nie zbadał.
Są to zdania, których znaczenie nie jest jasne w sposób rozumowy. Jest to recytacja słów, które nie są przekazywaniem myśli zrodzonych wcześniej w umyśle.
Jest to użycie języka do przekazywania Panu odczuć, które nie pochodzą od nas samych.
Posiadanie daru języków nie oznacza znajomości jakiegoś języka w ludzkim tego słowa znaczeniu, z regułami gramatycznymi, składnią i mnóstwem słówek, których znaczenie można by przetłumaczyć. Mówiący bowiem mówi tylko to, co sugeruje mu Duch Święty, bez zrozumienia nawet sensu wypowiadanych słów. Człowiek obdarzony tym darem nie wpada w trans, nie przyjmuje dziwnych ekstatycznych póz, ale modli się w pełni władz umysłowych, przy pełnej świadomości tego, co się z nim dzieje. Jest w pełni wolny, może zacząć, kiedy chce i skończyć, kiedy uzna za stosowne. Jest jednym ze zwykłych ludzi modlących się we wspólnocie, tyle tylko, że usta jego wypowiadają nieznane słowa.
Modlitwę w językach moglibyśmy porównać do recytacji tekstów łacińskich, takich jak „Tantum ergo" albo do litanii śpiewanych przez wieki Jezusowi, Najświętszej Panience czy innym świętym. Prosty lud nie znał sensu pojedynczych łacińskich słów, ogólnie jednak wyczuwał atmosferę gloryfikującą czy proszącą, emanującą z całej modlitwy. Z tą różnicą jednakże, iż tekst mógł być zapisany w książeczkach, a więc powtarzany przez innych dokładnie w ten sam sposób. W przypadku glosolalii nie da się modlitw spisać ani powtórzyć, bo wargi wymawiają słowa spontanicznie. Nie można tu mówić o zbiorowej psychozie, ponieważ każdy w grupie modli się w inny sposób, a zdarza się, że niektórzy otrzymują ten dar, kiedy są sami w pokoju, nawet po wielu dniach lub tygodniach od momentu chrztu w Duchu.
Jest to modlitwa szczególnego rodzaju, która pochodzi bezpośrednio od Ducha Świętego (1 Kor 12,11).
Nawet jeśli nie rozumie się znaczenia słów, czuje się, że jest to jakby wypowiadanie niewypowiedzial-nego, modlitwa, która przewyższa wszelkie inne formy modlitwy prywatnej. Dodaje jej ona dodatkowego wymiaru. Wymawiając lub powtarzając zaledwie kilka dziwnych słów, zanurzamy się w niezwykły klimat odwiecznej tajemnicy, ogarnięci zostajemy głębokim odczuciem radości i pokoju, tak, że obecność Boża staje się ewidentna, prawie dotykalna.
Czy są to istotnie prawdziwe nowe języki?
"Wielu nurtuje to pytanie, czy modląc się w językach, stosuje się jakiś konkretny język, który może być zdefiniowany poprzez prawa gramatyki, składni czy fonetyki, albo też wydawane są jakieś tajemnicze dźwięki nie do rozszyfrowania?
Może to być i jedno, i drugie. Są tacy, którzy utrzymują, że przede wszystkim są to słowa prawdziwego języka mówionego. Z badań nad zjawiskiem glosologii, dzięki nagraniom dźwiękowym i analizie modlitwy różnych grup charyzmatycznych, wynika, że niektóre słowa pochodzą z martwych dziś języków wschodnich: aramejskiego, starohebrajskiego, języków syryjskich itp. Inne zaś pochodzą z języków i dialektów do dziś używanych. Generalnie biorąc my, ludzie Zachodu, otrzymujemy dar mówienia językami azjatyckimi, a zwłaszcza dialektami Dalekiego Wschodu. Jest wiele świadectw Japończyków czy mieszkańców Indonezji, którzy uczestnicząc w niektórych spotkaniach modlitewnych w Ameryce i Europie, słyszeli swój własny język, wymawiany w sposób doskonały.
Pozwolę sobie zacytować własny przykład.
Otóż kilka miesięcy temu, w jednym z miast na Wyspach Dziewiczych, modląc się nad pewną kobietą aby otrzymała chrzest w Duchu Świętym, usłyszałem w pewnym momencie, jak zaczęła wychwalać Boga w doskonałym języku włoskim. Nie znała ona znaczenia żadnego z tych włoskich słów, których użyła, ani też nie wiedziała w ogóle, że był to język włoski.
To, co zadziwia najbardziej słuchających modlitwy w językach, to dokładność i czystość wymowy pewnych głosek, zwłaszcza gardłowych, w normalnych warunkach nie do wymówienia, jeśli ktoś nie urodził się w kraju, gdzie używa się ich na co dzień.
Pani, o której powiedziałem wcześniej, nie tylko wymawiała poprawnie włoskie słowa, ale miała doskonały południowy akcent.
Czemu służy dar języków?
Jeśli jest to dar Ducha Świętego, musi mieć jakiś cel.
Istotnie, wyjaśnia nam go św. Paweł: „Podobnie także Duch Święty przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umieny się modlić tak, jak trzeba, sam Duch przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami. Ten zaś, który przenika serca, zna zamiar Ducha, wie, że przyczynia się za świętymi zgodnie z wolą Bożą" (Rz 8,26-27).
Tak więc jest to modlitwa, którą Duch Święty ma przygotowaną dla nas, aby w chwili naszej słabości zastąpić naszą niezdarność, nieumiejętność, a nawet brak rozeznania co do naszych prawdziwych potrzeb, pragnień i oczekiwań, a zwłaszcza potrzeb wspólnoty.
Jest to modlitwa najbardziej odpowiednia do okoliczności ze wszystkich możliwych. Wiemy bowiem, że Duch wie najlepiej jakich użyć słów, aby trafiły wprost do serca samego Boga.
Jest to najłatwiejszy sposób, aby oddać się do dyspozycji Ducha Świętego. Niech On w sposób nieskrępowany ograniczeniami ludzkimi chwali Jezusa i Ojca, używając naszych ust tak, jak sam chce.
W świetle dotychczasowych faktów modlitwa ta wykazuje niezwykłą skuteczność przy przezwyciężaniu pokus i prośbach o szczególne łaski. Nie zabija naszej osobowości, ponieważ nie jesteśmy tak zupełnie pasywni. To my modlimy się naszymi wargami zgodnie z naszą własną wolą. Więcej, nawet nasza osobowość staje się w maksymalnym stopniu dowartościowana, ponieważ nasze słowa docierają poprzez moc Ducha do tronu Boga samego.
Jest jeszcze jeden piękny powód, który usprawiedliwia pragnienia modlenia się w językach. Znajdujemy go w Liście św. Pawła do Filipian, do których mówi w ten sposób: „...aby wszelki język wyznał, że Jezus Chrystus jest PANEM - ku chwale Boga Ojca" (Fil 2,11).
„Wszelki język"! A więc wszystkie języki, jakimi mówiono na świecie od jego stworzenia po dzień dzisiejszy. A więc i języki, jakimi będzie się jeszcze mówić w przyszłości. Wszystkie one powinny wyznać, że Jezus jest Panem.
Jeśli to nie może dojść do skutku, ponieważ wiele języków zamilkło zanim Jezus przyszedł na świat, a obecnie nie wszystkie narody są w chrześcijaństwie, Duch Święty bierze owe języki i obdarowuje tych, którzy w imię tamtych narodów gotowi są krzyczeć, że Jezus jest Panem, na chwałę Ojca.
Są to najróżniejsze języki, ale z ich połączenia powstaje potężny i wspaniały chór wszystkich narodów zjednoczonych w wychwalaniu Boga.
Tak jak każde ze stworzeń Bożych, od najmniejszego robaczka po gwiazdy i galaktyki, ma swój oryginalny sposób głoszenia wielkości Boga, tak też i my, stworzenia rozumne, mimo różnych języków, tworzymy razem jedyny w swoim rodzaju harmonijny koncert.
Kiedy otrzymuje się dar języków?
Nie można określić stałej reguły.
Niektórzy otrzymują go dokładnie w chwili chrztu w Duchu Świętym. W czasie gdy grupa modli się jeszcze nad nimi, daje się słyszeć z ich ust potok niezwykłych siów, które wyrażają głęboką radość, rozlewającą się wokoło jak rzeka po przerwaniu tamy. Czasami jest to postać doskonale uformowanej modlitwy, recytowanej wolno, ale pewnie.
Innym razem z ust wychodzi jedno krótkie zdanie albo pojedyncze słowo. Po pewnym czasie, jeśli osoba posłusznie recytuje owe monosylaby, dochodzą do nich inne zdania, aż do ułożenia się tych fragmentów w kompletną już całość.
Są tacy, którzy otrzymują ten dar po kilku dniach lub tygodniach, w okolicznościach całkiem odmiennych od tych w grupie modlitewnej. Może to nastąpić podczas modlitwy, ale i podczas zwyczajnych, codziennych czynności. Podczas spaceru lub też w czasie snu.
Czy jest to dar dla wszystkich?
Niekoniecznie.
My, katolicy, w odróżnieniu od klasycznych zielonoświątkowców, twierdzimy, że można otrzymać „chrzest w Duchu", nawet jeśli nie będzie mu towarzyszył dar języków.
Jednak na ogół otrzymują go wszyscy ochrzczeni w Duchu, o ile nie wystąpią jakieś przeszkody i będzie miała miejsce współpraca z Dawcą tego daru.
Jak otrzymać dar języków?
Powiedzieliśmy już, że wymagana jest pewna otwartość i współpraca człowieka z Duchem Świętym.
Modlitwa w językach jest bowiem tajemniczą kombinacją elementów boskich i ludzkich, a i inicjatywa wychodzi zarówno ze strony Boga, jak i człowieka. Zwykło się mówić: „Bez Ducha ty sam nie możesz uczynić nic, ale i On bez ciebie nie zechce nic uczynić". Duch dostarcza elementów zasadniczych, to znaczy materii i formy modlitwy. My powinniśmy współpracować przy pomocy środków dodatkowych: woli, języka, głosu, odwagi potrzebnej do odezwania się itp. Nasza współpraca jest jednak niezbędna. Dla jednych jest łatwa, od drugich natomiast wymaga wysiłku, odwagi i cierpliwości. Jedni i drudzy w końcu osiągają ten sam skutek.
Oto kilka sugestii praktycznych, popartych doświadczeniem.
1 Zaczyna się wychwalać Pana na głos, słowami nasuwającymi się spontanicznie, bez wstępnego ich przygotowania, nie zwracając początkowo większej uwagi na formę.
Zalecane jest powtarzanie wiele razy szybko wezwania „Abba, Ojcze!".
2 Po kilku minutach można zaprzestać wymawiania znanych słów i próbować wydobyć z gardła dźwięki bez znaczenia. Jest to moment, kiedy Duch Święty może wkroczyć ze swym własnym słownictwem. Zaczynają wtedy wypływać z naszych ust dziwne głoski, do tej pory nie słyszane, powodowane jakimś impulsem wewnętrznym, dziwną siłą, która zdaje się poruszać naszym językiem. Ale nie zawsze musi to przebiegać w ten sposób. Kilka dni temu pewna ośmioletnia dziewczynka, podczas modlitw nad nią, zaczęła mówić poprawnie językami, ale w taki sposób, w jaki małe dzieci uczą się czytać - sylabizując poszczególne wyrazy, jak na początku pierwszej klasy.
Od tego wszakże momentu trzeba zapomnieć o znanych słowach modlitw we własnym języku, a powtarzać głośno owe dziwne, niezrozumiałe dźwięki.
Niektórzy od razu otrzymują dar wygłaszania modlitw całkowicie skomponowanych i kompletnych. Nie pozostaje im nic innego, jak tylko kontynuacja tego sposobu. Inni otrzymują zaledwie dwa, trzy słowa. Nie należy się martwić: powtarzać cierpliwie owe monosylaby, a inne słowa dojdą z pewnością. Kto wypowiedział kilka słów, będzie mu dane wypowiadać tysiące dalszych. Nie można się dziwić, że na początku trudno będzie wymówić niektóre dźwięki, nasz Pan uraduje się słysząc nas wychwalających Go w ten sposób, niczym mama słysząc pierwsze słowa dziecka, nieporadne jeszcze i ledwie zrozumiałe. Dar ze strony Ducha Świętego jest doskonały, ale ze strony otrzymującego go może zabraknąć pełnej akceptacji.
Partytura utworu jest doskonała, ale czasami instrument nie nadąża za mistrzowską linią melodyczną. Powoli i cierpliwie będzie można doczekać się sytuacji, w której ów dar doskonały w równie doskonały sposób zostanie odebrany i wykorzystany.
Komu natomiast, mimo ogromnych wysiłków, nie uda się wydobyć nic, nie powinien tracić odwagi. Dar jest w zasięgu ręki. Wystarczy starać się go cierpliwie wydobyć. Najważniejsze -bez zdenerwowania i niepokoju. Niektórzy nie otrzymują go wcale, ponieważ obawiają się prosić Ducha Świętego o ten dar, zamiast troszczyć się o to, by jak najlepiej wysławiać Dawcę darów i podczas modlitwy wielbiącej przejść do praktyk opisanych wcześniej.
Kiedy należy modlić się w językach?
Ponieważ jest to modlitwa prywatna, można modlić się w ten sposób ile razy i kiedy zechcemy. Kiedy jesteśmy sami w pokoju, albo pośród tłumu. Spacerująć albo pracując. Szczególnie zaś zalecany jest sposób modlitwy podczas spotkań modlitewnych, kiedy prosi się o „chrzest w Duchu", modląc się nad chorym o jego uzdrowienie, podczas uwalniania od demonów, albo kiedy prosi się o szczególne łaski, cuda itp.
Poza tym bardzo przydatna jest modlitwa w językach, kiedy jesteśmy zmęczeni, roztargnieni i nie jesteśmy w stanie modlić się w inny sposób, a także w trudnych chwilach naszego życia, w stanie depresji, przed ważnymi decyzjami.
W końcu możemy modlić się w językach zawsze wtedy, kiedy chcemy wychwalać Pana, a nie znajdujemy odpowiednich słów. Taka modlitwa nie zastępuje innych form, ale przygotowuje do nich. Niektórzy kapłani stwierdzają niezwykłą jej skuteczność w przygotowaniach do Mszy św. albo przed odmawianiem Brewiarza. Św. Paweł zachęca nas do nieustannego korzystania z tego daru: „Przy każdej sposobności módlcie się w Duchu!" (Ef 6,18). Jakaż może być skuteczniejsza modlitwa w Duchu niż ta, kiedy On sam modli się w nas i poprzez nas?
Czy można utracić dar języków?
Dar języków, w odróżenieniu od innych charyzmatów, zostaje nam dany na zawsze, aby korzystać z niego nieustannie. Lecz gdy ktoś z niego nie korzysta, powoli może dojść do sytuacji podobnej, jak z innymi językami obcymi. Przypomina wtedy talent zakopany w ziemi, który zbutwiał lub zardzewiał.
Śpiew w językach
Niektórzy razem z darem słów otrzymują dar śpiewu. Ogólnie biorąc, jest to zdolność wydobywania prostej melodii o zabarwieniu orientalnym.
Jako dar jest on kompletny sam w sobie, ale i tu wymagana jest pewna współpraca.
DAR TŁUMACZENIA
„Jeśli więc ktoś korzysta z daru języków, niech się modli, aby potrafił to wytłumaczyć" (1 Kor 14,13).
„Gdyby nie było tłumacza, nie powinien mówić na zgromadzeniu" (1 Kor 14,28).
Tłumaczenie języków jest kolejnym darem Ducha Świętego.
Polega na przekazywaniu wiadomości, jakie pragnie zakomunikować Duch Święty w językach. W pewnych momentach modlitwy jeden z obecnych może powiedzieć kilka niezrozumiałych zdań, które będą wiadomościami od Jezusa, obecnego zawsze wśród swego ludu, zebranego w Jego Imię.
Czasami może to zostać wyrażone poprzez śpiew w językach. Bywają to słowa skierowane do całej grupy, bądź też do kogokolwiek z zebranych. Osoba, która otrzymuje takie zadanie, czuje, że w jej usta kolejno wkładane są słowa jedno po drugim, to znaczy po wypowiedzeniu na głos pierwszego, nasuwa się następne i tak dalej. Umysł nie jest zupełnie z tym związany, a myśli są jakby gdzie indziej. Trzeba więc sporej dozy odwagi i ogromnej wiary, aby zdecydować się wypowiedzieć tylko jedno słowo, którym w danej chwili osoba ta dysponuje, bez jasności, co będzie dalej.
Po zakończeniu przekazywania wiadomości w językach, grupa powinna pozostać w absolutnej ciszy do momentu, w którym Duch zechce kogoś obdarować darem tłumaczenia.
To właśnie o przekazy w językach i ich tłumaczenia miał niegdyś pretensje św. Paweł, pisząc do Koryntian: Jeżeli korzysta ktoś z daru języków, to niech mówią kolejno dwaj, najwyżej trzej, a jeden niech tłumaczy! Gdyby nie było tłumacza, nie powinien mówić na zgromadzeniu; niech zaś mówi sobie samemu i Bogu!" (1 Kor 14,27-28).
Dar tłumaczenia nie jest literackim przekładem wiadomości. Jest to zupełnie oddzielny dar, który nadaje sens całości, a nie tłumaczy poszczególnych słów.
Bywa tak nieraz, że sam przekaz trwa bardzo krótko, a jego tłumaczenie obejmuje znacznie więcej słów. To pierwsze bowiem wyrażane bywa nieznanymi zwięzłymi słowami, a drugie wymaga odpowiedniego wyjaśnienia i naświetlenia.
Dar tłumaczenia może być dany tej samej osobie, która przekazywała wiadomość „w językach". Może być także udziałem innej osoby lub kilku osób.
