2. Segmentacja. Ogólnie i w odniesieniu do bibliotek.
Segmentacja polega na rozczłonkowaniu całokształtu zjawisk na części (czynności lub elementy) wg. specjalnego klucza, wybranej podstawy podziału. Chodzi głównie o to, aby następnie wszystkie te części, segmenty uporządkować inaczej niż poprzednio i na nowo zestawić razem, czyli zorganizować w sposób który zapewniłby możliwe największą funkcjonalność tj. skuteczność podejmowanych działań. Wstępem do segmentacji jest więc wybór owej podstawy podziału – spośród kilku możliwych.
Podział według 3 kryteriów:
-rozmaitych grup odbiorców, konsumentów, czyli właśnie klienteli
-różnych rodzajów produktów lub usług
-rozmaitych procesów oraz czynności (układ funkcjonalny)
Istnieje możliwość segmentacji łącznej i krzyżowej wg. wszystkich tych kryteriów razem
Najczęściej jednak segmentacja marketingowa sfery handlu i usług następuje wg. podziałów klienteli. Czyli czynniki demograficzne, osobowościowe, kategorie zawodowe, ekonomiczne, kryteria obyczajowe, terytorialne.
Inna podstawa segmentacji to przedmiot obrotu, wymiany, transakcji, a więc rodzaj towaru albo usługi.
1. W bibliotekach występuje segmentacja użytkowników. Są sieci przeznaczone do odpowiednich odbiorców, np. biblioteki szkolne, pedagogiczne, naukowe, a w poszczególnych bibliotekach np. oddziały dla dzieci,
2. W bibliotekach również występuje podział ze względu na „przedmiot transakcji: np. agendy udostępniania tworzone wg rodzaju nośnika komunikacyjnego np. czytelnie prasy, biblioteki lekarskie lub biblioteki instytutów naukowych
3. Segmentacja funkcjonalna w bibliotekach przesądza o wewnętrznej strukturze organizacyjnej bibliotek, układ agend odpowiada bowiem przeważnie kolejnym fazom procesów wewnętrznych, np. gromadzenie i opracowanie.
Sposób segmentacji wynika z określonej sytuacji rzeczywistej i jest jednocześnie powiązany z wyborem ogólnej koncepcji postępowania marketingowego. Według możliwości posegregowania i podziału klienteli, towarów, usług, transakcji, można dobrać określoną strategię funkcjonowania.
Można zrobić ofertę uniwersalną dla wszystkich, poprzestając na funkcjonalnej segmentacji, można też postawić na oferty zróżnicowane, wyspecjalizowane, dostosowane do różnych grup konsumenckich. Istnieje też rozwiązanie pośrednie które zakłada że obok oferty uniwersalnej można przedstawić taką wyspecjalizowaną. I cały pic polega na tym że w bibliotekach występują wszystkie trzy warianty rozwiązań.