6. I
Koncepcja R. Katz’a
-istniejąca w ramach demokratycznego porządku swoboda zakładania partii politycznych generuje istnienie rywalizacyjnego systemu partyjnego
-rywalizacyjny system partyjny owocuje ekspresją różnorodnych pomysłów i rozwiązań politycznych
-wygrywająca rywalizację partia przejmuje samodzielnie lub w koalicji kontrolę nad politycznym procesem decyzyjnym i uzyskuje legitymizowaną możliwość wdrażania własnych rozwiązań
Subsystemy wg Katz’a i Maire’a
-partia jako organizacja wypełniająca funkcje państwowo-publiczne aktywni członkowie partii pełniący funkcje niekoniecznie wybieralne-rząd, parlament, adm. publiczna
-partia jako organizacja członkowska aktywność szeregowych członków – aktywiści, liderzy, zwykli członkowie, lojalni wyborcy
-partia jako struktura biurokratyczna władze centralne partii i jej aparat
Marketing polityczny wg M. Mazura
-proces społeczny i zarządczy, tworzenia, oferowania, i wymiany wartości między uczestnikami rynku politycznego
-zespół teorii, metod, technik i praktyk społecznych mających na celu przekonanie obywateli, by udzielili poparcia człowiekowi, grupie lub projektowi politycznemu
Oferta partii
-kandydaci, posiadający cechę wybieralności -program wyborczy, odpowiadający potrzebom i interesom elektoratu
Oferta członków partii
-aktywne uczestnictwo w życiu wew.partyjnym -polityczna lojalność w obrębie władz wew.partyjnych i w trakcie wyborów -głosy wyborcze
-pieniądze -poparcie symboliczne -swoją widzę i umiejętności -informacje
Definicje komunikowania politycznego
=wg Dentona i Woodwarda-jest to debata na temat:
-przeznaczenia publicznych dochodów
-oficjalnej władzy, która podejmuje zgodnie z obowiązującym prawem decyzje ustawodawcze i wykonawcze
-oficjalnych sankcji, które pozwalają nagradzać lub karać w imieniu państwa
-społecznego znaczenia pojęć – bycie obywatelem, znaczenie obywatelstwa
=wg McNair’a-komunikowanie, które zawiera m. in.
-wszystkie formy komunikowania, podejmowane przez polityków i innych aktorów politycznych, którzy dążą do osiągnięcia politycznych celów, w tym przede wszystkim zdobycia i utrzymania władzy
-komunikowanie adresowane do wszystkich aktorów politycznych, którego nadawcami nie są politycy- wyborcy, dziennikarze
-komunikowanie o aktorach politycznych i ich działalności, zawierające się w programach informacyjnych, w artykułach wstępnych i w innych medialnych formach dyskusji o polityce
=wg M. Rush’a-jest transmisją informacji od jednego do pozostałych elementów systemu politycznego, a następnie krążenie tych informacji pomiędzy systemem politycznym, a społecznym
Wymagania wobec kierownictwa partii
-umiejętność koordynacji działań natury komunikacyjnej w obrębie wszystkich jej subsystemów
-dostrzeganie wszelkich możliwych konsekwencji dokonywanych wyborów politycznych, w taki sposób by można było naprawić popełniony błąd odpowiednio przygotowanymi działaniami komunikacyjnymi
-szybkie reagowanie na zmiany zachodzące w obrębie systemu, jak i jego otoczenia poprzez zmianę treści i formy emitowanych komunikatów.
Strategia polityczna
-strategie sektorowe – polityka gospodarcza, zagraniczna, społeczna, bezpieczeństwa itd. -strategie funkcjonalne – kadrowe, finansowe, komunikacyjne, wyborcze
Kanały komunikowania politycznego
-k. interpersonalne -k, grupowe -k. instytucjonalne -k. medialne
Romb Portera
-Strategie, struktury i wzorce rywalizacji partii politycznych
-Charakter preferencji i trendów politycznych w kraju i za granicą
-Pozycja głównych ugrupowań politycznych, w tym ich wzajemnych powiązań, poparcie dla programu czy pozycja liderów
-Siła, charakter i wzajemne relacje potencjalnie występujących inicjatyw politycznych
Komunikowanie formalne-zadania
-obowiązek informowania publiczności o działaniach aparatu administracji publicznej i przekazywanie do jej wiadomości danych publicznych
-prowadzenie dialogu i tworzenie wzajemnych partnerskich stosunków między nadawcami publicznymi i ich odbiorcami
-publiczna prezentacja i promocja propozycji usług publicznych oferowanych przez instytucje publiczne
-rozpowszechnianie wiedzy na temat funkcjonowania instytucji publicznych zarówno w jej obszarze wew. jak i zew.