Kto ten dar otrzyma, powinien mówić w pierwszej osobie, w imieniu Jezusa, tak, jak przypuszczalnie brzmiała wiadomość w Językach. Nie powinno się więc tak formułować wypowiedzi: „Pan mówi że..." i zamieszczać treści jakby to było opowiadanie przeżywane przez kogoś stojącego z boku. Lepiej jest zacząć w prosty sposób: „Te oto rzeczy mówi Pan..." i mówić tak, jakby sam Jezus przemawiał do wspólnoty w tym właśnie momencie. On nie chce, żeby opowiadać o Jego słowach z dystansu, ale chce mówić przez nas tak, jakby sam był wśród nas.
Czasem jest kilku tłumaczy i zdarzają się dziwne przypadki, kiedy jeden z nich nagle milknie i urywa nawet w połowie zdania, a drugi kontynuuje, poczynając dokładnie od tego momentu, w którym skończył pierwszy.
Bywają też przypadki jeszcze dziwniejsze.
Zdarza się podczas wspólnych spotkań katolików i protestantów, że ci ostatni otrzymują dar tłumaczenia i przekazują informacje niezgodne zupełnie z ich teologią, jak na przykład hymny wychwalające dziewiczość Maryi, albo jej Niepokalane Poczęcie. A więc dwa dary, które się wzajemnie uzupełniają: języki i ich tłumaczenie.
Jeśli ktoś korzysta z daru języków, niech się modli, aby potrafił to wytłumaczyć" (1 Kor 14,13).
DAR PROROCTWA
„... i będą prorokowali synowie wasi i córki wasze..." (Dz 2,17).
„ Troszczcie się o dary duchowe, szczególnie zaś o dar proroctwa" (1 Kor 14,1)
Proroctwo, to specjalna wiadomość z nieba.
To przekaz radości, światła, napomnienia, odwagi, pocieszenia i nadziei.
To promień słońca docierający do szarej ziemi. Deszcz zraszający wyschniętą i spękaną ziemię.
To głos samego Jezusa, który chce mówić do nas, oprócz tradycyjnych sposobów, także poprzez Ducha Świętego. Chce mówić nam o miłości Ojca. Chce nas zapewnić, że wciąż jest żywy i obecny pośród nas, że troszczy się o każdego i nie są mu obce nasze osobiste problemy.
Jeszcze wiele mam wam do powiedzenia, ale teraz jeszcze znieść tego nie możecie. Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy. Bo nie będzie mówił od siebie, ale powie wszystko, cokolwiek usłyszy, i oznajmi wam rzeczy przyszłe" (J 16,12-13).
Jezus ma nam „wiele do powiedzenia", a Duch Święty ma za zadanie przekazać nam „to, co słyszy". Posługuje się przy tym ludźmi (niekoniecznie doskonałymi, bo ważna jest wiadomość, a nie kanał transmisyjny). Podsuwa zatem słowa, które są zrozumiałe dla wszystkich.
To jest właśnie Proroctwo: mówić w imieniu Boga, przesłać specjalną wiadomość wspólnocie od Pana; może to być wiadomość dla pojedynczej osoby, a wszystko przy bezpośredniej inspiracji ze strony Ducha Świętego.
W szerokim sensie każdy głos, który mówi nam o Bogu, może zostać nazwany proroctwem.
Tak więc może nim być głos wewnętrzny, głos sumienia, nauczanie Kościoła, głoszenie słowa Bożego, lektury ascetyczne, duchowe konwersacje, dobre przykłady, upomnienia rodziców, przełożonych i inne.
To są głosy, dzięki którym Bóg dociera do nas. Głos Boży poprzez stworzenie Boże. Wszystko to ma więc pewien proroczy charakter.
Tu jednak mamy zamiar mówić o proroctwie w ścisłym sensie.
O specjalnych wiadomościach od Jezusa, przesyłanych dzięki darom Ducha Świętego. Wiadomościach ograniczonych, jeśli chodzi o treść przesłania, jak i liczbę słuchaczy.
Jest to jakby komunikowanie się o charakterze prywatnym, intymnym, osobowym.
Ogólnie biorąc, proroctwo weryfikowane jest podczas spotkań modlitewnych. Jeden z obecnych może poczuć w pewnym momencie potrzebę powiedzenia czegoś. Nie ma gotowej myśli w głowie, lecz tylko słowa, które przychodzą jedno po drugim. Mówi w pierwszej osobie głosem pewnym, bez lęku i bez ekscytacji. Może się zdarzyć, że w normalnych warunkach strach nie pozwoliłby tej osobie publicznie wydobyć z siebie żadnego słowa. Tu głos jest na pozór normalny, ale ton i siła wypowiedzi nie pasują często do charakteru mówiącego.
Trudno jest opisać uczucia, których się doświadcza, słysząc proroctwo dotyczące nas osobiście.
Serce bije i oddech wstrzymujemy, słysząc jak Jezus interesuje się nami i naszymi osobistymi problemami.
Kilka miesięcy po moim „chrzcie w Duchu", podczas jednego ze spotkań modlitewnych, które akurat prowadziłem, usłyszałem długie proroctwo skierowane do mnie osobiście. Zadrżałem z radości. Jezus mówił o moim przeszłym życiu, o tym, co przeżywam teraz, a także o mojej przyszłości. Było tam tyle szczegółów, że słuchałem zdumiony i zaskoczony. Pan wspominał nawet, że bardzo mu było miłe czczenie przeze mnie Jego cudownego wizerunku jeszcze podczas mojego pobytu w seminarium. Pani, która wygłaszała to proroctwo wierszem i śpiewami, poznała mnie po raz pierwszy tego właśnie dnia i nic o mnie nie mogła wiedzieć...
Proroctwo może być dane w językach. Konieczna jest wtedy obecność tłumacza, o czym mówiliśmy już wcześniej.
Może jednak być nam dane w zwykłym języku, jakim mówi się w danym kraju.
W praktyce proroctwami nazywamy każdą wiadomość w językach, która podczas spotkań modlitewnych zostanie przetłumaczona.
I tak jest naprawdę. Nie możemy jednak zapominać, że mogą być proroctwa nie dane nam w językach.
Treść proroctwa
Najczęściej ludzie rozumieją pod słowem „proroctwo" przepowiadanie rzeczy przyszłych.
Tak, przewidywanie przyszłości stanowi część proroctwa, ale nie obejmuje całkowicie jego treści.
Prorokować, mówimy, to znaczy przemawiać w imieniu Boga, który ma tyle rzeczy do przekazania swoim dzieciom, że nie ogranicza się tylko do informowania nas o przyszłych wydarzeniach.
Na ogół proroctwa, które słyszymy podczas spotkań modlitewnych, są to słowa dodające odwagi, napomnienia czy zapewnienia o ojcowskiej trosce ze strony Boga.
Tak rzeczywiście pojmował je też św. Paweł: „Ten zaś, kto prorokuje, mówi ku zbudowaniu ludzi, ku ich pokrzepieniu i pocieszę" (1 Kor 14,3).
Nieraz w proroctwie może być zawarty element ujawnienia wydarzeń przyszłych, ale cel pozostaje ten sam: dodać odwagi, nadziei, ufności. Pocieszyć i dać znak miłości.
Nigdy nie są to rozkazy. Nie ma miejsca narzucanie woli. Są to, co najwyżej, delikatne upomnienia, a jeśli istotnie głównym celem byłoby naprowadzenie na inną drogę, odbywa się to w atmosferze ojcowskiej serdeczności. Nie ma nigdy słów przerażających, deprymujących czy poniżających.
Jeśli ujawniana jest przyszłość, to odsłaniany jest tylko splot wydarzeń. Nie są natomiast narzucane pewne sposoby postępowania i reakcje na te przyszłe wydarzenia.
Prorok Agabos przepowiedział, na przykład, skutki podróży św. Pawła do Jerozolimy. Mimo, że Apostoł wiedział o oczekującym go tam pojmaniu i prześladowaniu i mimo namowy braci, nie zrezygnował przecież z podróży, którą przedsięwziął (Dz 21, 10-11).
Autentyczność proroctw
Św. Paweł upomina nas: „Ducha nie gaście, proroctwa nie lekceważcie! Wszystko badajcie, a co szlachetne - zachowujcie!" (l Ts 5, 19-21).
Prawda graniczy zawsze z fałszem, toteż u boku autentycznego proroctwa mogą znaleźć się słowa nieprawdziwe.
Jakie są więc kryteria oceny czy proroctwo ma cechy autentyczności, czy nie?
Oto one w skrócie:
1 Powinno to zostać osądzone przez wspólnotę, której został dany przez Ducha Świętego dar rozeznawania:
„Prorocy niech przemawiają po dwóch albo po trzech, a inni niech to roztrząsają!" (1 Kor 14,29). „Na ustach dwóch albo trzech świadków zawiśnie cała sprawa" (2 Kor 13,1).
2 W treści proroctwa powinny być elementy dodające odwagi, pocieszające, łagodnie napominające, wlewające w serce nadzieje. Jeśli zaś proroctwo nie zawiera nic innego, jak tylko groźby, wyrzuty, przepowiedzenie kar, które zasiewają w duszach strach, przygnębienie, dezorientację itp., powinno zostać osądzone jako fałszywe.
3 Głównym celem powinna być chwała Boża. Wypowiadane słowa powinny wypływać z obfitości miłości Bożej.
Tak więc szczery dar Ducha nie powinien mieć innych celów i innych motywów, jak wychwalanie Chrystusa i budowanie Jego Ciała Mistycznego.
Po tym można poznać proroctwo jako dar Ducha Świętego i odróżnić bez wątpienia od przepowiedni magów, astrologów, spirytystów, czarowników i innego rodzaju „cudotwórców". Dla takich osób proroctwo nie jest darem Ducha Świętego, ale zawodem, sposobem bycia, chęcią zwrócenia na siebie uwagi. Przeciw takim fałszywym prorokom Jezus skierował jedne z najostrzejszych słów potępienia: „Wtedy oświadczę im: -Nigdy was nie znałem. Odejdźcie ode Mnie wy, którzy dopuszczacie się nieprawości!-" (Mt 7,23).
Zawsze byli na świecie fałszywi prorocy, ale jeszcze nigdy w takim stopniu jak obecnie nie szturmowali tak zaciekle budowli Bożych. Dziwną może się wydawać w świecie techniki ogromna popularność magów, przepowiadaczy przyszłości, wróżbitów, chiromantów i im podobnych. Zapanowała w tej dziedzinie swoista moda. Miliony osób, które nie mają chwili czasu na przeczytanie chociażby jednego wersetu Pisma Świętego, nie przepuszczają co rano okazji, by zapoznać się z horoskopem na dany dzień, choć zagadnięci wprost mówią, że w to nie wierzą. Lecz jeśli czytają każdego dnia, trudno wyobrazić sobie, żeby zupełnie nie wierzyli, a idąc dalej, nie można wykluczyć wpływu, jaki te przepowiednie wywierają na ich życie i ich przyszłość. Co więc powiedzieć na temat tych wszystkich przepowiedni?
Jeśli nie są to czyste oszustwa, jeśli nie są to próby zbicia majątku na ludzkiej łatwowierności, jeśli nie są to próby manipulowania innymi, a w dodatku jeśli czasem naprawdę się spełniają - trzeba poszukać wyjaśnienia naturalnego, zapytać naukowców, parapsychologów, a wreszcie sprawdzić, czy nie pochodzą od złego ducha. Oto dlaczego mówimy, że prawdziwe proroctwo powinno być owocem miłości Bożej. W tym świetle jasne się stają słowa Chrystusa przeciw fałszywym prorokom, którzy, czasami nieświadomie, stają się narzędziem szatana i jako „dopuszczający się nieprawości" sieją zamieszanie i fałsz w duszach wielu osób.
Pewność, że proroctwo dotyczące przyszłości jest autentyczne, można osiągnąć dopiero wtedy, gdy zostanie spełnione, toteż trzeba podchodzić do przepowiedni z ostrożnością i pewną rezerwą.
Nie zaleca się zbyt szczegółowego analizowania poszczególnych słów, ale uchwycenie i zatrzymanie się na sensie i znaczeniu podstawowym. Jeśli zdarzy się, że kilka nie znających się nawzajem osób, w dodatku w zupełnie innym czasie, miejscu i okolicznościach, przepowie to samo przyszłe wydarzenie, to zanim przyszłość je potwierdzi, można już proroctwo uznać za autentyczne.
Powracając do słów dotyczących mojej osoby, o których napisałem już wcześniej, to po dwóch latach od ich usłyszenia różne osoby i w różnych miejscach mi je potwierdziły. Chciałbym ponadto zaznaczyć, że duża część przepowiedni dotyczących przyszłych wydarzeń spełniła się już w najdrobniejszych szczegółach. Można stąd wyciągnąć wniosek, że i pozostała część spełni się niebawem.
5 Treść konkretnego przekazu albo proroctwa w ogólności musi być zgodna z Pismem Świętym i nauczaniem Kościoła.
Jeśli tak by nie było, fałszywość jest ewidentna. Duch Święty nie może zaprzeczać sam sobie.
6 Ostatnie kryterium oceny autentyczności proroctw, to ich treści.
Informacje zawarte w proroctwach powinny kierować nas ku życiu nadprzyrodzonemu, rozwijać w nas życie Chrystusa, pogłębiać wzajemną miłość braterską, budować Mistyczne Ciało Pana itp. Jeżeli natomiast treść proroctwa pobudzi niezdrową ciekawość, wywoła falę chorobliwych pragnień, odwróci naszą uwagę od Boga - bez wątpienia będzie je można osądzić jako fałszywe.
Cel proroctw
Cele proroctw zostały ogólnie naszkicowane w Liście do Koryntian. Apostoł Paweł tak pisze: „Ten zaś, kto prorokuje, mówi ku zbudowaniu ludzi, ku ich pokrzepieniu i pocieszę" (1 Kor 14,3).
„Mówi ku zbudowaniu ludzi". Proroctwo jest więc dla dobra innych.
Prorok jest tylko instrumentem na tyle cennym, na ile sprawi, że głos Boga dotrze do człowieka.
„Ku zbudowaniu". Proroctwo jest potężnym środkiem pobudzającym i ożywiającym siły duchowe. Użyte słowa odpowiadają konkretnym okolicznościom i potrzebom. „Kto zaś prorokuje, buduje Kościół" (1 Kor 14,4).
„Ku pokrzepieniu". Proroctwo nie jest rozkazem. Jest zaproszeniem. Zaproszeniem osobistym, poufnym, wręcz intymnym. Nie może być m nie innej odpowiedzi, jak tylko wielka radość zapraszanego.
„Ku... pocieszę". Proroctwo wlewa w serca odwagę, dodaje ufności, roznieca nadzieje, napełnia po brzegi radością.
Są tam również elementy pouczające. „Możecie bowiem w ten sposób prorokować wszyscy, jeden po drugim, aby wszyscy byli pouczeni i podniesieni na duchu" (1 Kor 14,31).
W końcu proroctwo ma za cel przekonanie kogoś, kto jest blisko nas, o tym, że Bóg jest realnie obecny pośród nas: „Gdy zaś wszyscy prorokują a wejdzie podczas tego jakiś poganin lub człowiek prosty, będzie przekonany przez wszystkich, osądzony i jawne staną się tajniki jego serca; a tak, upadłszy na twarz, odda pokłon Bogu, oznajmiając, że prawdziwie Bóg jest między wami" (1 Kor 14, 24-25).
Muszę wam wyznać, że byłem kiedyś świadkiem podobnej sceny. Pewnego dnia ujrzałem kapłana padającego na kolana, gdy z ust protestanta usłyszał w trakcie proroctwa takie słowa: „Bądź szafarzem moich sakramentów!...". Ów protestant powiedział w ten sposób o Sakramentach, chociaż ich nie uznaje!
Prorocy
Prorok jest doręczycielem wiadomości Bożych dla ludzi. Tajemniczą figurą, która żyje między ludźmi, ale jest w ciągłym kontakcie z Wiecznością. Prorocy od niepamiętnych czasów związani byli nieroz-dzielnie z historią zbawienia. Za każdym razem, kiedy Lud Boży tracił odwagę, doznawał poniżenia, zawracał z drogi Bożej, a nawet stawał się oporny wobec Bożych praw, potężny głos proroków przywracał utraconą ufność, radość i nadzieję. Stawał się gwarantem wierności Pana uczynionym wcześniej przyrzeczeniom.
Ideą przewodnią proroctw starotestamentowych był jednak przyszły Mesjasz. Stałą treścią wiadomości przekazywanych ludziom od Ojca był Jego Syn umiłowany.
On to stał się nie jakimś prorokiem, ale PROROKIEM jedynym w swoim rodzaju. Wszyscy inni, ze Starego i Nowego Testamentu, obracali się wokół Niego. Ci, którzy Go poprzedzili na tym świecie, mieli za zadanie przygotować Jego przyjście. Ci, którzy działali po Nim, mieli przypominać Jego słowa.
W Starym Przymierzu Ojciec przez proroków mówił o Synu, w Nowym - Syn objawił nam Ojca i przemawiał w imieniu Ojca. „Wielokrotnie i na różne sposoby przemawiał niegdyś Bóg do ojców przez proroków, a w tych ostatecznych dniach przemówił do nas przez Syna. Jego to ustanowił dziedzicem wszystkich rzeczy, przez Niego też stworzył wszechświat" (Hbr l, 1-2).
Zawsze jednak Duch Święty jest tym, który inspiruje przekazy wiadomości z nieba. Zarówno w aspekcie nadziei na zbawienie, jak i korzystania z niego.
Antyczni prorocy byli ludźmi wyjątkowymi. Wyposażeni byli przez Boga w specjalny mandat do oświecania i pocieszania Ludu Bożego, a nieraz i do prowadzenia go. Ich misja miała charakter ciągły.
W Nowym Testamencie możemy wprawdzie odnaleźć proroków „z zawodu", to znaczy ludzi wybranych dzięki powołaniu do tej specjalnej posługi -urzędu. Tak bowiem mówi św. Paweł: „I tak ustanowił Bóg w Kościele najprzód apostołów, po wtóre proroków, po trzecie nauczycieli" (1 Kor 12,28).
A jednak u boku owego „urzędu proroka" był i jest także „dar proroctwa". O ile pierwszy dotyczył nielicznych, drugi dostępny jest wszystkim członkom Mistycznego Ciała, ponieważ każdy z nich bierze udział w misji prorockiej Chrystusa jako Głowy -może więc mówić w Jego imieniu. „...I będą prorokowali synowie wasi i córki •wasze... nawet na niewolników i niewolnice moje wyleję w owych dniach Ducha mego, i będą prorokowali" (Dz 2,17-18).
Apostoł Paweł potwierdza: „Możecie bowiem w ten sposób prorokować wszyscy" (1 Kor 14,31).
A jeśli tak, to dlaczego nie dzisiaj?
Dziś, tak jak niegdyś, potrzebujemy •wszyscy nieustannego dodawania odwagi, co wzmocniłoby naszą wiarę i pozwoliło zregenerować nasze wyczerpane siły duchowe.
Także i dziś wiele wspólnot, jakby z trudem chwytających powietrze, czuje potrzebę ożywczego tchnienia Bożego, które w duchowe płuca wtłoczy życie. „Kościół - powiedział papież Paweł VI - potrzebuje wiecznie trwających Zielonych Świąt. Potrzebuje ognia w sercu, słów wypływających z ust i proroczego spojrzenia"4.
Wszystkim mieszkańcom ziemi wysuszonej i wypalonej, ludziom zniewolonym dobrobytem i własnymi sukcesami, dzisiejszemu człowiekowi zmęczonemu, rozczarowanemu i zrezygnowanemu, każdy chrześcijanin może i powinien oznajmić, że Chrystus żyje, że jest obecny wśród nas i blisko nas, że przygotowuje nieustannie nasze szczęście i stara się ulżyć naszym cierpieniom 5.
CHARYZMATY DZIEŁA, ks. Serafino Falvo
DAR UZDRAWIANIA
„Na chorych ręce Maść będą, i ci odzyskają zdrowie" (Mk 16,18).
„Idźcie i donieście Janowi to, coście widzieli i słyszeli: niewidomi wzrok odzyskują, chromi chodzą, trędowaci doznają oczyszczenia i głusi słyszą; umarli zmartwychwstają" (Łk 7,22).
„Na chorych ręce kłaść będą, i ci odzyskają zdrowie!"
Konkretna obietnica Jezusa, której nigdy nie traktowałem serio. Przez tyle lat byłem proboszczem, odwiedziłem setki chorych, ale przez myśl mi nie przyszło, że mogę ich uzdrowić przez nałożenie rąk.
Tyle razy czytałem owe słowa, ale byłem przy tym bardzo daleki od przypuszczenia, że mogą one dotyczyć także mnie. Nawet kiedy włączyłem się w Odnowę Charyzmatyczną i mówiono mi, że wśród grup modlitewnych bardzo często zdarzały się uzdrowienia, nie przekonywało mnie to. Kiedy wreszcie dane mi to było ujrzeć na własne oczy, nie mogłem dłużej wątpić.
Ośmielony tym, co robili inni wokół mnie, nałożyłem i ja swoje ręce na pewną młodą kobietę, L.G., cierpiącą na białaczkę. Lekarze nie dawali jej więcej, niż dwa miesiące życia. Muszę przyznać, że podczas modlitwy nad nią poczułem jakby ogień ogarniający całe moje ciało. Coś, jakby wstrząs elektryczny przeniknął rnnie od stóp do głów. Jeszcze tego samego wieczora poczuła się lepiej.
Kilka dni po tym wydarzeniu lekarze stwierdzili całkowite wyzdrowienie.
Dziś jest zdrowa, czuje się dobrze i żyje szczęśliwie na łonie rodziny.
Patrząc z dystansu trzech lat mogę stwierdzić, że widziałem już wiele podobnych dowodów potwierdzających prawdziwość słów Chrystusa. Tak, On jest cały czas wierny swym obietnicom.
Warto zatem wejść nieco głębiej w to zagadnienie, aby umieć lepiej wykorzystać wspaniały charyzmat uzdrawiania. Odkryć, być może, sekret, który przywróci uśmiech na twarzach i nadzieje w sercu wielu chorych, a przy tym objawi jak wielki i dobry jest nasz Pan.
Rozważając problem tak delikatny, tak zawoalowany licznymi tajemnicami, już na samym wstępie dobrze jest zastrzec się, że nasze argumenty nie będą miały charakteru aksjomatycznego; nie można więc ich absolutyzować żadną miarą i zbyt rygorystycznie podchodzić do wniosków, jakie będziemy wysnuwać.
Probierzem naszych obserwacji będzie, jak zwykle, Pismo Święte. Ono też będzie mogło rzucić promień światła na ten problem, tak trudny do przeniknięcia i tak tajemniczy.
W Ewangelii tkwi zaiste wiele mocy, która pozwoli nam pomagać i pocieszać. W niej możemy odkryć źródło prawdziwej radości.
Zacznijmy więc od pytań: czym jest choroba i jakie są jej przyczyny?
Chorób nie zsyła Bóg
Wszyscy, dobrzy i źli, zwracają się do Boga w przypadku doświadczeniu choroby i nieszczęścia.
Źli obwiniają Boga. Bluźnią i przeklinają swój los.
Dobrzy wprawdzie nie złorzeczą, ale często przyjmują choroby z rezygnacją, jakby były próbą przygotowaną przez Boga, albo wręcz darem Bożym.
Oto kilka stwierdzeń często spotykanych na ustach takich osób:
„Pan zesłał tę chorobę: niech stanie się Jego wola";
„Pan chciał mnie skarać zsyłając na mnie tę
chorobę";
„Pan pragnie, żebym odpokutowała za swoje
grzechy cierpiąc w ten sposób";
„Godzę się z tymi cierpieniami dla chwały Bożej";
„Pan zsyła choroby na dobrych ludzi";
„Choroba jest znakiem wybrania przez Boga";
„Choroby są błogosławieństwem Bożym".
Bardzo często więc Boga uważa się z przyczynę i sprawcę naszych cierpień.
Powiedzmy od razu, nie zwlekając, że jest to koncepcja błędna, jeśli nie nazwać jej wprost herezją. Tego typu idee mają swe źródła w filozofii platońskiej, stoickiej czy manichejskiej. Przeniknęły stamtąd do chrześcijaństwa i mistycyzmu średniowiecznego, chociaż nie mają żadnych podstaw w nauce wypływającej ze Słowa Bożego. Bóg nie jest przyczyną naszych chorób. Nie może nią być!
Choroby są złem, a żadne zło nie może od Niego pochodzić.
Wejdźmy do jakiejkolwiek rodziny, gdzie jest chory, zwłaszcza ktoś młody. Wszyscy: ojciec, matka, bracia, siostry - wszyscy są pogrążeni w bólu... a Bóg miałby się z tego cieszyć?
Wejdźmy do jakiegokolwiek szpitala: lekarze, pielęgniarki dwoją się i troją aby ulżyć cierpieniom... a jedynie Pan nasz miałby być z tego zadowolony?
Nasze ciało jest dziełem, które wyszło z Jego rąk ostatniego dnia tworzenia. Jak mógłby czerpać radość widząc jego zniszczenie?
Bóg jest Ojcem, który kocha swoje dzieci miłością bez granic. A jak mógłby kochający Ojciec być szczęśliwy, wysyłając swoje dzieci do szpitala i widząc je na łożu boleści?
Nie ma nawet jednego fragmentu w Piśmie Świętym, który mógłby sugerować, że choroby pochodzą od Boga.
W Starym Testamencie nie można wprawdzie jeszcze znaleźć dobrze rozwiniętej koncepcji Boga jako Ojca. Dominuje tam idea Boga - Prawodawcy, który karze i nagradza. Przestrzeganie Prawa zostaje nagrodzone obietnicą długiego i zdrowego życia, choroby natomiast uważane są za przykre efekty niewierności Prawu.
Oto przykład:
Jeśli wiernie słuchał będziesz głosu Pana, twego Boga, i będziesz wykonywał to, co jest słuszne w Jego oczach, jeśli będziesz dawał posłuch Jego przykazaniom i strzegł wszystkich Jego praw, to nie ukarzę Cię żadną z tych plag, jakie zesłałem na Egipt, bo Ja, Pan, chcę być twym lekarzem" (Wj 15,26).
I inny przykład: „Będziecie oddawać cześć Panu, Bogu waszemu, gdyż pobłogosławi twój chleb i twoją wodę. Oddalę od ciebie wszelką chorobę" (Wj 23,25).
O jednym ze zdobywców Ziemi Obiecanej, o imieniu Kaleb, tak mówi Pismo Święte: mając osiemdziesiąt pięć lat był zdrowy, silny i zdolny do walki nie mniej, niż w wieku czterdziestu lat, a to dlatego, że poszedł drogą Pana i zgodnie z Jego wolą wykonał misję zleconą przez Mojżesza (Joz 14,10-11).
O samym Mojżeszu czytamy: „W chwili śmierci miał Mojżesz sto dwadzieścia lat, a wzrok jego nie był przyćmiony i siły go nie opuściły" (Pwt 34,7).
Psalmy pełne są obietnic długiego życia w szczęściu: „On twoje dni nasyca dobrami: odnawia się młodość twoja jak orła" (Ps 103,5).
Niektórzy utrzymują, że nie było Bogu miłe nawet ofiarowywanie i zabijanie zwierząt. Dokładna analiza tekstów Starego Testamentu sugeruje, że poświęcanie byków, owiec i baranków nie było potrzebne Bogu, ale wiązało się z mentalnością ówczesnych ludzi, z przyzwyczajeniami egipskimi samego Mojżesza i z ogólnym tłem kultów pogańskich, z którego wyrastał hebrajski rytuał religijny.
(Patrz Ps 40,7 i 50, 8-23; l Sam 15,22; Iz 1,11 i 66,3; Jer 6,20 i 7,21; Oz 6,6 i 8,13; Mt 9,13 i 12,7; Hbr 10,5-6).
On jest Bogiem Życia i „wszystko co żyje, chwali Go", a nie to, co umiera. On woli „poświęcenia przynoszące chwałę" bardziej niż zabijanie ofiarnych zwierząt. U Izajasza można odnaleźć już pierwsze zapowiedzi literackich opisów miłości Boga jako Ojca.
Jezus wyraził to wprost:
„Gdy którego z was syn poprosi o chleb, czy jest taki, który poda mu kamień? Albo gdy prosi o rybę, czy poda mu węża? Jeśli więc wy, choć źli jesteście, umiecie dawać dobre rady swoim dzieciom, o ileż bardziej Ojciec wasz, który jest w niebie, da to, co dobre, tym, który Go proszą" (Mt 7,9-11).
Czy pomiędzy owymi dobrymi rzeczami może zabraknąć zdrowia fizycznego?
Ojciec daje przecież dobre rzeczy swym dzieciom, a cierpienia nie są dobre. Nawet ci, którzy nazywają je błogosławieństwami Bożymi, idą szybko do lekarza i biorą lekarstwa, a nie mówimy nigdy, że leczenie jest przeciwne woli Bożej. Zmaganie się z cierpieniem nie jest przecież zmaganiem się z Bożym przeznaczeniem, ani tym bardziej z Bożymi błogosławieństwami.
Nie można sobie wyobrazić kochającego ojca, który może uczynić swe dzieci szczęśliwymi, ale nie chce tego zrobić. Każdy ojciec jest naprawdę szczęśliwy wtedy, kiedy jego dzieci są szczęśliwe wraz z nim.
Nasz Ojciec, Bóg, pragnie dać nam szczęście pełne, niczym nie zakłócone, najdoskonalsze z możliwych. Pragnie tego bardziej, niż my sami jesteśmy w stanie pragnąć.
Choroby mają swe źródło w grzechu i pochodzą od złego ducha.
Są one istotnie złem samym w sobie i jak każde zło mogą mieć źródło jedynie w słabości ludzkiej, lub też mogą być wywoływane działaniem tego, który zło uczynił swym głównym celem, to znaczy szatana.
Całe zło jest konsekwencją grzechu pierworodnego.
W pewnym sensie można powiedzieć, że człowiek nie był, dzięki łasce Bożej, przeznaczony do cierpień, chorób i śmierci. To grzech spowodował utratę tej możliwości i poddał człowieka działaniu sił przeciwnych zdrowiu i szczęściu: wpływom samego szatana.
Jezus nazwał go »władcą tego świata« J 12,31 i 14,30), ponieważ w wyniku grzechu pierworodnego nabył on pewną moc panowania nad stworzeniami Bożymi i wykorzystuje od czasu do czasu swą władzę przeciw nam.
Nawet jeśli dziś widzimy naturalne przyczyny niektórych chorób, ich praprzyczyna sięga, w odległych czasach, grzechu pierworodnego, a więc i tu szatan ma swój udział.
Niektóre choroby spowodowane mogą być grzechem osobistym.
Nie chcemy przez to powiedzieć, że każdemu grzechowi ludzkiemu odpowiada jakaś konkretna choroba, ani tym bardziej, że choroby są tym poważniejsze, im cięższy był grzech chorego.
Jednakże nie budzi wątpliwości fakt, iż niektóre choroby mają swe źródło w niemoralnym sposobie życia. Kto, na przykład, nie zna straszliwych efektów wolnej miłości i narkotyków (choroby weneryczne i AIDS)? Kto nie słyszał o smutnych statystykach zgonów spowodowanych paleniem? Mówi się coraz więcej o zgubnych skutkach nadmiernego jedzenia, nie mówiąc o nadużyciach alkoholu.
Również w tych wszystkich przypadkach praprzyczyną jest zły duch, a wszelkie odchylenia i dewiacje są niczym innym, jak zatrutym owocem, śmiertelnym skutkiem pierwszego grzechu ludzkości.
Sam Jezus nieraz pokazywał związek między grzechem a chorobami, dając w ten sposób do zrozumienia, że grzechy osobiste mogą powodować utrzymywanie się choroby. Paralitykowi, którego spuszczono przez dach do pomieszczenia, w którym nauczał, powiedział najpierw te słowa: „Odpuszczają ci się twoje grzechy" (Łk 5,20).
Innemu choremu, którego spotkał w pobliżu sadzawki Betesda, po przywróceniu mu zdrowia zalecił: „Oto wyzdrowiałeś. Nie grzesz już więcej, aby ci się coś gorszego nie przydarzyło" J 5,14).
Paweł Apostoł uświadamia Koryntian, że ich niewłaściwe zachowanie podczas spotkań eucharystycznych powoduje choroby i śmierć: „Kto bowiem spożywa i pije nie zważając na Ciało Pańskie, wyrok sobie spożywa i pije. Dlatego to właśnie wielu wśród was słabych i chorych i wielu też umarło" (l Kor 11,29-39).
Inne choroby są konsekwencją cudzych grzechów.
Któż mógłby zaprzeczyć, że istnieją wady dziedziczne? Kto nie przekonał się jeszcze, że niektóre wady i nieuporządkowane życie moralne jednego pokolenia odbija się na zdrowiu przyszłych pokoleń?
Także oprócz niepodważalnych praw dziedziczenia chorób i zła, musimy być świadomi społecznych oddziaływań, które powodują, że zarówno dobro, jak i zło jednego członka wspólnoty nie może pozostać bez wpływu na pozostałych członków.
Są wreszcie takie choroby, które możemy uznać za efekt bezpośredniego oddziaływania demonów. Są to przypadki zagnieżdżenia się złego ducha w ciele ofiary. Jest kilka takich przykładów w Ewangelii, gdzie głusi i ślepi odzyskiwali utracone zmysły po uwolnieniu ich przez Jezusa z obecności diabła: „Oto przyprowadzono Mu niemowę opętanego. Po wyrzuceniu złego ducha odzyskał mowę" (Mt 9,32-33)-
„Raz wyrzucał złego ducha u tego, który był niemy. A gdy zły duch wyszedł, niemy zaczął mówić" (Łk 11,14).
Można wysunąć tylko jeden wniosek: wszystkie choroby, a więc i wszelkie dolegliwości fizyczne mają w sposób pośredni lub bezpośredni związek z szatanem, który poprzez grzech pierworodny oddziaływu-je na człowieka i pragnie nad nim zapanować. Nie Bóg więc, lecz diabeł czerpie radość z ludzkiego bólu i nieszczęścia, jakie wynikają z chorób i śmierci.
Uzdrowienia dokonane przez Jezusa On sam nazwał „dziełami Bożymi", „sprawami Boga", jak napisane jest w Ewangelii Jana Q 9,3), natomiast choroby są bezsprzecznie dziełami i sprawami szatana.
Bóg uwalnia nas od chorób
Obietnica odkupienia, dana po grzechu pierworodnym, obejmuje zapowiedź uwolnienia od wszystkich konsekwencji wywołanych przez ten grzech.
Na wszystkie problemy zrodzone z owego fatalnego upadku Bóg Ojciec odpowiada Wcieleniem swego Słowa.
Apostoł Jan mówi w swym liście, że: „Syn Boży objawił się po to, aby zniszczyć dzieła diabła" (l J 3,8).
Wobec tych dzieł, które objawiają się w duszy kolejnymi grzechami, a w ciele różnymi dolegliwościami i chorobami, Ojciec posłał Syna, aby Ten uwolnił całego człowieka nie tylko ze skutków, ale spod panowania szatana.