-prowadzenie kampanii informacyjnych, służących ogólnemu dobru społeczeństwa
Legitymizacja katodyczna (medialna)
-wiedza, umiejętności i cechy charakteru niezbędne dla efektywnego wykorzystania istniejących w otoczeniu mediów, np. umiejętność występowania przed kamerą
-odpowiedni ubiór, zrozumiały i przekonujący sposób mówienia, „zimna krew”
-działanie w warunkach konkurencyjnego rynku mediów, w który niejako z natury wpisany jest podział mediów na rządowe i opozycyjne
II
Myślenie strategiczne
-dążenie do poznania sytuacji, badanie szans, wybór celów i zasad wykorzystania zasobów na wiele lat w przód
-stosowanie zespołu metod i technik analizy oraz syntezy, umożliwiających realizację tych dążeń oraz gromadzenie niezbędnych do tego informacji
-charakteryzowanie się wolą ustawicznej zmiany obszarów oraz sposobów działania organizacji zgodnie ze zmianą stanu jej otoczenia
Wymiary
-swobody decyzyjnej-odpowiedź na pyt.: „W jakim stopniu strategia jest efektem względnie samodzielnych wyborów liderów organizacji, a na ile wynika z możliwości płynących z otoczenia?”
-formalizacji strategii-„Na ile tworzenie strategii jest przedsięwzięciem formalnym, w pełni świadomym, przeprowadzonym z wykorzystaniem wszelkich narzędzi analitycznych, a na ile efektem kolejnych prób i przybliżeń, nakładania ograniczeń, rozwiązywania konfliktów i stopniowego szukania organizacyjnego sensu?”
-punktu ciężkości strategii-wskazanie czynnika, który decyduje o charakterze strategii
Strategia polityczna-zbiór zracjonalizowanych decyzji powziętych w oparciu o mniej lub bardziej formalne procedury analityczne, a dotyczących kształtu przyszłych działań partii na rynku politycznym
4 szkoły teoretyczne
-Tradycyjna (planistyczna)-pełna kontrola liderów nad procesem tworzenia strategii, który ma charakter racjonalny i polega na formalnej analizie otoczenia, sił i słabości organizacji oraz budowaniu planów strategicznych
-Ewolucyjna-akcentująca obecność w procesie budowy strategii wielu różnych procesów organizacyjnych
-Pozycyjna-uważająca proces budowy strategii za zracjonalizowany i zaplanowany, jednak w przeciwieństwie do szkoły tradycyjnej za czynnik w nim dominujący uważa analizę otoczenia organizacji
-Zasobów i umiejętności-odwołuje się do dorób 3 pozostałych i stara się łączyć wątki. Uważa proces budowy za sformalizowany z widoczną swobodą twórczą liderów, przy czym analiza wew organizacji staje się ważniejsza niż analiza jej otoczenia
Analiza działań partyjnych
-Typ i charakter podmiotu - kryteria
-geneza partii:
tworzone zewnętrznie – w obrębie parlamentów
tworzone wewnętrznie – w oparciu o inne organizacje społeczne
-przynależność do rodziny partii – komunistyczne, liberalne, chadeckie…
-model panującej kultury organizacyjnej w partii-np. bliskość-oddalenie od władzy
Typy kultur w polskiej polityce:
-„dobrze naoliwiona maszyna”-małe nierówności, bliskość władzy, niska tolerancja niepewności; koordynacja i kontrola dokonują się poprzez system reguł
-„rynek lokalny”-małe nierówności, bliskość władzy, koordynacja i kontrola poprzez dostosowanie się ludzi w trakcie ich nieformalnego komunikowania się
-„piramida ludzi”-duże oddalenie władzy, niska tolerancja niepewności, koordynacja i kontrola poprzez bezpośrednie kierowanie-kto nad kim ma władzę
-„rodzina”-oddalenie władzy, wysoka tolerancja niepewności, standaryzacja działań polegająca na ich dokładnym opisaniu, tzw rodzina patriarchalna – głowa rodziny zapewnia bezpieczeństwo itd.