Zły duch poniósł całkowitą klęskę, tak jak wcześniej cieszył się całkowitym zwycięstwem.
Jezus Chrystus przyszedł, aby uwolnić nas od wszelkich ułomności i chorób
Przyszedł On, aby dokonać nowego stworzenia, gdzie nie ma nawet odrobiny miejsca dla szatana.
Przyszedł, aby uwolnić nas od wszelkich chorób: od tych duchowych, wziąwszy na siebie nasze grzechy i od tych fizycznych, dźwigając nasze boleści. „Lecz On się obarczył naszym cierpieniem, On dźwigał nasze boleści" (Iz 53,4), jak prorokował Izajasz.
Św. Mateusz widzi spełnienie tego proroctwa właśnie wtedy, gdy Jezus uzdrawiał chorych: „On słowem wypędził złe duchy i wszystkich chorych uzdrowił. Tak oto spełniło się słowo proroka Izaja-sza: »On wziął na siebie nasze słabości i nosił nasze choroby." (Mt 8, 16-17).
Tak więc, jeśli uwolnieni jesteśmy z jarzma grzechu, ponieważ „Pan zwalił na Niego winy nas wszystkich" (Iz 53,6), tak też jesteśmy uwolnieni od dolegliwości fizycznych od momentu, gdy „On wziął je na siebie". Jeśli więc nie ma już w nas grzechu, ponieważ Jezus sam stał się naszym grzechem, tak samo choroby nie mają prawa przebywać w nas od momentu, kiedy On weźmie je w swoje posiadanie.
Jezus jest twórcą nowego porządku i nowego człowieka. W pierwszym Adamie znaleźliśmy śmierć duszy i ciała; w nowym Adamie powinna zostać odzyskana cała pełnia życia, cała obfitość życia, cała doskonałość życia bez chorób i śmierci.
Kiedy Słowo przybrało ludzkie ciało, uwolniło ciała spod władzy szatana, odnawiając w nich nieśmiertelność.
Obniżylibyśmy rangę zwycięstwa Chrystusa nad szatanem, jeśli ograniczylibyśmy je tylko do dziedziny ducha ludzkiego.
Chrystus przyszedł by tworzyć nowy świat. Nowe stworzenie wyszło wraz z Nim z grobu w czasie Wielkiej Nocy: „Oto przybytek Boga z ludźmi: i zamieszka wraz z nimi i będą oni Jego ludem", a On będzie „BOGIEM Z NIMI". I otrze z ich oczu wszelką łzę, a śmierci już odtąd nie będzie. Ani żałoby, ni krzyku, ni trudu już odtąd nie będzie, bo pierwsze rzeczy przeminęły.
I rzekł Zasiadający na tronie: „Oto czynię wszystko nowe" (Ap 21, 3-5).
A my jesteśmy zanurzeni w ten nowy świat. Nie są to rzeczy, które przyjdą, ale te, które już przyszły. Św. Paweł mówi, że nowe stworzenie stało się już w nas, jeśli jesteśmy w Chrystusie: Jeśli więc ktoś pozostaje w Chrystusie, jest nowym stworzeniem. To, co dawne, minęło, a oto wszystko stało się nowe" (2 Kor 5,17).
Kiedy duch ponownie ożywił ciało Chrystusa w grobie, dał życie jednocześnie całemu Ciału Mistycznemu: „A jeżeli mieszka w nas duch Tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, to Ten, co wskrzesił Chrystusa Jezusa z martwych, przywróci do życia wasze śmiertelne ciała mocą mieszczącego się w was swego Ducha" (Rz 8,11).
W oryginalnym tekście słowo „śmiertelne" wyrażone jest greckim słowem „thneta" co oznacza, „poddane śmierci".
Nie chodzi więc tu o martwe ciała, które pewnego dnia zostaną wskrzeszone, ale o ciała, które teraz, jako poddane śmierci, otrzymują nowe życie i są ożywiane każdej chwili przez Ducha.
Jeżeli tworzymy jedno ciało z Chrystusem, to dzięki temu, że jedno życie ożywia zarówno głowę jak i członki.
„Tak więc, gdy cierpi jeden członek", pisze Apostoł Paweł, „współcierpią wszystkie inne członki; podobnie gdy jednemu członkowi okazywane jest poszanowanie, współweselą się ws2ystkie członki" (l Kor 12,26).
Teraz Chrystus doznaje chwały, a więc wszystkie członki Ciała Mistycznego uczestniczą w Jego chwale.
Hebrajczycy nie pojmowali duszy i ciała ludzkiego jako odrębnych elementów, jak to czynimy dzisiaj.
Mesjasz, którego oczekiwali, miał być wyzwolicielem całego człowieka, i tak się też stało. Człowieka nie rozdzielonego sztucznie na owe dwa elementy. I taki właśnie Jezus daje nam się poznać już od pierwszych dni swojej działalności apostolskiej.
Co Jezus czynił spotykając na swej drodze chorych?
Uzdrawiał wszystkich tych, którzy pojawiali się przed nim: uzdrawiał na drogach, w domach, w synagogach, uzdrawiał ich na odległość, jeśli proszono go z wiarą.
Połowę treści zawartych na kartach Ewangelii Synoptycznych stanowią opisy uzdrowień.
Wielokrotnie mogliśmy słyszeć, jak poprzez owe cuda Jezus pragnął okazać swą boskość i swój mesjanizm. Po części odniosło to skutek.
Wielu spośród tłumów otaczających Jezusa mówiło w ten sposób: „Czy Mesjasz, kiedy przyjdzie, uczyni więcej znaków, niż On uczynił?" (J 7,31).
Nie mógł to być jednak główny motyw; przecież lekarz nie obchodzi swych chorych tylko po to, by pokazać wszystkim swą biegłość zawodową.
Jezus zachowywał się w takich sytuacjach jak prawdziwy lekarz. Skromny lekarz. Nieraz prosił, by uzdrowieni nie mówili o tym nikomu.
Dla Jezusa uzdrowienia nie stanowiły jakiegoś ozdobnego dodatku upiększającego jego misję. On sam nie nazywał ich cudami, to jest wydarzeniami nadzwyczajnymi, wyjątkowymi, ale „dziełami Bożymi", i normalnymi „sprawami Bożymi", stanowiącymi rdzeń Jego misji zbawczej.
Pragnę dodać jeszcze, że na ogół panuje tendencja traktowania uzdrowień jako wydarzeń symbolicznych, gdzie pod maską niedomagań fizycznych Jezus widział nasze niedostatki duchowe.
Obecnie, nie wykluczając całkowicie sensu alegorycznego, nie możemy nie podkreślić ich aspektu fizycznego. Były to uzdrowienia w sferze życia biologicznego: ślepi widzieli, chromi chodzili, trędowaci zostali oczyszczeni.
Wysłańcom Jana Chrzciciela, którzy pytali Go, czy rzeczywiście jest Mesjaszem, Jezus zademonstrował uzdrowienia chorych ciał a nie dusz: „Niewidomi wzrok odzyskują, chromi chodzą, trędowaci doznają oczyszczenia i głusi słyszą; umarli zmartwychwstają..." (Łk 7,20-22).
Czyż nie były to więc najważniejsze dzieła, aby przekonać wątpiących, że On jest tym, którego oczekiwali?
Jak Jezus zachowywał się wobec chorych? Żadnemu z tych, którzy zwrócili się do Niego z prośbą o uzdrowienie, nie powiedział: „Musisz pogodzić się z twoją chorobą, bo jest to błogosławieństwo Boże i dowód wybrania ciebie przez Ojca". Uzdrawiał natomiast wszystkich, uważając ich ułomności za zło, które należy usunąć.
Nie odnajdujemy w Ewangeliach żadnego śladu przekonywania kogokolwiek z chorych, aby traktowali swoje cierpienia jako wolę Bożą. Jezus nie powiedział nigdy: „Musisz cierpieć dla chwały Bożej!"
Mówił natomiast, że uzdrowienia, których dokonywał, przyczyniają się do powiększenia chwały Ojca.
Stojąc przed niewiadomym od urodzenia, tak odpowiedział na pytanie Apostołów: „Ani on nie zgrzeszył, ani rodzice jego, ale stało się tak, aby się na nim objawiły sprawy Boże" - i dodał: „Potrzeba nam pełnić dzieła Tego, który Mnie posłał, dopóki jest dzień..." Q 9,3-4).
Dziełem Boga nie było kalectwo owego żebraka, ale jego uzdrowienie. W ten sposób Jezus wypełnił misję powierzoną Mu przez Ojca, aby Ojciec doznał chwały „dopóki jest dzień".
Inny przykład, to paralityk z Kafarnaum, który nie wielbił Boga w chwili spuszczania go na łożu z dachu, ale kiedy wstał ze swego łoża: „I natychmiast wstał wobec nich, wziął łoże, na którym leżał, i poszedł do domu wielbiąc Boga" (Łk 5,25). A wraz z nim wychwalali Boga również świadkowie tego wydarzenia: „Wtedy zdumienie ogarnęło wszystkich; wielbili Boga i pełni bojaźni mówili: "Przedziwne rzeczy widzieliśmy dzisiaj-" (Łk 5,26).
Ostatnie potwierdzenie odnajdujemy w opisie choroby i śmierci Łazarza. Kiedy Jezus dowiedział się o tym, powiedział, że „choroba ta nie zmierza ku śmierci, ale ku chwale Bożej, aby dzięki niej Syn Boży został otoczony chwałą" (J 11,4).
Chwałą Bożą nie była choroba, ale to, co nastąpiło po niej.
I rzeczywiście, siostrze zmarłego, Marcie, powtórzył: „Czyż nie powiedziałem ci, że jeśli uwierzysz, ujrzysz chwałę Bożą?" (J 11,40).
Marta nie ujrzała chwały Bożej w czasie choroby brata, ale wtedy, kiedy wyszedł on żywy ze swego grobu.
Niektóre spostrzeżenia
1. Czy Jezus nie powiedział: Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje"(Mk 8,34)?
Nie wydaje się, żeby w tym tekście chodziło o cierpienia wynikające ze złego stanu zdrowia. Raczej o te, które uczniowie, wierni nauczaniu swego Mistrza, znosili ze strony innych ludzi, to znaczy: prześladowania, dyskryminacje, najróżniejsze ataki, a także rozczarowania, gorzkie słowa, ciężar codziennych obowiązków, poświęcanie każdej minuty życia na ołtarzu spełniania woli Bożej. Ich suma stanowiła doprawdy krzyż każdego prawdziwego apostoła.
Jezus zaprasza nas do „wzięcia go", jak czegoś, co nie tkwi w nas, ale jest niejako na zewnątrz; do „noszenia go", „co dnia" (Łk 9,23). Mogą to być kłopoty wynikające z ciągłych spięć i przykrych kontaktów z innymi. Są to raczę] powszechne problemy codzienne, a nie choroby czy ułomności, które mają charakter wyjątkowy.
Wiele razy Jezus gloryfikuje wyraźnie poświęcenia i cierpienia tego właśnie rodzaju: „Błogosławieni jesteście, gdy ludzie wam urągają i prześladują was, i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was" (Mt 5,11).
2. Choroby są pożyteczne, gdyż pozwalają odpokutować za nasze grzechy.
Twierdzimy raczej, że najlepszym zadośćuczynieniem jest miłość.
Nie można przeczytać w żadnym fragmencie Nowego Testamentu, że Jezus czy Apostołowie żądali od pokutujących grzeszników jakichś kar i umartwień cielesnych. Domagali się natomiast radykalnej przemiany życia, zmiany mentalności, szczerego nawrócenia serca (metanoia).
Nawróconej grzesznicy odpuszczone zostały liczne grzechy, „ponieważ bardzo umiłowała. A ten, komu mało się odpuszcza, mało miłuje" (Łk 7,47).
Szawłowi, od niedawna nawróconemu, Jezus przepowiada wiele cierpień, to znaczy ataków na niego, prześladowań, niezrozumienia, trudów i niebezpieczeństw... dla Jego imienia, ale nie z powodu chorób.
Św. Paweł nie mógł być człowiekiem słabym i chorowitym, jak niektórzy może go sobie wyobrażają. Apostoł czyniący takie rzeczy jak on, podróżujący z jednego do drugiego krańca ówczesnego Imperium Rzymskiego, przebiegający niezmordowanie trasy z jednego do drugiego miasta, płynący z jednego portu do drugiego, nie mógł być nieustannie nękany problemami zdrowia. Słynny „oścień dla ciała", bardzo to prawdopodobne, nie był cierpieniem fizycznym, ale raczej ciągłym i upokarzającym oporem, z jakim się spotykał ze strony Żydów i ich zwolenników, gdziekolwiek przebywał. To stanowiło rzeczywiście pewien środek zaradczy przeciw pokusie pychy, w jaką mogłoby go wbić posiadanie tak licznych i niezwykłych charyzmatów (2 Kor 12,5-7). W tym właśnie kontekście Apostoł wychwala swoje słabości, wymieniając je wyraźnie: obelgi, niedostatki, prześladowania i uciski z powodu Chrystusa (2 Kor 12,10).
3- Choroby, nawet jeśli Bóg ich nie chce, są jednak smutną rzeczywistością naszego dnia powszedniego.
Tak, grzech jest bolesną rzeczywistością naszego życia codziennego, choć Bóg tego nie pragnie. On przez jakiś czas to toleruje, ale przyzwolenie na istnienie czegoś nie oznacza akceptacji, ani tym bardziej pogodzenia się z tym.Bóg nie chce aby grzech był w nas.
Podobnie jest z chorobami i cierpieniami fizycznymi. Bóg je toleruje, ale nie chce, żeby opanowywały nasze ciała. Tak jak grzech niszczy w nas życie i ducha Bożego, tak i choroby niszczą arcydzieło Bożego stworzenia - dzieło Bożych rąk.
Zarówno grzech, jak i choroby, to dwa przejawy zła, które nie będą miały prawa objawiać się w nowym stworzeniu, ponieważ obydwa mają te same korzenie: zło.
Ze swej strony Bóg uczynił wszystko, żeby zło wykreślić z historii świata, ale teraz pozostało jeszcze sporo do zrobienia z naszej strony.
4. Jeśli nawet choroby nie są zsyłane przez Boga, to służą Mu do upominania grzeszników, do wzywania do nawrócenia.
Z pewnością, nawet kochający ojciec może użyć bardziej drastycznych środków, jeśli pełne miłości nawoływania okazują się nieskuteczne. Choroba może rzeczywiście służyć upomnieniu. Może przerwać życie prowadzone wbrew planom Bożym. Może stać się dzwonkiem alarmowym w przypadkach, gdy inne sposoby opamiętania się zawodzą.
W naszym przypadku nie możemy zapominać, że jeżeli nawet Ojciec Niebieski „chłoszcze swoje dzieci", to kocha je ogromnie, mimo licznych grzechów. Jego serce płacze nie mniej, niż serce tego, kto jest doświadczany chorobą i jeśli Bóg ucieka się do tego ostatecznego środka, nie może się doczekać jeśli tylko Jego syn lub córka opamiętają się.
Kiedy grzesznik uzna swoją winę, kiedy cierpi z tego powodu i postanawia nie grzeszyć więcej, rozpoczyna się nowe życie. Jeśli syn marnotrawny powróci do domu, skruszony i upokorzony, nie ma powodu, by go napominać, ani tym bardziej karać. Po tym, jak Ojciec przyodzieje go w luksusowe szaty, czyż chciałby go wtedy wychłostać? Tak więc, potwierdzając taką właśnie pouczającą rolę chorób, musimy stwierdzić, że po osiągnięciu swego celu, nie mają żadnych podstaw, żeby dalej nas nękać.
Co powiedzieć na to, że tylu świętych doświadczanych było przez długie i straszne nieraz cierpienia, bądź ze zrządzenia Bożego, bądź też były to ofiary ponoszone na rzecz innych?
Trzeba na koniec stwierdzić, że ból, zarówno moralny jak i fizyczny, w pewnych okolicznościach naszego ziemskiego bytowania może mieć pewien walor pozytywny: pogłębić w sercu pokorę w obliczu Boga, pomóc oderwać się od własnego „ego" i przywiązania do rzeczy stworzonych, umożliwić oczyszczenie miłości.
Sam Jezus zalecał swym uczniom nie tylko modlitwę, ale i post, aby dokonać uwolnienia od niektórych diabolicznych obsesji: „Ten rodzaj można wyrzucić tylko modlitwą i postem" (Mk 9,29). Jednoczymy się więc z ogromem cierpień Odkupiciela w akcie najczystszej miłości do Ojca, aktualizując w nas samych i w innych „braki udręk Chrystusa" (Koi 1,24).
Inną rzeczą jest jednak przyznanie, że w pewnych ściśle określonych sytuacjach, uzasadnionych psychologicznie i egzystencjalnie, cierpienia mogą być użyteczne i pozytywne, co uwzględnia mądry Boży plan, a inną uznanie, że wszystkie choroby i cierpienia, są same w sobie dobrem, co mogłoby hamować próby pozbycia się ich i uwolnienia człowieka spod ich wpływu.
Bóg stworzył nas do życia i do radości. Nic więc nie ogranicza naszych dążeń w tym kierunku, o ile nie naruszają one Bożego planu i nie przekreślają miłości Boga i bliźniego. Możemy więc użyć wszelkich środków będących do naszej dyspozycji, aby dopełnić szczęścia przewidzianego w niezgłębionych planach Najwyższego.
Jezus uzdrawia nadal
Uzdrawia wciąż, tak jak niegdyś, bo „On się obarczył naszym cierpieniem, On dźwigał nasze boleści", jak mówi prorok Izajasz.
Oznacza to, że przejął cierpienia i boleści wszystkich ludzi. Tak, jak wziął na siebie grzechy całej ludzkości, tak też uczynił z chorobami i ułomnościami.
Ileż razy słyszymy, gdy ktoś mówi: „Tak było w czasach Chrystusa!".
Jakby chodziło o postać, historyczną wprawdzie, ale zamkniętą na kartach kronik opisujących dawne cudowne wydarzenia. Tak, jakby chodziło o wzruszające wprawdzie, ale minione już wspomnienia.
A przecież każdy czas jest czasem Jezusa. On jest z nami zawsze, jak nam obiecał: „A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata" (Mt 28,20).
I wciąż jest ten sam, pragnący, jak kiedyś, leczyć i uzdrawiać poranione dusze i ciała. Już w Starym Testamencie wyobrażano Go sobie jako Lekarza ludzkości.
Kiedy ukąszenia węży dziesiątkowały naród wybrany, Bóg rzeki do Mojżesza, aby wywyższył miedzianego węża w taki sposób, aby każdy, kto go ujrzy, został uleczony.
Teraz zaś osoba Chrystusa i jego realna obecność wśród nas ma moc uzdrawiania wszystkich, którzy skierują się ku Niemu, zwrócą na Niego swój wzrok, i to nie tylko w sensie duchowym. Hebrajczycy ginęli od jadu prawdziwych węży, patrząc więc na Mojżeszowego węża doznawali równie realnych uzdrowień swego ciała.
Apostołowie rozumieli dobrze, że ich Mistrz nie kończy swej misji uzdrawiania wraz ze wstąpieniem do nieba, ale pragnie ją kontynuować poprzez nich właśnie i przez innych aż do skończenia świata.
Już kiedy wysłał ich po raz pierwszy, aby głosili królestwo Boże, wyposażył ich w odpowiednią moc charyzmatyczną: „Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie umarłych, oczyszczajcie trędowatych, wypędzajcie złe duchy" (Mt 10,8).
Pełną świadomość otrzymania tej samej mocy, co ich Mistrz, uzyskali Apostołowie w dniu Zielonych Świąt. Odtąd zaczęli czynić z niej użytek: „Nie mam srebra ani złota - powiedział Piotr - ale co mam, to Ci daję: W imię Jezusa Chrystusa Nazarej-czyka, chodź!" (Dz 3,6).
I podniósł się człowiek chromy od urodzenia, żebrzący przy bramie świątyni zwanej Piękną.
Nie były to już pojedyncze przypadki, ale prawdziwy początek ery uzdrowień w Kościele Chrystusowym; nawet sam tylko cień Piotra leczył chorych (patrz Dz 5,15).
Podobnie działo się z Filipem w Samarii: „Z wielu bowiem opętanych wychodziły z donośnym krzykiem duchy nieczyste, wielu też sparaliżowanych i chromych zostało uzdrowionych. Wielka radość zapanowała w tym mieście" (Dz 8,7-8).
Nie tylko Apostołowie, ale i zwykli wierzący dokonywali uzdrowień.
Św. Paweł wspomina bowiem ten charyzmat wśród tych, które były rozpowszechnione wśród mieszkańców Koryntu wyznających Chrystusa (l Kor 12,9).
Tuż przed wstąpieniem do nieba Jezus mówił o tym darze w taki sposób, jakby miał on dotyczyć wszystkich wierzących: „Na chorych ręce kłaść będą, i ci odzyskają zdrowie" (Mk 16,17).
Tak więc dar uzdrawiania stanowi drogocenną perłę do dyspozycji całego Ciała Mistycznego. Istniejący wprawdzie zawsze w łonie Kościoła, jednak z biegiem czasu uważany za dar zarezerwowany dla uprzywilejowanych, z reguły wyniesionych na ołtarze świętych. A przecież Jezus nie użył słowa „święci", ale „ci, którzy uwierzą... na chorych ręce kłaść będą".
Dziś, gdy w Kościele świta nowa era charyzmatyczna, dzięki Bogu dar uzdrawiania staje się coraz powszechniejszy. Wierzymy, że jest to jakby jutrzenka, nieśmiałe początki. Kościół jutra ujrzy cuda jeszcze większe.
W jaki sposób Jezus leczy nasze choroby?
Powiedzieliśmy, że Jezus przybył, żeby leczyć wszelkie nasze choroby: zranienia psychiczne, niedomagania fizyczne i cierpienia duchowe. Choroby duszy, ciała i umysłu.
Choroby duchowe leczy poprzez sakramenty.
Choroby ciała i umysłu leczy trzema sposobami:
1. poprzez lekarzy i lekarstwa,
2. bezpośrednio,
3. poprzez sakramenty.
Na kartach tej książki zajmować się będziemy leczeniem cierpień fizycznych i psychicznych. Rozpatrzymy więc kolejno poszczególne z trzech wymienionych powyżej sposobów uzdrawiającego działania Jezusa.
1. Środki naturalne będące do naszej dyspozycji, a więc lekarze i lekarstwa.
Budzi to zawsze mój sprzeciw, jeśli słyszę takie oto słowa: „Chrystus zaczyna swe dzieło tam, gdzie kończą je lekarze", albo: „Kiedy lekarze ziemscy nie mogą już zbyt wiele zrobić, nie pozostaje nic innego, jak prosić o pomoc Lekarza Niebieskiego". Tak, jakby były to dwa różne zawody. Dwie różniące się specjalności: ta od przypadków zwykłych i prostych, i tamta od skomplikowanych i beznadziejnych. Tak, jakby było dwóch lekarzy. Kiedy jeden wychodzi, bo nie może pomóc, przychodzi następny. A każdy z nich działa jakby w innym sektorze, tak, że się wzajemnie nie znają.
A przecież lekarz jest tylko jeden: Jezus Chrystus. Największy i jedyny Lekarz, w pełnym tego słowa znaczeniu. Zesłany przez Ojca, aby stanął przy łożu cierpiącej ludzkości.
Inni lekarze i lekarstwa, to instrumenty w Jego rękach.
„Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało", mówi Jan Ewangelista Q 1,3). Wszystko, co zostało stworzone, a więc kosmos, ziemia, minerały, rośliny, zioła, wszystko to jest celowe i w nieskończonej mądrości Bożej zawiera również środki przeciwdziałające naszym chorobom.
Lekarstwa z apteki, nawet jeśli odpowiednio spreparowane i opakowane przez człowieka, zawierają elementy natury stworzonej przez Niego.
To On jest sprawcą powołań do tego trudnego zawodu, wymagającego tylu poświęceń i wyrzeczeń - zawodu lekarza. On też zsyła natchnienie tym, którzy szukają w królestwie ziół i minerałów nowych właściwości leczniczych. Dodaje sił wszystkim, którzy wydzierają śmierci coraz to nowe ciała znękanych chorobą sióstr i braci.
Nie mówimy już więc o lekarstwach i lekarzach z jednej strony i o Chrystusie uzdrawiającym z drugiej, ale wyłącznie o Jezusie, który uzdrawia nas środkami przez siebie stworzonymi.
2. Bezpośrednie uzdrowienie przez Jezusa, bez użycia lekarstw i lekarzy.
Jest to druga z omawianych możliwości, najbardziej nas interesująca ze względu na to, że taka właśnie osobista interwencja Boża nazywana jest charyzmatem uzdrawiania.
Chcielibyśmy krzyczeć o tym na głos wszystkim braciom wierzącym w Chrystusa, że On jest wciąż żywy, jest wśród nas i gorąco pragnie uwolnić nas od brzemienia chorób, nie mniej niż od grzechów.
Chcielibyśmy przekonać wielu katolików, którzy miesiącami i latami są nękani różnymi dolegliwościami, że Jezus jest gotów ich uzdrowić, nawet jeśli choroby są poważne i nieuleczalne.
Jeśli On w tamtych dniach uzdrowił tych, którzy z wiarą zwrócili się do Niego, czemu nie miałby uczynić dziś tego samego?
Ale, niestety, dzisiejszym chorym brakuje wiary. Wierzą ślepo tylko medycynie. Ku niej kieruje się pierwszą myśl kiedy ktoś poczuje się źle. W niej pokłada się największe nadzieje.
Czasem pokonuje się tysiące kilometrów i płaci ogromne sumy aby dostać się pod opiekę jakiegoś słynnego specjalisty. Wydaje się to naturalne. Dlaczego nie pomyśleć o tym, że blisko przy łóżku jest inny Specjalista, który może zrobić to samo szybciej
i lepiej?
Tak, o Nim też się myśli, ale kiedy? Gdy wszystkie inne środki zawodzą!
Teraz dany jest nam czas, aby lepiej się przyjrzeć owemu drogocennemu darowi, jaki Jezus składa w nasze ręce.
Możemy z radością przyjmować każdy nowy „cud" techniki i medycyny, ale nie możemy zapominać, że jeszcze większe cuda może sprawiać nasza wiara.
„Kto we Mnie wierzy, będzie także dokonywał tych dzieł, których Ja dokonuję, owszem, i większe od tych uczyni, boja idę do Ojca" (J 14,12).
3- Jezus leczy nasze data również dzięki sakramentom.
Nam, przywykłym uważać sakramenty za siedem kanałów łaski Bożej karmiącej nasze dusze, nie jest łatwo przyjąć, że mogą one przychodzić z pomocą również naszemu ciału.
Taki jednak wniosek wypływa ze słów Jezusa: ,Ja przyszedłem po to, aby mieli życie i mieli je w obfitości" Q 10,10).
Jeśli przyniósł nam pełnię życia, to znaczy życie pełne i doskonałe.Nie może ono pominąć żadnej sfery naszego jestestwa.
Jezus wprawdzie nie wyjaśnia dokładniej, o jakim życiu mówi, ale słowa „życie" i „obfitość" obejmują całość - życie nadprzyrodzone i życie biologiczne.
Dziś takie kompletne życie, życie w obfitości, dawane jest nam poprzez sakramenty. One to, jak siedem rzek wypływających z odwiecznych źródeł wody żywej, nie ograniczają się do nawodnienia jednego tylko rodzaju pól. Płyną, aby zanurzyć w sobie całego człowieka, jako istotę nie rozdzieloną na kawałki, zintegrowaną w swej substancji.
Trudno sobie wyobrazić łąkę zalaną wezbraną rzeką, aby po części była sucha, a po części mokra.
Zagadnienie to jest na tyle istotne, że wymaga szczegółowego rozpatrzenia. Ograniczymy się z konieczności do rzeczy najważniejszych, omawiając jednakże osobno poszczególne sakramenty. Trochę to będzie przypominać pobieżne przeglądanie siedmiu osobnych książek, które, zaledwie zaczniemy zgłębiać, zostawiamy, aby zajrzeć do następnej.
1. Chrzest
Już w pierwszym sakramencie otrzymujemy pełnię życia.
Jako z Nim razem pogrzebani w chrzcie, w którym też razem zostaliście wskrzeszeni przez wiarę w moc Boga, który Go wskrzesił" (Koi 2,12).
„Czyż nie wiadomo wam, że my wszyscy, którzyśmy otrzymali chrzest zanurzający w Chrystusa Jezusa, zostaliśmy zanurzeni w Jego śmierć? Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani, po to, abyśmy i my wkroczyli w nowe życie - jak Chrystus powstał z martwych dzięki chwale Ojca" (Rz 6,3-4).
Wskrzeszeni do nowego życia wraz z Chrystusem, jesteśmy już zwycięzcami, wraz z Nim, wszystkich konsekwencji grzechu: „To wiedzcie, że dla zniszczenia grzesznego ciała dawny nasz człowiek został razem z Nim ukrzyżowany po to, byśmy już więcej nie byli w niewoli grzechu" (Rz 6,6).
Jeśli nie jesteśmy już niewolnikami grzechu, to zrozumiałe jest, że zostają oddalone od nas również konsekwencje zła, wśród których są właśnie cierpienia i choroby.
Poprzez chrzest stajemy się dziećmi Bożymi, spadkobiercami i dziedzicami Ojcowskich dóbr. Wśród tych dóbr, które możemy uważać za nasze, nie może zabraknąć zdrowia fizycznego, niezbędnego do życia w nowym wymiarze, aby być godnymi synowstwa Bożego.
Wraz z chrztem włączamy się w Ciało Mistyczne, to jest w to samo ciało Chrystusa, które jest już zmartwychwstałe i uwielbione. Trudno sobie wyobrazić, żeby nasze ciała nie odczuły efektów tego nowego życia.
Chrzest identyfikuje nas z Chrystusem: „Teraz już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus" (Gal 2,20). Tak więc nie powinno w nas pozostać nic ze starego Adama, ani z przekleństw i plag, które spadły na niego. Nie powinno być miejsca na choroby i cierpienia.
Chrzest czyni z nas świątynię Boga. Jego tabernakulum. Trzy Osoby Boże przybywają, aby w nas zamieszkać. Zwłaszcza Duch Święty przychodzi spełnić podwójną misję: wskrzesić nas z Chrystusem do nowego życia i ożywiać nieustannie, to znaczy dawać każdego dnia jakby zastrzyk nowego życia do naszych ciał, poddanych jeszcze śmierci i jej wysłannikom - chorobom.
Chrzest, przekreślając w nas prawo grzechu i dając nam pełnię boskiego życia, tworzy z nas nowego człowieka, takiego, jaki wyszedł z rąk Stwórcy zanim poznał co to znaczy wina i konsekwencja grzechu.
2. Bierzmowanie
W bierzmowaniu następuje nowe wylanie Ducha Świętego, który wyposaża nas w swe cudowne dary.
Dary owe przeznaczone są między innymi do przeciwstawiania się szatanowi. Usiłuje on wciąż na nowo odrodzić swe królestwo w nas, królestwo grzechu, który sprowadza na nas choroby i śmierć.
Dlatego też Duch jest nam dany jako siła do pokonania szatana i budowania w nas królestwa Bożego.
3. Eucharystia
W Eucharystii ciało samego Chrystusa wchodzi w bezpośredni kontakt z naszym ciałem,
Eliasz wskrzesił syna pewnej wdowy z Sarepty kładąc się trzykrotnie na nieżywym ciele (l Krl 17,21).
W ten sam sposób wskrzesił chłopca Elizeusz, kiedy gościł w Szunem (2 Krl 4,34).
Jezus dokonywał uzdrowień dotknięciem rąk.
Kobieta cierpiąca na krwotok została uleczona dotykając frędzli Jego płaszcza.
Podobnie za pośrednictwem chust i przepasek noszonych przez Pawła i średniowiecznych relikwi świętych zostały dokonane cuda. Czy dziś kontakt z ciałem Chrystusa, ciałem prawdziwym, realnym, miałby posiadać mniejszą moc?
To tylko od nas zależy, czy będziemy traktować Eucharystię wyłącznie jako pokarm duchowy, czy również dostrzeżemy jej uzdrawiający wpływ na nasze fizyczne ciało.
Tuż przed komunią powtarzamy przecież te same słowa, które powiedział niegdyś setnik z Kafarnaum: „Powiedz tylko słowo, a mój sługa będzie uzdrowiony". Powtarzamy te słowa podczas każdej Mszy świętej, ale myślimy o uzdrowieniu wyłącznie duchowym, podczas gdy setnik miał na myśli fizyczną pomoc umierającemu młodemu człowiekowi. Różne przekłady w różnych językach nie oddają pełnego sensu tych słów, który oobejmuje duszę i ciało. W języku włoskim mówi się: „... a będę zbawiony". [Po polsku: „a będzie uzdrowiona dusza moja" - przypis tłumacza]. Najbliższa oryginałowi wydaje się formuła angielska: „...and I shall be healed", co oznacza: „...a ja będę uzdrowiony". Kieruje to naszą uwagę ku pełnemu uzdrowieniu całego człowieka.
Można powiedzieć, że dzisiejsi chorzy znajdują się w lepszej sytuacji niż mieszkańcy Galilei w czasach Chrystusa, bo mają znacznie większe możliwości kontaktu z ciałem Mistrza z Nazaretu.
Wśród grup charyzmatycznych jest już kilka świadectw uzdrowienia podczas Eucharystii i podczas przyjmowania Komunii Świętej. Jedno z takich zdarzeń przytrafiło się mnie kilka miesięcy temu.
Po wstępnych wyjaśnieniach, jakimi z wami podzieliłem się na kartach tej książki, a wtedy uczyniłem to w formie homilii, poprosiłem chorych obecnych na Eucharystii, aby prosili Jezusa o uzdrowienie w momencie przyjmowania Komunii Świętej. Pewien człowiek, od lat mający tak silne bóle w kolanach, że nie mógł chodzić dłużej niż przez kilka zaledwie minut, tym razem przyszedł do mnie wieczorem promieniejąc z radości. Powiedział, że został uzdrowiony właśnie po przyjęciu Komunii Świętej i może chodzić bez trudności przez cały dzień.
Powinniśmy inaczej spojrzeć na Eucharystię i oczekiwać nie tylko uzdrowień duszy, ale i takich przypadków, jak powyżej opisany.
Zwłaszcza kapłani powinni wyjaśniać chorym, że przyjmowana przez nich Komunia Święta, to nie tylko bilet do wieczności i Chleb jako wiatyk na podróż w nieznane, ale jest to spotkanie z największym Lekarzem Specjalistą, jaki istnieje w niebie i na ziemi.
Celebracja eucharystyczna może czasem przypominać spotkanie chorych z Bożym Lekarzem, jak to zdarzyło się niegdyś w domu Piotra.
4. Sakrament Pojednania
Jest to doprawdy sakrament uzdrowienia w całym tego słowa znaczeniu.
Przy jego pomocy Jezus uzdrawia nieustannie całego człowieka: uwalniając duszę z grzechu, a ciało z konsekwencji grzechu.
W tym sakramencie Jezus mówi: „Odpuszczają Ci się twoje grzechy", ale warto też pamiętać o słowach: „Weź swoje łoże i idź do domu".