-charakter partii – fazy życia
I – narodziny – partia cechuje się określonym typem charyzmatycznego przywództwa, buduje program, gromadzi zwolenników, tworzy struktury
II – partia dorabia się własnego elektoratu, wewnątrz stabilizacja struktur i integracja grup politycznych
III – faza rozwoju – partia poszerza elektorat, zdobywa stałe źródła finansowania, kreuje model przywództwa, zadaniem liderów jest utrzymanie jedności
IV – stabilizacja – utrwalenie modelu przywództwa, stały znaczący elektorat, wizja przyszłości
V – faza schyłku – traci swoją konkurencyjność, zostaje wyeliminowana z rynku
-Cel podmiotu działania
Przyszły stan rzeczy, konkretny stan otoczenia, do którego dąży dany podmiot polityki
-Metody i środki działania wykorzystywane przez podmiot
-reklama polityczna, polityczne PR, inicjatywy ustawodawcze, polityka kadrowa, kontakty i wspólne przedsięwzięcia z innymi partiami i organizacjami grup interesu
pośrednie/bezpośrednie wykorzystywanie instrumentów finansowych, używanie określonych symboli,
-Właściwości otoczenia, w jakim podmiot prowadzi działania polityczne
-identyfikacja otoczenia dalszego i bliższego
Zasoby partii-wszystko to co pozwala aktorowi kontrolować, dostarczać czy stosować sankcje wobec innych aktorów, przy założeniu, że sankcja jest tym wszystkim, co można zastosować w stosunku do osób i grup, a co ta osoba uważa za nagradzające lub szkodliwe.
-energia w postaci ludzkich działań i umiejętności
-prawomocna władza – legitymizowane prawo do podejmowania wiążących decyzji dotyczących systemu w jakim działa partia, bądź partycypowanie w procesie decyzyjnym
Czynniki wpływające na zmianę strategii
-zmienny charakter rywalizacji międzypartyjnej
-kalkulacje co do stanu przyszłych stosunków społ.-gosp. w kraju
-nowe problemy polityczne wynikające ze zmiany stosunków zagranicznych
-przemiany struktury społecznej
-historyczne uwarunkowania kształtujące kulturę polityczną kraju
Typy strategii politycznych
-funkcjonalne-stosowane wobec własnych członków i otoczenia konkurencji; celem jest zagwarantowanie właściwych warunków funkcjonowania partii, zapewnienie wysokiego poziomu kontroli wew, zoptymalizowanie procesu pozyskiwania poparcia zewn.
-sektorowe-oferty programowe kierowane przez partię pod adresem wyborców, grup interesu i innych elementów otoczenia konkurencyjnego oraz makrootoczenia; celem jest uzyskanie poparcia niezbędnego dla maksymalizacji wyniku wyborczego poprzez przekonanie odbiorców oferty, że odpowiada ona ich żywotnym potrzebom
Podział strategii funkcjonalnych
-kadrowe-elity partyjne decydują o kształcie ścieżek awansu w hierarchii partyjnej, metodach szkolenia i edukacji politycznej członków partii, zakresie ich partycypowania w decyzjach ośrodków kierowniczych oraz zakresie reprezentacji konkretnych środowisk społeczno-zawodowych, politycznych i okręgów partyjnych w składzie centralnych organów kierowniczych
3 typy kontroli wg Maora
-umożliwienie członkom odgrywania aktywnej roli w procesie podejmowania decyzji
-ograniczenie rekrutacji na stanowiska partyjne do aktywnych członków partii
-osobista odpowiedzialność przywódców przed członkami i aktywistami partii
-finansowe-plan działań partii, mających zapewnić jej byt materialny
-komunikacyjne-służą informowaniu otoczenia o istnieniu partii, promocji jej programu, liderów i nowych inicjatyw politycznych.