Grzechy i choroby powiązane są często, tworząc parę: przyczyna - skutek.
Tak, na przykład, nienawiść chowana głęboko w sercu, uraza, chęć zemsty, zawiść, zazdrość, gniew, oprócz tego, że stanowią grzechy duszy, mogą być źródłem trucizn sączących się do wnętrza naszego ciała.
Sakrament Pojednania usuwa źródło tych trucizn z duszy, dając na nowo pokój, radość, miłość, łagodność i dobroć. Pomaga to ciału zachować zdrowie, młodość i żywotność.
Sakrament ten może leczyć ponadto zranienia psychiczne i urazy z czasu młodości. O tym będziemy jeszcze wspominać na kartach tej książki.
Wiele pozostaje jeszcze w tej dziedzinie pięknych rzeczy do odkrycia i opisania, czego nie zdołałem uczynić obecnie.
5. Sakrament chorych
Niegdyś, pod nazwą „Ostatnie namaszczenie" sakrament ten nierozerwalnie wiązał się ze śmiercią. Wiele z tego klimatu towarzyszy mu do dziś, a przecież jest to sakrament życia.
Św. Jakub nie mówi o umierających, kiedy zachęca nas do udzielania go: „Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się modlili nad nim i namaścili go olejem w imię Pana. A modlitwa pełna wiary będzie dla chorego ratunkiem: Pan go podźwignie, a jeśliby popełnił grzechy, będą mu odpuszczone" (Jk 5, 13-15).
A więc sakrament zalecany do leczenia duszy i ciała.
Nowy ryt rzymski uwzględnia już obydwa te aspekty.
6. Kapłaństwo
Kapłan jest kontynuatorem misji Chrystusa, a więc tak jak i On ma moc uzdrawiania całego człowieka, bez ograniczeń dotyczących tylko sfery duchowej.
Będąc szafarzem sakramentów, daje ludziom pełnię życia potrzebnego do budowania nowego człowieka, wolnego od wszelkiego rodzaju zniewoleń duchowych, moralnych i fizycznych.
Nie jest on tylko lekarzem dusz, ale całego człowieka, odrodzonego do nowego życia wraz z Chrystusem. Jest lekarzem, który ma tę moc, co Chrystus i daje Go światu odradzającemu się do nowego życia.
7. Małżeństwo
Rodzice, współpracując z Bogiem w tworzeniu życia, mają również obowiązek dbania o to życie.
Kiedy zdrowie jednego z członków rodziny jest w niebezpieczeństwie, przejmują oni to samo zadanie współpracowników Chrystusa, jak to miało miejsce w czasie poczynania nowego życia. Powinni więc prosić w modlitwie o nieustannie trwający cud życia tam, gdzie jest ono zagrożone.
Kto bardziej niż rodzice ma prawo i autorytet, aby modlić się nad chorymi ciałami synów i córek? Pan, który pewnego dnia zaakceptował ich jako współpracowników, dając życie nowemu istnieniu, teraz nie może przecież zignorować ich prośby
0 szczęśliwy przebieg życia już się toczącego.
Łaska płynąca z sakramentu nie może nie obejmować tego rodzaju opieki nad dziećmi.
Tak więc opisane wyżej siedem kanałów łaski Bożej stanowi również źródło zdrowia fizycznego. Powinniśmy nieustannie być świadomi tego, że mamy je wciąż do dyspozycji.
Jak modlić się o uzdrowienie
Zajmowaliśmy się do tej pory darem uzdrawiania z pozycji jego Dawcy. Teraz, w drugiej części rozważań, zajmiemy się aspektem otrzymywania i wykorzystywania tego daru. Będzie to więc część praktyczna, omawiająca rolę, jaką odgrywa człowiek. Wspomnieliśmy już bowiem, że Pan pragnie nas uzdrawiać, ale oczekuje też współpracy.
Dar uzdrawiania jest rzeczywistym darem Ducha, ale nie działa tak, jak automat wprawiany w ruch naciśnięciem guzika. Wtedy jednym ruchem ręki opróżnilibyśmy wszystkie szpitale, jednak Jezus tego nie uczynił. Nie zlikwidował wszystkich wiosek trędowatych w Palestynie.
Są pewne warunki, które muszą być spełnione, a zależą one od nas. Powiedzmy też od razu, że owe warunki nie są ściśle znormalizowane i jednakowe dla wszystkich. Duch nie daje się ujarzmić technice i często nas zaskakuje rewolucyjnością rozwiązań.
Sam Jezus, uzdrawiając, nie stosował zawsze tych samych metod.
Dobrze jest jednak poznać jakie warunki należy spełnić, aby przystąpić do modlitwy o uzdrowienie.
Trzeba tu uwzględnić zarówno wymagania stawiane choremu, jak i tym, którzy się o uzdrowienie modlą.
A. Warunki do spełnienia ze strony chorego
1. Chory przede wszystkim powinien pragnąć uzdrowienia.
Stwierdzenie to wydaje się oczywiste, ale są przecież chorzy, którzy żadną miarą nie chcą uwierzyć w możliwość odzyskania zdrowia i dokonali swoistego zawieszenia broni w konfrontacji ze swoją chorobą. Bywają ludzie pogodzeni, przekonani o nieuchronności losu, jaki ich spotkał, szczególnie wtedy, gdy z ust lekarzy usłyszeli opinię o nieuleczalności ich stanu.
Chory powinien być przekonany, że Jezus chce go uleczyć, jeśli on sam o to poprosi, nawet jeśli choroba umyka wszelkim próbom ujarzmienia jej.
2. Chory powinien sam prosić Jezusa o uzdrowienie.
Powiedzieliśmy już, że Jezus, chociaż mógł, nie uzdrowił wszystkich chorych przebywających wówczas w wioskach i miasteczkach palestyńskich na trasie Jego wędrówek. Uzdrowił natomiast tych, którzy go o to poprosili.
A więc trzeba prosić.
Nie wystarczy powiedzieć: „Przecież On wie, że jestem chory... jeśli chce mnie uleczyć...".
Z pewnością wie, ale pragnie, byśmy Go o to poprosili.
Chce, żebyśmy spełnili naszą część zadania, idąc i prosząc Go, jak chorzy z Ewangelii, którzy odwiedzili Go w domu Piotra; którzy biegli za nim; którzy krzyczeli o swym bólu; którzy przedzierali się przez tłum, żeby choć dotknąć kraju Jego szaty; którzy kazali się spuszczać na dół przez otwór w dachu.
Wielu dzisiejszych chorych nie jest uzdrowionych, gdyż nie chce udać się do Niego z pokorą, by pokazać swoje rany. Nie wierzą w opiekę i zainteresowanie się ich osobistymi problemami ze strony Boga.
Gdy dostrzegą pierwsze symptomy choroby, zaraz myśli ich biegną ku lekarzom specjalistom, dobrym lekarstwom, słynnym szpitalom, a nie Jezusowi Chrystusowi. O Nim też pomyślą, z pewnością, gdy wszystko ich zawiedzie. A przecież do Jezusa powinniśmy się zwracać nawet w przypadkach błahych. Nawet wtedy, kiedy zażywamy tabletkę od bólu głowy. Wtedy, kiedy połykamy witaminy i leki wzmacniajce. Do Niego i tylko do Niego powinniśmy zwrócić się z prośbą o uzdrowienie nawet wtedy, gdy miałoby się to dokonać za pośrednictwem lekarzy i pigułek.
Trzeba w tym miejscu wyjaśnić: czy mamy od razu prosić Jezusa o bezpośrednie uzdrowienie, bez udziału medycyny?
Odpowiemy: ogólną zasadą jest użycie ogólnie dostępnych środków, które Pan daje nam do dyspozycji. W przypadkach trudnej ich dostępności, albo nieskuteczności, możemy prosić o bezpośrednią interwencję. Powtarzam jednak, w każdym przypadku prawdziwym uzdrowicielem jest Jezus. O Nim trzeba pamiętać i do niego się zwracać zarówno o uzdrowienia bezpośrednie, jak i pośrednie.
3- Chory powinien prosić o to z wiarą.
Wiara jest jednym z najważniejszych warunków i tego zawsze domagał się Jezus od chorych, którzy się do niego zwracali prosząc o uzdrowienie.
Kiedy wrócił do Nazaretu, pomiędzy ludźmi, wśród których przeżył trzydzieści lat swego życia, nie dokonał prawie nic, bo wątpili w Niego: „I niewiele zdziałał tam cudów, z powodu ich niedowiarstwa" (Mt 13,58). Św. Marek mówi o tym dobitnie: „I nie mógł tam zdziałać żadnego cudu, jedynie na kilku chorych położył ręce i uzdrowił ich. Dziwił się też ich niedowiarstwu" (Mk 6,5-6).
Jezus chciał więc to uczynić, ale „nie mógł". Nie znalazł osób odpowiednio przygotowanych.
Setnikowi natomiast rzekł: „Idź, niech ci się stanie jak uwierzyłeś" (Mt 8,13).
Dwom niewidomym powiedział podobnie: „Według wiary waszej niech wam się stanie!" (Mt 9,29).
Do kobiety cierpiącej na krwotok: „Córko, twoja wiara cię ocaliła" (Mk 5,34).
A więc trzeba prosić z wiarą...
„Prosić z wiarą" oznacza: posiadać absolutną pewność, bez cienia "wątpliwości, że uzdrowienie zostanie dokonane.
Wiara taka wyklucza wszelką chwiejność, wszelkie zakłopotanie, wszelką obawę. Modlić się trzeba nie tylko z nadzieją, że Pan spełni prośbę, ale z pewnością, że prośba już została wysłuchana.
Tego rodzaju pewność może wypływać z faktu, że każda choroba potencjalnie już została uzdrowiona na Kalwarii, tak jak każdy grzech tego samego dnia został obmyty w krwi Chrystusowej.
Musimy w tym miejscu zwrócić uwagę, żeby nie doszło do nieporozumienia. Otóż nie możemy ulec wrażeniu, że to nasza wiara, sama w sobie, dokonała samego uzdrowienia. Nie można też oczekiwać, że jeśli wiarę mamy, wyzdrowienie musi nastąpić automatycznie, a jeśli nie nastąpiło, nie można wyciągnąć wniosków, że wiara była niedoskonała.
Wiara jest wprawdzie warunkiem koniecznym, musi być doskonała, ale gdy czujemy, że taka nie jest, możemy modlić się o jej wzrost. Możemy krzyczeć, jak ojciec opętanego epileptyka: „Wierzę, zaradź memu niedowiarstwu" (Mk 9,24).
Ale zarazem wiara nie jest warunkiem jedynym. Mogą wystąpić inne okoliczności przeszkadzające zaistnieniu daru uzdrawiania. Tylko Bóg w swej mądrości i dobroci nieskończonej może być najwyższym Sędzią: trzeba zawsze zdać się na Jego nieprzeniknione zamiary i plany. Czy więc, jeśli się modlimy, powinniśmy zawsze dodać Jeśli to jest wolą Bożą?" Innymi słowy, czy powinniśmy tak się modlić: „Panie, uzdrów mnie z tej choroby, lub uzdrów tego chorego, jeśli jest to zgodne z Twoją wolą"? Jezus nie stawiał takiego warunku, kiedy sam uzdrawiał.
Wiedział jaka była wola Boża w stosunku do chorych!
Przed grobem Łazarza powiedział: „Ojcze, dziękuję Ci, żeś Mnie wysłuchał. Ja wiedziałem, że mnie zawsze wysłuchujesz" (J 11,41).
Przecież Ojciec wysłał Go z tą właśnie specjalną misją - byłoby więc bezużyteczne powtarzać za każdym razem: „jeśli to jest Twoją wolą"! Ktoś mógłby w tym miejscu zgłosić swe zastrzeżenia: czyż Jezus sam nie powiedział w Ogrodzie Oliwnym: „Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode Mnie ten kielich! Jednak nie moja wola, lecz Twoja niech się stanie!" (Łk 22,42)?
Ta sytuacja jest jednak zupełnie inna niż w przypadku uzdrowień.
Przeżywając trwogę konania w Getsemani, Jezus czuł, że zbliżająca się męka wchodzi w sposób absolutny w plan odkupienia ludzkości. Szukając pocieszenia w rozmowie z Ojcem, zdał się całkowicie na Jego najwyższą wolę.
W przypadku uzdrowień prosimy o to, co Bóg może i chce uczynić. Wiemy o tym dobrze, jakie są Jego zamiary: ,Ja, Pan, chcę być twym lekarzem" (Wj 15,26); „On leczy wszystkie twe niemoce" (Ps 103,3); „Oddalę od ciebie wszelką chorobę" (Wj 23,25).
Z tych to powodów nie jest właściwe stawianie jakichkolwiek warunków naszej prośbie o uzdrowienie.
4. Chory powinien modlić się o to z łagodnością i pogodą ducha, a nie wśród tez i jęków.
Uczymy się od dzieci, które przychodzą do ojca wyrażając swe prośby z prostotą i naturalnością. Wynika to z ufności, że dobra ojcowskie im się należą. Nie rzucają się do nóg z płaczem, niczym niewolnicy albo żebracy. Należymy przecież do rodziny Bożej, toteż idziemy do Ojca z radością, przedstawiając nasze życzenia w atmosferze pogodnego zaufania.
„Błogosław, duszo moja, Pana, i całe moje wnętrze - święte imię Jego!
Błogosław, duszo moja, Pana, i nie zapominaj o wszystkich Jego dobrodziejstwach! Od odpuszcza wszystkie twoje winy,On leczy wszystkie twe niemoce ... Odnawia się młodość twoja jak orła"
(Ps 103, 1-5).
Prosić z radością i weselem. Śpiewać hymny pochwalne i dziękczynne, jakby uzdrowienie już się dokonało.
Ponadto, w czasie modlitw, z ufnością i optymizmem w sercu, powinien chory spróbować stworzyć w wyobraźni obraz samego siebie takiego, jakim chciałby być.
Powinien ujrzeć siebie zdrowym, wolnym i szczęśliwym bez swej choroby. Ujrzeć się uzdrowionym, tryskającym radością pod dotknięciem rąk Jezusa, który mówi: „Chcę tego, bądź uzdrowiony!"
Kiedy cierpienia nasilają się, lub stan pogarsza się w inny sposób, nie trzeba przestawać, lecz nadal wychwalać Pana śpiewając „Alleluja" i dziękować za dokonane uzdrowienie.
5. Usunąć inne ewentualne przeszkody.
Bardzo ważnym warunkiem uzdrowienia jest usunięcie przeszkód blokujących Bożą interwencję.
Mogą to być grzechy śmiertelne jeszcze nie wyznane, lub takie, za które nie przepraszaliśmy i nie prosiliśmy o ich przebaczenie; uporczywa niechęć do przebaczenia innym; intensywne odczucie nienawiści lub urazy do kogoś; chęć zemsty itp.
Inną poważną przeszkodą może być brak gotowości przemiany życia po odzyskaniu zdrowia, albo zbyt słabe pragnienie zmiany na lepsze.
Św. Paweł mówi przecież: „Ciało nie jest dla rozpusty, lecz dla Pana, a Pan dla ciała" (l Kor 6,13), a niektórzy chcieliby mieć ciało zdrowe, żeby powrócić do grzesznego życia. Oczekują cudu, a nie cudownego Boga. Uzdrowienie nie jest celem samym w sobie, ale ma służyć celom wyższym: nawróceniu i uwolnieniu całkowitemu człowieka spod panowania szatana.
Czasem trudno zdecydowanie stwierdzić, czy ktoś ma dostateczne pragnienie wyrwania się ze stanu śmierci duchowej. Jest to może jedną z ważniejszych przyczyn braku uzdrowienia. Bóg nie chce w takim przypadku dawać do ręki narzędzia, które mogłoby zostać użyte przeciw Niemu, a użytkownika doprowadzić do wiecznej ruiny. Z tych to powodów najlepiej uzdrowienie poprzedzić szczerym aktem skruchy i nawrócenia.
B. Warunki do spełnienia przez tych, którzy modlą się nad chorymi
Charyzmat uzdrowienia przeznaczony jest zarówno dla pojedynczych osób, jak i dla wspólnot. Łatwiej jednak spotkać go we wspólnocie, toteż, jeśli to możliwe, lepiej gdy nad chorym modli się o uzdrowienie kilka osób.
Jeśli ktoś zostanie poproszony o taką modlitwę, nie może wymawiać się brakiem odpowiedniego charyzmatu. Jak już powiedzieliśmy na wstępie, charyzmaty mogą być dane w momencie, gdy pojawia się konkretna potrzeba.
Modlitwa nad chorym jest obowiązkiem, tak jak odwiedzanie i pocieszanie. Jeśli ktoś szuka pretekstu, by tego uniknąć, nawet jeśli zwyczajnie czuje strach, obawiając się braku skuteczności swojej modlitwy, to trudno spodziewać się pozytywnych owoców, chociaż nie są one całkowicie wykluczone. Sytuacja przypominać będzie wtedy postępowanie lekarza, który nie spieszy na wezwanie, bo nie jest pewien, czy uda mu się chorego wyleczyć.
A teraz spójrzmy, w jaki sposób należy się modlić o uzdrowienie.
1. Przede wszystkim dokonać przygotowania modlitewnego.
Poprosić Pana, by zechciał użyć nas jako narzędzi dzięki którym objawia się Boża chwała. Modlić się przez dłuższy czas, śpiewając hymny pochwalne, wygłaszając modlitwy, zwłaszcza korzystając z daru języków.
2. Prosić Ducha Świętego o dar rozeznania.
Tak jak lekarz zaczyna od diagnozy, a potem przepisuje lekarstwa, tak i my przed modlitwą o uzdrowienie powinniśmy prosić Ducha Świętego o światło rozeznania, by zgłębić naturę, przyczynę choroby i plan Boży w stosunku do osoby, nad którą się modlimy. Trzeba bowiem konkretnie wiedzieć o co się modlić.
Kiedyś zostałem poproszony o modlitwę nad pewną starszą panią chorą na raka. Powiedziałem krewnym tej osoby stojącym wokół łóżka, abyśmy wspólnie poprosili Pana o uświadomienie nas o co mamy się modlić. Otworzyliśmy Pismo Święte na przypadkowej stronie i odczytaliśmy takie oto słowa: „Ojcze, chcę, aby także ci, których mi dałeś, byli ze mną tam, gdzie Ja jestem, aby widzieli chwałę moją..." Q 17,24). Stało się ewidentne, że powinniśmy modlić się raczej o uzdrowienie duchowe, niż fizyczne. Po kilku minutach chora przestała narzekać i promieniejąc z radości zaczęła śpiewać Panu hymny pochwalne, wprawiając w osłupienie pielęgniarki i lekarzy. Trwało to kilka dni, aż wydała ostatnie tchnienie, pogodna i szczęśliwa. Nikt nie słyszał już od niej nawet najmniejszego narzekania.
3. Przygotować chorego.
Jeśli tylko możliwe, trzeba zorganizować czas na przygotowanie chorego. Stworzyć mu warunki do przeżycia pojednania, odczucia skruchy, pomóc pogłębić jego wiarę. Stosować możemy wszystkie te środki, o których już mówiliśmy. Ważne jest niezwykle pouczenie, które jest skuteczną drogą przygotowującą uzdrowienie. Dzięki naszym słowom chory otwiera się na łaskę i miłość Bożą. Przyjmuje Jezusa jako swojego Pana i Wybawiciela. Niekiedy pozwala mu to zerwać z dawnymi grzechami, co stanowi już element uzdrowienia duchowego i jest wspaniałym wstępem do uzdrowienia fizycznego.
A jeśli to nie jest możliwe? Jeśli chory stracił świadomość, albo nie jest na tyle sprawny psychicznie, by poddać się odnowie duchowej?
Powinniśmy mimo to modlić się. Powinniśmy prosić Pana o uzdrowienie bez wstępnego pouczania. Prosić o uzdrowienie jako objawienie się mocy Bożej i chwały, a zwłaszcza nieskończonej miłości ojcowskiej ku swoim dzieciom - takim, jakimi są.
Powtórzmy jednak: jeśli tylko można, trzeba uczynić wszystko, aby doprowadzić chorego do odpowiedniego stanu ducha. By żałował za zło, którego się dopuścił w swoim życiu i przede wszystkim oczyścił swe serce z nienawiści, a umysł ze wszystkich złych myśli.
4. Nałożyć ręce na chorego.
Nie jest to gest nieodzowny, ale ważny. Sam Jezus uzdrawiał nakładając swe ręce na chorych, a teraz nam to zaleca: „Na chorych ręce kłaść będą..." (Mk 16,18).
Niektórzy czują, jak długo mają modlić się nad chorym, po wewnętrznych objawach. Bywają przypadki odczuwanego ciepła, albo wyładowań elektrycznych poprzez nałożone ręce. Inni w momencie uzdrawiania odczuwają wyjątkową, ogromną miłość, a jeszcze inni bezgraniczne współczucie w stosunku do chorego.
Bywają takie odczuwalne znaki, ale nie oznacza to, że muszą one zawsze występować. Nawet jeśli ich nie ma, nie powinno się odstępować od modlitwy o uzdrowienie.
5. Modlić się prostymi i spontanicznie nasuwającymi się słowami.
Nakładając ręce na chorego, powinno się modlić w prostych słowach, prosząc Jezusa, aby był wierny swym obietnicom.
Dobrze jest prosić Ojca o uzdrowienie w imię Jezusa: „Aby wszystko dał wam Ojciec, o cokolwiek Go poprosicie w imię moje" Q 15,16).
Można też prosić bezpośrednio Jezusa: „A o cokolwiek prosić będziecie w imię moje, to uczynię" (J 14,13). Trzeba tylko prosić z wiarą, że uzdrowienie już się dokonuje: „Wszystko, o co w modlitwie prosicie, stanie się wam, tylko wierzcie, że otrzymacie" (Mk 11,24).
„Módlcie się jeden za drugiego, byście odzyskali zdrowie" (Jk 5,16). Kiedy ten, kto się modli, otrzyma objawioną informację o dokonującym się uzdrowieniu i ma co do tego absolutną pewność, używa słów w trybie rozkazującym: „Bądź uzdrowiony w imię Jezusa Chrystusa". Tak uczynił Piotr z chromym u bramy świątyni: „W imię Jezusa Chrystusa Nazarejczyka, chodź!" (Dz 3,6).
Czy można modlić się za chorego, który jest daleko?
Z pewnością. Dla Pana nie istnieje żadna duża odległość.
Istnieje zwyczaj nakładania rąk na osobę, która zwraca się do nas z prośbą o uzdrowienie kogoś innego, a która ma zazwyczaj kontakt przyjacielski lub powiązana jest z chorym więzami rodzinnymi.
Po poproszeniu w prostych słowach o uzdrowienie nie zapominajmy o modlitwie w językach, która stanowi szczególną formułę, ponieważ słowa podpowiada sam Duch Święty.
6. Modlić się z pogodą ducha.
Ważne jest, by modląc się nad chorym, zachowywać spokój i pogodę ducha. Nie powinniśmy dać się opanowywać emocjom i niezdrowemu pobudzeniu, a szczególne nie powinno być w nas lęku o to, czy zaraza ujrzymy efekt.
Powinniśmy wykrzesać z siebie całą możliwą wiarę, jak już o tym wspominaliśmy, ale jednocześnie zdobyć się na pewien dystans wobec wydarzeń, których jesteśmy świadkami. Chodzi o to, abyśmy nie skupiali zbytniej uwagi na rezultatach uzdrowienia.
Spełniwszy swój obowiązek, pozostawmy spokojnie Panu Jego część. Uzdrowienie jest sprawą bardziej Jego niż naszą i tylko On wie najlepiej kiedy, jak i kogo uzdrowić.
Nasza rola kończy się, kiedy powiemy Panu, jak siostry Łazarza: „Panie, oto choruje ten, którego Ty kochasz" (J 11,3).
Efekty modlitw o uzdrowienie
Co dzieje się po naszych modlitwach?
Można wyróżnić trzy przypadki: natychmiastowe uzdrowienie, uzdrowienie przesunięte w czasie i jego zupełny brak.
1. Uzdrowienie natychmiastowe.
W takich wypadkach, które często mają miejsce w grupach charyzmatycznych, nie pozostaje nic innego, jak wychwalać Pana i radować się, jak niegdyś, w czasach Jezusa i Apostołów, wychwalały Boga tłumy widzące podobne cuda.
2. Uzdrowienie w późniejszym czasie.
Bywa tak, że po modlitwach chory nie dostrzeże żadnej poprawy.
Czy uzdrowienie nie dokonało się?
Trzeba odpowiedzieć tak: uzdrowienie zostało dokonane, ale musimy czekać z wiarą, żeby ujrzeć jego efekty.
Oczekiwanie z wiarą oznacza:
A Że powinniśmy skupić naszą uwagę nie na symptomach choroby, które nękają nadal i prześladują chorego, ale na Słowie Bożym podtrzymującym naszą wiarę. Przecież: „On wziął na siebie nasze słabości i nosił nasze choroby" (Mt 8,17).
„Na chorych ręce kłaść będą, i ci odzyskają zdrowie" (Mk 16,18).
Kiedy zetnie się drzewo przy korzeniach, jego śmierć następuje w tym właśnie momencie, ale gałęzie i liście żyją nadal przez jakiś czas, aż zabraknie im soków i uschną. Tak też symptomy choroby mogą się jeszcze przez pewien czas utrzymywać, mimo podcięcia korzeni. Trzeba tylko uwierzyć, że owe korzenie są już podcięte.
B Oczekiwać z wiarą oznacza przekonanie, że Jezus dokonał cudu, ale zanim da nam się ucieszyć radosnymi skutkami, chce jeszcze wykorzystać cierpienie na przykład do lepszego naszego oczyszczenia, oddalenia z serca resztek złych uczuć. Innym razem, poprzez chorobę jednego członka rodziny, pragnie uzdrowić całą rodzinę, rozpalając w niej miłość i powołując wszystkich do rzeczywistości nadprzyrodzonych. Bywają czasami przypadki kłótni i nienawiści nie do pokonania normalną drogą. Trzeba dopiero spotkania przy łóżku chorego, by zapanował pokój i radość. Czasami dopiero wtedy odnajduje się zagubioną przed laty miłość.
C Oczekiwać z wiarą — może to wreszcie oznaczać, że nasz Pan pragnie abyśmy trwali nadal na modlitwie.
W szczególnych takich przypadkach może oczekiwać od nas nie pojedynczej modlitwy, ale serii modlitw. Ostateczny efekt nastąpi po określonym czasie. Poprzez przypowieść o natrętnym przyjacielu pragnie nas Jezus pouczyć, że i my sami możemy oczekiwać laski Bożej, jeśli będziemy wytrwali. Można w tym rozumowaniu pójść dalej: nasza wytrwałość w proszeniu i nasze nalegania mogą zmienić rozporządzenia Boże. Człowiek z przypowieści leży już w łóżku, dzieci śpią i drzwi są zamknięte. Nalegania przyjaciela zmieniają jego zamiary. Wstaje. „I Ja wam powiadam: Proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie, kołaczcie, a otworzą wam" (Łk 11,9). Naleganie nie oznacza wątpliwości. Nie znaczy to, że jesteśmy niepewni, czy Pan nas usłyszał, czy zechce wysłuchać. Jest to pogodne przyjęcie Jego warunków. Zaufanie do sposobów, jakie sam nam proponuje.
Pukamy natarczywie do drzwi przekonani, że możemy zmienić Boży plan, jak niegdyś uczynił to król Ezechiasz. Modląc się gorąco wśród łez zdołał wyprosić u Boga przesunięcie terminu swej śmierci o piętnaście lat (patrz Iz 38, 1-5). Spotykam się nieraz z pytaniem o osoby starsze, czy w ich przypadku ma sens modlitwa o uzdrowienie fizyczne, jeśli choroba wydaje się już zwiastunem śmierci.
Odpowiedź jest taka: trzeba się modlić mimo wszystko. Nie zawsze jest jasne powiązanie choroby ze śmiercią.
Nowe stworzenie nie oznacza końca jednego życia i początku drugiego. Jest ono tylko jedno - od chwili chrztu do wieczności w Bogu. Nie ma śmierci jako końca, ale jest przejście życia z fazy wiary do fazy chwały. Takie przejście niekoniecznie musi się dokonywać w wyniku choroby i na skutek choroby. Może nastąpić przy pełnym zdrowiu ze śpiewem „Alleluja" na ustach.
3. Uzdrowienie nie nastąpiło.
Co powiedzieć, jeśli mimo wytrwałej modlitwy i nieustannych próśb, nie widać żadnych objawów uzdrowienia?
Nie możemy rościć sobie pretensji do zgłębienia Bożych tajemnic.
W tej tak delikatnej materii powinniśmy pozostawić Panu pewien margines na rzeczy zakryte, sekrety nie do ujawnienia.
Z drugiej strony wiemy, że Jego obietnice nie przestają być aktualne.
Najczęściej przyczyna tkwi w nas samych.
Kiedy dom tonie w ciemnościach, nie możemy przypisywać winy naturze prądu elektrycznego, ale powinniśmy szukać defektu instalacji.
Jakie więc mogą być przyczyny braku uzdrowienia?
Oto kilka z nich.
A Zabrakło jednego z istotnych warunków, o których mówiliśmy już wcześniej. Może to być brak wiary. Jezus powiedział: „Wszystko możliwe jest dla tego, kto wierzy" (Mk 9,23), a jeśli nie ma wiary, nic się nie udaje.
Mogą być przyczyną nie wyznane grzechy ciężkie, może też być chęć kontynuowania dotychczasowego grzesznego życia po wyzdrowieniu. Może wreszcie pozostawać w sercu nienawiść i sącząc swe trucizny, przeciwdziałać procesom zdrowienia.
B Jako drugą możliwość należałoby rozważyć fałszywą diagnozę. Modliliśmy się o uwolnienie od innej choroby niż należało. Mogliśmy prosić o usunięcie cierpień fizycznych, gdy choroba miała charakter psychiczny. Modli-liśmy się o uzdrowienie, gdy trzeba było odprawić egzorcyzmy. Będziemy jeszcze o nich mówić nieco dalej.
C Trzeci powód, to niewłaściwie dobrana osoba, lub osoby, które modliły się nad chorym. Wydaje się to dziwne, ale są fakty potwierdzające możliwość wybrania przez Pana konkretnych osób i tylko ci ludzie otrzymują dar uzdrowienia jakiegoś chorego. Istnieją świadectwa osób, nad którymi wielu modliło się bez skutku, a uzdrowienie nastąpiło nagle, gdy do ich grona dołączył ktoś nowy, kto dotychczas nie brał udziału w modlitwach.
Pan nasz pragnie, byśmy ćwiczyli się w pokorze, bez względu na pozycję, jaką zajmujemy we wspólnocie i w życiu. To On zastrzega sobie prawo do podjęcia decyzji, czy do danej posługi będziemy Mu potrzebni my, czy ktoś zupełnie inny.
D Czwarty powód naszych niepowodzeń przy uzdrawianiu, to opętanie przez złego ducha, jako główna przyczyna choroby. Możemy bowiem napotkać tajemniczy przypadek umykający wszelkim diagnozom. Nie można stwierdzić przyczyn przy pomocy badań czy prześwietleń, a dokuczliwość choroby jest niewątpliwa. Można wtedy podejrzewać, że dolegliwości nie są na tle biologicznym ale diabolicznym. Kilka tygodni temu, w miejscowości St. Thomas na Wyspach Dziewiczych, pewna kobieta poprosiła mnie, a wraz ze mną całą grupę charyzmatyczną, o modlitwę o jej uzdrowienie. Powiedziała nam, że od kilku lat cierpi na silne bóle w okolicy lędźwiowej, które uniemożliwiają jej szybkie poruszanie się. Trudno jej nawet było położyć się do łóżka. Lekarze, prześwietlenia, badania—wszystko na nic, nie było żadnej poprawy. Poprosiliśmy Ducha Świętego o ukazanie nam przyczyny, a więc o Dar Rozeznania. Odpowiedź wskazała na diaboliczne podłoże dolegliwości. Zamiast modlić się o uzdrowienie , odprawiliśmy egzorcyzmy. Po kilku minutach straszliwych konwulsji kobieta była wolna. Bóle zniknęły i mogła poruszać się tak szybko, jak tylko chciała. Po pewnym czasie wyznała mi, że niegdyś miała pewne kontakty ze spirytyzmem. Nie jest to nic nowego. Także i Jezus czynił to samo z opętanymi: „A Jezus... rozkazał surowo duchowi nieczystemu: »Duchu niemy i głuchy, rozkazuję ci, wyjdź z niego i nie wchodź więcej do niego!« A on krzyknął i wyszedł wśród gwałtownych wstrząsów. Chłopiec zaś pozostał jak martwy, tak że wielu mówiło: »On umark Lecz Jezus ujął go za rękę i podniósł, a on wstał" (Mk 9,25-27).
Tak więc, w podobnych przypadkach nie można pomóc modlitwą o uzdrowienie, ale trzeba uwolnić chorego spod wpływu złego ducha.
E Mogą być także inne przyczyny okultystyczne, które umykają, być może, naszej uwadze, a które potrafią zablokować uzdrawiające działanie Boże. Jednej rzeczy możemy być pewni: że Jezus wziął na siebie nasze boleści, jak też obciążył się naszymi winami (Mł 8,17). Jeżeli jedno i drugie uczynił swoim, nie ma już żadnego powodu żeby pozostawały w nas. Charyzmat uzdrawiania jest darem Ducha, danym nam jako instrument do usunięcia z naszego ciała każdej próby powrotu szatana. Działa to tak, jak Sakrament Pojednania w duszy człowieka. Doświadczenie uczy nas w sposób widoczny, że ten charyzmat jest rzeczywisty i niezwykle aktualny i, jeśli właściwie użyty, może prowadzić do cudownych efektów. Jeśli czasami zawodzi, to mamy do czynienia z owym marginesem tajemnicy, jaką Pan sobie zastrzegł, a my musimy pokornie zaakceptować. Jest też inny powód, który moim zdaniem trzeba wziąć pod uwagę, a mianowicie fakt, że w dziedzinie charyzmatów powinniśmy jeszcze wiele się nauczyć, bo przypominamy dzieci stawiające swe pierwsze kroki. Jestem przekonany, że Duch Święty nie powierzył nam jeszcze zbyt wiele wiedzy w tej dziedzinie, bo byliśmy dotąd uczniami zbyt roztargnionymi, lecz w przyszłości powie nam o wiele więcej: „Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy" (J 16,13).
Uzdrowienie chorób mających podłoże psychologiczne
Oprócz chorób duszy gnębionej grzechem i chorób ciała spowodowanych dolegliwościami fizycznymi, istnieją także zranienia umysłu, które na tle tamtych chorób mogą wydawać się bardziej skomplikowane, a zarazem bardziej wyniszczające.
Nie można nazwać człowieka doskonale zdrowym, jeśli oprócz wspaniale funkcjonującego ciała nie będzie posiadał dobrze działającego mózgu, wpływającego na równowagę całego organizmu. Na nic nie przyda się znakomity stan fizyczny, jeśli na drodze do pogodnego i szczęśliwego życia pojawi się przeszkoda - świat psychiczny opanowany opresjami i koszmarami.
Wyzwolenie dokonywane przez Jezusa, obejmujące wszelkie konsekwencje grzechu, nie może być pełne, jeśli nie obejmuje również sfery psychicznej człowieka.