Odpowiedź na pytania Kto, Co, Gdzie, Kiedy, Jak, Do kogo ma mówić
-marketingowe-strategie wyborcze i koalicyjne-ich skuteczna realizacja jest warunkiem przetrwania partii i jej rozwoju
Strategie sektorowe
-przykładem mogą być różne oferty programowe, zgłaszane przez partie pośrednio lub bezpośrednio np. Wrocław 200 Plus, Strategia dla Polski
Typy strategii wyborczych
-strategia utwardzania-skierowana do zwolenników danego komitetu lub kandydata, ma utwierdzić jednoznacznie w wyborze, a pozostałych uodpornić na działania konkurencji
-strategia poszerzania-skoncetrowana na wyborcach niezdecydowanych, jak i tych, którzy do tej pory nie głosowali
-strategia neutralizacji-stosowana wobec zwolenników naszych konkurentów i ma na celu zniechęcenie ich do głosowania
-strategia odwracania-skierowana także wobec zwolenników naszych konkurentów i ma na celu zachęcenie do oddania głosu na naszego kandydata
Strategie ze względu na kryterium podmiotowe
-incumbents-stosowane przez kandydatów broniących pozycji politycznych – podkreślenie własnych sukcesów i osiągnięć
-challengers-stosowane przez kandydatów ubiegających się po raz pierwszy na urząd – podkreślenie wad konkurentów i zużytych elit politycznych
STRATEGIE
-personalne-celem jest dobór takich kandydatów, którzy zagwarantują partii sukces wyborczy
-penetracji przestrzennej-umieszczenie na liście kandydatów osób reprezentujących najważniejsze miejscowości, sołectwa, osiedla, wchodzące w skład danego okręgu wyborczego, po to by mieszkańcy głosowali na „swojego”
-penetracji społecznej-podobna, jednak tutaj partia liczy na głosy np. lekarzy, nauczycieli itd.
-reprezentacji wewnętrznej-proces rekrutacji kandydatów i ich umieszczenie na liście jest b. ważne, dlatego partia stara się by każde ugrupowanie wew. partii lub koalicji miało swoich reprezentantów
-koncesyjną-zaproszenie na listy wyborcze przedstawicieli organizacji, które zaoferowały pomoc w czasie kampanii
-finansowe-realizacja ma gwarantować optymalny stosunek wielkości środków wydanych na kampanię, z jej rezultatem
-eskalacyjna-od mało kosztownych działań, wraz z upływem czasu przechodzi się do coraz kosztowniejszych form kampanii
-uderzeniowa-całkowite nasycenie mediów swoim przekazem w jednym momencie
-falowa-okresowo bardzo czynna kampania, później z braku środków kampania ograniczona
-komunikacyjne-partia w celu uzyskania jak najlepszych ocen określa o czym będzie mówić, jaka będzie wizualna forma materiałów promocyjnych, czy reklama będzie miała charakter scentralizowany, gdzie będzie można zamieszczać swoje przekazy reklamowe (intermedia-radio, TV, prasa; intramedia-RMF FM, POLSAT, GW), w jakiej formie podczas kampanii utrzymywane będą kontakty z mediami
-strategia reklamy nieprzerwanej-cały okres kampanii nasycony komunikatami stale i na wysokim poziomie
-strategia reklamy pulsującej-po okresach małego nasilenia, bardzo intensywne działania reklamowe
-strategia reklamy z przerwami-okresy intensywnej kampanii przerywane są okresami zupełnej ciszy
-relacji międzypartyjnych-zadaniem jest wypracowanie takiego stosunku partii do jej konkurentów i sojuszników, który zaowocuje maksymalizacją wyniku wyborczego
-partyjności-oparcie na sile własnej partii i budowanie wokół niej poparcia
-silnego kontrastu-kreacja różnic miedzy naszą partią a konkurentami
-różnicy ideologicznej-kreacja światopoglądowych linii podziały, własna słuszność
-stworzenie pozytywnego wyobrażenia o kandydatach swojej partii
-stworzenie negatywnego wyobrażenia o konkurencji
- budowa organizacji-suma głosów na kilka ugrupowań startujących oddzielnie, przyniesie mniejszą liczbę mandatów niż gdyby były w koalicji