Każdy z nas potrzebuje tego typu uzdrowienia. Jedni w mniejszym stopniu, inni w większym, ale trzeba stwierdzić, że nie ma człowieka, który nie nosiłby w sobie jakichś wewnętrznych zranień, często głęboko ukrytych i nie przyjmowanych do świadomości. Mają one jednak negatywny wpływ na nasz charakter i nasze działanie.
Owe rany serca, straszniejsze od cielesnych, zwane są zwykle „urazami psychicznymi" lub „złymi wspomnieniami". Niektóre z owych „wspomnień" jawią się w naszej pamięci bardzo konkretnie, z najdrobniejszymi szczegółami, a kiedy do nich wracamy, przeżywamy je w całym ich okrucieństwie wraz z towarzyszącym strachem, obawą, zdenerwowaniem, niepokojem i nienawiścią; uczuciami, które wydają się od lat pogrzebane w pamięci.
Inne złe wspomnienia drzemią pogrzebane w podświadomości. Wydają się zapomniane, ale są wciąż żywe i realne. Działają w określony sposób na nasz styl życia, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego
sprawy.
Widzimy czasem jakieś efekty, ale nie zawsze potrafimy odkryć ich przyczyny, nieraz bardzo dawne i tajemnicze.
Wystarczy rozejrzeć się wokoło, aby dostrzec owe zaskakujące efekty. Ileż osób dobrych i pobożnych żyje nie mogąc sobie poradzić z nieustannymi atakami smutku i przygnębienia. Inni stają się ofiarą trawiącego ich uczucia niepokoju. Ileż razy drobiazg, dla patrzących z boku, wywołuje u tych osób reakcje gwałtowne, prowadzące nawet do prób samobójstwa. Są osoby, które zazwyczaj pogrążone są w smutku: pesymiści i fataliści wszelkiego rodzaju, lękliwi, niepewni, jeszcze inni emocjonalnie chwiejni, nerwowi, wciąż niespokojni, wciąż pobudzeni, wciąż niezadowoleni.
Ci, których zżera poczucie winy, sądzą, że Bóg ich nie kocha, a nawet uważają Go za nieprzyjaciela, który ich nieustannie śledzi, aby dopaść i ukarać. Są oni nieufni w stosunku do ludzi. Trzymają się z daleka, broniąc się arogancją i pogardą.
Takie i inne efekty obserwujemy każdego dnia. Na naszych oczach objawiają się one u osób, które uważamy za spokojne, normalne, zrównoważone, a w rzeczywistości są one ofiarami psychicznych urazów i zranień. Powinniśmy więc teraz pod skorupą owych dziwnych zachowań odnaleźć uraz z dawnych lat, który wprowadza zamieszanie w ich świat wewnętrzny, a więc i.w ich obecne życie.
Tyle tytułem wstępu, a teraz zadajmy pytanie: czy są sposoby uzdrowienia takich właśnie dolegliwości natury psychicznej?
Niektórzy sięgają do środków uspokajających, ale to tłumi niepokoje tylko na krótki czas, a nie usuwa przyczyn. Inni swoje niepokoje wewnętrzne próbują utopić w alkoholu, zagłuszyć narkotykami lub rozkoszami zmysłowymi. Po okresie odurzenia dawne problemy powracają z całą swoją bezwzględnością i okrucieństwem. Przykrycie rany nie oznacza jej natychmiastowego uzdrowienia.
Bywają też inne próby radzenia sobie z tymi problemami: ucieczka z miejsc i od osób, które budzą złe "wspomnienia, podróże i rozrywki, ale gdziekolwiek by się udać, wspomnienia podążają ślad w ślad i nadal drążą podświadomość.
Tak, pokoju ducha i radości nie można kupić. Nie przychodzą też same.
Nie możemy też wreszcie pominąć jeszcze jednej kategorii ludzi: tzw. bojących się Boga, którzy żyją modlitwą i sakramentami. Właśnie wśród tego typu ludzi można odnaleźć osoby trawione jakimiś wyrzutami sumienia, pełne kompleksów, trapione poczuciem winy. Bardzo trudno przychodzi im osiągnięcie stanu spokoju i pogody ducha.
Jeśli usiłują osiągnąć ten stan, to udaje się to tylko zewnętrznie. W środku, bez wyraźnego motywu, pozostaje smutek, melancholia i niepokój. Właśnie te osoby przekonane są, że ich cierpienia stanowią krzyż, o którym mówił Jezus, są zesłane przez Niego i trzeba je przyjąć dla chwały Bożej.
Ileż niepokoju sumienia możemy wnieść my, spowiednicy i kierownicy duchowi, jeśli będziemy domagać się pamiętania o winach przeszłości, aby doskonalić się w pokorze!
Powtarzamy jeszcze raz, że wszystko to, co wprowadza niepokój, zamęt i opresje duchowe, nie może pochodzić od Boga.
Pokazaliśmy już wcześniej, że krzyż, o którym mówił Chrystus, to cierpienia i udręki, które przychodzą z zewnątrz. To prześladowania, niezrozumienie i przeciwstawianie się ze strony innych ludzi. Coś, czego przyczyną są niepokoje wewnętrzne, nie może być krzyżem Chrystusowym. On bowiem powiedział: „Albowiem jarzmo moje jest słodkie, a moje brzemię lekkie" (Mt 11,30).
Św. Paweł w swych Listach mówi, że wśród wielu prześladowań tryskał radością. Mogą bowiem przychodzić godziny próby i momenty przygnębienia, ale nie są jak czarny płaszcz noszony stale, dzień w dzień.
„Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: wy będziecie płakać i zawodzić, a świat się będzie weselił. Wy będziecie się smucić, ale smutek wasz zamieni się w radość" (J 16,20).
Jezus nie żądał od nas, byśmy Go naśladowali z bolącym sercem. Mówił coś wręcz przeciwnego. Zapraszał nas do pójścia za nim, aby być podniesionymi na duchu: „Przyjdźcie do mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię... znajdziecie ukojenie dla dusz waszych" (Mt 11,28-29).
Ten, który przyszedł, aby dokonać radykalnego uzdrowienia człowieka, nie mógłby pozostawić żadnego obszaru poza swym działaniem. Obejmuje więc także naszą sferę psychiczną. Tego typu uzdrawiająca działalność została nazwana „uzdrowieniem pamięci", albo „uzdrowieniem ze złych wspomnień".
Uzdrowienie pamięci albo uzdrowienie ze złych wspomnień
W jaki sposób otrzymać od Jezusa taki dar?
Trzeba uczynić dwie rzeczy:
pierwsza: dokonać podróży w czasie do minionej przeszłości naszego życia, prześwietlając każdy szczegół, wyciągając na światło dzienne wszystko to, co wydaje się niejasne, pogmatwane i spowite w cień;
druga: poprosić Jezusa, aby dokonał z nami takiej podróży pod prąd kolei naszego życia, aby On swą miłością przykrył wszelkie niedostatki i braki, aby wykreślił z pamięci wszelkie zło dokonane i wszelkie zło wycierpiane, a nawet wszelkie zło tylko oglądane.
Spójrzmy na to bardziej wnikliwie.
I- Podróż w czasie w naszą przeszłość
Psychologowie twierdzą, że trzeba zaczynać taką analizę życia aż od pobytu w łonie matki.
Weźmy więc sobie za przykład jakiegoś człowieka i wraz z nim prześledźmy koleje jego życia.
1. W tonie matki.
Być może matka nie pragnęła tego dziecka, a więc i nie kochała go wystarczająco mocno. Może podczas kolejnych miesięcy ciąży przeżywała chwile grozy, może sprawiano jej poważne przykrości.
Może z tych właśnie powodów dziecku brakowało uczuć pozytywnych i był pod wpływem złych emocji przeżywanych przez swą matkę.
2. Wczesne dzieciństwo.
Może, jako dziecko, nie czuł się kochany przez mamę, może miał zbyt surowego ojca, złego, zimnego pod względem uczuć. Być może widział rodziców zawsze smutnych, zatroskanych, może kłócili się między sobą, może był świadkiem zdrady. Czasem mogły to być preferencje uczuciowe rodziców w stosunku do brata, siostry, a może zabrakło mu wcześnie któregoś z rodziców. Mógł widzieć okrutne sceny, być świadkiem skandali w rodzinie itp.
Wszystkie te koszmary wycisnęły w psychice głębokie piętno.
3. Wiek chłopięcy.
W szkole: pierwsze oddalenie od atmosfery domu rodzinnego, pierwsze słyszane błuźnierstwa. Pierwsze awantury szkolne i pierwsze przyjaźnie, głęboko wiążące uczuciowo. Pierwsze rozczarowania i pierwsze publiczne upokorzenia. Wyśmiewanie się i bycie wyśmianym. Niezasłużona kara i niesprawiedliwość .
Urazy przechowywane w sercu latami.
4. Wiek młodzieżowy.
Problemy moralne: pierwsze doświadczenia seksualne, zerwane narzeczeństwo, zanik ideałów, brak uporządkowania życiowego. Ponadto: wyrzuty sumienia w stosunku do rodziców, jeśli ich źle traktował; szczególnie groźne, jeśli już nie żyją i zła nie da się naprawić.
5. Małżeństwo.
Pomyłka w wyborze partnera, brak miłości, zrozumienia; zdrady, bieda, choroby, nieudane dzieci, bunt z ich strony, itp.
6. Życie społeczne.
Doświadczenie niesprawiedliwości, zdrady ze strony bliskich, przyjaciół, ruina finansowa, krach ekonomiczny, samotność, oziębłość, stronniczość, złe traktowanie ze strony przełożonych, prześladowania.
Tak więc z przykładowo wymienionych przez nas przyczyn, a można by je mnożyć w nieskończoność, wynika ogromny głód miłości, pustka, którą czuje ów hipotetyczny rozpatrywany przez nas człowiek. Tę pustkę wypełniają: nienawiść i uraza. Wyrzuty sumienia za to, czego nie dokonał i niepokój z powodu tego, czego był świadkiem.
II- Prosić Jezusa o to, by udał się z nami w tę podróż wstecz
Po dokonaniu analizy całego naszego życia, z maksymalną dokładnością powinniśmy poprosić Jezusa o to, by wraz z nami dokonał owej podróży wstecz, aż do momentu naszego poczęcia i by On wypełnił swoją miłością te wszystkie puste miejsca naszego życia, gdzie miłości brakowało. Prosić, aby usunął wszelkie lęki, aby swą przyjaźnią napełnił wszystkie chwile naszej samotności, by swą radością objął wszystkie momenty smutne, a swym uśmiechem rozjaśnił chwile płaczu, by był z nami w czasie przeżywanych przez nas rozczarowań, zniechęcenia i przygnębienia. Ponadto trzeba modlić się o wykreślenie z naszej pamięci jakichkolwiek złych wspomnień związanych ze złem uczynionym komukolwiek, ze złem doświadczonym ze strony innych, a także ze złem widzianym wokół nas. Jednym słowem: poprośmy Jezusa, by raz na zawsze wyeliminował z naszej pamięci wszelkie złe wspomnienia, które wnoszą w nas niepokój i nas zasmucają.
Zdarzyło mi się kilka dni temu, podczas omawiania tych właśnie zasad, że jedna z dziewcząt z grupy osób, które mi się przysłuchiwały, nagle wy-buchnęła płaczem. Carrnen, takie bowiem nosiła imię, nie mogła się opanować, ale jej płacz wyrażał radość. Została w tym momencie uzdrowiona ze złych wspomnień, które od lat zatruwały jej duszę. Szukała gorączkowo ratunku, zażywając środki uspokajające, a dwa razy usiłowała nawet popełnić samobójstwo. Teraz natomiast, bez żadnych środków, czuje się w pełni szczęścia.
Dla Jezusa nie ma przeszłości i przyszłości. Wszystko dzieje się teraz. Stąd też nasze zło dnia wczorajszego jest dla Niego złem dzisiejszym, aktualnym. Pragnie więc On sam to zło wyeliminować, jeśli go tylko poprosimy.
Czy modlić się samemu, czy wspólnie z innymi?
Można modlić się samemu, to znaczy doprowadzić do poważnej rozmowy między nami, a Jezusem. Opowiedzieć Mu ze wszystkimi szczegółami o minionych momentach naszego życia i prosić Go o objęcie swą miłością wszystkich tych okoliczności, które stwarzają nam problemy. Zatrzymując się raz po raz w biegu naszych wspomnień, prosić o objęcie swym działaniem uzdrowicielskim tego, co pragniemy usunąć albo przemienić.
Jednak trzeba stwierdzić, że wiele osób dotkniętych tego typu dolegliwościami nie jest zdolnych i nie ma odpowiedniego przygotowania, by uczynić to samemu. Dlatego też potrzebna jest pomoc innych. Czasami staniemy wobec konieczności wykonania większej części zadania za kogoś, kto niewiele będzie mógł wnieść sam w swojej sprawie. Oto kilka uwag praktycznych, przydatnych w takich sytuacjach, kiedy jakaś osoba zwróci się do nas o pomoc i radę. Nie zaleca się modlitw o tego rodzaju uzdrowienia podczas zwykłych spotkań modlitewnych, wobec dużej grupy ludzi. Nikt nie powinien być zmuszany do publicznego odkrywania tajników swego intymnego życia.
Trzeba taką modlitwę zorganizować w atmosferze prywatności, w gronie dwóch, co najwyżej trzech osób.
Może to być niezwykle sprzyjająca okazja, kiedy to sam chory przyjdzie opowiedzieć o swoich problemach, na przykład podczas spowiedzi sakramentalnej. Kapłan znajdujący się w roli spowiednika ma warunki wręcz idealne do dokonania tego typu uzdrowień, ale i ludzie świeccy mają wiele podobnych możliwości. Często szuka się okazji do intymnych zwierzeń wśród przyjaciół. Wiemy z doświadczenia jak wiele można wtedy dokonać, gdy jedna osoba przed drugą wyrzuci ze swego wnętrza to, co ją trapi:„Wyznawajcie zatem sobie nawzajem grzechy, módlcie się jeden za drugiego, byście odzyskali zdrowie" (Jk 5,16).
W każdym razie, czy dotyczy to kapłana, czy też osoby świeckiej, sposób postępowania jest następujący:
1 Zapytać zainteresowaną osobę czy chce, aby się nad nią pomodlić. Nie oczekujmy przy tym od razu entuzjastycznego potwierdzenia. Jednym z objawów tej choroby jest właśnie nieufność w stosunku do wszystkich. Osoba taka jest najczęściej przekonana, że nikt, w najmniejszym stopniu, nie może jej pocieszyć i że nawet Bóg nie troszczy się o nią.
Apele o to, by wykazała więcej wiary, nie przydadzą się na nic, mogą jedynie powiększyć irytację, toteż konieczna jest zdwojona wiara u osoby modlącej się.
2 Postępowanie powinno być pełne szlachetności, zaufania, a przede wszystkim cierpliwości. Nie powinno się zwracać uwagi na upływający czas, ale poświęcić całe godziny na rozmowę, a w szczególnych przypadkach zorganizować kilkudniowe sesje, jeśli, naturalnie, będzie to możliwe. Jakikolwiek pośpiech i okazywanie, że nam się śpieszy, może zniweczyć cały dotychczasowy wysiłek.
3 Spytać chorego, od kiedy zaczął odczuwać objawy smutku, przygnębienia, nerwowości itp. Kiedy konkretne złe elementy dostały się do jego życia i z jakiego powodu.
Jest to właśnie ten moment, kiedy trzeba pomóc w rekonstrukcji obrazu wydarzeń w najdrobniejszych szczegółach, z całym towarzyszącym tłem, złożonym z osób i okoliczności. Jak już mówiliśmy wcześniej, niektórzy powinni cofnąć się w czasie aż do pierwszych chwil swojego życia, jeśli rozwijali się wtedy pozbawieni matczynej radości i miłości.
4 Trzeba pobudzić chorego do błagania Pana o wybaczenie wszystkich grzechów przeszłości. Ponadto trzeba go skłonić do wybaczenia wszystkim tym, którzy w ten, czy w inny sposób wyrządzili mu niegdyś krzywdę, a którzy tym samym przyczynili się do jego złego samopoczucia obecnie. Trzeba go zaprosić do modlitwy w intencji tych osób i do próśb, aby Bóg wybaczył im ich grzechy.
To jest bardzo ważny moment. Warto pamiętać, że bez owego generalnego aktu skruchy i wybaczenia nie można się spodziewać uzdrowienia.
Po dokonaniu swego rodzaju przeglądu minionego życia i po wzbudzeniu aktu skruchy i wybaczenia poprośmy Jezusa, aby udał się wraz z nami, powracając na nowo do przeszłości owej osoby tak, żeby można było zatrzymać się kolejno przy każdym wydarzeniu i przy pomocy modlitwy prosić o usunięcie ze wspomnień wszystkiego, co jest źródłem niepokoju i przykrości. Trzeba prosić Pana, by napełnił swą miłością puste miejsca w życiu, kiedy zabrakło miłości ze strony stworzeń Bożych. Jeśli zabrakło uczucia matczynego, dobrze jest poprosić Matkę Najświętszą. Jeśli uczucia ze strony ojca, zwrócić się do Ojca Niebieskiego. Na koniec prosi się chorego, by uwolnił się od wszelkich zahamowań i uwielbiał Pana w pełnej wolności ducha. Doświadczenie potwierdza, że po tej modlitwie następuje cudowne uzdrowienie. Złe wspomnienia nie znikają oczywiście całkowicie z pamięci, można je wspominać, ale kiedy powracają na myśl, nie wywołują już niepokoju, ale radość i uczucie odprężenia psychicznego. Jezus dotrzymuje swych przyrzeczeń: „Przyjdźcie do mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię" (Mt 11, 28).